Zərdab: təşəbbüskarlıq və icra intizamı inkişafı sürətləndirir

Zərdab Rayon İcra Hakimiyyətində keçirilən geniş şura iclasında ötən ilin yekunları və 2011-ci ildə qarşıda duran vəzifələr barədə hesabat məruzəsi dinlənildi, işgüzar, prinsipial müzakirə getdi. Cari ildə həyata keçiriləcək tədbirlər planı müəyyənləşdirildi, məsul şəxslərə konkret tapşırıqlar verildi.

Hesabat məruzəsi ilə çıxış edən Zərdab Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Lütvəli Babayev bildirdi ki, 2010-cu ildə respublikamızda əldə olunmuş nailiyyətlər, uğurlu nəticələr Zərdab rayonunun da ictimai-siyasi və sosial-iqtisadi inkişafında özünü göstərmişdir.

"Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı"na uyğun olaraq hesabat ilində rayonda xeyli iş görülmüş, geniş quruculuq və abadlıq işləri aparılmışdır. Əhalini narahat edən sosial məsələlərin həlli istiqamətində inamlı addımlar atılmışdır. Proqramda nəzərdə tutulan 13 maddədən 10-nun icrasına başlanılmışdır.

Əhalinin əksəriyyətinin məşğuliyyəti kənd təsərrüfatı ilə bağlı olduğu üçün əsas diqqət aqrar bölmənin inkişafına yönəldilmişdir. 2010-cu ildə 32240 hektar sahədə kənd təsərrüfatı bitkiləri əkilmiş, sahələrin 51,1 faizini payızlıq dənli, 44,5 faizini yem, 1,9 faizini texniki, qalanını isə bostan və tərəvəz bitkiləri təşkil etmişdir. 2010-cu ilin məhsulu üçün 17134 hektar sahədə taxıl, o cümlədən 4313 hektar arpa, 12821 hektar buğda əkilmişdir.

Mart, aprel və may aylarında Kür, Göyçay və Türyançay çaylarının həddindən artıq qalxması və aramsız yağan leysan yağışlar ilə bağlı baş verən təbii fəlakət nəticəsində 1195 hektar əkin, o cümlədən 670 hektar taxıl sahəsi məhv olmuşdur. Qalan 16464 hektar taxıl sahəsindən 34498 ton məhsul istehsal olunmuşdur. Təbii fəlakət nəticəsində 2009-cu ilə nisbətən hər hektardan məhsuldarlıq 6,4 sentner, məhsul istehsalı 17884 ton az olmuşdur.

2010-cu ildə toxumçuluq üzrə 4 kəndli fermer təsərrüfatı 188 hektar sahədə toxumluq taxıl əkmişdir. 530 ton fiziki, 462 ton kondisiyalı çəkidə toxum istehsal edilərək torpaq mülkiyyətçilərinə satılmışdır. 2009-cu ildə 14 toxumçuluq təsərrüfatı fəaliyyət göstərdiyi halda, ötən il maddi-texniki bazanın zəif olması səbəbindən cəmi 6 toxumçuluq təsərrüfatı fəaliyyət göstərmişdir.

Hesabat ilində 3064 ton kartof, 10758 ton bostan, 3489 ton tərəvəz məhsulları istehsal olunmuşdur. 2009-cu ilə nisbətən 90 ton tərəvəz, 1732 ton bostan məhsulu artmışdır. Ötən il rayonda pambıqçılığın inkişaf etdirilməsi üçün müəyyən işlər görülmüşdür. Hava şəraitinin əlverişsiz keçməsinə baxmayaraq 622 hektarda çiyid əkilmiş, 271 ton pambıq tədarük olunmuşdur ki, bu da əvvəlki ildən 224 ton çoxdur.

Heyvandarlığın inkişaf etdirilməsi istiqamətində də xeyli iş görülmüşdür. Son bir ildə iri malın baş sayı 583 baş artaraq 53110-a, qoyun- keçilərin sayı 1579 baş artaraq 107690-a, quşların sayı 703 baş artaraq 195116-ya yüksəlmişdir.

Heyvandarlığın yem bazasının möhkəmləndirilməsi üçün 2010-cu ildə 2283 hektar təzə yonca səpilərək, ümumi yonca sahəsi 14353 hektara çatmışdır. Bu sahələrdən 103903 ton qaba yem tədarük edilmişdir ki, bu da əvvəlki ildəkindən 307 ton çoxdur. Rayonda göl balıqçılığının, arıçılığın inkişaf etdirilməsi üçün Allahqulubağı, Pərvanlı, Qaravəlli, Yarməmmədbağı kəndlərində balıqçılıq təsərrüfatı yaradılmış, arı pətəklərinin sayı 351-dən 400-ə çatdırılmışdır.

"Aqrolizinq" ASC-nin Zərdab Aqroservis filialı 2010-cu ildə kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan mülkiyyətçilərə payızlıq və yazlıq əkinlərdə 1267 hektar şum aparmış, 2067 hektar taxıl sahəsini biçmiş, 232 hektarın otunu çalmış, 30640 ədəd ot-küləş presləmiş, 636 hektarda toxum səpmişdir. Şum aparılmış sahələrin 364 hektarına mala çəkmişdir.

Torpaq mülkiyyətçilərinə il ərzində güzəştli qiymətlərlə 187 ton azot, 1,5 ton superfosfat gübrələri, 600 kiloqram ammonium nitrat, 50 litr vələmir otuna qarşı və 27,5 litr B-58 preparatı satılmışdır. Ötən il filial 4 taxılyığan kombayn, 1 şum traktoru almışdır.

Aqrar sahənin inkişafını təmin etmək üçün 2010-cu ildə suvarma işlərinin təşkilinə diqqət daha da artırılmış, 36010 hektara 71 nasos stansiyanın 165 aqreqatı vasitəsilə xidmət göstərilmişdir. 726 kilometrlik suvarma kanalları lildən təmizlənmişdir. 18 sudan istifadəedənlər birliyi yaradılmışdır. Nəzəralılı və Xanməmmədli kəndləri ərazisində yerləşən nasos stansiyalarında daha məhsuldar nasoslar quraşdırılmaqla, həmin ərazidə suvarmada olan çətinliklər aradan qaldırılmışdır.

Rayon Meşəsalma Müəssisəsi 90 hektarda 297 min palıd, çinar, akasiya, qovaq, şam və sərv ağacları əkmişdir. 30 hektar yeni meşəliklər meşə fonduna daxil edilmişdir. Rayon ərazisində, o cümlədən magistral yolların kənarlarında iməciliklər yolu ilə 80 min ağac əkilməsi təmin edilmişdir.

Hesabat ilində rayonun iqtisadiyyatının əsas sahələrində 51,1 milyon manatlıq məhsul və xidmətlər istehsal olunmuş, əvvəlki ilə nisbətən artım 2,6 faiz olmuşdur. Ümumi daxili məhsul buraxılışında qeyri-dövlət sektorunun xüsusi çəkisi 85 faizdən çox olmuşdur. İstehsal olunmuş məhsul və xidmətlərin 60,4 faizi kənd təsərrüfatı, 21,4 faizi ticarət və xidmət, 14,0 faizi tikinti, 2,1 faizi sənaye, 1,5 faizi nəqliyyat, 0,5 faizi poçt və rabitə sahələrinin payına düşmüşdür.

Məruzəçi bu yerdə qeyd etdi ki, Prezident İlham Əliyevin ölkəmizdə sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi ilə bağlı həyata keçirdiyi iqtisadi siyasətə uyğun olaraq 2010-cu ildə rayonda bu sahənin inkişafına diqqət və qayğı daha da artmışdır. Vaxtaşırı olaraq rayon icra hakimiyyətində sahibkarlarla görüşlər keçirilmiş, onları narahat edən məsələlər öyrənilmiş və həlli istiqamətində müəyyən tədbirlər görülmüşdür. İl ərzində 316 fiziki, 7 hüquqi şəxs vergi orqanlarında qeydiyyatdan keçmişdir.

2010-cu ildə 316 daimi, son 7 ildə isə 5844 yeni iş yeri yaradılmışdır. Rayon Məşğulluq Mərkəzində 191 nəfər işaxtaran kimi qeydiyyata alınmış, onlardan 175 nəfər mərkəzin göndərişi ilə rayonun müxtəlif idarə və təşkilatlarında işlə təmin olunmuşlar. 2010-cu ildə rayonda hər işçiyə hesablanan orta aylıq əmək haqqı 2009-cu ilə nisbətən 3,7 faiz artaraq 163,4 manat təşkil etmişdir. 2010-cu ildə əhalinin aztəminatlı hissəsinə ünvanlı sosial yardımın verilməsi davam etdirilmiş, 653 ailəyə 610 min manat məbləğində ünvanlı sosial yardım verilmişdir. 2009-cu ildə bu göstərici 569,2 min manat olmuşdu.

Ötən ildə əhalinin elektrik enerjisi, təbii qaz və içməli su ilə təchizatının yaxşılaşdırılması üçün müəyyən işlər görülmüşdür. 39 transformator yarımstansiyasında, 46,1 kilometr elektrik verilişi xəttində cari təmir işləri aparılmışdır. Dəyəri 2,28 milyon manat olmaqla, 38 milyon kilovat/saat elektrik enerjisi istehlak olunmuş, ödəmə 99,3 faiz təşkil etmişdir. Şəhərin 15-ci məhəlləsində və Təzəkənd yaşayış sahəsində ümumilikdə 21756 metr uzunluqda qaz xətti çəkilmişdir. Otmanoba kəndi istiqamətində 10 min metr daşıyıcı, Qaravəlli kəndinin ərazisində 13 min metr paylayıcı qaz xətti çəkilmiş, cari ildə bu işlər davam etdiriləcəkdir. Dəyəri 371,5 min manat olmaqla 3,7 milyon kubmetr qaz istehlak olunmuş, ödəmə 105,1 faiz təşkil etmişdir.

Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi 2010-cu ildə Alıcanlı kəndində modul tipli sutəmizləyici qurğunun tikintisinə başlamışdır. Hazırda 12 kənddə 16 min nəfərə qədər əhali ekoloji cəhətdən təmiz sudan istifadə edir. "Milli su təchizatı və kanalizasiya xidmətləri üzrə ikinci layihə"nin həyata keçirilməsi çərçivəsində almaniyalı və türkiyəli mütəxəssislər 4 dəfə rayonda olmuş, artıq hazırlıq işlərinə başlanılmışdır.

2010-cu ildə rayon ərazisində geniş tikinti quruculuq, abadlıq işləri həyata keçirilmişdir. Dövlət Proqramına uyğun olaraq Zərdab-Mollakənd yolunun Zərdab rayonu ərazisindən keçən 20,8 kilometr hissəsi tikilib istifadəyə verilmişdir. Heydər Əliyev adına parkda daxili imkanlar hesabına Heydər Əliyev Mərkəzinin tikintisinə, parkın giriş qapısının yenidən qurulmasına başlanılmışdır. 455 min manatlıq tikinti quraşdırma işləri yerinə yetirilmişdir. Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin rayon şöbəsinin binasında tikinti işləri davam etdirilmiş, il ərzində 130 min manatlıq tikinti quraşdırma işləri görülmüşdür.

Çallı kəndi ərazisində smeta dəyəri 165 min manat olan Telemetrik Seysmik Stansiyanın tikintisi davam etdirilir. Şəhər ərazisində Dövlət Bayrağı Meydanının, rayonun müasir tipli giriş qapısının tikintisinə başlanılmışdır. Şəhərin 11-ci məhəlləsində köhnə, qeyri-qanuni tikililər sökülmüş və əhalinin istirahəti üçün nəzərdə tutulmuş nümunəvi məhəllənin salınmasına başlanılmış, 42,4 min manatlıq tikinti-quraşdırma işləri yerinə yetirilmişdir.

L.Babayev daha sonra bildirdi ki, ölkə Prezidentinin diqqət və qayğısı sayəsində rayon rəhbərliyinin müraciətinə əsasən, Dövlət Neft Şirkəti rayonda tikinti-quruculuq işlərinin daha da sürətləndirilməsi məqsədilə əlavə olaraq 1 milyon manat vəsait ayırmışdır. Bunun 700 min manatı şəhərin abadlaşdırılmasına, 300 min manatı isə yol tikintisinə, şəhərin küçələrinin asfaltlaşdırılmasına istiqamətləndirilmişdir.

Rayon üzrə abadlıq işlərinə 966 min manat, yolların təmirinə 759 min manat, ümumilikdə, 1 milyon 725 min manatlıq vəsait sərf olunmuşdur. İl ərzində rayonda 7,2 milyon manatlıq əsaslı tikinti, təmir və abadlıq işləri görülmüşdür.

Hesabat ilində Kür, Göyçay və Türyançay çaylarında suyun səviyyəsinin həddən artıq qalxması nəticəsində baş vermiş təbii fəlakət rayonun su altında qalma təhlükəsini yaratmışdır. Prezident İlham Əliyevin rayona göstərdiyi yüksək diqqət və qayğı, rayon rəhbərliyinin əzmkarlığı və təşkilatçılığı, eləcə də əhalinin təbii fəlakətin qarşısının alınması üçün səfərbər olunması sayəsində rayonun 1 kəndini də su basmamış, insan tələfatı olmamışdır. Təbii fəlakətin qarşısı qətiyyətlə alınmışdır. Respublikadan gəlmiş və rayondan səfərbər olunmuş çoxsaylı ağır texnikanın, eləcə də əhalinin gücü ilə 67 kilometrdə bəndbərkitmə işləri aparılmışdır.

Prezident İlham Əliyevin tapşırığına əsasən, şəhərin daha təhlükəsiz olan 32 hektar adlanan ərazisində yeni qəsəbə salınmış, evləri uçmuş ailələr üçün 51 ev tikilib istifadəyə verilmişdir, hazırda həmin qəsəbə ərazisində əlavə olaraq 20 evin tikintisi aparılır. Rayon üzrə 85 evdə bərpa-gücləndirmə işləri görülür, 1500-dən çox ailəyə evlərinin cari təmiri üçün 1 milyon 400 min manata qədər yardım verilmişdir.

Çallı kənd xəstəxanası, Kəndəbil kənd tibb məntəqəsi, Böyük Dəkkə kənd uşaq bağçası, Məmmədqasımlı kənd orta məktəbi və kənd mədəniyyət evi təmir olunmuşdur. Ağabağı kənd ibtidai məktəbi, Qoruqbağı kənd uşaq bağçası, Çallı kənd doğum palatası, Şəftəhal kənd tibb məntəqəsi üçün yeni binalar 2011-ci ildə istifadəyə veriləcəkdir. Hazırda Respublika Fövqəladə Hallar Nazirliyində çayların mühafizə zonasında yerləşən və təbii fəlakətdən ziyan çəkən digər ailələr üçün də yeni evlərin tikilməsi məqsədilə araşdırmalar aparılır.

Hesabat ilində orta məktəbi bitirmiş 576 nəfərdən respublikanın ali məktəblərinə qəbul olunmaq üçün 254 nəfər məzun Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasına ərizə vermiş, onlardan 90 nəfər (23,6 faiz) ali məktəblərə qəbul olmuşdur. 3 nəfər məzun 600-dən çox bal toplamış, şəhər 1 saylı məktəb-liseyin məzunu İbrahimli Nihad 685 bal toplayaraq Prezident təqaüdünə layiq görülmüşdür. Gəlmə kənd orta məktəbin müəllimi Şəmsiyyə Həsənova "Əməkdar müəllim" fəxri adına layiq görülmüşdür.

Keçən il 180 yerlik Şıxbağı kənd orta məktəbi üçün yeni bina tikilib istifadəyə verilmişdir. Cilovxanlı kəndində 80 yerlik ibtidai məktəb fəaliyyətə başlamışdır. Şəhər 1 və 2 saylı uşaq bağçaları əsaslı təmir edilmişdir. 272 min 703 manatlıq inventar və avadanlıqlar alınıb təhsil müəssisələrinə verilmişdir. Son illərə qədər hər 70-80 nəfərə 1 kompyuter düşdüyü halda, hazırda 192 ədəd müasir tipli kompyuter vardır ki, bu da hər 29 şagirdə 1 kompyuter deməkdir.

2010-cu ildə rayon əhalisinə 105 çarpayılıq Mərkəzi Xəstəxana, 45 çarpayılıq 3 kənd sahə xəstəxanası, 11 kənd həkim və 12 tibb məntəqəsi, 1 növbədə 200 nəfər xəstə qəbul edən poliklinika və Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi tibbi xidmət göstərmişdir. İl ərzində 88,5 min manatlıq bərk və yumşaq inventar, 176,9 min manatlıq dərman və sarğı materialları alınmışdır. Mərkəzi xəstəxananın reanimasiya şöbəsində 30 min, Məmmədqasımlı kənd həkim məntəqəsində 26 min manatlıq əsaslı və cari təmir işləri aparılmışdır. Mərkəzi Rayon Xəstəxanasına dəyəri 150 min manat olan "Mercedes" markalı təcili tibbi yardım maşını alınmışdır.

Məruzəçi ayrı-ayrı sahələrdə görüləsi təxirəsalınmaz işlərə də toxundu, mövcud nöqsanları ciddi tənqid etdi, məsul şəxslər qarşısında konkret vəzifələr qoydu. Sonda L.Babayev bildirdi ki, Prezident İlham Əliyevin regionlar, eləcə də Zərdab qarşısında qoyduğu yeni məsul vəzifələr, tövsiyə və tapşırıqlar 2011-ci ildə də dəqiq, ardıcıl həyata keçiriləcəkdir.

Müşavirədə çıxış edən Suvarma Sistemləri İdarəsinin rəisi Soltan Sadıqov, maliyyə şöbəsinin rəisi Cərulla Cərullayev, polis şöbəsinin rəisi Elnur Həsənzadə, Veteranlar Şurasının sədri Hüseyn Həsənov, YAP gənclər təşkilatı rayon şöbəsinin sədri Ramin Əliyev və başqaları uğurları artırmaq, problemlərin həllini sürətləndirmək yollarından söz açdılar.

Azərbaycan Prezidenti Administrasiyasının məsul işçisi Rəhim Məmmədov, Milli Məclisin deputatı Jalə Əliyeva yığıncaqda çıxış etdilər.

Ziyəddin SULTANOV

Xalq qəzeti.- 2011.- 20 fevral.- S. 10.