Astara: hər ilin tarixdə öz izi qalır

Bu gün inamla demək olar ki, Astara respublikamızın sürətlə inkişaf edən ən gözəl rayonlarındandır. Regional inkişaf üzrə Dövlət Proqramının icrası sayəsində rayonun siması başdan-başa dəyişmiş, əhalinin yaşayış şəraiti yaxşılaşmışdır. İndi Astaraya baxanda adamın ürəyi açılır. Çünki bütün işlər yüksək zövqlə həyata keçirilir, keyfiyyətə xüsusi diqqət yetirilir. Elə illik hesabat yığıncağında da bu fikir xüsusi vurğulanmış, yaxşı işlər təqdirini tapmışdır.

Yığıncaq iştirakçıları öncə ümummilli lider Heydər Əliyevin abidəsini ziyarət etdilər, qarşısına çiçək dəstələri düzdülər. Rayonda istehsal olunan məhsulların sərgisi və sosial-iqtisadi inkişafı səciyyələndirən sənədli filmlə tanışlıq zəngin təəssürat yaratdı.

İcra hakimiyyətinin başçısı Mahir Quliyevin hesabat məruzəsi maraqla dinlənildi. O, ölkəmizin inkişaf dinamikasını konkret faktlarla diqqətə çatdırdı, bu tərəqqinin fonunda bölgələrin, o cümlədən Astaranın dirçəlişini əsaslandırdı. Rayonun əsl tikinti meydanını xatırlatdığını bildirən məruzəçi dedi ki, təkcə 2010-cu ildə inşaat işlərinin aparılması üçün bütün maliyyə mənbələrindən əsas kapitala 34 milyon 358,1 min manat məbləğində vəsait yönəldilmişdir. Bu da keçən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 6 dəfəyədək çoxdur. İnvestisiyanın 83 faizə qədəri istehsal təyinatlı obyektlərin inşasına sərf edilmişdir.

İlin əvvəlindən rayonda ümumi sahəsi 7122 kvadratmetr olan 55 fərdi yaşayış evi tikilmişdir. Magistral Qaz Kəmərləri idarəsi, Qaz İstismar Sahəsi üçün inzibati idarə binalarının, şəhər 5 saylı, Kakalos kənd 1 saylı, Vaqo kənd orta və Siyətük ibtidai məktəblərinin, Kijəbə qəsəbə və Suparibağ kənd uşaq bağçalarının əsaslı təmiri başa çatdırılmış, yeni Qaz Kompressor Stansiyasının, Xəzər dənizinin sahilində turizm-istirahət obyektlərinin, Olimpiya İdman Kompleksinin tikintisi davam etdirilmişdir. Mühüm strateji obyekt olan Astara gömrük keçid məntəqəsi beynəlxalq standartlara uyğun olaraq yenidən qurulmuşdur.

Məruzəçi bildirdi ki, uzun illərdən bəri narahatlıq doğuran məsələlərdən biri Astara-Bala Şahağacı yolunun bərbad hala düşməsi idi. Rayon əhalisinin müraciətlərini nəzərə alan Prezident İlham Əliyevin 21 aprel 2010-cu il tarixli sərəncamı ilə həmin yolun yenidən qurulmasına 3,5 milyon manat vəsait ayrılmışdır. 19 kilometr məsafəni əhatə etməklə Olimpiya İdman Kompleksi, Dəmiryol stansiyası, digər mühüm obyektlər, neçə-neçə yaşayış məntəqəsi üçün müstəsna əhəmiyyət daşıyan yol qısa müddətdə yenidən qurulub istifadəyə verilmişdir. 2010-cu ildə Astara şəhəri ərazisində 22 min kvadratmetrdən artıq asfalt döşənmiş, ayrı-ayrı küçə və səkilərdə narın asfalt-beton qarışığı ilə təmir işləri aparılmışdır.

Şəhərin Heydər Əliyev prospektində 65 metrlik qüllədə Dövlət Bayrağının dalğalandığı meydan salınmışdır. Azərbaycan və R.Axundov küçələrində yolun hər iki tərəfinə səki daşları düzülmüş, yaşıllaşma işləri aparılmış, işıqlandırma sistemi yenidən qurulmuşdur. Astara Gömrükxanasının ətrafındakı ticarət və iaşə obyektləri müasir tələblərə uyğun qurulmuş, fasad hissələri alkopanla üzlənmiş, yola asfalt döşənmişdir. Astara şəhərində 16 mənzilli, 4 mərtəbəli yaşayış binasının tikintisinə başlanmışdır. Vaqo kəndində Qarabağ müharibəsi əlili üçün fərdi yaşayış evi tikilmişdir.

Çayçılığı inkişaf etdirmək məqsədilə 204 hektar sahədə aqrotexniki qulluq işləri həyata keçirilmiş, 334,2 ton yaşıl çay yarpağı yığılmışdır. Çayçılıq üçün əlverişli şəraiti olan Şüvi ərazi nümayəndəliyindən 200 hektardan çox sahə əkin üçün hazırlanmış, bu məqsədlə tingçilik təsərrüfatı yaradılmışdır.

Sitrus və meyvə bağlarından 23 min tonadək məhsul yığılmışdır. İl ərzində sahələrdən 11274 ton kartof, 44535 ton tərəvəz və 9292 ton bostan məhsulu toplanmışdır. Rayonda taxıl biçini vaxtında başa çatdırılmış, qarğıdalı da daxil olmaqla sahələrdən 5208 ton taxıl götürülmüşdür.

Diri çəkidə 3276 ton ət, 21108 ton süd, 5960 min ədəd yumurta, 20 ton yun istehsal olunmuşdur. Qaramalın sayı 45 min 512 başa, o cümlədən xırda buynuzlu mal-qaranın sayı 28 min 873 başa çatmışdır.

Son səkkiz ildə rayonda 4543 iş yeri açılmışdır ki, bunun da 4228-i daimidir. Ötən il açılan iş yerlərinin sayı 403-dür.

Əvvəlki illə müqayisədə ümumi məhsul buraxılışı 15,5 faiz artmış, 115577,5 min manata çatmışdır. Ümumi məhsul buraxılışının dörddə-üçü istehsal, qalanı isə xidmət sahəsinə aid olmuşdur.

Rayonda sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi daim diqqətdə saxlanılır. Belə ki, 269 nəfər fermer və fiziki şəxsə 513 ton həcmində mineral gübrə güzəştli şərtlərlə satılmış, 811 nəfərə isə 75417 manat dəyərində subsidiya verilmişdir. Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu tərəfindən 36 nəfərə 420 min manatlıq kredit ayrılmışdır. Bununla da sahibkarlar kənd təsərrüfatının inkişafı üçün konkret tədbirlər görmüşlər.

Astara sahibkarları Bakının satış-yarmarkalarında fəallıq göstərmiş və il ərzində 657 ton müxtəlif kənd təsərrüfatı məhsullarını satışa çıxarmışlar. Arıçılıq məhsullarının sərgi-satış yarmarkasında rayonun 150 arıçısı iştirak etmiş, 30 ton bal və digər arıçılıq məhsulları satmışlar.

Son illər rayonda soyuducu anbarların və saxlama kameralarının tikintisinə xüsusi önəm verilir. Taxılın qəbulu, saxlanması və satışı üçün 3 min tonluq məntəqənin və gücü 2500 ton olan soyuducu kameranın tikintisi başa çatdırılmışdır. Siyəkü kəndində isə sitrus məhsullarının saxlanması üçün 350 tonluq soyuducu anbarın tikintisi davam etdirilir.

Sonra məruzəçi əhalinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, poçt-rabitə, elektrik, su və qaz təchizatının yaxşılaşdırılması üzrə görülən işlərdən bəhs etdi.

Bildirdi ki, 2010-cu ildə 1549 evə qaz xətti çəkilmiş, müxtəlif diametrli qaz xətlərində təmir-bərpa işləri aparılmış, abunəçilər üçün 1549 ədəd məişət qaz sayğacı quraşdırılmış, 178 ədəd qaz tənzimləyici təmir edilərək işlək vəziyyətə gətirilmişdir. Beş kəndin qaz təchizatı bərpa edilmiş, üç kəndin qazlaşdırılması üçün aparıcı xətlər çəkilmişdir. Digər kəndlərin qaz xətlərinin bərpası üçün hazırlıq işləri davam etdirilir. Rayon üzrə quraşdırılmış sayğacların ümumi sayı 9706-dır.

Təhsil müəssisələrinin əsaslı təmiri, tikintisi, maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi məqsədilə xeyli iş görülmüşdür. Dövlət və yerli büdcə vəsaiti hesabına yeni məktəb binaları tikilmiş, mövcud məktəblər əsaslı təmir olunmuş, yeni inventar və avadanlıqlar alınaraq təhsil müəssisələrinə paylanılmışdır. Keçən il sənəd verən 300 məzundan 124-ü yüksək bal toplayaraq ölkənin müxtəlif ali məktəblərinə daxil olmuşdur. Onlardan iki nəfəri 600-dən, 10 nəfəri 500-dən yuxarı bal toplamışdır. Şəhər 5 saylı orta məktəbin məzunu Fərid Məmmədəliyev 685 bal topladığına görə Prezident təqaüdünə layiq görülmüşdür.

Astara Pedaqoji Kolleci rayonda yeganə orta ixtisas təhsili müəssisəsidir. Burada tədris prosesini təkmilləşdirmək və pedaqoji kadr hazırlığını yüksəltmək istiqamətində müntəzəm işlər aparılmış, kollecin müəllimləri həm respublika, həm də xarici ölkələrdə keçirilən beynəlxalq elmi konfranslarda aktual mövzularda məruzələrlə çıxış etmişlər.

Əhaliyə səhiyyə xidmətinin yüksəldilməsi sahəsində görülən işlərdən danışarkən məruzəçi qeyd etdi ki, bu sahədə müəyyən uğurlar var. Amma problemlər də yox deyil. Məsələn, indiyədək müasir diaqnostik avadanlıq alınmayıb.

Astaranın mədəni həyatı daha da canlanmışdır. Ənənəvi "İstedad-2010" rayon festivalı keçirilmişdir. Uşaq muğam ifaçılarının 5-ci Respublika müsabiqəsinin yekun turu növbəti dəfə Astarada təşkil edilmişdir. Ölkənin 50 rayonundan gəlmiş 150 gəncin iştirak etdiyi müsabiqədə Astara təmsilçisi Şəhram Əliyev mükafata layiq yer tutmuşdur.

İdmançılar da mühüm qələbələr qazanmışlar. Sərbəst güləş üzrə ölkə yığma komandasının üzvü Cəbrayıl Həsənov Moskvada keçirilən dünya birinciliyində bürünc, Bakıda keçirilən "Qran-Pri" beynəlxalq turnirində isə qızıl medal qazanmışdır. Rayon ictimaiyyətinin Avropa çempionları C.Həsənov və S.Əhmədli ilə görüşləri yaddaqalan olmuşdur.

"Ekologiya ili" və "Turizm ili" ilə bağlı məlumat verən natiq dedi ki, ötən il rayonda 28 min ağac əkilmiş və mühafizəsi təşkil edilmişdir. Bundan başqa, 380 hektar sahədə meşə bərpası tədbirləri görülmüşdür. Coğrafi baxımdan əlverişli sayılan Astarada turizmin inkişafı üçün münbit şərait var. Rayonda dördulduzlu "Şindan" hoteli, "Abşeron" turizm-istirahət mərkəzi və digər obyektlər inşa edilib. Hazırda Xəzərin sahilində müasir turizm mərkəzi tikilir. Bununla bərabər, turizm potensialından tam səmərəli istifadə olunmur. Məsələn, müalicəvi əhəmiyyətli nadir suları olan İstisu ərazisində beynəlxalq səviyyəli pansionat, sanatoriya və istirahət obyektləri tikilsə, yaxşı olar.

Daha sonra məruzəçi rayonda fəaliyyət göstərən siyasi partiya, ictimai birlik və qeyri-hökumət təşkilatları, dini qurumlarla iş təcrübəsindən danışaraq ictimai-siyasi sabitliyin bərpası, korrupsiyaya qarşı mübrizə tədbirlərinə də diqqəti cəlb etdi. Vətəndaş müraciətləri ilə bağlı həyata keçirilən işləri nəzərə çatdırdı. Cari ildə qarşıda duran vəzifələrdən, Astaranın daha da abadlaşdırılması naminə görüləsi vacib işlərdən danışdı.

Məruzə ətrafında müzakirələrdə idarə və təşkilatların rəhbərləri iştirak etdilər.

Yığıncaqda Milli Məclisin deputatı Aslan Cəfərov və Prezident Administrasiyasının məsul əməkdaşı Mikayıl Hüseynov da çıxış etdilər.

Sonda dövlətimizin başçısı İlham Əliyevə müraciət qəbul olundu.

Əli NƏCƏFXANLI

Xalq qəzeti.- 2011.- 25 fevral.- S. 6.