Türkiyə mədəniyyətlərin qovuşduğu məkan olduğunu bir daha sübut etdi

Regionun mühüm dövlətlərindən biri olan qardaş Türkiyə elə bir geostrateji məkanda yerləşir ki, bu ölkədə baş verən hər hansı bir mühüm ictimai-siyasi hadisə heç kəsə təsirsiz ötüşmür. Bu hadisələrdən biri də ötən ay baş verdi.

Türkiyə ölkənin gələcəyini müəyyənləşdirən çox mühüm bir seçki prosesini uğurla yekunlaşdırdı. İyunun 12-də keçirilən parlament seçkilərində iqtidarda olan Ədalət və İnkişaf Partiyası seçicilərin 49,9 faiz səsini toplayaraq üçüncü dəfə hakimiyyət sükanını əlində saxlamağa nail oldu. Ölkənin ana müxalifəti olan Cümhuriyyət Xalq Partiyası 25,98 Milliyətçi Hərəkat Partiyası isə 13,01 faiz səs topladı. Beləliklə, önümüzdəki dörd il ərzində AKP 327, CXP 135, MHP 53 deputatla Böyük Millət Məclisində təmsil olunmaq hüququ qazandı, müstəqil namizədlərin sayı isə 35-ə çatdı. Azərbaycanlı jurnalistlərdən ibarət qrupun Türkiyədə keçirilən IX Beynəlxalq Türk Dili Olimpiadasını izləmək üçün bu ölkəyə səfəri də məhz seçki prosesindən sonrakı vaxta təsadüf etmişdi. Bu, bizə həm də ölkədəki mövcud ictimai-siyasi vəziyyətlə yaxından tanış olmaq imkanı verirdi. Bu barədə qeydlərimizi sonrakı yazılarımızda qələmə alacağıq, öncə olimpiada təəssüratlarımızı oxucularımızla paylaşmaq istərdik.

Beynəlxalq türk dili olimpiadaları 2003-cü ildən keçirilməyə başlanıb. Həmin il. 17 ölkədən xeyli sayda nümayəndə Türkiyəyə gəlib və tədbirlərdə iştirak edib. Ötən hər ildə bu say durmadan artıb. Məsələn, keçən il iştirakçı ölkələrin sayı 120, tədbirdə iştirak edən yeniyetmə-şagirdlərin sayı isə 750 olmuşdusa, bu il dünyanın 130 ölkəsindən minədək iştirakçı Türkiyəyə gəlmişdi. Onlar 6 müxtəlif qrupda yarışdılar. Hər dəfə olduğu kimi, bu dəfə də azərbaycanlı yeniyetmələr ifa etdikləri mahnılarla və söylədikləri şeirlərlə ürəkləri fəth etdilər.

Onu da deyək ki, böyük türk şairi Yunis Əmrənin "Gəlin tanış olaq" ifadəsini özünün devizinə çevirmiş olimpiada şənlikləri Türkiyənin bir çox vilayətlərində keçirilib. Antalyada, Ərzurumda, Pamukkaledə, Balıkesirdə, İstanbulda və digər şəhərlərdə dünyanın bütün guşələrindən gələn şagirdlərin çıxışlarını izləmək üçün minlərlə insan tədbirin keçirildiyi məkanlara axın edib. Müxtəlif millətlərdən olan yeniyetmələrin türk dilində sərbəst mahnı ifa etməsi, şeir söyləməsi, səhnəciklərdə məharətlə öz istedadlarını nümayiş etdirməsi türkiyəli qardaşlarımız tərəfindən daim coşğuyla, sürəkli alqışlarla qarşılanıb.

Mübaliğəsiz demək olar ki, azərbaycanlı şagirdlər Türkiyənin paytaxtı Ankarada keçirilən şənliklərə öz dostluq imzalarını atdılar. Burada ölkəmizə, onun mədəniyyətinə, incəsənətinə böyük diqqət göstərildiyi hər addımda hiss olunurdu. Təkcə onu demək kifayətdir ki, 130 ölkədən gələn nümayəndələr bir konsert proqramında çıxış etdikləri halda, azərbaycanlı şagirdlər 2 saatadək davam edən xüsusi hazırlanmış konsert proqramıyla izləyiciləri coşdurdular. Hər bir çıxışdan sonra türkiyəli qardaşlarımız əllərində daşıdıqları Azərbaycanın üçrəngli, aylı-ulduzlu bayrağını coşğuyla dalğalandırır və bu zaman Ankaranın məşhur "Altın Park" istirahət mərkəzində yaranan möhtəşəm mənzərə insanı heyran edirdi. Tədbirdə ölkəmizin Türkiyədəki səfiri Faiq Bağırov da iştirak edirdi. Ona "Çağ" Öyrətim İşlətmələri Şirkəti tərəfindən xatirə plaketi təqdim olundu.

Burada həm də müxtəlif dövlətlərə aid bayraqların əzəmətlə dalğalanması, şüarlar, xalqların qardaşlığını tərənnüm edən böyük afişalar istər-istəməz insanda xoş duyğular yaradır, dünyanın hər tərəfindən gələn yüzlərlə insana həmrəylik, birlik mesajı verirdi. Hər halda, şənliyin təşkilatçılarının da məqsədi bu mesajı verməklə yanaşı, Türkiyənin, türk xalqının humanizm prinsiplərinə, sülh missiyasına sədaqətli olduğunu diqqətə çatdırmaqdı. Məmnunuq ki, buna böyük ölçüdə nail olundu.

Ankaradakı şənliklər çərçivəsində "Altın Park" istirahət mərkəzində finalçıların stend yarışının təşkil olunması tədbirə xüsusi rəng qatmışdı. Burada dünyanın 130 ölkəsinin tarixini, mədəniyyətini, hətta mətbəxini tanıtmaq üçün kifayət qədər imkan var idi. Sevindirici haldır ki, onlar arasında ən çox diqqəti cəlb edən məhz Azərbaycan stendi idi. İçərişəhərdəki tarixi abidələrimizin əksinin xüsusi işıqlandırma vasitələriylə canlandırılması, ulu öndərimiz Heydər Əliyevin və Prezident İlham Əliyevin portretləri və bütün bunların fonunda dörd bir yanda dalğalanan qüdrətli Azərbaycan bayrağı hər bir həmvətənimizin və türk qardaşlarımızın könlünü oxşayırdı. Dekorasiyası Karvansaraya bənzədilən və hər bölməsi xüsusi zövqlə bəzədilən bu stendə insanlar axın-axın gəlirdi. Tən ortada Azərbaycanın milli ornamentləri ilə bəzədilmiş zəngin səhnədə mahnı oxuyan, milli rəqslərimizi ifa edən qızlarımız sürəkli alqışlanırdılar. Bütün bunlar insanda belə bir təəssürat yaradırdı ki, sanki, Türkiyədə deyil, Azərbaycanda keçirilən bayram tədbirlərini izləyirsən.

Ötən il olduğu kimi, bu il də şənliyə gələn böyük əksəriyyətin əlində Azərbaycan bayrağının olması xüsusilə diqqətimizi çəkdi. Sonradan bizim stendimizdə ölkəmizin bayrağını almaq üçün növbəyə dayanan türk qardaşlarımızı görəndə bir daha Türkiyə türkünün Azərbaycana olan tükənməz sevgisinin əbədiyyətə qədər davam edəcəyinə əminlik yarandı.

Azərbaycan stendinin ölkəmizin adına layiq bir şəkildə hazırlanması, heç şübhəsiz, təşkilatçıların diqqəti və ciddi hazırlıqları hesabına mümkün olmuşdu. Ona görə də təşkilatçılar ilə görüşməyi qərara aldıq. Məlum oldu ki, bölməni İstanbulda fəaliyyət göstərən "Azərbaycan Dialoq və Qardaşlıq Dərnəyi" təşkil edib. Dərnək təmsilçilərinin verdikləri məlumata görə, stendi izləməyə gələnlərə 10 mindən çox Azərbaycan bayrağı və üzərində Azərbaycan yazılan şarlar hədiyyə edilib. Bundan başqa, Azərbaycan xalq mahnılarından ibarət 15 minədək CD diski və Azərbaycanın turizm məkanlarını təbliğ edən müxtəlif broşurlar, jurnallar da tədbir iştirakçılarına paylanılıb.

Azərbaycan stendi xeyli geniş ərazidə qurulmuşdu. Burada milli geyimli oğlan və qızlarımızla şəkil çəkdirməyə tələsən insanların növbəyə dayanması Azərbaycan mədəniyyətinə olan sevginin növbəti təzahürü hesab oluna bilərdi. Avropa ölkələrindən gələn qonaqların stendə xüsusi maraq göstərməsi isə Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə özünəlayiq yer tutması, nüfuz qazanması ilə əlaqələndirilir. Rəsmi Bakının yürütdüyü xarici siyasət bu məsələdə mühüm rol oynayır. Azərbaycan artıq dünyada tanınır, Cənubi Qafqaz regionunda sülhün və sabitliyin təminatçısı kimi qəbul olunur. Bu isə əcnəbi qonaqların diqqətindən yayınmır.

Azərbaycanlı jurnalistlər Ankarada Türkiyənin Nazirlər Kabinetinin Mətbuat və İnformasiya İdarəsində də oldular. Burada qardaş ölkənin respublikamızdakı səfirliyinin keçmiş mətbuat müşaviri Həbib Kayanın kadrların idarə olunması şöbəsinə rəhbərlik etdiyini də öyrəndik. Həbib bəylə səmimi şəraitdə söhbət etdik. O bildirdi ki, Azərbaycandan qayıtdıqdan sonra da ölkəmizdə gedən sürətli inkişafı fəxrlə, qürurla izləyir. Azərbaycanı öz Vətəni kimi sevdiyini bildirən Həbib bəy onu da xüsusi vurğuladı ki, Türkiyə dövləti və ümumiyyətlə türk insanı üçün Azərbaycan xüsusi önəmə malikdir. Qardaş ölkədə keçirilən və əksər vilayətləri əhatə edən rəy sorğusu da bunu sübut edir. Həmin rəy sorğusunda türk qardaşlarımızın 90 faizi dünyada Türkiyəyə ən yaxın ölkənin Azərbaycan olduğunu bildirmişdir.

Azərbaycanlı jurnalistlər qardaş ölkənin Mətbuat və İnformasiya İdarəsinin rəhbəri Murat Karakaya ilə də görüş keçirdilər. Görüş zamanı onu da öyrəndik ki, Murat Karakaya İstanbuldakı çox mühüm işlərini yarıda qoyaraq azərbaycanlı jurnalistlərlə görüşmək üçün yenidən Ankaraya qayıdıb. Bu, Türkiyənin rəsmi qurumlarında Azərbaycana qarşı necə böyük rəğbət bəslənildiyinin ən bariz nümunəsidir. Türkiyənin Mətbuat və İnformasiya İdarəsinin rəhbəri Murat Karakaya bildirdi ki, Azərbaycana hər gəlişində çox müsbət yeniliklərlə qarşılaşır.

Bakı şəhərinin gözəlliyinə heyran olduğunu deyən Karakaya onu da əlavə etdi ki, Azərbaycan özünün sürətli iqtisadi inkişafını davam etdirməklə qısa zamanda inkişaf etmiş Qərb ölkələrinin səviyyəsinə yüksələcəkdir. O, ölkələrimiz arasında əlaqələrdən də söhbət açarkən türk dünyasının böyük oğlu, ulu öndər Heydər Əliyevin "Biz bir millət, iki dövlətik" müdrik kəlamını bir daha xatırlatdı. Azərbaycan daim Türkiyənin xarici siyasətində əsas prioritetlərdən biri olaraq qalacaqdır. Çünki Azərbaycan - Türkiyə qardaşlığı tarixi köklərə söykənən, çətin sınaqlara sinə gərən, eyni millətə, eyni dilə, eyni dinə sahib olan iki xalqın arasındakı ən təbii hisslərdən bəhrələnir, ondan güc alır. Buna görə də Azərbaycan - Türkiyə əlaqələri daim möhkəmlənir, güclənir, zamanın diqtəsi ilə durmadan inkişaf edir, regionda sabitliyin, əmin-amanlığın qarantına çevrilir. Ölkələrimiz bundan sonra da biri-birinə dayaq, arxa olacaqdır.

Türkiyədə keçirdiyimiz görüşlərdə ümumi qənaət belə oldu ki, ölkə Qərbə inteqrasiya siyasətinə üstünlük versə də, Ankaranın xarici siyasətində türk dünyası ilə əlaqələrin inkişafı da əsas prioritetlərdən birini təşkil edir. Bu baxımdan Azərbaycan və Mərkəzi Asiya ölkələri ilə münasibətlər daim diqqət mərkəzindədir. Bu, Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu böyük Mustafa Kamal Atatürkün gələcək nəsillərə vəsiyyətidir. Belə ki, hələ 1930-cu illərdə o demişdi ki, "vaxt gələcək Sovetlər Birliyi dağılacaq və əsarətdə yaşayan türkdilli xalqlar azadlıqlarına qovuşacaqdır. Türkiyə bu vəziyyətə hazır olmalı və qan qardaşlarımıza lazımi dəstəyi verməlidir". Ölkənin Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Dağlıq Qarabağ problemini həm də Türkiyənin problemi hesab etməsi, bu barədə kəskin bəyanatlar verməsi və keçirdiyi hər bir görüşdə məsələni gündəmə gətirməsi də belə deməyə əsas verir ki, bu gün də Türkiyə iqtidarı Atatürkün vəsiyyətinə sadiqdir.

Bu da reallıqdır ki, Türkiyə və Azərbaycan dünyanın elə bir mühüm regionunda yerləşir ki, burada sülhə, sabitliyə, mədəniyyətlərin dialoquna daha çox ehtiyac duyulur. Bu coğrafi məkanda yaşayan iki qardaş xalqın sahib olduğu üstün mədəni keyfiyyətlər onların bu missiyanı uğurla həyata keçirmələrinə geniş imkanlar açır. Türkiyədə keçirilən IX Beynəlxalq Türk Dili Olimpiadası bunu bir daha təsdiq etdi. Final mərhələsi türk dünyasının mənəvi paytaxtı İstanbulda baş tutan olimpiadada türk dilində şeir, mahnı ifa edən müxtəlif xalqların nümayəndələri bir daha bəşəriyyəti sülhə, qardaşlığa, birlik və bərabərliyə dəvət etdilər.

Rauf ƏLİYEV

Xalq qəzeti.- 2011.- 6 iyul.- S. 7.