Azərbaycan - Polşa əlaqələri və dostluq münasibətləri daha da möhkəmlənir

 

...Bu gün Polşa-Azərbaycan əlaqələri nəinki iki ölkə arasındakı əlaqələr kimi vacibdir, eyni zamanda, regionun inkişafı üçün vacibdir. Geniş mənada Baltik dənizi - Xəzər dənizi regionlarının əməkdaşlığı üçün vacibdir. Mən əminəm ki, Sizin səfəriniz və onun gedişində əldə edilmiş razılaşmalar, imzalanmış sənədlər bizim əlaqələrimizi irəliyə aparacaqdır.

 

İlham ƏLİYEV,

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

 

Biz Sizin ölkənizi yerləşdiyiniz regionda olduqca mühüm, əhəmiyyətli rol oynayan ölkə kimi qəbul edirik. Təbii ki, bizim münasibətlərimiz bu səfərdən sonra daha da inkişaf edəcəkdir... Azərbaycanın iqtisadi sahədəki nailiyyətləri Sizin ölkənizə böyük hörmət qazandırır. Bu baxımdan işgüzar dairələrdə ölkənizə maraq get-gedə artır. Biz Sizin əldə etdiyiniz bütün bu nailiyyətləri çox yüksək qiymətləndiririk.

 

Bronislav KOMOROVSKİ,

Polşa Prezidenti

 

Azərbaycanın Mərkəzi və Şərqi Avropa dövlətləri ilə ikitərəfli və çoxtərəfli əməkdaşlığının əsası 1993-cü ilin yayından sonra qoyulmuşdur. Ulu öndər Heydər Əliyev Mərkəzi və Şərqi Avropa dövlətlərinin mühüm geostrateji, iqtisadi, siyasi mövqelərini, beynəlxalq və regional siyasətdə həyata keçirdikləri strateji kursu yüksək qiymətləndirərək bu ölkələrlə qarşılıqlı münasibətlərin yaradılmasını xarici siyasətin prioriteti kimi dəyərləndirmişdir. Sonrakı dövrlərdə Bolqarıstan, Rumıniya və Polşa ilə münasibətlər regionun digər dövlətləri ilə müqayisədə daha dinamik surətdə inkişaf etmişdir. Belə ki, 1996-1997-ci illərdə Rumıniya və Bolqarıstan prezidentlərinin Azərbaycana, Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin isə Polşaya rəsmi səfərləri ikitərəfli münasibətləri tənzimləyən hüquqi-normativ bazanı genişləndirməklə, qarşılıqlı əməkdaşlığı daha da möhkəmləndirmişdir.

1999-cu ilin oktyabrında Polşa Prezidenti A.Kvasnevskinin Azərbaycana rəsmi səfər etməsi, 2000-ci ildə Milli Məclisdə Azərbaycan - Polşa parlamentlərarası işçi qrupunun yaradılması iki ölkə arasında münasibətlərin yüksələn xətt üzrə inkişafından xəbər verirdi. İki ölkə arasında yüksək səviyyəli görüşlərin keçirilməsi, əlaqələrin ikitərəfli inkişafı dostluq münasibətlərini yüksək həddə çatdırmışdır.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 2005-ci ilin martında Polşaya səfəri, bu səfər zamanı imzalanan sənədlər iki ölkə arasında əlaqələrin möhkəmləndirilməsinə böyük zəmin yaratdı. Polşa ilə Azərbaycan arasında müdafiə, gömrük və iqtisadi sahədə əməkdaşlıq barədə sazişlərin imzalanması Azərbaycanın Avropaya inteqrasiyasının daha da sürətləndirilməsində böyük rol oynamışdır.

Göründüyü kimi, Azərbaycan - Polşa əlaqələrinin uzun bir tarixi var. Hər iki dövlətin xalqları əsrlər boyu bir-biri ilə dostluq əlaqəsində olmuşlar. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev də Polşa Prezidenti Bronislav Komorovski ilə keçirdiyi görüşlərin birində iki ölkə arasında dostluq münasibətlərinin qədim tarixə malik olduğunu xatırlayaraq demişdi: "Bizim xalqlarımız əsrlər boyu bir-biri ilə əlaqədə olmuşlar və bu əlaqələr indi çox gözəl mədəni və tarixi zəmin yaradır. Deyə bilərəm ki, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin fəaliyyətində də polyaklar fəal iştirak etmişlər. İlk dəfə olaraq 1918-ci ildə müsəlman şərqində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranmışdır və onun rəhbərliyində polyaklar iştirak etmişlər. Ondan əvvəl Polşadan gəlmiş mühəndislər, memarlar Azərbaycanın, Bakının inkişafına çox dəyərli töhfələr vermişlər. 1892-ci ildə məşhur polşalı memar İosif Toslavski Bakı şəhərinin baş memarı vəzifəsinə təyin edilmişdi. Onun rəhbərliyi və bilavasitə iştirakı ilə Bakıda bir neçə gözəl bina tikilmişdir. Memar Toslavski və digər Polşa memarı Ploşka şəhərimizin gözəlləşməsinə çox dəyərli töhfələr vermişlər. Onların irsi bu gün Azərbaycanda, Bakıda görünür və qorunur. Bakıda gedən böyük bərpa işləri onların yaratdıqları binalara yeni həyat bəxş etmişdir".

Azərbaycanın sürətli iqtisadi artımı dünyanın inkişaf etmiş dövlətlərinin diqqətindən yayınmır. Bu baxımdan ölkəmizlə əməkdaşlığa meyl göstərən dövlətlərin sayı getdikcə artır. Hazırda Azərbaycanın yüksək iqtisadi artıma nail olması, ölkə iqtisadiyyatının sürət tempinə görə dünyada lider dövlətlərdən birinə çevrilməsi müsbət hal kimi dəyərləndirilir. Polşa Prezidenti də Azərbaycana səfəri zamanı bu məsələni xüsusilə vurğulayaraq dedi: "Ötən il Azərbaycanın iqtisadi artımı çox yüksək səviyyədə olmuşdur. Əslində bu, Sizin ölkənizə böyük hörmət qazandırır və biz bundan çox şadıq. Əminik ki, bu əməkdaşlığın, bu əlaqələrin təbii xarakteri vardır və biz indi əməkdaşlığımızın yeni sahələrini araşdırmalıyıq. İqtisadi sahədə Polşa ilə Azərbaycan arasında əlaqələr inkişaf etməlidir".

Azərbaycanın müstəqillik dövründə əldə etdiyi nailiyyətləri çox yüksək dəyərləndirən Polşa Prezidenti deyib ki, Azərbaycanın belə sürətlə inkişaf etməsi düşünülmüş iqtisadi siyasətin məntiqi nəticəsidir. Prezident vurğulayıb ki, Polşa təkcə energetika sahəsində deyil, qeyri-neft sektorunda da Azərbaycanla əməkdaşlığın genişləndirilməsində maraqlıdır.

Azərbaycan - Polşa biznes forumunda bu barədə daha ətraflı söhbət açıldı. Polşa Prezidenti Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafını yüksək qiymətləndirdi və xüsusi olaraq vurğuladı ki, ölkə iqtisadiyyatı irəliyə doğru böyük bir addım atmışdır: "Bu, nəinki enerji sektoruna aiddir, həm də biz bilirik ki, Azərbaycanda yeni sahələrdə yeni imkanlar yaradılır. Hesab edirik ki, bu, əslində, Azərbaycan ilə Polşa arasında gözəl münasibətlərin daha da güclənməsinə xidmət edir".

Polşalı biznesmenlərə çox yaxşı məlumdur ki, Azərbaycanda biznes mühitinin yaxşılaşdırılması istiqamətində həm böyük, həm kiçik, həm də ortahəcmli şirkətlər öz fəaliyyətlərini gücləndirirlər. Özəl sektorun Azərbaycanın ümumi daxili məhsulundakı payının 80 faizə çatması da bu faktı təsdiqləyir. Azərbaycan birbaşa xarici sərmayələrin qoyuluşuna böyük önəm verir. Bu gün xarici sərmayələrin cəlb edilməsinin həcminə görə Azərbaycan MDB məkanında ənənəvi olaraq birinci sıradadır. Təkcə keçən il ölkə iqtisadiyyatına 16 milyard dollardan çox vəsait qoyulmuşdur. O ölkəyə daha çox sərmayə qoyulur ki, həmin ölkədə davamlı ictimai-siyasi sabitlik yaradılsın, dövlət başçısı ilə xalq arasında vəhdət olsun, xalqın ölkə rəhbərinə böyük inamı olsun. Bütün bunlar Azərbaycanda mövcuddur və bu da iri şirkətlərin diqqətindən yayınmır. Ona görə də Azərbaycan birbaşa xarici sərmayələrin həcminə görə MDB məkanında ön sıralardadır. Polşalı biznesmenlərə Azərbaycana sərmayə qoymaq üçün bu inam geniş imkanlar açır. Artıq bəzi Polşa şirkətləri Azərbaycanda fəaliyyətə başlayıblar. İki ölkə arasında iqtisadi və siyasi əlaqələrin daha da gücləndirilməsi işgüzar dairələrin işini daha da asanlaşdıracaq.

Hazırda Polşa Avropa İttifaqına sədrlik edir. Polşa ilə sıx əməkdaşlıq Azərbaycanın Avropa İttifaqı, eləcə də digər Avropa strukturları ilə münasibətlərində bu amilin də müsbət rolu mümkündür. Çünki Polşa Avropa İttifaqının gündəliyini, həmçinin Avropa İttifaqına üzv olmayan dövlətlərlə münasibətlərin istiqamətlərini müəyyən edir. Polşa eyni zamanda Azərbaycanla Avropa İttifaqı arasında assosiativ üzvlük sazişi haqqında danışıqların uğurla keçməsi üçün öz köməyini əsirgəmir. Son illər Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan arasındakı əlaqələr sürətlə inkişaf edir.

Bu münasibətlər Ermənistan - Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ədalətli şəkildə həllinə öz müsbət təsirini göstərəcəkdir.

İki ölkə prezidentləri arasında keçirilən görüşlərdə qeyd olundu ki, Polşa Avropa İttifaqına sədrliyi dövründə öz tərəfindən Azərbaycan-Avropa İttifaqı əlaqələrinin inkişafına öz dəyərli töhfələrini verəcək. Bu ilin yanvar ayında Avropa Komissiyasının sədri Barrozunun Azərbaycana səfəri zamanı imzalanmış bəyannamə bu sahədə əməkdaşlığa güclü təkan verəcək.

Ümumiyyətlə, Polşa Prezidenti Bronislav Komorovskinin Azərbaycana səfərinin proqramı zəngin olmuşdur. Səfər çərçivəsində Heydər Əliyev Fondu ilə tanışlıq zamanı Polşa Prezidenti dünya şöhrətli şəxsiyyət Heydər Əliyevin həyatının ən müxtəlif məqamlarını əks etdirən və Azərbaycan tarixinin bütöv bir dövrü barədə geniş təsəvvür yaradan çoxlu sənədlə, dünyanın tanınmış siyasi xadimlərinin bəxş etdikləri hədiyyələrlə, nüfuzlu elm, mədəniyyət və incəsənət xadimlərinin müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu haqqında fikirləri ilə tanış oldu, xarici ölkələrin liderləri ilə görüşlərdə çəkilmiş şəkillərə maraqla baxdı.

Prezident İlham Əliyev və Prezident Bronislav Komorovskinin iştirakı ilə Azərbaycanla Polşa arasında iqtisadi və siyasi sahədə əməkdaşlığı daha da möhkəmləndirən bir sıra sənədlər imzalanmışdır.

Bütün bunlar bir daha təsdiqləyir ki, Azərbaycan-Polşa münasibətləri iqtisadi, siyasi və mədəni sahələrdə yüksələn xətt üzrə inkişaf edir.

 

 

Əliqismət BƏDƏLOV

 

Xalq qəzeti.- 2011.- 30 iyul.- S. 2.