Rollarını da rəssam kimi yaradardı

O çox qəribə adam idi. Elçin Mehdi oğlu Məmmədov ixtisasca rəssam idi. Gözəl zövqü, güclü intellekti var idi. Yaratdığı əsərlər də həmişə səmimiyyət, sadəlik, təbiilik kimi keyfiyyətli, çox güclü olardı. Onu tanıyanlar yaxşı bilirlər ki, Elçin həm də təbiətən gözəl, sadə insan idi.

Sənətdə qazandığı uğurlar, şan-şöhrət onun xarakterini dəyişə bilmədi. O, elə Elçin kimi doğuldu, beləcə, sadə, səmimi, gülərüz, zarafatcıl bir insan kimi də dünyasını dəyişdi.

Sənətçilər Tanrıya yaxın insanlar olur. Yaxşı bilirəm ki, onun ruhu da indi cənnət deyilən bir məkanda məskunlaşıb. Allah ona rəhmət eləsin.

Elçin Məmmədov sənətçi ailəsində, 1946-cı il mayın 29-da dünyaya göz açmışdı. Atası xalq artisti, professor Mehdi Məmmədov və anası xalq artisti Barat Şəkinskaya Azərbaycanda teatr sənətinin inkişafında xüsusi xidmətləri olan insanlar idilər. Amma o, teatr sənətini yox, rəssamlığı seçdi. Deyirdilər, Elçin uşaqlıqdan bu sənətə meyil göstərirdi, təbiətin gözəlliklərini ağ vərəqlər üzərinə köçürmək onun hobbisinə çevrilmişdi.

Hələ Elçin anadan olmamışdan 3 gün qabaq Barat Şəkinskaya Mehdi Məmmədovun quruluşunda Vilyam Şekspirin "On ikinci gecə" tamaşasının premyerasında iştirak edirdi. Kişi kostyumunda çıxış etdiyi üçün hamiləliyi o qədər də bilinmirdi. Premyeradan 3 gün sonra isə Elçin dünyaya göz açır. Valideynləri səhər saat 10-da teatra gedər, günorta evə gəlib yemək yeyər, dincələr, axşamlar isə tamaşaları olduğu üçün yenidən teatra qayıdardılar. Ona görə də Elçini uşaqlıqdan özündən 14 yaş böyük bacısı Solmaz böyüdüb. 11-ci sinfi bitirdikdən sonra isə İncəsənət İnstitutunun rəssamlıq fakültəsinə daxil olub. İlk dəfə uşaqlıq dostu Azər Paşa Nemətovun Gənc Tamaşaçılar Teatrında rus dilində quruluş verdiyi "Mənim qardaşım klarnetdə çalır" tamaşasının rəssamı olub. Sonralar isə daha çox atası ilə birlikdə çalışıb. Bakıda fəaliyyət göstərən bütün teatrlarda, eyni zamanda, Moskva, Arxangelsk, Serebrovskidə də 100-dən çox tamaşada rəssamlıq edib. Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının baş rəssamı olub. Mehdi Məmmədovun quruluş verdiyi "İblis" tamaşasına görə Dövlət mükafatı laureatı adını alıb. Elçin Məmmədovun rəssam kimi quruluş verdiyi son tamaşası da Azərt Paşa Nemətovla olub. Ömür vəfa etsəydi, "Hamlet" tamaşasında rəssam işlərini sona yetirəcəkdi.

Doğrudan da, tale elə gətirdi ki, sonrakı az müddət ərzində o həm sənətini davam etdirdi, həm də bir neçə filmdə rollar oynadı.

Onun aktyor kimi yaradıcılığa başlaması da təsadüflə bağlı olub. İlk dəfə kinorejissor, xalq artisti Tofiq Tağızadə Elçini "Yeddi oğul istərəm" filmində çəkib. Öz kobud hərəkətləri ilə yoldaşlarından fərqlənən, kefcil, lakin sadə bir insan olan yeddi oğuldan biri - Mirpaşa roluna təsdiq olunmasının maraqlı tarixçəsi var. Belə ki, bu rola xalq artisti Eldəniz Zeynalov dəvət olunmuşdu. Ancaq o, at çapmaqdan imtina etdiyinə görə rol ona verilmədi. Və sonra rejissor Elçin Məmmədovun üzərində dayanmalı oldu. Elçin o vaxt İncəsənət İnstitutunun rəssamlıq fakültəsinin sonuncu kursunda oxuyurdu. Aktyor seçmək üçün filmin rejissoru burada olarkən Elçini görmüş, məhz onu bu rola dəvət etmişdi. Mərhum yazıçı, filmin ssenari müəllifi Yusif Səmədoğlu deyirdi ki, "biz hələ ssenari üzərində işləyərkən Azərbaycanın ilk komsomoçularını təmsil edən obrazları yaradıcılıq yoluna yenicə qədəm qoyan gənclərə tapşırmağı nəzərdə tutmuşduq. Elçin də onlardan biri idi". Rejissor da Elçinin işindən çox razı qalmışdı. Elçin isə deyirdi: "Mən öz sənətimi - rəssamlığı ürəkdən sevirəm və ömrümün axırına kimi bu sevgimə sadiq qalacağam. Aktyorluq sənəti isə mənim üçün tamamilə yenidir. Bir halda ki, mənim yaratdığım ilk obraz tamaşaçıların rəğbətini qazanıb, onda yenidən yeni bir rola çəkilməyimə məmnuniyyətlə razılaşacağam".

Elçin sonradan irili-xırdalı 13 filmdə çəkildi. Ancaq onların içərisində "Dədə Qorqud" filmini xüsusi olaraq qeyd etmək lazımdır. Bu filmdə Elçinə Qaraca Çobanın rolunu vermişdilər. Bu rol onun üçün gözlənilməz deyildi. Çünki rejissor Tofiq Tağızadə ilə "Yeddi oğul istərəm" filmində işləmişdi və yuxarıda dediyimiz kimi rejissor onun işindən razı qalmışdı. Qaraca Çoban təbiətən Mirpaşaya ("Yeddi oğul istərəm") yaxın idi. Ona görə də rolu yaratmaqda elə bir çətinlik də yox idi. Filmdə Qaraca Çobanın ağaca sarınması səhnəsi var. Elçin bu səhnəni çox təbii oynayır və filmə baxarkən elə hiss edirsən ki, bu pəhləvan cüssəli aktyor, doğrudan da, ağacı çıxarıb onunla döyüşə girir. Bu epizodun canlı şahidi olanlar deyirlər ki, Elçinin bağlandığı ağac, əslində, dekorativ ağac idi. Çəkidə çox yüngül olan ağac süni olmasına baxmayaraq, görünüşcə köklü təsir bağışlayırdı. Elçin rolu elə ustalıqla ifa etmişdi ki, tamaşaçı hadisələrin reallığına inanır. Elə qoyunları düşmənlərin üzərinə atması səhnəsi də maraqlı alınıb.

Ümumiyyətlə, Elçin Məmmədovun yaratdığı rollarda çox qəribə bir səmimiyyət var. "Dantenin yubileyi", "Qəribə adam", "Yarımçıq qalmış mahnı", "Bir dəfə" bədii filmlərində də belə sadə, səmimi rollar ifa edib.

Amma hər şeydən əvvəl o rəssam idi. Rənglərin min bir çalarından gözəl əsərlər yaratdı. Təkcə təbiətinin rəngi bu çalarlardan heç birinə bənzəmirdi. O isə ancaq Elçin Məmmədova məxsus idi.

Biz, əməkdar incəsənət xadimi Elçin Məmmədovu 2001-ci il fevralın 18-də, ömrünün çox gözəl dövründə itirdik. Onda aktyorun cəmi 55 yaşı var idi. 65 il isə yaşaya bilmədi.

M.MÜKƏRRƏMOĞLU

Xalq qəzeti.- 2011.-19 iyun.- S. 8.