Samux: qarşıda daha vacib işlər durur

Bu yerlər çox dəyişib. Yollar, səkilər, yeni binalar, park və xiyabanlar... Adam inana bilmir ki, son 7-8 il ərzində bir rayonda bu qədər abadlıq, quruculuq, yenidənqurma işləri aparmaq mümkün olsun. Amma bu bir faktdır və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev də keçən ay Samuxda olarkən demişdir: "Hər bir rayonda olduğu kimi, Samuxda da quruculuq, abadlıq işləri aparılır, yeni müəssisələr yaradılır, sosial məsələlər öz həllini tapır, rayon abadlaşır, gözəlləşir".

Samuxda abadlıqdan, inkişaf və tərəqqidən söz düşmüşkən qeyd edək ki, indiyədək rayon icra hakimiyyəti 74 il bundan qabaq tikilmiş darısqal bir binada yerləşib. Ölkə başçısı İlham Əliyevin tapşırığına əsasən 2009-cu ildə inşasına başlanmış yeni inzibati binada 280 nəfərlik iclas salonu, konfrans zalı, 57 iş otağı və qəbul otağı var. Bina hər cür müasir avadanlıqla təchiz edilib.

Buradakı Dövlət bayrağı meydanıın 8,7 min kvadratmetr sahəsi var. Hündürlüyü 36 metr olan dövlət bayrağı əzəmətlə dalğalanır. Meydanda xüsusi işıqlandırma sistemi quraşdırılıb, dekorativ ağaclar əkilib, yaşıllıq salınıb. Rayon icra hakimiyyətinin başçısı Vilyam Hacıyev deyir ki, cənab Prezidentin Samuxa göstərdiyi diqqət, qayğı, hərtərəfli kömək, dəstək onun hər bir sankinini hədsiz ruhlandırır. Biz nəyin bahasına olursa olsun etimadı doğrultmalıyıq. Zəif işləməyə heç bir mənəvi haqqımız yoxdur. Cənab Prezidentimiz bizə bu qədər şəraiti yaradıb.

Samuxda əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2010-cu ildə də çox iş görülüb. Tikililərin sayı artıb. Qarabağ əlilləri və şəhid ailələri üçün yeni mənzillər tikilib istifadəyə verilib. Daha 36 mənzilli yaşayış binasının tikintisinə başlanılıb. Rayon polis şöbəsinin yeni inzibati binasının tikintisində işlər tamamlanıb. Çobanabdallı kənd uşaq bağçası əsaslı təmir olunaraq istifadəyə verilib. Şəhərdəki 4 saylı uşaq bağçası tamamilə yenidən qurulub. Yollar öz görkəmini bir qədər də yaxşılaşdırıb.

Gəncə - Samux yolunda əsaslı təmir işləri aparılaraq yolun 5 km hissəsinə yeni asfalt örtüyü salınmışdır. Eyni zamanda, Gəncə - Qarayeri, Gəncə - Sərkar, Samux - Əlibayramlı, Samux Poylu, Samux Qarayeri yollarında da cari təmir işləri aparılmış, yolların kənarında abadlıq işləri görülmüşdür.

Şəhərin yol şəbəkəsinin genişləndirilməsi və mərkəzi prospektdə hərəkətin intensivliyinin azaldılması və ağır tonnajlı yük maşınlarının şəhərin mərkəzi hissəsinə girişinin məhdudlaşdırılmsı məqsədi ilə Nəriman Nərimanov küçəsini Yenikənd yolunu və Heydər Əliyev prospektinin girişini Samux - Çobanabdallı yolunu birbaşa birləşdirən hər birinin uzunluğu 2 km, eni 10 metr olan iki yeni yol salınmışdır.

2010-cu ildə yeni istehsal və qeyri-istehsal sahələrinin yaradılması istiqamətində də mühüm işlər həyata keçirilmişdir. Belə ki, rayon ərazisində fəaliyyət göstərən "Universal NAA" MMC-də dəyəri 2,3 milyon manat olan alma çipsi istehsalı və meyvə-tərəvəz qurudulması sahələri yaradılmış, dəyəri 1,7 milyon manat olan 4 ədəd yeni soyuducu quraşdırılmışdır. Samux Quşçuluq fabrikinin bazasında broyler sexinin yaradılması başa çatmaq üzrədir. Rayonun Hacıalılı kəndi ərazisində layihə dəyəri 3,8 milyon manat olan "Sağlamlıq" sanatoriya kompleksinin inşası üçün kəşfiyyat işlərinə başlanılmışdır. İl ərzində rayonda 10 yeni sahibkar müəssisəsi yaradılmış, 12 yeni ticarət və ictimai-iaşə obyekti fəaliyyətə başlamışdır.

Rayonun Lək kəndi ərazisində 500 kv-lıq yarımstansiya ölkə Prezidentinin iştirakı ilə istifadəyə verilmişdir. Gücünə görə respublikmızda ikinci böyük yarımstansiya olan bu yarımstansiya nəinki regionun və qərb bölgəsinin, eyni zamanda, qardaş Turkiyənin də enerji təchizatında mühüm rol oynayacqdır.

Rayon əhalisinə göstərilən poçt xidmətinin yaxşılaşdırılması məqsədilə Qırmızı Samux qəsəbəsində və Qovlarsarı kəndində yeni poçt binalarının tikintisi başa çatmış, Ziyadlı kənd poçt şöbəsində isə əsaslı təmir işləri aparılmışdır.

Keçən il məktəblərin təmiri və onların maddi-texniki bazasının gücləndrilməsi də diqqətdə saxlanılmışdır. Bu dövrdə Qədili kənd əsas məktəbinin binası əsaslı təmir edilmiş, Seyidlər kənd orta məktəbinin binasının dam örtüyü dəyişdirilmişdir. Həmin məktəblər yeni inventar və avadanlıqlarla təmin edilmişdir. Digər məktəblərdə də cari təmir işləri aparılmışdır.

Əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2010-cu ildə də əhalinin məşğulluğunun yaxşılaşdırılması əsas hədəflərdən olmuşdur. İl ərzində 1139 iş yeri açılmışdır ki, onlardan 267 iş yeri daimi, 470 iş yeri müvəqqəti, 402 iş yeri isə mövsümüdür.

Ümumiyyətlə, 2004-cü ilin fevral ayından 2010-cu ilin sonunadək rayonda 13546 yeni iş yeri yaradılmışdır ki, onlardan da 3294-ü daimidir.

Rayonda sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi istiqamətində də geniş tədbirlər həyata keçirilir. Ümumi məhsul buraxılışında qeyri-dövlət sektorunun xüsusi çəkisinin artması rayonda sahibkarlığın inkişafına yaradılan münbit şəraitdən xəbər verir. 2010-cu ildə ümumi məhsul buraxılışının 89,5 faizi qeyri-dövlət sektorunun payına düşür. İl ərzində Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun xətti ilə rayon sahibkarlarına 34 layihə üzrə 475,5 min manat güzəştli kredit verilmişdir. Rayon rəhbərliyi tərəfindən investorların rayona cəlb olunması, yerli resurslar nəzərə alınmaqla digər sahələrlə yanaşı, turizmin və sanatoriya-kurort sisteminin inkişaf etdirilməsi üçün mühüm işlər görülür. Bu məqsədlə Almaniya və Koreya Respublikalarının iş adamları Samuxda səfərdə olmuş, rayonun potensial imkanları haqqında onlara geniş məlumat verilmişdir.

Rayon iqtisadiyyatının əsasını kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı təşkil edir. Hazırda rayonda ət və süd emalı müəssisəsi, iki günəbaxan tumlarının qablaşdırılması müəssisəsi fəaliyyət göstərir. Lakin bu sahədə yeni istehsal sahələrinin yaradılmasına böyük ehtiyac vardır. Çünki rayonda kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı ildən-ilə artır.

2010-cu ildə 9527 hektar sahədə taxıl becərilmişdir. Sahələrdən 22,2 min ton taxıl, o cümlədən 14,3 min ton buğda, 7,9 min ton arpa toplanmışdır. Üzümçülük və meyvəçilik daha sürətlə inkişaf edir. Hazırda 1115 hektar üzüm bağı, 1084 hektar meyvə bağı mövcuddur. Üzümçülüyü və meyvəçiliyi inkişaf etdirmək üçün rayonun Poylu və Qarabağlı kəndlərində 150 hektar plantaj aparılaraq 90 hektara yaxın üzüm, 20 hektar isə meyvə bağı salınmışdır.

Nazirlər Kabinetinin "Buğda istehsalçılarının maddi marağının artırılması və buğda istehsalının stimullaşdırılmasına dair" müvafiq qərarına əsasən 2011-ci il üçün 2003 nəfər torpaq mülkiyyətçisinə 213589 manat yardım hesablanmışdır. Samux rayon "Aqroservis" filialı tərəfindən rayonun fermerlərinə 2010-cu ildə 147,7 ton ammonium-nitrat gübrəsi, 20,4 ton superfosfat gübrəsi 70 faiz güzəştlə satılmışdır.

Rayonun təhsil, səhiyyə və mədəniyyət sahələrinin inkişafı da daim diqqətdə saxlanılmışdır. Son illərdə rayonda inşa edilən məktəblər, onların maddi-texniki bazasının yaxşılaşdırılması və informasiya-kommunikasiya texnologiyaları ilə təmin olunması rayonun təhsil sisteminə müsbət təsir göstərmişdir. Son 7 ildə rayonda 8 yeni məktəb binası inşa edilmiş, 12 məktəbdə, 3 uşaq bağçasında əsaslı təmir işləri aparılmışdır.

Səhiyyədə xeyli iş görülüb. Amma rayon əhalisinə günün tələbləri səviyyəsində səhiyyə xidmətinin göstərilməsi üçün rayonda diaqnostika mərkəzinin yaradılımasına, mərkəzi rayon xəstəxanasının, qəsəbə və kəndlərdə yerləşən tibb ocaqlarının əsaslı təmirinə və yeni binaların tikilməsinə, onların ixtisaslı həkimlərlə təmin edilməsinə böyük ehtiyac vardır.

Rayon əhalisinin sosial müdafiəsi daim diqqət mərkəzində saxlanılır. "Ünvanlı Dövlət Sosial Yardımı haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununun tətbiqi ilə bağlı rayonda komissiya fəaliyyət göstərir. 2010-cu ildə komissiya tərəfindən 619 ailəyə ünvanlı dövlət sosial yardımı təyin edilmişdir ki, bu da 2902 nəfəri əhatə etmişdir. Orta aylıq ödəniş 115 manat olmuşdur. Təyin edilmiş bütün ödənişlər plastik kartlarla həyata keçirilir. Ümumiyyətlə, rayonda aztəminatlı təbəqələrin, əlil və şəhid ailələrinin sosial müdafiəsi məqsədilə verilən pensiya və təqaüdlərin əhaliyə vaxtında çatdırılması təmin edilmişdir.

Rayon əhalisinə göstərilən ticarət, nəqliyyat, rabitə və məişət xidmətlərinin keyfiyyəti və şəbəkəsi əsaslı şəkildə dəyişmişdir. Rayon ərazisində küçə alveri tamamilə aradan qaldırılmışdır. Bu gün əhaliyə son altı ildə inşa edilmiş, yüzdən çox ticarət obyekti sanitariya-gigiyena normalarına cavab verən xidmət göstərir.

2011-ci ildə Samuxda daha böyük abadlıq-quruculuq işləri aparılacaq. Cari ildə rayonda bir neçə məktəb binasının, Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid ailələri üçün yaşayış binasının, yeni inzibati binaların inşa edilməsi, hazırda tikintisi davam etdirilən inzibati binaların tikintisinin başa çatdırılması, bir neçə məktəbin əsaslı təmir edilməsi, səhiyyə, mədəniyyət ocaqlarının tikintisi və əsaslı təmiri, yeni istehsal və emal müəssisələrinin yaradılması qarşıda duran ən vacib məsələlərdəndir.

Bir sözlə, 2011-ci ildə rayonda daha böyük layihələr həyata keçirilcəkdir.

Hamlet QASIMOV

Xalq qəzeti.- 2011.- 8 mart.- S. 6.