Şamaxı: 2010-cu il sosial-iqtisadi uğurlarla zəngin olmuşdur

Bu günlərdə Şamaxı Rayon İcra Hakimiyyətində 2010-cu ilin yekunları və 2011-ci ildə qarşıda duran vəzifələrlə bağlı hesabat yığıncağı keçirilmişdir. Hesabat məruzəsi ilə çıxış edən Şamaxı Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Nazim İsmayılov bildirdi ki, 2010-cu il bütün respublika üçün uğurlu olmuş, dünyada iqtisadi böhran davam etsə də, bu, ölkəmizin inkişafına mane ola bilməmişdir.

Başçının sözlərinə görə, yanvarın 14-də Prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə keçirilmiş Nazirlər Kabinetinin iclasında da qeyd olunmuşdur ki, keçən il respublika iqtisadiyyatı 5 faiz artmış, ölkə iqtisadiyyatına 15,5 milyard dollar qoyulmuş, valyuta ehtiyatları 20 milyarddan 29 milyard dollara çatmışdır. Vətəndaşların rifah halının yaxşılaşdırılması istiqamətində atılan addımlar öz müsbət nəticələrini verməkdədir.

Nazim İsmayılov qeyd etdi ki, yanvarın 27-də Prezident İlham Əliyevin xüsusi tapşırığı əsasında Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə üzrə Komissiyanın geniş iclasında Prezident Administrasiyasının rəhbəri, Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə üzrə Komissiyanın sədri Ramiz Mehdiyev görülən işlər və qarşıda duran vəzifələr haqqında məruzə ilə çıxış etmiş, bildirmişdir ki, neqativ hallar ölkədə həyata keçirilən quruculuq işlərinə, iqtisadi, sosial və siyasi sahədə aparılan islahatlara kölgə salır, Azərbaycanın işgüzar nüfuzuna xələl gətirir. Ona görə də mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti, hüquq-mühafizə orqanları əhalinin haqlı narazılığına səbəb olan, sahibkarlığın inkişafına süni əngəl törədən hallara son qoyulmalıdır. Tikinti, nəqliyyat, ticarət, iaşə, təhsil, səhiyyə, sosial müdafiə və sair sahələrdə neqativ faktlar, rüşvətxorluq, korrupsiya halları, vətəndaşların qəbulu, müraciətlərinə baxılması zamanı yol verilən nöqsanlar qısa müddətdə aradan qaldırılmalıdır. Qarşıya qoyulmuş bu vəzifələrlə əlaqədar rayon icra hakimiyyəti tərəfindən nəzərdə tutulmuş tədbirlərin icrasına başlanılmış, əlaqədar təşkilatların rəhbərlərinə konkret tapşırıqlar verilmişdir.

RİH başçısı qeyd etdi ki, hesabat dövrü Şamaxı rayonu üçün də böyük layihələrin həyata keçirilməsi ili kimi yadda qalmışdır. 2010-cu il oktyabrın 22-də Prezident İlham Əliyev rayonda olmuş, mövcud sosial-iqtisadi vəziyyətlə maraqlanmış, problemlərin aradan qaldırılması istiqamətində tövsiyə və tapşırıqlarını vermişdir. Səfər rayon əhalisi tərəfindən dərin minnətdarlıq hissi ilə qarşılanmışdır.

Rayonun sosial-iqtisadi inkişafına toxunan başçı bildirdi ki, Azərbaycan Prezidentinin bir sıra sərəncamları kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının artırılmasına imkan yaratmışdır. 2010-cu ildə 18599 hektar sahənin taxılı yığılmış, 31618 ton taxıl istehsal olunmuş, hər hektardan məhsuldarlıq 17,2 sentner təşkil etmişdir. Rayonda 6 özəl toxumçuluq təsərrüfatının sahələrindən 1300 ton taxıl istehsal olunmuş, bunun 900 tonunu toxumluq taxıl təşkil etmişdir. Özəl toxumçuluq təsərrüfatları 2011-ci ildə taxılın məhsuldarlığını artlırmaq məqsədilə 69 ton elit və I reproduksiya sortlu buğda toxumu alaraq əkin aparmışlar. Keçən il rayonda üzümçülüyə diqqət artırılmış, üzüm sahələri 85 hektar artaraq 1125 hektara çatdırılmış, bu sahədə yeni iş yerləri yaradılmış, 2000 nəfərdən çox daimi işçi cəlb olunmuşdur. Süfrə üzümlərinin saxlanması məqsədilə 10 min tonluq soyuducunun tikintisinə başlanmışdır.

"Aqrolizinq" cəmiyyəti fermerlərə güzəştli şərtlərlə 640 ton azot, 100 ton superfosfat gübrələri və 23 baş simmental cinsli damazlıq düyə satmışdır. 5438 istehsalçıya 18121 hektar sahəyə görə 1 milyon 77 min 654 manat yardım verilmişdir. Tərəvəz, kartof, bostan və heyvandarlıq məhsulları istehsalının həcmi əvvəlki ilə nisbətən xeyli artmış, mal-qaranın və quşların baş sayı çoxalmışdır. Arıçılığa göstərilən maraq artmaqda davam etmiş, 2005-ci ilə nisbətən keçən il arı ailələrinin sayı 3350 baş artaraq 4600-ə çatmışdır.

Keçən ilə nisbətən ümumi məhsul buraxılışı 10,8 faiz artaraq 154 milyon 746,1 min manata çatdırılmış, əsas kapitala yönəldilən investisiyaların həcmi 11,4 faiz yüksələrək 93,1 milyon manat təşkil etmişdir. Orta aylıq əmək haqqı əvvəlki ilə görə 16,6 faiz artaraq 218 manat olmuşdur.

Rayonda sahibkarlığın inkişafı istiqamətində də xeyli işlər görülmüşdür. Fiziki şəxslərin sayı 280 nəfər təşkil etmişdir. Bu məqsədilə rayonda fəaliyyət göstərən banklardan 3637 nəfər 4 milyon 926 min manat kredit götürmüşdür ki, bu da 2009-cu ildəkindən çoxdur. Həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində rayon üzrə 567 daimi iş yerləri açılmışdır. 1458 ailənin 6779 nəfər üzvünə 163.7 min manat ünvanlı sosial yardım verilmişdir.

Prezident İlham Əliyevin iki sərəncamına uyğun olaraq Milli Elmlər Akademiyasının Nəsrəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi və əsaslı təmir-tikinti işlərinin aparılmasına 8 milyon manat vəsait ayrılmışdır. 2009-cu ildən etibarən rəsədxanada başlanan tikinti-quraşdırma işləri keçən il də davam etdirilmişdir. Dövlət başçısı tərəfindən 24 dekabr 2009-cu ildə Cümə məscidi Dövlət Tarix Memarlıq Abidəsinin bərpası üçün 4 milyon manat vəsait ayrılmışdır. Hazırda "Tolerantlığın ünvanı: Azərbaycan" layihəsi çərçivəsində Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə Cümə məscidinin yenidənqurulması və bərpası ilə əlaqədar nəzərdə tutulan işlər yüksək səviyyədə həyata keçirilir.

Başçı qeyd etdi ki, keçən il "Bakı-Şamaxı-Muğanlı avtomobil yolunun tikintisi layihəsi" uğurla başa çatdırılmışdır. Olimpiya İdman Mərkəzinin yenidən qurulmasına və genişləndirilməsinə, həmçinin mərkəzin ərazisində 3 min yerlik örtülü stadionun tikilməsinə başlanılmışdır. Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə Uşaq İncəsənət Məktəbi üçün yeni binanın inşası, "Şamaxı" mehmanxanasının yenidənqurulması və genişləndirilməsi,"Şərədil" istirahət kompleksində 5 ulduz otelin, "Fəxri guşə" istirahət mərkəzinin bazasında müasir standartlara cavab verən turizm obyektinin, "Xalqbank"ın rayon filialı üçün inzibati binanın tikintisi davam etdirilmişdir. Rayon hərbi komissarlığının, həmçinin bir sıra ictimai binaların üst örtüyü və fasadları əsaslı təmir olunmuşdur. Nağaraxana kəndi ərazisində Vergilər Nazirliyinin Tədris və İstirahət Kompleksinin tikintisi başa çatmaq üzrədir. Magistral yolun kənarlarına istinad divarları çəkilmiş, həmin ərazidə mini park salınmış və müasir işıqlandırma sistemi quraşdırılaraq yaşıllaşdırma işləri aparılmışdır. Şəhərin bir sıra küçələrinə 37243 kvadratmetr asfalt-beton örtüyü vurulmuşdur. Uzun illərdən bəri problem kimi qalan Böyük Xınıslı kəndinə gedən yolun üstündə körpü keçidi tikilib istifadəyə verilmişdir.

Heydər Əliyev Fondu Şamaxıya daim qayğı və diqqət göstərir. 2009-cu ildə fond tərəfindən rayona 5 ədəd müasir avtobus hədiyyə edilmişdir. Bu sahənin maddi-texniki bazasını daha da möhkəmləndirmək məqsədilə fond tərəfindən bu il rayona əlavə 2 ədəd müasir avtobus verilmişdir. Həmin nəqliyyat vasitələri bu gün şamaxılılara xidmət göstərir. Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə başlanan "Şamaxı - təmiz şəhər" pilot layihəsinin gerçəkləşdirilməsinə uğurlu start verilmişdir.

Başçının sözlərinə görə, ötən il respublikada "Ekologiya ili" elan olunmuşdur. Həmin təşəbbüsə qoşulan şamaxılılar şəhərin magistral küçələri boyunca mövcud parklarda və təpəliklərdə minlərlə Eldar şamı və yerli şəraitə uyğunlaşmış ağaclar əkmişdir. Şamaxı şəhərinin su təchizatı və kanalizasiya sistemlərinin yenidənqurulması layihəsinin həyata keçirilməsi işlərinə başlanılmışdır. Bununla əlaqədar bir sıra işlər görülmüşdür. Yaponiya səfirliyinin maliyyə dəstəyi ilə Məlikçobanı kəndinə, daxili imkanlar hesabına isə Bağırlı və Ovçulu kəndlərinə yeni su xətləri çəkilmişdir. Çarhan, Bağırlı, Mirikənd, Məlcək, Qaravəlli, Birinci Çaylı, Quşçu, Həmyəli kəndlərində kənddaxili və kəndarası yollar əsaslı təmir olunmuşdur. Şamaxı-Pirqulu yolunun Nağaraxana kəndindən keçən hissəsinin 1,5 km-də bardür və səkilər yenidən tikilmiş, rənglənmiş, 2 avtobus dayanacağı tikilmiş, 1500 metr uzunluğunda küçəyə asfalt vurularaq işıqlandırılmışdır. Çuxuryurd kəndində 400 metrlik məsafədə yola asfalt-beton örtük döşənmiş, Aşağı Çağan kəndində bulaq kompleksi tikilmişdir.

Əhalinin elektrik enerjisi və təbii qazla təchizatının yaxşılaşdırılması üçün səy göstərilmiş, enerji daşıyıcılarının dəyərinin ödənilməsində müəyyən qayda yaradılmışdır. Təbii qazla təminatın yaxşılaşdırılması məqsədilə dairəvi xəttin yenidən çəkilməsi başa çatdırılmış, qaz xətlərində əsaslı təmir işləri aparılmış, qaz sayğacları həyətlərdən küçəyə çıxarılaraq yeni "Elestr" tipli sayğaclar quraşdırılmışdır. Bir sıra qəsəbə və kəndlərə qaz xətti çəkilişi davam etdirilir.

Əhaliyə göstərilən nəqliyyat, poçt və rabitə xidmətlərinin həcmi artmışdır. Böyük Xınıslı kəndində yeni 128 nömrəli elektron ATS quraşdırılmış, Muğanlı kəndindəki elektron ATS-in tutumu genişləndirilərək 320 nömrəyə, Sabir qəsəbəsində isə 448 nömrəyə çatdırılmışdır. Avaxıl kəndində 33 mənzilə telefon çəkilmişdir. Yüksək sürətli internet istifadəçilərinin sayı 343 nəfərdən çox artaraq rayon üzrə onların sayı 1500 nəfərə çatmışdır.

Təhsil, səhiyyə və mədəniyyət sahələrinin inkişafı istiqamətində işlər davam etdirilmişdir. Bir çox kənd məktəblərinin binaları cari təmir edilmiş, rayona gətirilən 1930 müxtəlif təyinatlı avadanlıq və ləvazimatlar ümumtəhsil məktəblərinə paylanılmış, onların kompyuterlə təmin olunması əsasən başa çatdırılmışdır. Qəzalı vəziyyətdə olan Göylər 2 saylı, Həmyəli kənd və Şəhriyar qəsəbə orta məktəbləri üçün yeni binaların inşası 2011-ci ilin investisiya proqramına daxil edilmişdir. Rayon üzrə attestat almış 537 nəfər məzundan 107-si tələbə adını qazanmışdır. Onlardan 4 nəfərinin 600-dən, 21 nəfərinin isə 500-dən yuxarı bal toplaması sevindirici haldır.

Son illər Diaqnostika Mərkəzinin istifadəyə verilməsi, mərkəzi xəstəxana korpusunun və poliklinika binasının əsaslı təmir edilməsi, yoluxucu xəstəliklər şöbəsi üçün yeni binanın tikilməsi, habelə müasir tibb avadanlıqlarının gətirilməsi nəticəsində rayonda əhaliyə göstərilən səhiyyə xidmətinin səviyyəsi xeyli yüksəlmişdir. Keçən il Diaqnostika Mərkəzində Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə 5 açıq ürək və 25 göz əməliyyatı aparılmışdır.

Rayondakı "Şərədil" və "Göy qurşağı" istirahət mərkəzlərinə gələn xarici və yerli turistlərin sayı xeyli artmışdır. Ümumiyyətlə, 2010-cu ildə rayona gələn turistlərin sayı 70 mini ötmüşdür. Keçən il Heydər Əliyev Mərkəzində rayon icra hakimiyyəti və YAP rayon təşkilatı tərəfindən ulu öndərin həyat və fəaliyyəti, həmçinin bir çox görkəmli şəxsiyyətlərin yubileyi ilə bağlı tədbirlər keçirilmiş, mühüm tarixi hadisələr qeyd edilmişdir. Bundan əlavə, Heydər Əliyev Mərkəzinin nəzdində yaradılmış tədqiqat qrupu tərəfindən ümummilli liderimizin Şamaxı rayonuna tarixi səfərləri ilə bağlı qiymətli sənədlərin toplanılması işi davam etdirilmişdir.

Rayon Gənclər və İdman İdarəsi 55-dən çox müxtəlif tədbirlər keçirmiş, 6511 nəfər yeniyetmə və gənc iştirak etmişdir. Keçən il Sarayevo şəhərində keçirilən yeniyetmələr arasında sərbəst güləş üzrə Avropa birinciliyində Ruslan Surxayev bürünc medala layiq görülmüşdür.

Rayonun hüquq-mühafizə orqanları ictimai-mədəni həyatında fəal iştirak etmişlər. Rayondan 583 nəfər çağırışçı respublikanın Silahlı Qüvvələri sırasına həqiqi hərbi xidmətə yola salınmışdır. Şamaxıda yaşayan qaçqın və məcburi köçkünlərin müraciətləri diqqət mərkəzində saxlanılmış və onların yerli əhəmiyyətli problemləri əsasən həll olunmuşdur. Qarabağ əlillərinə, şəhid ailələrinə, Böyük Vətən Müharibəsi vetaranlarına qayğı artırılmışdır.

Keçən ildə vətəndaşların qəbulu və daxil olmuş müraciətlərə baxılmasına xüsusi diqqət yetirilmişdir. İl ərzində rayon icra hakimiyyəti başçısı tərəfindən aparatda keçirilmiş 44 qəbulda 214 nəfər, rayonun qəsəbə və kəndlərində keçirilmiş 45 qəbulda isə 159 nəfər vətəndaş dilənilmişdir. Qaldırılan problemlərin həllinə maksimum səy göstərilmişdir.

Sonda başçı bildirdi ki, ulu öndərin ideyalarına daim sadiq olan şamaxılılar bundan sonra da ölkə rəhbərinin ətrafında sıx birləşərək onun qarşıya qoyduğu vəzifələrin yerinə yetirilməsinə maksimum səy göstərəcəklər.

Prezident Administrasiyasının məsul işçisi Niyaz Əliyev hesabat yığıncağında iştirak edirdi.

Səməd Hüseynoğlu

Xalq qəzeti.- 2011.-8 mart.- S. 6.