Azərbaycan - Ukrayna münasibətləri yeni inkişaf mərhələsini yaşayır

Dost ölkə rəhbərinin Bakı səfəri həmin tendensiyanı daha da sürətləndirəcək

Müstəqillik illərində Ukrayna və Azərbaycan - tərəfdaşlar, dostlar, bütün sahələrdə strateji tərəfdaşlar kimi fəaliyyət göstərir. Bu gün biz münasibətlərimizin geniş gündəliyini nəzərdən keçirdik. Bir daha razılıq hissi ilə qeyd edirik ki, siyasi münasibətlərimiz, beynəlxalq təşkilatlarda qarşılıqlı dəstək və fəal əməkdaşlıq yüksək səviyyədədir.

İlham ƏLİYEV,

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Bakı, 28 aprel 2011-ci il

Biz gördük ki, müxtəlif informasiya məlumatlarında, statistik nəşrlərdə deyilən tərəqqi göz qabağındadır. Bunlar onu göstərir ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı çox yüksək sürətlə inkişaf edir. Bizim üçün bu, hər hansı kəskin daxili və xarici siyasi dəyişiklikləri qəbul etməyən dövlət idarəçiliyi sisteminin necə səmərəli işləyə bilməsini göstərən əyani nümunədir. Yəni, sabitlik dövlətin inkişafının əsasıdır.

Viktor YANUKOVİÇ,

Ukrayna Prezidenti

Bakı, 28 aprel 2011-ci il

Azərbaycanın uğurla həyata keçirilən daxili və xarici siyasəti ölkəmizin beynəlxalq aləmdəki mövqelərini getdikcə möhkəmləndirir. Hazırda dünyanın inkişaf etmiş qüdrətli dövlətlərinin Azərbaycanla hərtərəfli əməkdaşlıqda maraqlı olmaları özünü açıq şəkildə büruzə verir. Dövlət başçımızın xarici ölkələrə rəsmi səfərləri, həmçinin Azərbaycana gələn dövlət başçılarının birgə əməkdaşlığa dair imzaladıqları sənədlər və həyata keçirilən tədbirlər ölkəmizin beynəlxalq aləmə inteqrasiyasını daha da sürətləndirir.

Ukrayna Prezidenti Viktor Yanukoviçin ölkəmizə rəsmi səfəri maraqla izlənilmişdir. Hər şeydən əvvəl, bu, Viktor Yanukoviçin Ukrayna Prezidenti kimi Azərbaycana ilk səfəri idi. Buna baxmayaraq, iki ölkə arasındakı dostluq əlaqələrinin tarixi qədimdir. Azərbaycanla Ukrayna arasında ənənəvi mehriban, səmimi dostluq münasibətləri mövcuddur. Çətin məqamlarda hər iki ölkə bir-birinə dayaq olmuşdur. Ukrayna Prezidenti Viktor Yanukoviç də iki ölkə prezidentlərinin keçirdikləri birgə mətbuat konfransında bu xeyirxahlığı xüsusi olaraq diqqətə çatdıraraq dedi: "...Bu ənənələr hələ Heydər Əliyevlə başlanmışdır. Ukrayna üçün çox ağır illərdə Heydər Əliyev bizə kömək əlini uzatmışdır. O vaxt, 1990-cı illərdə Ukraynada yanacaq-sürtkü materialları yox idi. Azərbaycan həmin məhsulların əldə olunmasında Ukraynaya kömək etdi və biz ölkəmizdə kənd təsərrüfatı işlərini yanacaqla təmin etdik və bütövlükdə, ölkəyə, necə deyərlər, bir udum oksigen verdik. Ukrayna xalqı bunu unutmur, Heydər Əliyevin ruhu şad olsun".

Onu da qeyd edək ki, iki ölkə arasındakı xeyirxahlıq ənənələri bu gün də davam etdirilir. Əsası ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulmuş və bu gün möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyev tərəfindən düşünülmüş şəkildə prinsipiallıqla davam etdirilən siyasi və iqtisadi strategiya ölkəmizi daha da qüdrətli etmişdir. İri layihələrin reallaşdırılması Azərbaycanın iqtisadi gücünü artırmışdır. Bu da ölkəmizə dünya miqyasında bir sıra xeyirxahlıq missiyasını həyata keçirməyə şərait yaradır. Biz Ukrayna Prezidentinin ölkəmizə rəsmi səfəri zamanı da bunun şahidi olduq. Azərbaycan tərəfi iqtisadiyyatın stimullaşdırılması, müxtəlif texnogen qəzaların nəticələrinin aradan qaldırılmasında böyük fəallıq göstərir. Çernobıl Atom Elektrik Stansiyasında "Örtük" layihəsinin həyata keçirilməsi üçün Çernobıl Fonduna Azərbaycan tərəfindən bir milyon dollar həcmində vəsait köçürülməsi ölkəmizin xeyirxahlıq ənənəsinə, dostluq və əməkdaşlığa sadiqliyinin nəticəsidir. Bu, eyni zamanda Azərbaycan - Ukrayna xalqları arasında qırılmaz dostluq əlaqələrinin daha sıx tellərlə bağlanmasından xəbər verir.

Həm Ukrayna, həm də Azərbaycan bu il müstəqilliklərinin 20-ci ildönümünü qeyd edəcəklər. Müstəqillik dövründə iki ölkə arasındakı qarşılıqlı münasibətlər yüksələn xətt üzrə inkişaf etmişdir. Artıq uzun müddətdir ki, Azərbaycanla Ukrayna strateji tərəfdaşdır. Azərbaycan-Ukrayna ikitərəfli səviyyədə münasibətləri çox uğurla inkişaf etdirir. Hökumətlərarası komissiya və alt komissiyaların birgə fəaliyyəti yüksək dəyərləndirilir. Bu komissiyalar bütün istiqamətlər üzrə iş aparırlar. Ötən ilin yekunlarına nəzər saldıqda birgə fəaliyyətin, qarşılıqlı əməkdaşlığın nəticəsi özünü bir daha göstərir. Fakt üçün diqqətə çatdıraq ki, komissiyalararası birgə fəaliyyət iki ölkə arasında əmtəə dövriyyəsi artımında özünü büruzə vermişdir. Ötən il bu artım rekord səviyyəyə çatmışdır. Qarşıdakı imkanlar bu göstəricinin daha yüksək səviyyəyə çatacağından xəbər verir. Ümumiyyətlə, Ukrayna MDB məkanında Rusiyadan sonra Azərbaycanın ikinci ticarət tərəfdaşına çevrilmişdir.

Azərbaycanla Ukrayna arasında energetika sahəsində əməkdaşlıqla əlaqədar məsələlər xüsusi maraq doğurur. Çünki Azərbaycan bu gün Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təminatında ən etibarlı tərəfdaşdır. Ölkəmizin Ukraynaya ixracının mütləq əksəriyyətini neft və neft məhsulları təşkil edir. Məlumdur ki, Azərbaycan hazırda zəngin təbii sərvətlərə malik olan dövlətdir. Ölkəmizdə təbii qazın təsdiqlənmiş ehtiyatlarının həcmi 2,2 trilyon kubmetrə bərabərdir. Mütəxəssislərin qənaətinə görə, yaxın gələcəkdə planlaşdırılan investisiyaların məbləği 10 milyardlarla dollarla ölçülür. Artıq Azərbaycan öz təbii sərvətlərini dünya bazarlarına digər dövlətlərin vasitəçiliyi olmadan çıxarmağa qadirdir. Ölkəmiz qaz ehtiyatlarını qonşu dövlətlərə nəql edir. Azərbaycanın maye qazının Ukraynaya nəqli məsələsi də artıq öz həllini tapıb. Belə ki, bu ilin yanvar ayında iki ölkə Prezidenti Azərbaycanın maye qazının Ukrayna ərazisinə nəql edilməsi haqqında sənəd imzalayıb. Bundan başqa iki ölkə arasında birgə həyata keçirilməsi barədə razılıq əldə olunmuş müştərək sərmayə layihələri də vardır. Təbii ki, bu layihələrin reallaşdırılması istiqamətində hər hansı bir maneə ola bilməz. Həmin layihələrin maliyyələşdirilməsi hər iki dövlətin vəsaiti hesabına həyata keçiriləcək. Bu isə o deməkdir ki, inşa olunacaq obyektlər hansı ölkənin ərazisində tikilməsindən asılı olmayaraq həm Azərbaycanın, həm də Ukraynanın birgə mülkiyyəti olacaq. Bu, iki ölkə arasında qarşılıqlı əməkdaşlığı daha da möhkəmləndirəcək.

Azərbaycan-Ukrayna əlaqələri təkcə iqtisadi sahədə deyil, digər sahələrdə də özünü göstərir. İki ölkə arasında siyasi baxımdan çox fəal dialoq aparılır. Dövlət başçılarının, habelə digər rəsmi nümayəndələrin qarşılıqlı səfərləri zamanı imzalanmış sənədlər, həmçinin digər layihələrin reallaşması ölkələrimiz arasında qarşılıqlı siyasi fəaliyyətin yüksək səviyyədə olmasından xəbər verir. Eləcə də beynəlxalq təşkilatların keçirdiyi tədbirlərdə Ukrayna-Azərbaycan nümayəndələrinin bir-birinə dəstək vermələri diqqətçəkən məqamlardandır. Bu gün Ukrayna Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyır, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanmasında Azərbaycanın dövlət başçısının mövqeyinə tərəfdar olduğunu bəyan edir. Ukrayna Prezidenti Azərbaycana rəsmi səfəri zamanı da münaqişənin nizamlanmasında öz mövqeyini daha açıq şəkildə bildirdi. Ukrayna tərəfi münaqişənin nizamlanmasında prinsipial mövqe nümayiş etdirməklə Azərbaycanla isti münasibətlərinin daha da möhkəmləndiyini təsdiqlədi.

Məlum olduğu kimi, Ukrayna Prezidenti Azərbaycana səfəri zamanı Prezident İlham Əliyevlə Birgə Bəyanat imzaladı. Bəyanatda bildirilir ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri əsasında, ərazi bütövlüyü, suverenlik və dövlətlərin sərhədlərinin pozulmazlığı prinsipləri nəzərə alınmaqla nizama salınmalıdır. Qeyd edək ki, artıq dünyanın əksər dövlətləri, o cümlədən tanınmış beynəlxalq qurumların nümayəndələri də münaqişənin nizamlanmasında bu prinsipə üstünlük verdiklərini bəyan ediblər.

Səfər çərçivəsində Azərbaycan və Ukrayna prezidentlərinin, həmçinin hər iki ölkənin nümayəndələri ilə birgə keçirilən görüşlərdə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin yaranma səbəbləri, bu münaqişənin törətdiyi acı fəsadlar, xalqımıza verdiyi ağrı-acılar barəsində müfəssəl məlumat verildi. Azərbaycan Prezidenti adından Ukrayna Prezidenti Viktor Yanukoviçin şərəfinə verilən rəsmi ziyafət zamanı dövlətimizin başçısı öz nitqində Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin hələ də nizamlanmamasına münasibət bildirərkən dedi: "Bildiyiniz kimi, bu münaqişə onilliklərlə davam edir və Azərbaycan xalqına böyük ağrı-acılar, iztirablar gətirmişdir. Bir milyon azərbaycanlı doğma yurd-yuvasından qovulmuşdur. Xalqımıza qarşı etnik təmizləmə siyasəti həyata keçirilmiş, ərazilərimizin 20 faizi işğal olunmuş və BMT kimi beynəlxalq təşkilatların qərar və qətnamələrinə baxmayaraq, BMT Təhlükəsizlik Şurası işğalla əlaqədar 4 qətnamə qəbul etmişdir, - münaqişə indiyədək nizama salınmamışdır. Bu isə regional sülhə, sabitliyə böyük təhlükə törədir, regional əməkdaşlıq proqramlarını tam miqyasda həyata keçirməyə imkan vermir. Bu münaqişənin yaratdığı çətinliklərə baxmayaraq, Azərbaycan sürətlə inkişaf edir, iqtisadiyyat artır, iri sərmayə layihələri həyata keçirilir".

Ukrayna Prezidentinin səfəri Azərbaycan-Ukrayna sənədlərinin imzalanması ilə də yadda qaldı. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Ukrayna Prezidenti Viktor Yanukoviçin imzaladıqları sənədlər iki ölkə arasında qarşılıqlı əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi və ölkələr arasındakı iqtisadi, siyasi əlaqələrin yüksələn xətt üzrə inkişafı istiqamətində böyük zəmin yaradacaq. Bu səfər zamanı imzalanan sənədlər Azərbaycan-Ukrayna münasibətlərinin yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoymasından xəbər verir.

Əliqismət BƏDƏLOV

Xalq qəzeti.- 2011.- 1 may.- S. 3.