Dövlət qayğısı neftçiləri yeni nailiyyətlərə ruhlandırır

Azərbaycan neft sənayesinin qabaqcıl müəssisələrindən sayılan "Abşeronneft" Neft və Qazçıxarma İdarəsinin kollektivi son dövrlər neft və qaz hasilatına dair tapşırıqları, bir qayda olaraq, vaxtından əvvəl və artıqlaması ilə yerinə yetirir. Bu qocaman neft və qazçıxarma müəssisəsinin kollektivi cari ilin birinci rübünün proqnoz tapşırıqlarını da tam yerinə yetirməyə müvəffəq olmuşdur. İdarədə hesab edirlər ki, qazanılmış bütün bu uğurların başlıca səbəbi neft sənayesinə, neftçi peşəsinə dövlət səviyyəsində qayğı və diqqətin ilbəil artırılması ilə bağlıdır. Məhz bütün bunlardan ruhlanan, gün-güzəranlarının getdikcə yaxşılaşmasını hiss edən neftçilər dövlət qayğısına əməli işlə cavab verməyə çalışırlar. Bu şərəfli peşə sahibləri bir sadə həqiqəti də dərk edirlər ki, ölkəmizin iqtisadi qüdrətinin ilbəil artması, xalqımızın rifah halının anbaan yaxşılaşması, həm də onların fədakar əməyindən çox asılıdır.

İlin əvvəlindən uğurlu start götürən "Abşeronneft" NQÇİ-nin kollektivi neft və qaz hasilatı sahəsində yüksək göstəricilərə imza atmışdır. Elə idarənin 2011-ci ilin ilk üç ayının əsas göstəriciləri də bunu sübut edir. Hesabat dövründə idarə üzrə 44 min 548 ton neft hasil edilərək tapşırığa 100,1 faiz əməl olunmuşdur. Bundan əlavə, birinci rübdə neftçilər 43 min 792 ton "qara qızıl" təhvil vermişlər ki, bu da nəzərdə tutulduğundan bir qədər çoxdur. Yanvar-mart ayları ərzində Pirallahı neftçiləri 11 milyon 820 min kubmetr qaz hasil etmişlər. Yeri gəlmişkən, Pirallahı adasının 17 minlik əhalisinin, eləcə də buradakı sosial obyektlərin "mavi yanacağa" olan tələbatı məhz "Abşeronneft" NQÇİ tərəfindən istehsal edilən təbii qaz hesabına ödənilir. Cari ilin üç ayı ərzində idarə üzrə 8 milyon 670 min kubmetrdən artıq "mavi yanacaq" təhvil verilmişdir.

Neft hasilatı üzrə proqnoz tapşırıqlarının artıqlaması ilə yerinə yetirilməsinin başlıca səbəbi istismar fonduna daxil olan quyuların hər birinin imkanlarının diqqətlə öyrənilməsi, işlək fondun təzələnməsi üçün məqsədyönlü tədbirlərin vaxtlı-vaxtında həyata keçirilməsi ilə bağlıdır. Hazırda "Abşeronneft" NQÇİ-nin ümumi istismar fonduna 543 quyu daxildir. Həmin quyulardan 432-si neft verir. Müəyyən səbəblər üzündən istismarı dayandırılmış quyulardan isə daha məhsuldar hesab olunanların bərpa edilərək yenidən işlək fonda qaytarılması üçün lazımi tədbirlər görülür. 2011-ci ilin ötən üç ayında fəaliyyətsiz fonddan 18 quyu yenidən istismara daxil edilmişdir ki, onlardan da 476 ton əlavə neft alınmışdır.

İdarə üzrə neft və qaz hasilatının sabit saxlanılması məqsədilə geoloji-texniki tədbirlərin, eləcə də cari və əsaslı təmir işlərinin vaxtlı-vaxtında aparılmasına da xüsusi diqqət yetirilir. Bu da yüksək iqtisadi səmərə verir. Cari ilin birinci rübündə mədənlərdə həyata keçirilmiş 8 geoloji tədbir hesabına 594,6 ton neft çıxarılmışdır ki, bu da həmin göstərici üzrə nəzərdə tutulduğundan 65,7 ton çoxdur. Bundan əlavə, hesabat dövründə həyata keçirilmiş texniki tədbirlər də yüksək iqtisadi səmərə ilə müşayiət olunmuşdur. Belə ki, quyularda aparılmış 121 texniki tədbir hesabına 434,4 ton neft hasil edilmişdir. Yanvar-mart aylarında idarənin əsaslı təmir briqadaları daha böyük uğura imza atmışlar. Belə ki, hesabat dövründə 20 əvəzinə 24 əsaslı təmir işi aparılmış, bunun da hesabına 1059 tondan çox neft çıxarılmışdır ki, bu da ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 368 ton çoxdur. Quyuların sabit rejimdə işləməsinin qayğısına qalan cari təmir briqadaları isə ötən müddətdə 395 yeraltı təmir işi aparmışlar.

"Abşeronneft" NQÇİ-nin tarixi ötən əsrin əvvəllərində - 1902-ci ildə "Pirallahı" yatağının işlənməyə cəlb edilməsi ilə başlanmışdır. İdarədə neft hasilatının həcminə görə əsas yeri tutan "Pirallahı" yatağı bütün adanı əhatə edir və qismən də dənizə çıxır. İdarənin istismar etdiyi "Gürgan", "Darvin bankəsi" və "Abşeron bankəsi" yataqlarından isə ötən əsrin ortalarından neft çıxarılır. Ötən müddətdə adı çəkilən yataqlarda 1990-dan çox quyu qazılmış, 51 milyon tondan artıq neft çıxarılmışdır.

"Abşeronneft" NQÇİ-nin istismar etdiyi yataqlarda qalıq neft ehtiyatları hələ çoxdur. Mütəxəssislərin hesablamalarına görə, bu yataqlarda çıxarılması mümkün olan 5-6 milyon ton neft var. Həmin ehtiyatların çıxarılmasını təmin etmək məqsədilə müasir platformalar quraşdırılır, daha məhsuldar qatlara yeni quyular qazılır. Hazırda"Darvin bankəsi" yatağında 12 istismar quyusunun qazılmasına imkan yaradacaq 670 saylı stasionar dəniz özülünün tikintisi uğurla davam etdirilir. Ötən müddətdə layihənin podratçısı olan "Neftqaztikinti" Tresti və subpodratçı təşkilatlar tərəfindən "Şıxlinski" kran gəmisi vasitəsilə dənizdə 9 ədəd dayaq bloku, eyni sayda aralıq seksiya və 12 yanalma meydançası quraşdırılıb. "Qərbi Abşeron" yatağında "Xəzər-4" üzən qazma qurğusu ilə qazılmış beş yeni quyunun quyuağzı avadanlıqlarla abadlaşdırılması işləri isə cari ilin yanvar ayında başa çatdırılıb.

İdarə üzrə yığım-nəql infrastrukturunun imkanlarının artırılması istiqamətində də zəruri işlər görülür. Belə ki, 38 saylı dərin dəniz özülündən 401 saylı neft-yığım məntəqəsinədək olan 15500 metrlik sualtı qaz xəttinin tikintisi artıq başa çatmaq üzrədir. Bundan əlavə, 401 saylı neft-yığım məntəqəsindən 4 saylı kompressor stansiyasınadək 10347 metr uzunluğunda qaz xətti çəkilərək istismara verilmişdir. Adı çəkilən məntəqəni 340 saylı stasionar dəniz özülü ilə birləşdirəcək 6200 metrlik xəttin də artıq 4500 metrədək hissəsi çəkilmişdir. Bütövlükdə isə hazırda "Neftqazelmitədqiqatlayihə" İnstitutu tərəfindən "Abşeronneft" NQÇİ-nin yığım-nəql sisteminin yenidən qurulması ilə bağlı yeni layihə hazırlanır. Artıq birinci buraxılış kompleksi layihələndirilmiş və ilkin layihə-smeta sənədləri sifarişçiyə təqdim olunmuşdur.

Hazırda 1 saylı neft-qazçıxarma sexinin ərazisində yeni su nasosxanası inşa olunur. Burada 153 metr estakada çəkilib, meydança tikilir. 320 metrlik su xəttinin çəkilişi isə yaxın vaxtlarda başa çatdırılıb. İdarə üzrə həyata keçirilən mühüm layihələrdən biri də dəniz suyunu şirinləşdirən "əks-osmos" tipli təmizləyici qurğunun tikintisidir. Artıq obyektdə su xətti çəkilib, yarımstansiya və nasosxana binaları tikilib, ərazidə abadlaşdırma işləri aparılıb. Hazırda isə obyektdə nasoslar quraşdırılır. Bununla yanaşı, müasir standartlara cavab verən neft laboratoriyasının təmiri və yeni avadanlıqlarla təchizi işləri də müvəffəqiyyətlə başa çatdırılaraq obyekt istismara verilib.

Məlum olduğu kimi, neft sənayesinə, bu sahədə çalışanlara dövlət qayğısı ilbəil artır. Bu da zəngin təcrübəyə malik olan neftçilərimizi yeni-yeni nailiyyətlərə ruhlandırır. Hazırda işlənmənin növbəti mərhələsində olan "Pirallahı", "Darvin bankəsi", "Gürgan" və "Abşeron bankəsi" yataqlarının istismarını həyata keçirən "Abşeronneft" NQÇİ-nin kollektivi də imkanlardan maksimum istifadə etməyə çalışır. İdarənin rəisi Qoçalı Mahmudov deyir ki, Dövlət Neft Şirkəti və "Azneft" İstehsalat Birliyi rəhbərliklərinin lazımi diqqət və qayğısı nəticəsində neftçilərin sosial və iş şəraitləri tam yaxşılaşdırılmışdır. Elə təchizat məsələləri də ən yüksək səviyyədədir. Dövlət qayğısını hər an hiss edən neftçilər hasilat tapşırıqlarının, eləcə də yerlərdə keçirilən səyyar müşavirələrdə qaldırılan məsələlərdən irəli gələn vəzifələrin yerinə yetirilməsi üçün bütün imkanları tam səfərbər etmişlər...

"Abşeronneft" NQÇİ-nin kollektivi Pirallahı qəsəbəsində həyata keçirilən abadlaşdırma və yaşıllaşdırma işlərində də yaxından iştirak edir. Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə elan olunmuş "Ekologiya ili" çərçivəsində xeyli iş görən neftçilər cari ilin birinci rübündə də bu vacib məsələni diqqət mərkəzində saxlayaraq daxili imkanlar hesabına Pirallahı adasında mindən artıq zeytun ağacı əkmiş, mədən ərazilərində bir sıra təmizlik-abadlıq işləri aparmışlar.

Göründüyü kimi, neft və qaz hasilatı üzrə dövlət plan və tapşırıqlarını artıqlaması ilə yerinə yetirən "qara qızıl" ustaları abadlıq və yaşıllaşdırma tədbirlərində də yaxından iştirak edir, Xəzərin ləpədöyənində yerləşən Pirallahı adasının paytaxtımızın ən abad və yaraşıqlı güşələrindən birinə çevrilməsi üçün səy göstərirlər.

Mirbağır YAQUBZADƏ

Xalq qəzeti.- 2011.- 5 may.- S. 13.