Azərbaycanın poçt işçiləri öz bayramlarını yüksək əhval-ruhiyyə ilə qarşılayırlar

9 oktyabr Ümumdünya Poçt Günüdür

1939-cu ildə Ümumittifaq Poçt İttifaqının Buenos-Ayresdə keçirilən Konqresində oktyabrın 9-nun ÜPİ günü kimi qeyd olunması barədə təklif ilk dəfə səslənib. Lakin həmin toplantıda bu barədə qərar qəbul olunmayıb. Analoji addım 1969-cu ildə ÜPİ-nin Tokioda keçirilən 16-cı Konqresində atılıb. ÜPİ günü beynəlxalq bayram kimi ilk dəfə 1970-ci ildə qeyd olunub. 1984-cü ildə ÜPİ-nin Hamburqdakı Konqresində poçt işçilərinin peşə bayramının Ümumdünya Poçt Günü adlandırılması barədə qərar qəbul edilib. Bayram BMT-nin ümumdünya və beynəlxalq günlər sisteminə daxildir. Azərbaycan 1993-cü ilin aprelində ÜPİ üzvlüyünə qəbul olunub. Bu hadisə respublikanın poçt sahəsi üzrə fəaliyyətinin genişlənməsinə böyük imkanlar yaradıb.

Bu il Azərbaycan poçt işçilərinin bayramı Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpasının 20-ci ildönümü, eləcə də, Azərbaycan Respublikasında telefon rabitəsinin yaradılmasının 130 illiyi ərəfəsinə təsadüf edir.

Məlum olduğu kimi, Sovetlər İttifaqının dağılması nəticəsində yeni yaranmış bütün müstəqil respublikalarda olduğu kimi, Azərbaycanda da poçt rabitəsinin inkişafı demək olar ki, tam dayandı və tənəzzül dövrü yaşanmağa başlandı.

Poçt rabitəsinin inkişaf mərhələsinin ən çətin zamanı hesab edilən bu dövr, 1997-ci il yanvar ayının 1-dən etibarən poçt rabitəsinin elektrik rabitəsindən ayrılaraq müstəqil bir qurum kimi fəaliyyətə başlaması ilə başa çatdı. Elə həmin ildən başlayaraq, poçt rabitəsi özünün yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoydu.

1997-ci ilin mart ayında poçt rabitəsinin qısa müddətli "Dirçəliş və inkişaf proqramı" qəbul olundu, dekabr ayında isə "1998-2003-cü illər üçün poçt rabitəsinin inkişaf konsepsiyası" təsdiq edildi. 1999-cu il sentyabr ayının 29-da "Azərpoçt" İstehsalat Birliyi, "Azərpoçt" Dövlət Müəssisəsi adlandırılaraq ona dövlət müəssisəsi statusu verildi. 2000-ci ildən poçt rabitəsi rentabelli fəaliyyət göstərməyə başladı.

2004-cü il iyun ayının 29-da Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən "Poçt rabitəsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun imzalanması poçt rabitəsinin inkişafını daha da sürətləndirdi.

"Azərpoçt" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti ölkənin bütün ərazisində ən geniş xidmət şəbəkəsinə malik olmaqla, əhalinin bütün təbəqələrinə və eləcə də hüquqi şəxslərə ən aşağı qiymətlərlə ənənəvi və qeyri-ənənəvi poçt xidmətlərinin və poçt-maliyyə xidmətlərinin göstərilməsini həyata keçirir. "Azərpoçt" MMC tabeliyində olan 10 regional, 53 rayon və şəhər poçt filalı, 7 rayon rabitə qovşağı, 1499 poçt şöbəsi və 71 poçt agentliyi vasitəsilə müştərilərə 50-dən artıq müxtəlif növ poçt xidməti göstərir.

Bütün poçt şöbələrinin müasir standartlara uyğun kompyuterləşdirilməsi, texniki avadanlıqlarla tam təchizatı və informasiya texnologiyalarının ən son nailiyyətlərinin bu sahədə geniş tətbiqi göstərilən xidmətlərin yüksək keyfiyyətinə və etibarlılığına tam təminat verir.

Azərbaycan Respublikasının Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyinin (RİTN) 2004-cü il 7 oktyabr tarixli əmri ilə "Azərpoçt" dövlət müəssisəsinə Milli operator statusu verilmişdir. 1999-cu ildə dövlət müəssisəsi kimi qeydiyyatdan keçən və 15 avqust 2009-cu ildə MMC-yə çevrilən "Azərpoçt"un fəaliyyətinə əsasən RİTN nəzarət edir.

"Poçt haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən respublikanın bütün ərazisində universal poçt xidmətlərinin (UPX) göstərilməsi "Azərpoçt" MMC-yə həvalə edilmişdir.

Respublikada vahid dövlət poçt operatoru olan "Azərpoçt" MMC digər mövcud 30-dan çox özəl poçt operatolarından fərqli olaraq hüquqi və fiziki şəxslərə dövlət tərəfindən təyin olunmuş ucuz və sərfəli tariflərlə ölkənin ən ucqar yaşayış məntəqələrində universal poçt xidmətləri göstərir.

"Elektron Azərbaycan" Dövlət Proqramında nəzərdə tutulmuş tədbirlər çərcivəsində "Elektron imzanın tətbiqi məqsədilə poçt şöbələrində elektron imza sertifikatının verilməsi üçün Qeydiyyat Mərkəzlərinin (QM-lərin) yaradılması və bununla əlaqədar poçt xidmətlərinin göstərilməsi barədə" müqavilə və təlimat Məlumat Hesablama Mərkəzi (MHM) tərəfindən təsdiq olunaraq "Azərpoçt" MMC-yə təqdim olunmuşdur. Təsdiq olunmuş təlimatın surəti Bakı Poçt Filiallarına (PF) göndərilmişdir. Bununla yanaşı, elektron imza üçün smart kartların alınması ilə bağlı 18 avqust 2011-ci il tarixli MHM-ə müraciət olunmuşdur.

Ötən müddət ərzində "Azərpoçt" MMC-nin rəsmi veb-saytında RİTN tərəfindən müəyyən edilmiş vahid stilə uyğun olaraq "Elektron xidmətlər" bölməsi yaradılmışdır.

Azərbaycan poçtu dünya poçtuna inteqrasiya yolunda növbəti addımlarını atmaqdadır. Dünyanın demək olar ki, bütün ölkələri ilə birbaşa və ya tranzit yolla beynəlxalq poçt mübadiləsinin həyata keçirilməsinə nail olunmuşdur. Poçtumuz indiyə qədər bir çox beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələr qurur, beynəlxalq tədbirlərdə üzv və ya müşahidəçi kimi fəal iştirak etməyə daim çalışır.

1993-cü ildə Azərbaycan Ümumdünya Poçt İttifaqının (ÜPİ) üzvlüyünə qəbul olundu. Bu hadisə respublikanın poçt sahəsi üzrə fəaliyyətinin genişlənməsinə böyük imkanlar yaratdı.

Bundan başqa, Azərbaycan poçt administrasiyası 1991-ci ildə Rabitə Sahəsində Regional Əməkdaşlıq Təşkilatına (RRƏT), 1992-ci ildə İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatına (İƏT), 2001-ci ildə Poçt və Telekommunikasiya Administrasiyalarının Avropa Konfransı təşkilatına (CEPT), 2001-ci ildə Avrasiya təşkilatına qoşularaq bu qurumların işinə öz töhfəsini verir.

2004-cü ilin fevral ayında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi (RİTN) yaradıldıqdan sonra beynəlxalq sahədə poçtun fəaliyyəti daha geniş vüsət aldı.

Respublikamız müstəqillik əldə etdikdən sonra Azərbaycan poçtunun nümayəndələri Rumıniyanın Buxarest şəhərində keçirilmiş ÜPİ-nin 23-cü Konqresində ilk dəfə olaraq iştirak etdilər və orada böyük nəticələr əldə olundu.

Hazırda ÜPİ-nin həm Administrativ Şurasında, həm də Poçt İstismarı Şurasında üzvlüyə görə Azərbaycan poçtunun üzərinə bir çox öhdəliklər düşür və bunların yerinə yetirilməsi üçün bu qurumun bütün tədbirlərində fəal iştirak edilir.

Azərbaycan poçtu hazırda beynəlxalq bağlamaların izlənilməsi üçün ÜPİ-nin İPS Light sistemi üzrə dünyanın 130 ölkəsi ilə əməkdaşlıq edir.

Azərbaycan poçtu sürətli poçt xidməti (EMS) üzrə də beynəlxalq sahədə təqdirəlayiq nəticələr əldə etmişdir. Belə ki, bu xidməti həyata keçirən "Azərpoçt" MMC-nin filialı olan "Azərekspresspoçt" Rabitə Müəssisəsi göstərdiyi xidmətlərin keyfiyyətini daim yüksəltməyə çalışmış, bu istiqamətdə qlobal işlər görərək, bir sıra uğurlu layihələr həyata keçirmişdir. Bütün bunların nəticəsidir ki, hazırda müəssisə yüksək keyfiyyətli xidmətləri ilə nəinki ölkəmizdə, hətta beynəlxalq aləmdə də məşhurlaşmışdır. Müəssisəsəyə verilmiş beynəlxalq dərəcəli sertifikatlar da bunu bir daha təsdiqləyir. Belə ki, hər il Ümumdünya Poçt İttifaqının EMS Kooperativinin tapışırığı və maliyyə dəstəyi ilə müstəqil konsaltinq şirkətləri tərəfindən bütün dünyanın EMS operatorlarının il ərzində göstərdikləri xidmətlərin keyfiyyətinin təftişi və qiymətləndirilməsi aparılır, ilin yekunlarına görə nəticələr elan edilir və sertifikatlar təqdim olunur. "Azərekspresspoçt" Rabitə Müəssisəsi 2002-ci ilin yekunlarına görə bürünc, 2003 və 2004-cü illərin yekunlarına görə iki il gümüş, 2005, 2006, 2007, 2009 və 2010-cu illərin yekunlarına görə isə qızıl səviyyə sertifikatlarına layiq görülmüşdür.

"Azərpoçt" MMC-yə Mərkəzi Bank tərəfindən verilmiş lisenziya əsasında digər bank xidmətləri ilə yanaşı, beynəlxalq pul köçürmələri sisteminin tətbiqi üzrə işləri həyata keçirilməkdədir. Ölkənin əksər poçt şöbələrinin "Western Union" beynəlxalq pul köçürmələri sisteminə qoşulması prosesi başa çatdırılmış və əhalinin istifadəsinə verilmişdir. "Azərpoçt" MMC "Contakt" və "Zolotaya Korona" beynəlxalq pul köçürmələri sistemi ilə də hazırda danışıqlar aparır .

Qloballaşmanın sürətlə inkişaf etdiyi, İT-nin gündəlik həyata nüfuz etdiyi bir şəraitdə əhalinin böyük bir hissəsinin müasir maliyyə və biznes xidmətlərinə çıxışının təmin edilməsi artıq günün tələbinə çevrilmişdir. Ancaq regionlarda bank-maliyyə xidmətlərinin paytaxtla müqayisədə zəif inkişaf etməsi banklar və digər kredit təşkilatları vasitəsilə bu xidmətlərin göstərilməsini mümkünsüz edir. Ona görə də bu xidmətlərin "Azərpoçt"un poçt şöbələrində təqdim edilməsi qaçılmaz həqiqətə çevrilmişdir. "Azərbaycan Respublikasında Milli Ödəniş Sisteminin İnkişafı üzrə 2005-2007-ci illər üçün Dövlət Proqramı"nda da yeni bank və maliyyə xidmətlərinin "Azərpoçt"un mövcud platforması vasitəsilə həyata keçirilməsi nəzərdə tutulmuşdur. Əsas seçimin poçt platforması üzərində aparılması isə səbəbsiz olmamışdır. Çünki bank-maliyyə xidmətlərinin əsas təchizatçısı olan banklarla müqayisədə "Azərpoçt"un bir çox üstünlükləri vardır. Belə ki, "Azərpoçt" xidmət məntəqələrinin sayına görə bütün bank sistemini təqribən 3 dəfə qabaqlayırdı.

"Azərpoçt"un qeyd edilən geniş şəbəkəyə və infrastruktura malik olma üstünlüyü onu xarici investorlar üçün də cəlbedici etmişdir. Bu məqsədlə Dünya Bankı (DB) Azərbaycanda ödəniş xidmətləri infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi və ucqarlarda yaşayan əhalinin maliyyə xidmətlərinə sərbəst çıxış imkanlarının yaradılması məqsədilə 2002-ci ildən etibarən xüsusi bir layihənin hazırlanmasına başlamışdır. Azərbaycan hökuməti ilə aparılan uzun müzakirələrdən, eləcə də layihənin təfərrüatları ilə əlaqədar DB ilə aparılan danışıqlar və araşdırmalar sona çatdırıldıqdan sonra əməkdaşlıq barədə razılıq əldə edilmişdir.

"2004-2008-ci illər Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı"nın əhatə etdiyi dövrdə 9 rayonda poçt filialının inzibati binası (Laçın, Ağdam, Mingəçevir, Samux, Zaqatala, Ağstafa, Balabəhmənli, Göygöl və Füzuli) və 614 poçt şöbəsi binası, "2009-2013-cü illər Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı"na əsasən bu günə kimi 186 poçt şöbəsi binası tikilərək əhalinin istifadəsinə verilmişdir. Qeyd olunan dövr ərzində isə 75 poçt şöbəsi binası əsaslı təmir edilmişdir. Yeni tikilmiş inzibati və poçt şöbəsi binaları günün tələblərinə uyğun, tam olaraq müasir reklam, mebel və texniki avadanlıqlarla təchiz edilmişdir. 2004-2011-ci illər ərzində 9 poçt filialının inzibati binası və 800 poçt şöbəsi tikilərək istifadəyə verilmişdir. Hazırda regionlarda 7 poçt şöbəsi binasının tikintisi və təmirə ehtiyacı olan inzibati binaların təmiri işləri davam etdirilir.

Dövlət proqramlarında qarşıya qoyulmuş vəzifələrin tam olaraq icra dövrünün sonuna kimi başa çatdırılması nəzərdə tutulmuşdur.

Azərbaycan Respublikasının Milli Poçt Operatoru - "Azərpoçt" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti həmişə olduğu kimi, bu il də bu bayramın yüksək səviyyədə keçirilməsi üçün ÜPİ-nin Beynəlxalq Bürosunun Baş direktoru cənab Edurd Dayanın üzv ölkələrin poçt operatorlarına ünvanladığı müraciətini də nəzərə alaraq geniş qeyd edir.

Sübhan KAZIMOV,

"Azərpoçt" MMC-nin baş

direktorunun müavini

Xalq qəzeti.- 2011.- 9 oktyabr.- S. 7.