2010-cu ildə Azərbaycan
böyük iqtisadi inkişafa nail olmuşdur
2010-cu il həyatımızın
bütün sahələri üçün uğurlu il kimi
tarixdə qalacaqdır. Bu il Azərbaycan öz beynəlxalq
mövqelərini daha da möhkəmləndirmiş,
böyük iqtisadi inkişafa nail ola bilmişdir.
2010-cu
ildə iqtisadiyyatımızın şaxələndirilməsi
istiqamətində mühüm tədbirlər həyata
keçirilmişdir. Bu məsələ prioritet vəzifə
kimi daim diqqət mərkəzində saxlanılır. Bununla
bağlı dövlət başçımız demişdir:
"Biz neft-qaz amilindən
asılılığımızı azaldırıq, ölkə
iqtisadiyyatı çoxşaxəli olmalıdır və biz
buna nail olacağıq... Bu sahəyə böyük
investisiyalar qoyulur və bizim büdcəmizin
sosialyönümlülüyü qorunub saxlanılır. Çünki
biz xalq üçün çalışırıq və
işləyirik. Bizim başlıca amalımız Azərbaycan
xalqının firavan yaşamasıdır.
Azərbaycanın
2010-cu ildə iqtisadi və sosial sahələrdə əldə
etdiyi uğurların bir qisminə diqqət yetirək. Əvvəlcə
regionların inkişafı ilə bağlı bəzi məqamlara
nəzər salaq. Birincidə olduğu kimi, ikinci regional
Dövlət Proqramının da uğurlu icrası nəticəsində
respublikamızın şəhər və rayonlarının
siması xeyli dərəcədə dəyişmiş, əhalinin
sosial durumu yaxşılaşmışdır. Əlbəttə,
bu məsələdə Prezident İlham Əliyevin yorulmaz fəaliyyəti,
reallaşdırdığı tədbirlərin əhəmiyyəti
danılmazdır. Fikrimizin təsdiqi kimi, bir faktı
xatırlatmaq yerinə düşər. Dövlət
başçımız 2010-cu il ərzində regionlara 20-dən
çox səfər edib. Arasında müəssisə və
infrastruktur obyektlərinin də olduğu 90-dan çox
açılış mərasimində iştirak edib.
2010-cu
ildə ölkədə sahibkarlığın inkişafı
diqqət mərkəzində saxlanılıb - 1,4 min sahibkara
113 milyon manat güzəştli kredit verilib. Bu, özəl
bölmənin tərəqqisinə, eyni zamanda yeni iş yerlərinin
yaranmasına öz müsbət təsirini göstərib. Təkcə
son yeddi ildə Azərbaycanda 900 minə yaxın iş yeri
açılıb ki, bunun da 600 mini daimidir.
İqtisadi
islahatların uğurla icrası ölkəmizin valyuta
ehtiyatlarının dinamik artımında da özünü
göstərib: 2010-cu ilin sonuna Azərbaycanın valyuta
ehtiyatları 29 milyard dollardan çox olub.
Azərbaycanın
sosial-iqtisadi inkişaf mənzərəsini xarakterizə edən
digər göstəricilərə də nəzər salaq:
-
1995-ci ildən etibarən ölkə iqtisadiyyatına 82 milyard
dollar investisiya yatırılıb;
- 2010-cu ilin 11 ayı ərzində ÜDM-in artımı,
4,3 faiz təşkil
edib. Bu, yeri
gəlmişkən, Avropanın
bir sıra ölkələrində və
ABŞ-da olduğundan
çoxdur. Qeyri-neft
sektorunda ÜDM-in artımı
5,9 faiz, neft sektorunda isə 2,6 faiz olub. Bu, eyni zamanda onu da
göstərir ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı
şaxələndirilmiş iqtisadiyyatdır;
- 2010-cu ilin sonuna kimi,
Azərbaycanda 50 milyon
tondan çox neft, 27 milyard kubmetrdən artıq qaz hasil edilməsi
gözlənilir;
- 2010-cu ildə Azərbaycanda
"Ümid" qaz yatağı kəşf edildi. Mütəxəssislərin
hesablamalarına görə,
bu yataqda 200 milyard kubmetr qaz, 30-40 milyon ton kondensat var. Hələlik,
bir quyudan alınan məlumatlara əsasən, ümumi ehtiyatlar 250 milyard kubmetr qaz təşkil
edir;
- Dünya İqtisadi Forumunun hesabatına görə, Azərbaycan iqtisadi rəqabət qabiliyyətliliyinə görə,
MDB məkanında birinci
yerdə qərarlaşıb;
- BMT-nin insan inkişafına
görə, son hesabatında
Azərbaycan 2005-ci illə
müqayisədə 101-ci yerdən
67-ci yerə yüksəldi
və postsovet məkanı ölkələri
arasında insan inkişafı indeksinə
görə ən yüksək göstəriciyə
malik olub;
- Son yeddi ildə Azərbaycanda dövlət
proqramlarının uğurlu
icrası nəticəsində
35 mindən çox yeni müəssisə yaradılıb;
- Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda yerləşən "Azəri-Çıraq-Günəşli"
yataqlar blokundan 2010-cu ilin sonunadək 40 milyon tondan artıq
neft hasil olunacaq;
- Bu gün Azərbaycan iqtisadiyyatının Cənubi
Qafqaz iqtisadiyyatındakı
payı 77 faizə yaxındır;
- 2010-cu ildə Azərbaycanın uzaq xarici ölkələrlə
ticarət dövriyyəsi
40 faiz artıb.
Ümumiyyətlə,
təkcə 2010-cu ildə deyil, ötən son 7 ilin hər
birində həyatın bütün sahələrində dinamik
inkişaf nəzərə çarpmışdır. Bu da
yuxarıda göstərdiyimiz kimi cənab İlham Əliyevin
Prezidentlik fəaliyyətinin ilk günlərindən
başlayaraq ölkədə düzgün sosial-iqtisadi siyasətin
yerinə yetirildiyindən xəbər verir. Belə ki,
sözügedən dövrdə respublikada maaşlar və
pensiyalar orta hesabla 5-6 dəfə artmışdır. Yoxsulluğun
səviyyəsi 4 dəfə azalmış, 900 minə qədər
yeni iş yeri açılmışdır. Büdcə xərcləri
12 dəfə, hərbi xərclər təxminən 20 dəfə,
valyuta ehtiyatları 18 dəfə artmışdır.
Onu da
xatırladaq ki, infrastruktur layihələrinə dövlət
büdcəsindən ayrılan vəsaitlərin ildən-ilə
yüksək templə artması cənab İlham Əliyevin
bu məsələyə necə böyük önəm
verdiyini göstərir. Əgər 2006-cı ilin dövlət
büdcəsində investisiya layihələrinin müəyyənləşdirilməsinə
600 milyon manat ayrılmışdırsa, 2007-ci ildə bu rəqəm
1,5 milyard, 2008-ci ildə 4,3 milyard, 2009-cu ildə 5,6 milyard,
2010-cu ildə isə 4,1 milyard manat təşkil etmişdir. 2011-ci
ildə bu məqsədlə 3 milyard 380 milyon manatın
ayrılması da dövlət büdcəsinin investisiyayönümlü
olduğunu göstərir.
2010-cu
ilin son günlərinin ən böyük və yadda qalaraq,
tarixə çevriləcək hadisəsi isə Oğuz-Qəbələ-Bakı
su kəmərinin istifadəyə verilməsi oldu. Bu nəhəng
layihənin reallaşdırılması bir daha göstərdi
ki, Azərbaycan iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş
güclü, qüdrətli bir dövlətə çevrilib.
Artıq ölkəmiz istənilən nəhəng belə
layihəni öz gücünə, heç bir dövlətin
yardımı olmadan belə həyata keçirə bilər...
Vaqif BAYRAMOV
Xalq qəzeti.- 2011.- 1 yanvar.- S. 2.