2010-cu il Azərbaycan diasporu üçün uğurlu olmuşdur.

(əvvəli qəzetin 6 yanvar 2011-ci il tarixli sayında)

Buxarestdəki Avropa Nikolae Titulesku Fondunda Rumıniyada təhsil almış azərbaycanlı tədqiqatçıların doktorluq elmi işlərindən ibarət kitabların təqdimat mərasimi keçirilmişdir. Tədbir Heydər Əliyev Fondunun Rumıniya nümayəndəliyi və Rumıniya-Azərbaycan Gənclər və Mədəniyyət Assosiasiyasının dəstəyi ilə həyata keçirilmişdir. Belə faktlar onlarladır. Artıq Azərbaycan diasporu öz fəaliyyətini xeyli gücləndirmiş, ölkəmiz haqqında əsl həqiqətlərin çatdırılmasında fəallıqlarını xeyli artırmışdır.

Riqada "Ocaq" Latviya-Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin birgə təşkilatçılığı ilə keçirilən "Latviyada yaşayan azərbaycanlıların cəmiyyətə inteqrasiyasında diasporun rolu" adlı konfrans da bunu təsdiqləyir. Konfransda Latviya parlamentinin deputatları, Azərbaycan və Latviyanın müvafiq dövlət orqanlarının nümayəndələri, diasporumuzun fəalları iştirak etmişlər. Tədbirdə azərbaycanlıların yerli cəmiyyətə inteqrasiyası sahəsində qazanılmış uğurlar, bu prosesə Latviya dövlətinin verdiyi dəstək, iki ölkə arasında əməkdaşlığın müasir durumu və perspektivləri müzakirə olunmuşdur.

Xaricdə yaşayan azərbaycanlı gənclərin milli-mənəvi dəyərlərimizə sədaqətinin qorunub saxlanılması, onların ökəmizin maraqlarının qorunmasında fəal iştirakının təmin edilməsi dövlət gənclər siyasətinin prioritet istiqamətlərindəndir. Diaspor quruculuğunda və Azərbaycan lobbisinin yaradılmasında gənclərin fəal iştirakı daha ciddi nailiyyətlər qazanmağa imkan yaradır. Bu mühüm amili nəzərə almaq və onun real həyatda öz təsdiqini tapmasına stimul yaratmaq məqsədilə ötən dövrdə bir sıra əhəmiyyətli tədbirlər həyata keçirilmişdir. Rusiya Azərbaycan Gəncləri Təşkilatı (RAGT) artıq 3 ildir ki, "Qanın milləti yoxdur" şüarı altında geniş xeyriyyə aksiyası keçirir. Aksiyanın təşəbbüskarı RAGT-nin başçısı, Heydər Əliyev Fondunun Rusiya nümayəndəliyinin rəhbəri Leyla xanım Əliyevadır. Xeyriyyə aksiyasında məqsəd onkoloji xəstəliklərdən əziyyət çəkən uşaqlara yardım göstərməkdir. Rusiya qanunlarına əsasən xeyriyyəçilik məqsədilə verilən qana görə pul ödənildiyi üçün əldə olunan vəsait N.Bloxin adına Rusiya Elmi Uşaq Onkologiyası və Gematologiyası Mərkəzinin hesabına köçürülür və xəstə uşaqların müalicəsinə sərf olunur. Qeyd edək ki, RAGT Moskvada mütəşəkkil qanvermə aksiyası keçirən ilk təşkilatdır. Bu aksiya müntəzəm olaraq hər ay keçiriləcək. Moskvada təhsil alan azərbaycanlı tələbələr, İ.M.Seçenov adına Moskva Tibb Akademiyasının həkimləri, habelə Azərbaycan gənclərinin nümayəndələri könüllü qan vermişlər.

Gənclərimizin fəallığının artırılması istiqamətində digər ölkələrdə də mühüm işlər görülmüşdür. 2010-cü il aprelin 24-də Ukrayna Azərbaycanlıları Konqresinin Dnepropetrovsk vilayət təşkilatının təşəbbüsü ilə bu şəhərdə Ukraynada yaşayan azərbaycanlı gənclərin I forumu keçirilmişdir. Forumda Ukraynada yaşayan azərbaycanlı gənclərin əlaqələndirmə şurası yaradılmışdır. Forum aprelin 24-nün Ukraynada yaşayan azərbaycanlı gənclərin həmrəylik günü kimi qeyd olunması ilə bağlı qərar qəbul etmişdir.

2010-cu ildə Koreya Respublikasının Xarici Dillər Universitetinin Türk-Azərbaycan dilləri fakültəsində "BUTA Azərbaycan mədəniyyət dərnəyi" fəaliyyətə başlamışdır. Dərnəkdə BUTA Azərbaycan-Koreya Tələbə Təşkilatının üzvləri Zaur Səfərov və Çinarə Ağacanova koreyalı tələbələrə Azərbaycanın milli rəqslərini öyrədəcək, həmçinin ölkəmizin tarixi, mədəniyyəti, incəsənəti barədə məlumatları müxtəlif formatlı tədbirlər keçirməklə koreyalı tələbələrə aşılayacaq. Azərbaycan dilini öyrənən koreyalı tələbələr üçün dərnəkdə "danışıq dərsləri"nin təşkil olunması da nəzərdə tutulmuşdur.

2010-cu il may ayının 22-də Moskvadakı Beynəlxalq Ticarət Mərkəzində Rusiyanın Azərbaycanlı Gənclər Təşkilatının (RAGT) II konfransı keçirilmişdir. Konfrans təşkilatın birillik fəaliyyətinə yekun vurmuş, onun inkişaf perspektivlərini müəyyən etmişdir. Təşkilatın sədri Leyla xanım Əliyeva tədbiri giriş sözü ilə açaraq demişdir ki, real işlər, gerçəkləşdirilmiş ideyalar, əldə edilmiş məqsədlər bunu inamla söyləməyə əsas verir ki, RAGT uğurlu qurumdur. O, qeyd etmişdir ki, təşkilatın bölmələrinin sayı artıq 60-dan çoxdur və regional bölmələr fəallıq baxımından mərkəzdən geri qalmır. Konfransın yekun hissəsində RAGT sədri Leyla Əliyevanın hesabatı əsasında hazırlanmış qətnamə seksiyalarda müzakirə olunmuş və yekdilliklə qəbul edilmişdir.

Həmçinin 2010-cu il oktyabrın 16-da Moskvadakı "Bakı" kinoteatrında Heydər Əliyev Fondunun Rusiya nümayəndəliyinin rəhbəri, Rusiyanın Azərbaycanlı Gənclər Təşkilatının (RAGT) sədri Leyla Əliyevanın və Ümumrusiya Azərbaycanlıları Konqresinin (ÜAK) rəhbərlərinin Rusiya ali məktəblərində təhsil alan azərbaycanlı tələbələrlə görüşü keçirilmişdir. Görüşdə Azərbaycan gənclərinin xaricdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı, habelə ÜAK xətti ilə Moskvanın və Rusiya regionlarının ali məktəblərinə daxil olmuş azərbaycanlı tələbələr iştirak etmişlər. 2010-cu ildə RAGT-nin regional bölməsi tərəfindən Udmurtiyanın İjevsk şəhərindəki 66 nömrəli ümumtəhsil məktəbi bazasında Azərbaycan həftəsonu məktəbi açılmışdır. Bu məktəbdə Azərbaycan dili və Azərbaycan tarixi fənləri tədris edilir.

Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə təsdiq edilmiş "Azərbaycan Gəncliyi Dövlət Proqramı"na uyğun olaraq, 2010-cu il noyabrın 27-28-də Almaniyanın Frankfurt şəhərində Dünya Azərbaycanlı Gənclərinin I Konqresi keçirilmişdir. Azərbaycanın Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin Gənclər və İdman Nazirliyi ilə birgə təşkil etdiyi tədbirdə Azərbaycan Respublikasınının dövlət və hökumət nümayəndələri, bir sıra xarici ölkələrdəki fövqəladə və səlahiyyətli səfirləri qonaq qismində iştirak etmişlər. Tədbirdə Azərbaycandan 41, dünyanın 23 ölkəsindən 131 gənclər təşkilatının nümayəndəsi, 25 ölkədən 41 diaspor təşkilatının rəhbəri iştirak etmişdir. Toplantıya fəaliyyət göstərdiyi qısa müddət ərzində kifayət qədər böyük işlər görməyə müvəffəq olmuş Rusiyanın Azərbaycanlı Gənclər Təşkilatı-RAGT 23 nəfərlik nümayəndə heyəti ilə qatılmışdır. Sədrin sözlərinə görə, 4 paneldən ibarət olan Konqresdə xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlı həmvətənlərin diaspor quruculuğu işinə cəlb olunması, ictimai-siyasi fəallığının artırılması, milli-mənəvi dəyərlərimizin qorunması və mədəni irsimizin təbliğində, habelə Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında gənclərin daha fəal iştirakı ilə bağlı bir sıra məsələlər müzakirə olunmuşdur.

Toplantıda aparılmış müzakirələr və irəli sürülmüş təkliflər əsasında üç mühüm sənəd - "Dünya azərbaycanlı gəncləri I Konqresinin qətnaməsi", "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevə müraciət" və "Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə əlaqədar dünya ictimaiyyətinə, beynəlxalq təşkilatlara, xarici ölkələrin parlamentlərinə, dövlət və hökumət başçılarına müraciət qəbul olunmuşdur.

2010-cu il ərzində xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların təşkilatlanması istiqamətində bir sıra mühüm tədbirlər həyata keçirilmişdir. Bu dövrdə dünyanın bir neçə ölkəsində, o cümlədən Almaniya, İsveç, Polşa, Ukrayna, Rusiya, Türkiyə, Qazaxıstan, Cənubi Koreya və Gürcüstanda ümumilikdə 15 yeni diaspor təşkilatı təsis edilmişdir. Ümumiyyətlə, dünyanın müxtəlif ölkələrində 370-dən çox diaspor təşkilatı fəaliyyət göstərir. Bütün bunlara əsasən qətiyyətlə deyə bilərik ki, indiyədək əldə olunan təcrübə diaspor təşkilatlarımızın daha yetkin və nəzərəçarpacaq fəaliyyət göstərməsınə imkan verir. Diasporumuzun gördüyü işlər yaşadıqları ölkələrin siyasi həyatına təsir edəcək səviyyəyə yüksəlir. 2011-ci ildə Azərbaycan diasporunu gərgin iş gözləyir və bu il diasporumuzun həyatında çox mühüm hadisələr gözlənilir. Bunlardan ən vacibi Dünya Azərbaycanlılarının III Qurultayıdır. Dünya azərbaycanlılarının II Qurultayının qətnaməsində növbəti qurultayların hər beş ildən bir keçirilməsi nəzərdə tutulub. II Qurultaydan keçən dövr ərzində Azərbaycan diasporunun həyatında kifayət qədər böyük dəyişikliklər baş verib. 2006-cı il martın 16-da keçirilmiş II Qurultayda qəbul olunmuş qərarlar diasporumuzun tarixində yeni mərhələnin əsasını qoyub. Tədbir azərbaycançılıq ideologiyasının ictimai statusundan, siyasi baxışlarından, əqidə və dünyagörüşündən asılı olmayaraq, bütün azərbaycanlıları öz ətrafında birləşdirən ümummilli konsepsiya kimi böyük təsir gücünə malik olduğunu təsdiqləyib. Qurultay diasporumuzun həyatında ən vacib, ali hadisələrdən biridir. Çünki bu tədbir dünyada yaşayan azərbaycanlıların növbəti 5 il üçün fəaliyyətinin əsas istiqamətlərini, strategiyasını, iş prinsiplərini və perspektivlərini müəyyən edəcək.

Əliqismət BƏDƏLOV

Xalq qəzeti.- 2011.- 7 yanvar.- S. 3.