2010-cu ilin nailiyyətləri
növbəti illərin daha uğurlu olacağına əsas
verir
Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sədrliyi ilə
yanvarın 14-də Nazirlər Kabinetinin ötən ilin
sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və 2011-ci ildə
qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş
iclasında səslənən fikirlər bu proqnozu bir daha təsdiq
edir
Bu gün Azərbaycan dünya
iqtisadiyyatına sürətlə inteqrasiya edən, dinamik
iqtisadi inkişafını və etibarlı siyasi stabilliyini təmin
etmiş müstəqil bir dövlətdir. Artıq dövlətimiz
mötəbər kürsülərdən öz
sözünü deməyə, öz haqlı mövqeyini
bildirməyə qadirdir və dünyada zəngin iqtisadi
potensiala malik bir ölkə kimi tanınır. Əsası
ümummilli liderimiz Heydər Əliyev tərəfindən
qoyulan milli dövlət quruculuğu siyasəti onun layiqli
siyasi varisi Prezident İlham Əliyev tərəfindən
uğurla davam etdirilir.
Ölkə
iqtisadiyyatının liberallaşdırılması, Azərbaycanın
beynəlxalq aləmdə geosiyasi və geoiqtisadi çəkisinin
artması, sosial, iqtisadi və siyasi sabitliyin təmin edilməsi,
vətəndaş-dövlət birliyinə nail olunması
müstəqil Azərbaycan dövlətinin sürətli
inkişafını təmin etmişdir. Ölkə
başçısı cənab İlham Əliyevin sədrliyi
ilə Nazirlər Kabinetinin 2010-cu ilin sosial-iqtisadi
inkişafının yekunlarına və 2011-ci ildə
qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş
iclasında qeyd edildiyi kimi, yola saldığımız 2010-cu
il də uğurla başa çatmışdır.
Belə
ki, son illər bütün dünyada böhran müşahidə
edildiyi halda, Azərbaycanda aparılan islahatlar və
düzgün iqtisadi siyasət nəticəsində həm
2009-cu ildə, həm də 2010-cu ildə ölkə
iqtisadiyyatının inkişafı təmin edilmiş və
ümumi daxili məhsul uyğun olaraq 9,3 faiz və 5 faiz
artmış, bütün sosial proqramlar öz həllini
tapmışdır. Ölkəmizdə 2010-cu ildə də
pensiya, əmək haqqı və digər ödənişlərdə
müvafiq artımlar təmin edilmişdir. Əlbəttə,
bütün bunlar qarşıdakı 2011-ci ilin daha uğurlu
olacağını deməyə əsas verir.
Yola
saldığımız ilin ən yadda qalan uğurlarından
biri də əksər dünya ölkələrində və
bütün region dövlətlərində ciddi inflyasiya
baş verdiyi, milli pul vahidlərinin ucuzlaşması,
alıcılıq qabiliyyətinin zəifləməsi
müşahidə edildiyi halda, manatın məzənnəsinin
sabit saxlanılması olmuşdur. Belə ki, həyata
keçirilən silsilə tədbirlər nəticəsində
2010-cu ildə də makroiqtisadi sabitlik qorunmuş, ölkə
iqtisadiyyatına 15,5 milyard dollar investisiya cəlb edilmiş,
inflyasiya cəmi 5,7 faiz təşkil etmiş, əhalinin pul gəlirləri
isə 12,3 faiz artmışdır. Bu da gəlirlərin
inflyasiyanı üstələdiyini göstərir. 2010-cu ilin
yekunlarına görə, yoxsulluğun səviyyəsi daha da
aşağı düşmüş və ölkəmizdə
yoxsulluq səviyyəsi 9,1 faiz olmuşdur. Bu isə 2003-2010-cu
illər ərzində yoxsulluğun 4-5 dəfə
aşağı düşməsi deməkdir.
Həyata
keçirilən uğurlu daxili və xarici iqtisadi siyasət nəticəsində
2010-cu il Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün uğurlu
olmuş və ÜDM-in həcmi 41 milyard manatı
ötmüşdür. Strateji valyuta ehtiyatları ilin əvvəli
ilə müqayisədə 50 faiz artaraq 29 milyard dollara
çatmışdır ki, bu da ölkənin dayanıqlı
inkişafı üçün möhkəm zəmindir. İclasda
qeyd edildiyi kimi, 2010-cu il ərzində 51 milyon ton neft, 27 milyard
kubmetr qaz hasil edilmiş, sənaye istehsalı 2,6 faiz
artmışdır. Hökumətin iqtisadi siyasətinin
prioritet istiqaməti olan qeyri-neft sektorunun dinamik inkişafı
2010-cu ildə də davam etmiş və bu sahədə real
artım tempi ümumi artım tempini üstələyərək
7,6 faiz, o cümlədən, qeyri-neft sənayesində 6,6 faiz,
rabitədə 29,7 faiz, nəqliyyatda yük
daşınması 3,1 faiz təşkil etmişdir. Eyni zamanda,
qeyri-neft sektorunda sənayeləşmə siyasəti davam
etdirilmiş, yeni və müasir texnologiyalara əsaslanan
elektrotexnika, əlvan metallurgiya, maşınqayırma, emal,
tikinti materiallarının istehsalı da daxil olmaqla, il ərzində
60 sənaye müəssisəsi istifadəyə verilmişdir.
O cümlədən, hazırda 80-dən çox sənaye
müəssisəsinin tikintisi davam etdirilir ki, bu da gələcəkdə
daha böyük uğurlardan xəbər verir.
Əlverişsiz
iqlim şəraiti və təbii fəlakətlərlə
bağlı dənli bitkilərin istehsalının
azalmasına baxmayaraq, kompleks dövlət tədbirləri nəticəsində
kənd təsərrüfatı bir sıra əsas ərzaq məhsulları
ilə ölkə əhalisini təmin etmiş,
buğdanın qiymət artımının mənfi təsirinin
azaldılması məqsədi ilə Dövlət Taxıl
Fonduna tədarük olunan taxılın həcmi 500 min tonadək
artırılmış, idxal olunan buğda və un əlavə
dəyər vergisindən azad edilmişdir. Əvvəlki illərdə
olduğu kimi, aqrar sektora subsidiyaların, vergi güzəştlərinin
və güzəştli kreditlərin verilməsi davam
etdirilmiş, aqrolizinq və aqroservis xidmətlərinin şərtləri
daha da asanlaşdırılmışdır.
Nazirlər
Kabinetinin 2010-cu ilin yekunları və 2011-ci ildə
qarşıda duran vəzifələrə həsr edilmiş
iclasında da səslənən fikirlərdən
göründüyü kimi, qeyri-neft sektorunda mühüm rolu
olan nəqliyyat sektorunda davamlı layihələr həyata
keçirilmiş, bu sahədə qarşıya qoyulmuş vəzifələrin
icrasında heç bir fasilə yaranmamış, tranzit
potensialı daha da gücləndirilmiş, avtomobil
magistrallarının yenidənqurulması davam etdirilmiş, dəmir
yol nəqliyyatı sisteminin inkişafına dair dövlət
proqramı qəbul edilmiş, dəniz limanı kompleksinin
tikintisinə başlanmışdır.
Təqdirəlayiq
haldır ki, ölkədə yaradılmış əlverişli
biznes mühiti Azərbaycan şirkətlərinin maliyyə
imkanlarının artmasına və onların yalnız ölkə
daxilində deyil, eləcə də xarici ölkələrdə
investisiya yatırımlarının imkan
yaratmışdır. İl ərzində Dövlət
İnvestisiya Proqramının icrası nəticəsində nəqliyyat,
kommunal, su ehtiyatları və irriqasiya, energetika və sənaye,
ekologiya, kənd təsərrüfatı, sosial infrastruktur
obyektlərinin tikintisi həyata keçirilmişdir.
2010-cu
ildə də regionların sosial-iqtisadi inkişafı məsələləri
dövlətin diqqət mərkəzində olmuşdur. Belə
ki, il ərzində müxtəlif regionlarda 160-dan çox sənaye,
kənd təsərrüfatı, xidmət və ticarət
müəssisəsi tikilib istifadəyə verilmiş,
hazırda isə 200-dən çox müəssisənin
tikintisi davam etdirilir. Bu dövrdə regionların potensial
imkanları hərtərəfli təhlil edilmiş, bu
potensialın reallaşdırılması yolları müəyyənləşdirilmiş,
sahibkarlığın inkişafı ilə bağlı 200-dən
çox tədbir həyata keçirilmişdir. Ölkədə
idxal, ixrac prosedurları sadələşdirilmiş,
sahibkarların vergi yükü azaldılmış, il ərzində
Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu tərəfindən
1430 investisiya layihəsinin maliyyələşdirilməsinə
115 milyon manat güzəştli kredit verilmişdir. Bu kreditlərin
də hamısı ayrı-ayrı regionların payına
düşür. 2010-cu il həm də insanların normal
yaşayışı və gündəlik tələbat məhsulları
ilə fasiləsiz təminatı baxımından xüsusi əhəmiyyət
kəsb edən aqrar sektor üçün uğurlu
olmuşdur. Belə ki, yola saldığımız il ərzində
aqrar sektorun inkişafında müasir texnologiyanın tətbiqi
daha da genişləndirilmiş, 25 müasir soyuducu, 14 taxıl
anbarı kompleksi istifadəyə verilmişdir.
Milli
iqtisadiyyatın və yerli istehsalın inkişafı nəticəsində
2010-cu ilin 11 ayı ərzində 145 ölkə ilə ticarət
aparılmış, xarici ticarət dövriyyəsi 34,8 faiz
artaraq 25,1 milyard dollar təşkil etmiş, 13,7 milyard dollar
müsbət saldo əldə olunmuşdur. Xüsusilə,
qeyri-neft ixracında 16 faizdən çox artım qeydə
alınmışdır. İnsanların normal
yaşayışı üçün xüsusi əhəmiyyət
kəsb edən sosial sektorda müxtəlif obyektlər, o
cümlədən 45 səhiyyə müəssisəsi, 70-dən
çox məktəb binası tikilmiş və təmir
edilmişdir.
Ötən
ilin yadda qalan hadisələrindən biri də əhalinin
içməli su ilə təmin edilməsi üçün
iri infrastruktur layihəsi olan - Oğuz-Qəbələ-Bakı
su kəmərinin tikintisinin başa
çatdırılması olmuşdur. Bu layihə əvəzsiz
bayram hədiyyəsi kimi qəbul edilməlidir. Paytaxt sakinləri
son illərin ən böyük infrastruktur layihələrindən
biri olan Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəmərinin
istifadəyə verilməsini böyük sevinc və iftixar
hissi ilə qeyd etdilər. Bu da təsadüfi deyil.
Çünki Bakı şəhərində su
qıtlığı sakinləri ən çox narahat edən
problemlərdən sayılırdı. Təsadüfi deyil ki,
2005-ci ildə ölkə Prezidenti İlham Əliyevin göstərişi
ilə Bakı şəhərinin keyfiyyətli su ilə təmin
edilməsi üçün çəkiləcək Oğuz-Qəbələ-Bakı
su kəmərinin layihəsi hazırlandı. 2007-ci ilin mart
ayında isə dövlət başçısının
iştirakı ilə layihənin təməli qoyuldu və
tikinti işlərinə start verildi. Məlum olduğu kimi, hər
bir layihənin həyata keçirilməsi üçün,
ilk növbədə maliyyə vəsaiti tələb olunur. Son
illər Azərbaycanın getdikcə artan iqtisadi gücü,
maliyyə resursları bu layihənin də uğurla
reallaşdırılmasına imkan yaratdı. Ümummilli lider
Heydər Əliyevin düz 11 il əvvəl təsis etdiyi
Dövlət Neft Fonduna toplanmış vəsaitlər
hesabına ölkəmizdə prioritet sayılan layihələr
həyata keçirilir. Elə bu günlərdə
açılışını böyük sevinc hissi ilə
qeyd etdiyimiz Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəməri də
ölkəmizin yeni neft strategiyasının 2010-cu ilə aid
olan ən böyük təntənəsidir. Oğuz-Qəbələ-Bakı
su kəməri paytaxt sakinlərinə əsl Yeni il hədiyyəsi
kimi uzun illər yaddaşlarda qalacaqdır.
Ümumiyyətlə,
son illərdə olduğu kimi, 2010-cu ildə Dövlət Neft
Fondu və Heydər Əliyev Fondu tərəfindən
çoxsaylı layihələr
reallaşdırılmışdır. Sosial sahələrin
inkişafında Heydər Əliyev Fondu tərəfindən təhsil,
mədəniyyət, səhiyyə və digər sahələrdə
həyata keçirilən proqram və layihələr müstəsna
əhəmiyyət kəsb edir. Bu layihələr beynəlxalq
qurumlar tərəfindən də müsbət qiymətləndirilmişdir.
Məhz bunun nəticəsidir ki, BMT-nin İnkişaf Proqramının
əhalinin rifah səviyyəsini əks etdirən İnsan
İnkişafı Hesabatına əsasən Azərbaycan son
beş ildə 34 pillə irəliləyərək 169 ölkə
arasında 2005-ci ildə tutduğu 101-ci yerdən 2010-cu ildə
67-ci yerə yüksəlmişdir. 2000-2010-cu illər üzrə
ölkəmiz insan inkişafı indeksinin orta illik artım
tempinə görə MDB məkanında birinci yerə layiq
görülmüş və "orta insan inkişafı"
ölkələri qrupundan "yüksək insan
inkişafı" qrupuna keçmişdir.
Əvvəlki illərdə olduğu kimi, yola saldığımız ildə də ölkədə həyata keçirilən siyasətin uğurlu nəticələri nüfuzlu beynəlxalq təşkilatların hesabatlarında da öz əksini tapmışdır. Dünya İqtisadi Forumu tərəfindən 2010-2011-ci illər üçün hazırlanmış "Qlobal Rəqabətlilik Hesabatı"nda Azərbaycan MDB ölkələri arasında yenə də birinci, makroiqtisadi sabitlik indeksi üzrə isə 14 pillə irəliləyərək 139 ölkə arasında 13-cü yerdə qərarlaşmışdır. "Standard and Poors" Beynəlxalq Reytinq Agentliyi 2009-2010-cu illər üzrə ölkə reytinqini "stabil"dən "pozitiv"ə yüksəltmiş, "Fitch Ratings" Agentliyi ölkəmizə ilk dəfə olaraq investisiya reytinqi vermişdir ki, bütün bunlar da Azərbaycan hökumətinin həyata keçirdiyi uğurlu daxili və xarici iqtisadi siyasətin nəticəsidir.
İl ərzində 2009-2013-cü illəri əhatə edən regional inkişaf proqramı çərçivəsində 2010-cu il üçün müəyyənləşdirilmiş işlər uğurla başa çatdırılmışdır. Nəticədə ötən il 53 mini daimi olmaqla, 70 mindən çox iş yeri açılmışdır. Ümumilikdə isə, regional inkişaf proqramlarının icrasının başlanmasından, yəni 2004-cü ilin fevralından bu günə qədər ölkəmizdə 900 mindən artıq iş yeri açılmışdır ki, bu da işsizliyin aradan qaldırılması üçün mühüm amildir. İş yerlərinin açılması, yeni müəssisələrin işə salınması nəticəsində ölkə daxilində istehsal olunan əmtəələrin həcmi və çeşidi artır. Bu da istər daxili bazarda tələbatın ödənilməsi, istərsə də ölkəmizin ixrac potensialının yüksəldilməsi baxımından olduqca mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Nazirlər Kabinetinin 2010-cu ilin yekunları və 2011-ci ildə qarşıda duran vəzifələrə həsr edilmiş iclasında səslənən fikirlərdən də aydın oldu ki, regional inkişaf istiqamətində tədbirlər qarşıdakı illərdə də davam etdiriləcək və daha da genişləndiriləcəkdir. Ölkə başçısı cənab İlham Əliyevin də qeyd etdiyi kimi: "Regionlarda yaradılan müasir infrastruktur, - tikilən səhiyyə ocaqları, məktəblər, çəkilən yollar, qaz xətləri, indi böyük su layihələri də həyata keçirilməyə başlanmışdır, - dövlət tərəfindən, özəl sektor tərəfindən regionlara qoyulan sərmayədir. 2011-ci ildə də bu proseslər davam etdiriləcəkdir".
Məlumdur ki, 2010-cu il Azərbaycanda "Ekologiya ili" elan edilmiş və il ərzində müxtəlif istiqamətləri əhatə edən çoxlu sayda layihələr həyata keçirilmişdir. Belə ki, "Ekologiya ili" çərçivəsində həm dövlət tərəfindən böyük işlər görüldü, həm də özəl sektor bu işlərdə fəal iştirak etdi. Əlbəttə, hökumətin yaratdığı demokratik şərait, vətəndaş cəmiyyətinin inkişafına göstərilən diqqət nəticəsində ayrı-ayrı QHT-lər, ümumilikdə ölkə əhalisi də bu təşəbbüsə qoşularaq, ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılması istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərdə yaxından iştirak etmişdir. Məhz bu birgə fəaliyyət nəticəsində 2010-cu il ərzində 6 milyondan artıq ağac əkilmişdir. Bu proses qarşıdakı illərdə də davam etdiriləcəkdir, ona görə ki, ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılması ölkəmizin uğurlu inkişafı üçün, əhalinin sağlamlığı üçün çox böyük əhəmiyyət daşıyır.
Qeyd etmək lazımdır ki, ekoloji tədbirlər ancaq ağac əkməklə bitməmiş, eyni zamanda, ayrı-ayrı regionlarda müxtəlif sutəmizləyici qurğuların quraşdırılması, içməli suyun tərkibinin yaxşılaşdırılması istiqamətində də genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirilmişdir. Nəticədə 300 mindən artıq Azərbaycan vətəndaşı Dünya Səhiyyə Təşkilatının standartlarına uyğun içməli su ilə təmin edilmişdir. Eyni zamanda, 2010-cu ildə ekoloji tədbirlərin bir istiqamətini də təbii fəlakətlərin nəticələrinin aradan qaldırılması, hadisədən zərər çəkmiş ərazilərdə ekoloji mühitin sağlamlaşdırılması təşkil etmişdir. Kür və Araz çaylarında suyun səviyyəsinin qalxması nəticəsində yaranmış ekoloji problemlərin həlli istiqamətində çoxsaylı tədbirlər görülmüş, ərazidə ətraf mühitin, biomüxtəlifliyin bərpa edilməsi, canlı aləmin gələcək hadisələrdən mühafizə olunması istiqamətində ciddi addımlar atılmışdır.
2010-cu ilin sonuna valyuta ehtiyatlarımız 29,4 milyard dollara çatmışdır ki, bu da qarşıdakı illərin daha uğurlu olacağına əsas verir. Yəni biz artıq həm Azərbaycanda, həm də başqa ölkələrdə istənilən infrastruktur və sərmayə layihələrini icra edirik, artıq Azərbaycan şirkətləri xaricə də vəsait qoyur ki, bu da ölkə iqtisadiyyatı və uğurlu gələcək üçün vacib amillərdir. Məhz valyuta ehtiyatlarının artmasının nəticəsidir ki, Azərbaycan regionda reallaşdırılan bütün layihələrdə aparıcı tərəfdaşdır. Bu layihələrdən biri də Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun tikintisidir. Həmin layihə 2011-ci ildə də davam etdiriləcəkdir.
Əlbəttə, ölkəmizin bütün sahələrdə, o cümlədən maliyyə sahəsində 2010-cu ildə əldə etdiyi uğurlar qarşıdakı illər üçün daha genişmiqyaslı tədbirlərin planlaşdırılmasına və reallaşdırılmasına imkan verəcəkdir. Artıq, iqtisadi sahədə əldə edilən uğurlar davamlı xarakter almışdır. Bunu Nazirlər Kabinetinin iclasında səslənən fikirlər də bir daha təsdiq edir. Belə ki, iclasda qeyd edilən fikirlərdən aydın olur ki, son 10 il ərzində, ölkədə real iqtisadi artım 4 dəfə olmuş, ixracın həcmi 15 dəfədən çox, dövlət büdcəsi 15 dəfəyə qədər, investisiya xərcləri 96 dəfə, strateji valyuta ehtiyatları isə 31 dəfə artmışdır. Bank aktivləri 15, əhalinin əmanətləri isə 36 dəfə çoxalmışdır.
2008-2010-cu illərdə strateji valyuta ehtiyatlarımız 23 milyard ABŞ dolları artmışdır. Bu müddətdə, eyni zamanda, bank sektoru dayanıqlılığını qorumuş və inkişafını davam etdirmiş, bank aktivlərinin orta illik artım tempi 25 faiz, əmanətlərin artım tempi 20 faizdən çox olmuşdur. 2010-cu il ərzində əhalinin əmanətləri 23 faiz, bütövlükdə bank aktivləri, kreditlər və məcmu kapital 8 faizdən çox artmışdır. Eyni zamanda, il ərzində 2435 nəfərə, o cümlədən 473 nəfərə güzəştli şərtlərlə kredit verilmişdir ki, bundan da 6200 ailə faydalanmışdır.
Son illər Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafında əldə edilmiş misilsiz uğurlar 2010-cu ildə də davam etdirilmişdir. İl ərzində ölkə daxilində və onun hüdudlarından kənarda 150-dən artıq dövlət əhəmiyyətli mədəni tədbir keçirilmişdir. Bu tədbirlərin reallaşdırılması hər zaman olduğu kimi, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın ölkəmizin sosial-mədəni həyatının bütün sahələrinə böyük dəstək verməsi ilə bağlıdır. Təsadüfi deyil ki, Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyət göstərdiyi illər ərzində keçirilən bütün irimiqyaslı beynəlxalq və ölkə əhəmiyyətli tədbirlərin əsas təşəbbüskarı və təşkilatçısı Mehriban xanım Əliyeva olmuş və bu ənənə 2010-cu ildə də davam etmişdir. İl ərzində Üzeyir Hacıbəyli adına Beynəlxalq Musiqi Festivalı, Qəbələ II Beynəlxalq Musiqi Festivalı, Bakı Birinci Beynəlxalq Teatr Konfransı, Milli Teatr Festivalı, A.P. Çexov adına Beynəlxalq Teatr Festivalının "İpək yolu" mərhələsi, Vokalçıların Bülbül adına V Beynəlxalq müsabiqəsi və IV Beynəlxalq Rostropoviç Festivalının keçirilməsi yaradıcı kollektivlər tərəfindən çox yüksək qarşılanmış və nəticədə bu tədbirlər ilin ən yaddaqalan beynəlxalq səviyyəli mədəniyyət hadisələrinə çevrilmişdir.
Əlamətdar haldır ki, Euronews telekanalının 2010-cu ilin yekununa həsr olunmuş verilişində Avropanın ən nüfuzlu mədəniyyət hadisələrinin sırasında Bakı Caz Festivalının keçirilməsi xüsusilə qeyd edilmiş, Azərbaycanda mədəniyyət sahəsinə göstərilən diqqət və qayğı nümunə kimi işıqlandırılmışdır. Bu sahədə il ərzində bir çox sərəncam və fərmanlar imzalanmış, normativ-hüquqi sənədlər qəbul edilmişdir. Məsələn, ölkə başçısının "Azərbaycanda kitabxanaların fəaliyyətinin yaxşılaşdırılması haqqında" sərəncamına əsasən, kitabxana-biblioqrafiya proseslərinin avtomatlaşdırılması sahəsində müsbət irəliləyişlər əldə edilmiş, respublikada 38 kitabxananın veb-saytı yaradılmış, 17 kitabxanada Avtomatlaşdırılmış Kitabxana-İnformasiya Sistemi quraşdırılmış, elektron kataloq və elektron kitabxanaların yaradılmasına başlanılmışdır.
Ölkə başçısının "Azərbaycanda muzey işinin yaxşılaşdırılması haqqında" sərəncamına əsasən regionlarda fəaliyyət göstərən muzeylərin müasir standartlara uyğun təmirinə, yeni avadanlıq və zəruri eksponatlarla təchizatına dair əsaslı tədbirlər görülmüşdür. Təbii ki, bütün bunlar Azərbaycan Respublikasında turizmin inkişafına da ciddi dəstək verir və ölkəmizi dünyaya turizm ölkəsi kimi tanıtmaq imkanları yaradır. Bütün bunlar isə 2010-cu ilin həm də turizm sahəsi üçün əlamətdar olduğunu göstərir. "Azərbaycan Respublikasında 2010-2014-cü illərdə turizmin inkişafına dair Dövlət Proqramı"nın təsdiq edilməsi haqqında sərəncam da bu sahənin inkişafında yeni, daha məhsuldar mərhələnin başlanğıcı kimi qəbul edilə bilər. İnanırıq ki, bu sərəncam ölkədə turizm sektorunun dünya standartlarına uyğun şəkildə inkişaf etdirilməsinə güclü təkan verəcəkdir.
Nazirlər Kabinetinin iclasında səslənən fikirlərdən aydın olduğu kimi, 2010-cu il, bütün sahələrdə olduğu kimi, gənclər və idman sahəsində də uğurlu olmuşdur. Hesabat dövründə Gənclər və İdman Nazirliyi tərəfindən dövlət gənclər siyasətinin müxtəlif istiqamətləri üzrə 100-ə qədər tədbir keçirilmişdir ki, onlardan da 19-u beynəlxalq səviyyəli olmuşdur. Avropa Gənclər Fondunun rəsmi məlumatına görə son 4 ildə Azərbaycanın gənclər təşkilatlarının 114 layihəsinə fond tərəfindən 1,4 milyon avro dəyərində maliyyə vəsaiti ayrılmışdır ki, bu da Avropa məkanında ən yüksək göstərici və Azərbaycan hökumətinin bu sahəyə diqqət və qayğısının bariz nümunəsidir. Fərəhli haldır ki, Azərbaycan gəncləri bu gün Avropanın və dünyanın 30-dan çox nüfuzlu beynəlxalq gənclər təşkilatlarında təmsil olunurlar.
Ötən il elmin inkişafı üzrə Milli Strategiyanın həyata keçirilməsi ilə bağlı Dövlət Proqramının icrası ilə əlaqədar Beynəlxalq Münasibətlər üzrə Alimlərin Birinci İllik Simpoziumu, Gənc Alimlərin Birinci Respublika İnnovativ İdeya Yarmarkası, "Ekologiya ili" çərçivəsində "Gənclər ekoloji inkişaf uğrunda" Beynəlxalq elmi-praktiki konfrans və digər tədbirlər təşkil edilmiş, gənc alimlərin elmi əsərlərindən ibarət toplular nəşr olunmuşdur. Hesabat ilində, yeniyetmə və gənclərin vətənpərvərlik tərbiyəsinin gücləndirilməsi məqsədi ilə respublikanın 67 rayon və şəhərlərini əhatə edən gənclərin vətənpərvərlik tərbiyəsi klublarının şəbəkəsi yaradılmış, "Vətən sağ olsun" telelayihəsi həyata keçirilmişdir. Əlbəttə, bütün bunlar Azərbaycanda yüksək intellektual səviyyəyə malik vətənpərvər gəncliyin yetişməsində əhəmiyyətli rol oynayacaqdır.
Gənclər və idman sahəsinə göstərilən diqqət və qayğı nəticəsində artıq Azərbaycan dünyada idman dövləti kimi tanınır. Belə ki, il ərzində ölkəmizdə qılıncoynatma üzrə yeniyetmə və gənclər arasında dünya birinciliyi, sərbəst və yunan-Roma güləşi üzrə Avropa çempionatı, boks üzrə gənclər arasında dünya birinciliyi, bodibildinq üzrə dünya çempionatı, kikboksinq üzrə Avropa çempionatı, Beynəlxalq Mingəçevir reqatası yarışı, atçılığın konkur növü üzrə dünya kubokunun təsnifat mərhələsi və digər tədbirlər yüksək səviyyədə təşkil edilərək keçirilmişdir. Ümumilikdə, ölkəmizdə 84 idman növü üzrə 457 idman yarışı keçirilmişdir ki, onlardan da 49-u beynəlxalq səviyyəli olmuşdur. Bundan başqa, 4000 nəfərdən artıq idmançımız 352 beynəlxalq yarışlara ezam olunmuşdur. 2010-cu ilin ən möhtəşəm idman nailiyyəti təbii ki, Sinqapurda keçirilmiş Yeniyetmələrin Birinci Yay Olimpiya Oyunlarında idmançılarımızın ölkəmizi ləyaqətlə təmsil etmələri olmuşdur. Təkcə 2010-cu ildə ölkənin ayrı-ayrı regionlarında daha 5 Olimpiya-İdman kompleksi istismara verilmişdir ki, bu da gələcəkdə idman sahəsində daha ciddi uğurların əldə edilməsinə təkan verməklə yanaşı, gənclərin sağlam böyüməsinə kömək edəcəkdir.
Beləliklə, Nazirlər Kabinetinin yanvarın 14-də 2010-cu ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və 2011-ci ildə qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında səslənən fikirlər bir daha təsdiq edir ki, 2003-cü il seçkilərində xalqın böyük etimadını qazanaraq hakimiyyətə gələn İlham Əliyev ölkəmizdə dinamik sosial-iqtisadi tərəqqini təmin edən ictimai-siyasi sabitliyin qorunub saxlanması, ölkənin beynəlxalq arenada nüfuz və mövqelərinin möhkəmləndirilməsi, ictimai həyatın bütün sahələrində mütərəqqi islahatların aparılması istiqamətində mümkün olan hər bir addımı atmış və atmaqdadır. Bu gün isə tam əminliklə qeyd etmək olar ki, minbir zəhmətlə başa gələn və əsası ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan neft strategiyası Azərbaycanın ümumi iqtisadi strategiyasının formalaşmasına və bu strategiyanın uğurla həyata keçirilməsinə zəmin yaratmışdır.
Eyni zamanda, ölkəmizin valyuta ehtiyatları, maliyyə imkanları ilbəil artır. Bu da gələcəkdə bütün sahələrdə mövcud potensialdan daha səmərəli istifadəyə, ehtiyatların tam və düzgün şəkildə dövriyyəyə cəlb edilməsinə, sosial tədbirlərin, investisiya qoyuluşlarının, kreditləşdirmə əməliyyatlarının və s. maliyyələşdirilməsinə imkan verəcəkdir. Nəticədə əldə edilmiş dinamizmi davam etdirmək üçün çox əlverişli şərait yaradacaqdır. Bütün bunlar isə ölkə başçısı cənab İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, növbəti illərdə də Azərbaycan iqtisadiyyatının daha da yüksək sürətlə inkişaf edəcəyinə əminlik yaradır.
İsa ALIYEV,
AMEA
İqtisadiyyat İnstitutunun
direktoru, iqtisad elmləri doktoru,
professor
Aqil ƏSƏDOV,
institutun şöbə müdiri,
iqtisad elmləri üzrə fəlsəfə
doktoru
Xalq qəzeti.- 2011.- 28 yanvar.- S. 4.