Naxçıvan: yüksəlişin üfüqləri və yaxud Vətən sevgisi yaradıcı gücə çevriləndə

Bu gün ölkəmizin dinamik sosial-iqtisadi inkişafı Naxçıvan Muxtar Respublikasının timsalında özünü daha qabarıq biruzə verir. Blokada vəziyyətinin ağırlığına baxmayaraq, iqtisadiyyat ildən-ilə güclənir, sənaye, kənd təsərrüfatı və sosial sahələr inkişaf edir. Yeni istehsal və emal müəssisələri yaradılır, ümumi daxili məhsulda özəl sektorun payı ilbəil artır. Hazırda bu göstərici 84 faiz təşkil edir. Yeni iş yerləri hesabına əhalinin məşğulluğu təmin olunur.

Prezident İlham Əliyev muxtar respublikaya səfərlərinin birində vurğulamışdır ki, "Naxçıvanın çox qədim tarixi, zəngin mədəni irsi, gözəl ənənələri vardır. Bizim bütün bu tarixi keçmişimiz və milli dəyərlərimiz lazımi səviyyədə qorunur və bununla bərabər, müasir şərait, müasir infrastruktur yaradılır".

Təbii ki, bütün sahələr üzrə inkişafın kökündə insan amili dayanır. Prioritet istiqamət kimi müəyyənləşdirilən təhsil, səhiyyə və ordu quruculuğu sahəsində ardıcıl və məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirilir. Çoxşaxəli infrastruktur islahatları, genişmiqyaslı abadlıq-quruculuq və yaşıllaşdırma tədbirləri qədim Naxçıvana yeni nəfəs verir.

Ərzaq təhlükəsizliyi məsələsinin həlli istiqamətində görülən işlər regionun sosial-iqtisadi inkişafını sürətləndirir. Hazırda muxtar respublikada 114 növdə ərzaq, 202 növdə qeyri-ərzaq olmaqla, 316 növdə məhsula olan tələbat tamamilə yerli istehsal hesabına ödənilir. Tarixən aqrar bölgə olan Naxçıvanda sürətli sənayeləşmə prosesi gedir. İndi Naxçıvan istilik və elektrik enerjisi ilə tam təmin olunur. Ən ucqar yaşayış məntəqələrində belə mavi yanacaq şölələnir. Bir vaxtlar işıqsız qalan Naxçıvan indi elektrik enerjisi ixrac edir.

Muxtar respublikada yol-nəqliyyat infrastrukturu da yenidən qurulur. Avtomagistrallarla bərabər kəndarası yollar da diqqətdə saxlanılır. Yaşayış məntəqələrində sosial problemlər aradan qaldırılır, kəndlər müasirləşir, yeni kənd və xidmət mərkəzləri qurulur. Kənd adamı dövlət dəstəyini, necə deyərlər, öz qapısında hiss edir.

Hərtərəfli sosial-iqtisadi inkişaf demoqrafik vəziyyətə də öz müsbət təsirini göstərir. Son bir ildə muxtar respublika əhalisinin 2,1 faiz artaraq 421 min nəfəri ötməsi burada həyat səviyyəsinin yüksəlməsindən və maddi rifah halının yaxşılaşmasından xəbər verir. Ölkə başçısı Naxçıvanda işlərin yaxşı getməsinin ümumi işə böyük təsirinin və faydasının olduğunu vurğulayır. Muxtar respublikanın bugünkü inkişaf səviyyəsi, burada görülən işlər ölkəmizin iqtisadi qüdrətinin konkret bir regionda əyani təzahürü kimi qiymətləndirilir.

Ulu öndər Heydər Əliyevin yoluna sədaqət və qurucu rəhbərin mövcudluğu Naxçıvanın da xoşbəxtliyidir. Yol özlüyündə davam edə bilməz. Bu yolla irəliləyəcək, bu yolu irəliyə aparacaq fikir və ideya adamına ehtiyac vardır. Ulu öndər Heydər Əliyev hələ 1999-cu ildə Naxçıvanda olarkən burada işlərin yaxşı getdiyini vurğulayaraq deyirdi: "Vasif Talıbovu bu vəzifəyə seçəndə mən onun çox xüsusiyyətlərini bilirdim. Amma o, çox gənc idi. Daxilən bir az fikirləşdim ki, gəncliyinə görə, bəlkə də, ağır, çətin olar. Ancaq o, sübut etdi ki, Vətəninə, millətinə, xalqına sədaqətli olan adam yaşından asılı olmayaraq böyük işlər görə bilər".

Prezident İlham Əliyev də Ali Məclis Sədrinin göstərdiyi yüksək idarəçilik nümunəsini əldə olunan uğurların əsas səbəblərindən biri kimi dəyərləndirir.

Heydər Əliyev quruculuq xəttinin muxtar respublikada uğurla davam etdirilməsi iqtisadi göstəricilərdə də öz əksini tapır. 1995-2011-ci illərdə Naxçıvanın sosial-iqtisadi inkişaf mənzərəsinə nəzər saldıqda aydın olur ki, burada hər bir sahədə inkişafa nail olmaq üçün görülən işlər və yaradılan potensial bu qədim yurd yerinin bundan sonrakı illərdə də hərtərəfli inkişafını şərtləndirir. 2011-ci ildə ümumi daxili məhsulun həcminin 1995-ci ilə nisbətən 38 dəfə, sənaye məhsulunun həcminin 69 dəfə, əsas kapitala yönəldilən investisiyaların 261 dəfə, kənd təsərrüfatının ümumi məhsulunun 7 dəfə, nəqliyyat sektorunda yük daşınmasının 18 dəfə, informasiya və rabitə xidmətlərinin həcminın 90 dəfə, pərakəndə əmtəə dövriyyəsinin 20 dəfə, əhaliyə göstərilən pullu xidmətlərin 30 dəfə, ixracın həcminın 142 dəfə, dövlət büdcəsinin gəlirlərinin 26 dəfə, əhalinin gəlirlərinin 44 dəfə, orta aylıq əməkhaqqının 21 dəfə artması da deyinlənləri təsdiqləyir. Bir sıra əsas göstəricilər baxımından son 16 il ərzində yaradılmış iqtisadi potensial və qazanılmış uğurlar muxtar respublikanın yarandığı 1924-cü ildən 1995-ci ilədək, yəni 70 ildən artıq bir dövrdə əldə olunanları xeyli üstələyir.

Dövlətimiz Naxçıvanın sosial-iqtisadi inkişafına, möhkəmləndirilməsinə xüsusi diqqət göstərir. Blokada vəziyyətində yaşayan bölgənin uğurlarını təmin edən əsas amillərdən biri budur. Prezident İlham Əliyev hələ 2004-cü ilin mayında ölkə rəhbəri kimi Naxçıvana ilk səfəri zamanı muxtar respublikanın Azərbaycan üçün strateji əhəmiyyət kəsb etdiyini önə çəkir, bu bölgənin hərtərəfli güclənməsinə ulu öndər Heydər Əliyevin həmişə böyük əhəmiyyət verdiyini xatırladır və bu siyasətin davam etdiriləcəyini vurğulayırdı. Bu baxımdan dövlət başçısının muxtar respublikaya hər səfəri ümummili liderin Naxçıvanla bağlı arzu və istəklərinin inamla yerinə yetirilməsinin növbəti ifadəsinə çevrilir.

Azərbaycanın iqtisadi imkanları genişləndikcə, Naxçıvana göstərilən dövlət qayğısı və dəstəyi də ilbəil artır. Ölkə başçısının muxtar respublikaya sonuncu səfəri regionun dinamik sosial-iqtisasdi inkişaf ahənginin davamı olmaqla, həm də yeni bir mərhələsi və daha parlaq səhifəsidir. Səfər çərçivəsində bir sıra mühüm obyektlərin istifadəyə verildiyini nəzərə alaraq bu nöqtədə xüsusən üç əsas məsələnin üzərində dayanmaq olar. Bunlardan ən birincisi ölkə başçısının iştirakı ilə son 20 ildə muxtar respublikada investisiya qoyuluşuna görə ən böyük layihələrdən birinin reallaşdırılmasıdır. Söhbət Naxçıvan Sement Zavodunun istifadəyə verilməsindən gedir. Təbii ki, Naxçıvanda belə bir müəssisəyə çox böyük ehtiyac var idi. Çünki sovet dövründə muxtar respublikada il ərzində işlədilən sementdən indi bir gündə istifadə olunur. Yeni zavod Azərbaycanın sənaye potensialının daha da möhkəmlənməsinə böyük töhfədir.

Gündəlik istehsal gücü 800 ton olan müəssisə ən müasir standartlara cavab verir. Zavodun məhsulları muxtar respublikada inşaat sektorunun tələbatını tam ödəyir. Xarici bazarlarda da Naxçıvan sementinə rast gəlinir. Avropa tələblərinə uyğun "CE" keyfiyyət nişanına layiq görülən Naxçıvan sementi keyfiyyətinə görə muxtar respublikaya idxal olunan müvafiq məhsuldan dəfələrlə üstündür.

Naxçıvan şəhər Gömrük İdarəsi üçün yeni kompleksin və regionda ilk gömrük laboratoriyasının istifadəyə verilməsi də muxtar respublikanın sosial-iqtisadi həyatında mühüm hadisədir. Yeni kompleksin şəhərdən kənarda inşa olunması daxili gömrük orqanının fəaliyyətinə yeni yanaşma nümunəsidir. Çünki bu vaxta qədər belə bir təssəvvür var idi ki, daxili gömrük orqanı maksimum mərkəzə yaxın olmalıdır. İndi bu obyektin Naxçıvan şəhərinin Qərb istiqamətdən girişində, Böyük İpək Yolunun Naxçıvandan keçən hissəsinin üzərində yerləşməsi daxili və beynəlxalq yükdaşımalarını həyata keçirən nəqliyyat vasitələrinin şəhərə daxil olmadan hərəkətinə şərait yaradır. Bu gömrük orqanının fəaliyyət zonasına Naxçıvan şəhəri ilə bərabər, Babək və Şahbuz rayonları da daxildir. Muxtar respublika üzrə rəsmiləşdirmə işinin 90%-i bu idarənin payına düşür.

Ölkə başçısının sayca 10-cu səfəri muxtar respublikada ordu quruculuğu prosesinin də uğurla davam etdirildiyini göstərir. Kəngərli və Culfa rayonlarında bu istiqamətdə görülən işlər, yaradılan yüksək şərait, möhkəm maddi-texniki baza Naxçıvanın müdafiə qüdrətinin real ifadəsidir. Təbii ki, ordu quruculuğu prioritet istiqamətdir. Prezident İlham Əliyev muxtar respublikaya səfərlərinin birində qeyd etmişdi ki, həyatımızın hər bir sahəsi Naxçıvanda inkisaf edir. O cümlədən ordu quruculugu da. Burada Naxçıvan rəhbərliyinin xüsusi xidmətləri vardir. Son illər ərzində hərbi hissələrin yenidən qurulması, hərbi qulluqçuların sosial-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması və s. Naxçıvanın hərbi potensialının nə qədər böyük olduğunu göstərir.

İnam imandan, iman isə sevgidən gəlir. Buna görə də ölkə başçısının sözləri ilə desək, Naxçıvanda əldə olunan uğurların kökündə iqtisadi imkanlardan daha çox, Vətən sevgisi dayanır. Bu yurdun insanları sübuta yetirirlər ki, blokadanın ağır fəsadlarını, çətinlikləri yalnız və yalnız yurd sevgisiylə dəf etmək mümkündür. Məhz Naxçıvanın bugünkü mənzərəsi Vətən sevgisini yaradıcı gücə çevirməyin nümunəsidir. Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyevin dediyi kimi: "Əsas məsələ Vətən sevgisidir. İqtisadi imkanlar böyük də olar bilər, o qədər böyük olmaya da bilər. Amma əgər Vətən sevgisi varsa, məhdud iqtisadi imkanlarla da çox iş görmək olar. Mən çox şadam ki, naxçıvanlıların Vətənə bağlılığı həmişə olduğu kimi, çox yüksək səviyyədədir. Bu ideyalar, azərbaycançılıq fəlsəfəsi, dövlətçiliyə olan sədaqətimiz bizi irəliyə aparır".

Rahil TAHİRLİ

Xalq qəzeti.- 2012.- 2 avqust.- S. 5.