Ənvər Məşədiyev -70. Mətbu sözün işığında

Oxucularda uzun illər belə bir inam formalaşıb ki, söz və qələm əhli, o cümlədən jurnalistlər həyatda adətən müsbət məziyyətlərə malik insanlar olurlar. Bu inam, görünür, qələmi ilə əməli, sözü ilə davranışı bir-birini tamamlayan, haqqı tapdananların yanında olmağı özlərinin mənəvi borcu hesab edən istedadlı jurnalistlərin fədakar əməyi sayəsində yaranıb. Xoşbəxtlikdən 137 illik yubileyini bu gunlərdə qeyd etməyə hazırlaşdığımız mətbuat tariximizdə belə qələm sahibləri cox olmuşdur. Bu pleyadan olan jurnalistlərdən biri də "Bakı" və "Baku" axşam qəzetlərinin redaktor muavini, "Tərəqqi" medallı, Qızıl qələm mükafatı laureatı Ənvər Məşədiyevdir.

Ənvər müəllim istedadı, fərdi üslubu, yüksək pesəkarlığı, şəxsi məziyyətləri ilə oxucuların və həmkarlarının dərin hörmətini qazanmış publisistlərdəndir. Hələ orta məktəbin yuxarı siniflərində və tələbəlik dönəmində özündə jurnalist peşəsinə dərin maraq hiss edib, o dövrün qəzet və jurnallarında ilk yazılarını dərc etdirib. İllər keçdikcə, onun təbirincə desəm, "mətbu sözun sehri"nə duşüb, həyatını həmişəlik qəzetçilik sənətinə həsr etməyi qərara alıb. 1969-cu ildə ali məktəbi bitirdikdən sonra bir il "Bakı" və "Baku" axşam qəzetlərində ştatdankənar müxbir kimi əməkdaşlıq edib, 1971-ci ildən həmin qəzetlərin redaksiyasına adi qeydiyyatçı işinə götürülüb, sonra pillə-pillə redaktor müavini vəzifəsinə qədər yüksəlib.

Azərbaycan mətbuatı tarixində danılmaz xidmətləri olan görkəmli redaktor Nəsir İmanquliyevin rəhbərlik etdiyi "Bakı" və "Baku" qəzetlərinin redaksiyasında əmək fəaliyyətinə başlaması, şübhəsiz, gənc Ənvərin tale uğuru idi. Bu redaksiya özünəməxsus dəst-xəttə, təlim və tərbiyə üsullarına malik olan jurnalistika məktəbi idi. Bu universitetə qəbul olunmaq, vicdanlı, təmiz, mənəviyyatlı və peşəkar qəzetçiliyin sirlərinə yiyələnmək, qəzet əhlinin əzablı həyat tərzinə alışıb, onun ağrı-acılarına tablaşmaq çətin idi. Çoxları bu yolu axıra qədər başa vura bilməmişdi. Lakin Ənvər müəllim bunu bacardı və tezliklə bu qəzetlərin ən istedadlı əməkdaşlarından birinə, kollektivin sevimlisinə çevrildi.

Nəsir İmanquliyev özünün istedadlı yetirmələrindən biri hesab etdiyi Ənvərin jurnalistikada imzasını təsdiq etmək yolunda minbir yaradıcılıq əzabına qatlaşmasını müşahidə edərək bunu qiymətləndirdi, onu ən çətin və məsuliyyətli şöbələrdən sayılan "Məktublar şöbəsi"nin müdiri təyin etdi. Xatırladaq ki, o dövrdə "Bakı" və "Baku" qəzetlərinin çox da böyük olmayan, əslində azsaylı kollektivi gərgin çalısırdı. Qəzetin həqiqətən çox gərgin iş rejimi olan şöbələrindən biri, bəlkə də birincisi "Məktublar şöbəsi" idi. Redaksiya ildə 22 mindən çox məktub alırdı. İndiki dönəmdə bu rəqəm fantastik görünə bilər, lakin bu, o dövr üçün də cox böyuk rəqəm idi. Ə.Məşədiyev bu məktubların aidiyyatı şöbələr üzrə paylanmasına, onların sonrakı "hərəkəti"nə daim nəzarət edirdi. Onun rəhbərliyi ilə yerlərdə müntəzəm oxucu konfransları təşkil olunurdu. Belə tədbirlər redaksiyanın əmək kollektivləri ilə əlaqələrinin daha da güclənməsinə səbəb olurdu. Nəticədə "Bakı" və "Baku" qəzetlərinin hətta Azərbaycanın kənd rayonları, ucqar yasayış məntəqələrinin əhalisi ilə də əlaqələri genişləndi. Belə ki, "Bakı" qəzetinin şənbə nömrələrində "Məlumat guşəsi" rubrikası altında oxucuların hüquq, sosial və başqa məsələlərə dair müntəzəm sorğuları dərc olunurdu. Belə sorğular kənd rayonlarından da göndərilirdi. Kənd oxucuları onların sorğu, təklif və şikayətlərinə həssas yanaşan qəzetə həvəslə abunə yazılırdılar. Baxmayaraq ki, "Bakı" və "Baku" şəhər qəzetləri sayılırdı, onun bölgələrdə 56 mindən çox abunəçisi vardı. Bu işlərin təşkilində "Məktublar şöbəsi"nin, onun müdirinin işgüzarlığı aşkar hiss olunurdu. Bu qədər təşkilati işlərlə yanaşı, "Məktublar şöbəsi" redaksiyanın başqa aparıcı şöbələrindən heç də az qəzet materialı təqdim etmirdi.

Bəli, Ə.Məşədiyev 20 ilə yaxın bu şöbəyə rəhbərlik etmiş, qapısı daim ən sadə insanların üzünə açıq olmuşdur. O, redaksiyaya daxil olmuş şikayətlərin operativ, ədalətlə həll olunması üçün prinsipiallıq göstərir, hədəfə sərrast tuşlanmıs tənqidi yazıları ilə "tərs", "ərköyün" məmurları yerində oturtmağı bacarırdı. O illərdə "Felyeton", "Satirik qələmlə", "Şəhər mövzusunda" və s. rubrikalar altında onun yüzlərlə yazısı dərc olunmuşdur. Lakin təcrubəli publisist satirik yazılarında heç vaxt tənqid etdiyi şəxslərin heysiyyatına toxunan, onları təhqir edən sözlər işlətməmişdi.

"Bakı" və "Baku" qəzetlərinin redaksiyasında ədəbi işçidən redaktor vəzifəsinə qədər yüksələn, sonralar uzun illər "AzərTac" Dövlət Teleqraf Agentliyinə rəhbərlik etmiş, müasir jurnalistikamızın korifeylərindən biri, "Şöhrət" ordenli, Prezident təqaüdçüsü, respublikanın əməkdar jurnalisti Şamil Şahməmmədov öz qələm dostu Ənvər müəllim barədə ürək sözlərini belə bildirdi :

"Ənvər elə bir insandır ki, ondan həyatda heç kim inciməyib. O, jurnalistik fəaliyyəti dövründə həmişə xeyirxah işlər görub, öz yazıları ilə haqqı tapdananlara kömək edib. Uzun illər "Məktublar söbəsi"nin müdiri olub, şikayət məktublarında qaldırılan məsələlərin müsbət həllinə nail olub. Bir məsələni də demək istəyirəm ki, 20 Yanvar hadisələri zamanı redaksiyanın bir çox işçiləri işə gələ bilmirdilər, amma bir neçə fədakar işçi, o cümlədən Ənvər qəzetin 20 Yanvar hadisələrinə həsr olunmuş nömrəsinin buraxılmasında mənə kömək oldular. Biz o nömrəni "Səhər" qəzetinin materialları və şəkilləri əsasında hazırladıq. O zaman həmin şəkillərin dərc olunmasına hərbi komendantlıq tərəfindən icazə verilmişdi. Ona görə də bizim başqa çıxıs yolumuz yox idi. O nömrəni biz bir neçə nəfərlə - Dağbəyi İsmayılov, Ağa Hüseynov, Ənvər Məşədiyev, Şamil Abdullayevlə birlikdə hazırladıq, sonra da Ənvər və Şamil qəzetin nüsxələrini şəhərin müxtəlif yerlərində əhaliyə payladılar. Bunun özu o dövrdə böyük fədakarlıq idi. Bir də onu demək istəyirəm ki, Ənvər bir insan kimi çox sədaqətli adamdır. Mən 12 ildir ki, xəstəyəm, evdə müalicə olunuram. Ənvər məni heç vaxt unutmur, tez-tez yada salır.

Ənvər müəllim ilhamla, məhsuldar yazıb-yaradan qələm sahiblərindəndir. Uzun illər fasiləsiz çalışdığı "Bakı" və "Baku" qəzetlərindən başqa digər populyar qəzet və jurnallar - "Xalq qəzeti", "Azərbaycan", "Respublika", "Ədəbiyyat qəzeti", "Molodyoj Azerbaydjana", "Naş vek", "Panorama", "Günay" qəzetlərində, "Ulduz", "Qobustan", "Kirpi" jurnallarında aktual mövzularda sanballı publisistik və tənqidi məqalələr dərc etdirmişdir. Beş kitabın müəllifidir. "Yaddaşımın işığında" (2003) kitabında dövlət xadimi Əziz Əliyev, akademik Hüseyn Əliyev, digər görkəmli ziyalılarımızın ömür yollarından ayrı-ayrılıqda geniş bəhs edilmişdir. "Ömür də bir yoldur"(2005), "Elmimizin üç zirvəsi"(2005), "Tale"(2005) kitabları geniş ictimaiyyət tərəfindən maraqla qarşılanmışdır. 2007-ci ildə işıq üzü görən "Bakı, axşamın xeyir!" kitabı görkəmli jurnalist Nəsir İmanquliyevin həyat və yaradıcılığına həsr olunmuşdur. "AMEA-nın xəbərləri" elmi toplusunda dərc olunmuş "Felyeton dili" elmi məqaləsində xalq yazıçısı Mir Cəlalın yumor və satira yaradıcılığının özəllikləri araşdırılmışdır.

Ənvər müəllim çox mərd, xeyirxah insandır. Təmənnasızlıq və xeyirxahlıq onun tale qismətidir. Bu günlərdə hörmətli həmkarımızın 70 yaşı tamam olur. Mənəvi təmizliyi, xeyirxahlığı özünün həyat kredosuna çevirmiş bu istedadlı jurnalist artıq yarım əsrə yaxındır ki, mətbu sözün işığında yorulmadan yazıb yaradır. Ona bu müqəddəs yolda yeni-yeni uğurlar arzulayırıq.

Məsaim ABDULLAYEV

Xalq qəzeti.- 2012.- 5 iyul.- S. 6.