Gəncə: Arzuların reallığa çevrildiyi şəhər

Doqquz ayın yekunları bir daha göstərdi ki, verilən vədlərin, səmərəli təkliflərin, nəzərdə tutulan işlərin heç biri kağız üzərində qalmır

Şəhər icra hakimiyyətinin başçısı hesabat verdi. Təzəcə təmirdən çıxmış (tamamilə yenidən qurulmuş desək, daha düzgün olar- H.Q.) və əzəməti, gözəlliyi ilə buraya toplaşan şəhər fəallarını heyran edən böyük iclas salonu əsl diskussiya, müzakirə, sual-cavab məkanına çevrilmişdi. Maraqlı və diqqətçəkən epizodlardan biri daha çox yadımda qaldı: şəhər icra hakimiyyətinin başçısı Elmar Vəliyev gələcəkdə görüləcək işləri sadaladıqca salonda alqışlarla qarşılanırdı. Yanımda əyləşən şəhər fəallarından olan ağsaqqal qulağıma astadan pıçıldadı: "Bilirsiniz, adamlar niyə bu qədər sevinir, başçının hər təklifini, sözünü, vədini belə alqışlarla qarşılayırlar? Çünki indiyədək bu salonda Elmar Vəliyev nəyə söz veribsə, ona əməl olunub. Ötən ilin fevral, mart aylarında, yəni başçı yeni işə başlayanda, vədlər verəndə, görüləcək işlərlə adamları tanış edəndə, bəlkə də, çoxları inanmırdı ki, bunları qısa vaxt ərzində həyata keçirmək mümkün olsun. Amma Gəncə bu gün, sözün əsl mənasında, arzuların reallığa çevrildiyi bir şəhərdir.

Artıq sakinlər inanırlar ki, şəhərdə sözlə işin vəhdəti var, heç nə kağız üzərində qalmır, boş vədlər verilmir. Ağsaqqalın sözünə qüvvət, Gəncədə istər keçən il, istərsə də bu ilin 9 ayında nəinki nəzərdə tutulan işlərin, həm də nəzərdə tutulmayan, amma həlli vacib olan işlərin hamısı həyata keçirilib. Özü də yüksək zövqlə fundamental işlərdir bunlar. Təkcə bu gün üçün yox, xeyli sonrakı illər üçün nəzərdə tutulub. Ötən dövrlər sübut etdi ki, Gəncə təkcə böyük tikinti-quruculuq, geniş abadlıq, yenidənqurma işləri ilə yox, o həm də qonaq-qara qarşılamaqla, xüsusilə çox böyük beynəlxalq tədbirləri yüksək səviyyədə keçirmək qabiliyyəti ilə də yadda qalır, hamının diqqətini cəlb edir. Dahi Nizaminin 870 illik yubileynin, onun ardınca beynəlxalq şərab festivalının şəhərdə çox yüksək səviyyədə keçirilməsi dediklərimizə əyani sübutdur.

Bəs, bu ilin ötən 9 ayında nələr baş verib? İqtisadiyyatda, sosial sahələrdə, abadlıq-quruculuq işlərində nə kimi yeniliklər baş verib? Bu suallara şəhər icra hakimiyyətinin başçısı Elmar Vəliyev aydınlıq gətirdi. Ekranda aydın şəkildə göstərdiyi rəqəmlər, diaqramlar, layihələr fəalların nəzərinə çatdırıldı, ayrı-ayrı məsul şəxslərə söz verildi, hesabat tələb olundu, təkliflər irəli sürüldü, tənqidi qeydlər deyildi. Yeri gəlmişkən, qeyd edək ki, başçı özü hesabat verməklə yanaşı, zalda əyləşən hər bir kəsi dinləmək üçün imkan və şərait yaradırdı. Cərgələrin arasında quraşdırılmış mikrofonlar vasitəsilə hərə öz sözünü, təkliflərini deyə bilirdi.

Şəhərin inkişafını xarakterizə edən göstəricilər

Maraqlıdır ki, şəhərin inkişafını xarakterizə edən əsas makroiqtisadi göstəricilər, ümumi daxili məhsul buraxılışının həcmi artıq yarım milyard manatı keçib və dəqiq desək, 539,3 milyon manata çatıb. Ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə onun həcmi 54,1 faiz artmışdır. Diqqətçəkən məqam ondan ibarətdir ki, ümumi daxili məhsulun 64,1 faizini qeyri-dövlət bölməsi təşkil edir ki, bu da əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 63,5 faiz çoxdur.

Sənaye istehsalında irəliyə doğru əməlli-başlı sıçrayış var. Bu ilin 9 ayında sənayedə fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektləri tərəfindən 142 milyon manatlıqdan çox məhsul istehsal olunmuşdur ki, bu da əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2,8 dəfə çoxdur. Özəl bölmədə istehsalın həcmi sənaye məhsulunun 67,1 faizini təşkil etmiş və onun həcmi 6,4 dəfə artmışdır. İstehsal olunmuş və həmçinin anbarlarda saxlanılmış sənaye məhsulunun 105,6 faizi istehlakçılara göndərilmiş, müəssisələrin anbarlarında 8,6 milyon manatlıq hazır məhsul ehtiyatı olmuşdur.

Şəhərdə sənaye istehsalının artırılması, yeni iş yerlərinin açılması istiqamətində mühüm tədbirlər həyata keçirilir. 2008-ci ilin martında ölkə Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən təməli qoyulan və dövlət başçısının özünün iştirakı ilə bu ilin yanvarında birinci fazasının açılışı olan Gəncə DET.AL alüminium zavodu istifadəyə verilmiş və burada 640 nəfər işlə təmin olunmuşdur. Hazırda kompleksin ikinci fazasında 50 min ton alüminium istehsal edəcək 84 vannadan ibarət elektroliz korpuslarının, gil-torpaq qəbulu anbarının tikintisi davam etdirilir. Bununla yanaşı, 2012-2016-cı illərdə illik istehsal gücü 850 min ton olan yeni "DRİ" zavodunun və istehsal gücü 750 min ton olan yeni polad və pelet zavodlarının tikintisinə 630 milyon dollar həcmində investisiya yönəldiləcəkdir. Bu layihələrin həyata keçirilməsi ilə 5 mindən çox yeni iş yeri açılacaqdır.

Gəncədə güclü sənaye potensialı var və bu, hər il genişləndirilir. Mövcud emal müəssisələrində - "Gəncə-Şərab-2", "Gəncə-Qənnadı", "Gəncə Əlvan Metal Emalı" açıq səhmdar cəmiyyətlərində texnika və texnologiyanın tətbiqinə xüsusi fikir verirlər. "NEON", "Elba", İnter-PAK kimi müəssisələr inkişaf edir. "Gəncə Şərab-2" ASC ilin sonuna kimi spirt istehsalı sexində təkrar emal sahəsini istifadəyə verəcək. Şərab məhsuluna olan tələbatı ödəmək üçün müəssisənin daha 10 hektar üzüm bağı salınmış və beləliklə də, üzüm bağlarının ümumi sahəsi 365 hektara çatdırılmışdır. Maraqlı və fərəhli bir faktır ki, bu gün "Gəncə -Şərab-2"nin üzüm bağlarının sahəsi vaxtilə üzümçülükdə ad-san çıxarmış bəzi rayonların üzüm bağlarının sahəsindən çoxdur.

Bura Xətai prospektidirmi?

Gördüyünüz şəkillərin bir çoxu Xətai prospektində çəkilib. Hələ də inana bilmirəm ki, bura Xətai prospektidir. Darısqal, yöndəmsiz tikintilərlə əhatə olunmuş əvvəlki prospektdən əsər-əlamət qalmayıb. Geniş, yaraşıqlı, müasir işıq dirəkləri, qazonları, ornamentli hasarları, istirahət güşələri olan prospekt göz oxşayır. Prospektin C. Hacıbəyov küçəsinin kəsişməsindən "İzzət" yanacaqdoldurma məntəqəsinə kimi 3 kilometrə yaxın məsafəsində avtomobil yolu 22 metr, bəzi yerlərdə hətta 30 metrə kimi genişləndirilib. Yolun sağ və sol tərəflərində olan onlarla tikilinin dam örtükləri dəyişdirilir, 19 yeni fərdi yaşayış evi inşa olunur, hasarlar aqlayla üzlənir.

Bəzi kütləvi informasiya vasitələri bilərəkdən aranı qarışdırmağa cəhd göstərib guya adamların bu işləri narazılıqla qarşılamasını yazsalar da, bu, baş tutmadı. Çünki fakt faktlığında qalır. Eybəcər, primitiv evlərin, tikililərin yerində şəhər icra hakimiyyəti gözəl, müasir, hər cür şəraiti olan binalar tikib istifadəyə verir. Təkcə Nizami prospektində 60-dan çox ailəyə bu cür binalar tikilib.

Bu prospekdə ən müxtəlif yaşlı adamlarla söhbət aparmışam. Hamı razılıq edir. Deyirlər ki, əvvəl yaşadığmız ev, həyət-baca da göz qabağında idi, indikilər də.

Küçə və prospektlərin genişləndirilməsi və abadlaşdırılması şəhərin simasını əməlli-başlı dəyişdirib. Bu ilin ötən ayları ərzində F.Əliyev küçəsinin Heydər Əliyev prospekti ilə, Vəli Xuluflu küçəsinin Xətai prospekti ilə kəsişməsinə kimi 6,5 kilometr uzunluğunda yolun da yenidən qurulması işləri başa çatdırılıb. Nizami, Heydər Əliyev, Atatürk və N.Nərimanov prospektlərində, M.Abbaszadə, 28 May, M.Qaşqay və digər küçələrdə 23 min metrə yaxın mozaika və qranit bardür daşları quraşdırılmış, 31 min kvadratmetrə yaxın tamet daş döşənmişdir.

Adları çəkilən prospekt və küçələrdə, digər yerlərdə 480 ədəd yeni işıqlandırma sistemi quraşdırılmışdır.

Hara baxırsan, yollar genişləndirilir, mühəndis-kommunikasiya xətləri nizama salınır, səkilər düzəldilir, yaşıllıqlar salınır. Nizami və Atatürk prospektinin kəsişməsindən hava limanı istiqamətində 2,5 kilometr məsafədə mövcud avtomobil yolu 20 metr genişləndirilmiş, 45-ə yaxın fərdi yaşayış evi yenidən inşa edilir. Bir məsələni də qeyd edək ki, evlər onların sahiblərinin arzusuna uyğun layihələndirilmiş və yaxın vaxtlarda tam hazır vəziyyətdə istifadəyə veriləcəkdir.

Şəhərdə yaşıllıq sahələrinin artırılması, gül-çiçək kollarının, ağacların əkilməsi, suvarılması, mühafizəsi, onlara aqrotexniki qaydada qulluq göstərilməsi daim diqqət mərkəzindədir. Bu gün şəhərin mərkəzi meydanı gül-çiçəyi və yaşıllığı ilə diqqəti cəlb edir. Şəhər ərazisində 120 min ədəddən çox ağac, 90,3 mindən çox dekorativ gül və çiçək əkilmiş, 11 subartezian quyusu təmir olunaraq istifadəyə verilmişdir. İlin əvvəlindən 9,5 hektar sahədə yeni çəmənlik salınmışdır.

80,5 milyon manat, bu da son hədd deyil!

İlin əvvəlindən bu günədək Gəncədə yalnız tikinti-quraşdırma işlərinin yerinə yetirilməsinə 80,5 milyon manat vəsait sərf olunub. Bu o deməkdir ki, 9 ay ərzində şəhərdə aparılan yenidənqurma və abadlıq işlərinə sərf olunan 84,1 milyon manatdan çox investisiyanın 95,7 faizi tikinti-quraşdırma işlərinə sərf olunub. Dövlət mülkiyyətinə məxsus müəssisə və təşkilatlar inşaat işlərinə 56,6 milyon manat, qeyri-dövlət mülkiyyətinə məxsus müəssisələr isə 27,5 milyon manat vəsait sərf etmişlər.

Şəhərdə inşa olunan yeni obyektlər Gəncəni daha da gözəlləşdirəcəkdir. Hazırda ölkə Prezidentinin iştirakı ilə təməli qoyulmuş Heydər Əliyev Mərkəzinin, Nizami Gəncəvi muzeyinin və Gəncə Dövlət Filarmoniyasının tikintisi davam etdirilir.

Atatürk prospektində 50 mənzilli yaşayış binasının inşasına başlanılmışdır. Burada qəzalı vəziyyətdə olan yaşayış evləri sökülərək əvəzində müasir, memarlıq üslubunda, hər cür şəraiti olan adını çəkdiyimiz binanın təməli qoyulmuşdur.

İkinci Dünya müharibəsi abidə kompleksi, yeni Gəncə yaşayış massivində yerləşən "Novruz" meydanı əsaslı şəkildə yenidən qurulmuş və ətrafı abadlaşdırılaraq istifadəyə verilmişdir.

Şəhərin ayrı-ayrı qəsəbə və məhəllələri də abadlaşdırılır. Ölkə Prezidentinin 13 dekabr 2011-ci il tarixdə imzaladığı qanuna müvafiq olaraq Gəncədə Cavad xan, Məhsəti, Natəvan, Sadıllı və Şıxzamanlı yaşayış məntəqələrinə qəsəbə statusu verilmişdir.Gəncəlilər belə bir xeyirxah işi minnətdarlıq hissi ilə qeyd edirlər ki, dövlət başçısının 5 iyun 2012-ci il tarixli sərəncamı ilə yeni yaradılmış qəsəbələri şəhərdaxili yollarla birləşdirən, ümumi uzunluğu 21 kilometr olan avtomobil yollarının tikintisi məqsədilə Gəncə Şəhər İcra Hakimiyyətinə ilkin olaraq 3 milyon manat vəsait ayrılmışdır.

Respublikamızın ən səfalı güşələrindən biri olan və uzun illər abadlaşdırılmayan Hacıkənd qəsəbəsində hazırda geniş miqyaslı tikinti-quraşdırma işləri görülür. Qəsəbədə kommunal-infrastruktur - qaz, işıq, su, rabitə xətləri yenidən qurulur. Qəsəbədəki bulaqlar bərpa olunur, yollar genişləndirilir, istinad divarları hörülür, işıqlandırma sistemi təzələnir, 50 ədəd bina təmir edilir, dam örtükləri, fasadlar yenilənir.

Şəhərin girəcəyində görülmüş və beş hektar sahədə yerləşdirilən avtovağzal kompleksində işlər gedir, üçmərtəbəli vağzal binası tikilir. Burada 4 mərtəbəli mehmanxana, ticarət mərkəzi və digər xidmət obyektləri də inşa olunacaq.

Uzun illər əhalini narahat edən yaşayış binalarının dam örtüklərinin yenidən qurulması işi Gəncədə elə bir sistem şəklinə salınıb ki, tezliklə şəhərdə bir dənə də olsun pis vəziyyətdə olan bina qalmayacaq. Təkcə bu ilin əvvəllərindən 25 min 300 kvadratmetrdən çox dam örtüyü təmir olunmuş, mansard formasında istifadəyə verilmişdir. Binalarda liftlərin işlək vəziyyətdə saxlanması üçün bütün imkanlardan istifadə olunur.

Sosial sahəyə xüsusi diqqət var

Şəhərin elektrik enerjisi, qaz, su sahəsindəki işləri nümunəvi şəklə salınır. Yeni xətlər çəkilir, ümumi görkəmə xələl gətirənlər və əhalinin təhlükəsizliyinə mane olan xətlər başqa yerlərə köçürülür, təmir-bərpa işləri aparılır, mənzillərə sayğaclar quraşdırılır.

Şəhər əhalisini ekoloji cəhətdən təmiz, daha keyfiyyətli içməli su ilə təmin etmək üçün həyata keçirilən tədbirlər davam etdirilir. Ölkə Prezidentinin diqqət və qayğısı sayəsində təməli keçən ilin sentyabrında qoyulmuş "Gəncə şəhərinin su təchizatı və kanalizasiya sistemlərinin yenidən qurulması" layihəsinin icrası uğurla həyata keçirilir.

Gəncədə təhsil, səhiyyə, mədəniyyət və digər sahələrə diqqət və qayğı xeyli artıb. Məktəblər, uşaq bağçaları təmir olunur, istilik sistemi yenidən qurulur. Yeni tədris ocaqlarının tikintisi sürətləndirilir. Bir sıra məktəblərdə, o cümlədən 4 və 39 nömrəli tam orta məktəblərdə müvafiq olaraq 960 və 1200 şagird yerlik əlavə korpusun, akt və idman zallarının tikintisi aparılacaqdır. Şəhər təhsil idarəsi üçün yeni inzibati bina tikilir. Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə uşaq evində başlanan əsaslı təmir və tikinti-quraşdırma işləri tamamlanmaq üzrədir. Yeni korpusun və 2 saylı uşaq bağçasının tikintisinə başlanılmışdır.

Şəhərin ən böyük xəstəxanası olan 245 çarpayılıq A.Səhhət adına 1 nömrəli, 80 çarpayılıq yoluxucu xəstəliklər xəstəxanasında əsaslı təmir işləri davam etdirilir. Digər səhiyyə ocaqlarında təmir işləri başa çatdırılıb.

İnam varsa, məktub nəyə lazım?

Şəhər icra hakimiyyətinə daxil olan məktubların sayı əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 28,4 faiz azalıb. Əslində, bu ilin 9 ayında daxil olan məktubların böyük bir hissəsi, yəni 77,4 faizi şikayət xarakterli deyil, əsasən fərdi ev tikintisi üçün torpaq sahəsinin ayrılması, tikililərin sənədləşdirilməsi, yaşayış sahəsi ilə təmin olunmaq məsələləri ilə bağlıdır.

Mərkəzi icra orqanlarından daxil olan və yerli müraciətlərin sayının ildən-ilə azalması müşahidə olunur. Bu isə elə-belə baş vermir. Müraciətlərdə irəli sürülən problemlərin operativ həll edilməsi, onları yaradan səbəblərə qarşı qabaqlayıcı tədbirlərin görülməsi müraciətlərin sayının azalmasına gətirib çıxarır ki, bu da şəhər icra hakimiyyətinə və təbii ki, icra hakimiyyətinin başçısına inamın artdığını göstərir. Səyyar qəbullar, adamların birbaşa başçıya müraciət etməsi üçün yaradılmış internet sayt və digər tədbirlər bu sahədə vəziyyəti xeyli dəyişdirib. Bəli, Gəncədə bütün sahələrdə yeniləşmə, canlanma var. Bütöv bir şəhər, sanki, yenidən qurulur. Fəallar yığıncağında şəhər ziyalılarından birinin çıxışından sonra Elmar Vəliyev üzünü salondakılara tutub dedi:

- Biz hamımız icraçılarıq. Bütün bu işlərin başında ölkə rəhbərimiz, cənab Prezidentimiz İlham Əliyev dayanır. Onun diqqət və qayğısı, köməyidir ki, Gəncə bu gün böyüyür, gözəlləşir, inkişaf edir, adamların sosial şəraiti yaxşılaşır. Gərək hər birimiz bizə ölkə başçısının göstərdiyi etimadı doğruldaq. Əminəm ki, gəncəlilər bunu bacaracaqlar.

Hamlet QASIMOV

Xalq qəzeti.- 2012.- 23 oktyabr.- S. 5.