Ulu öndərin zəngin
dövlətçilik irsi əbədiyaşardır
Azərbaycanın çoxəsrlik dövlətçilik tarixində özünün müstəsna əhəmiyyəti, sambalı, xalqımızın nəinki bu günü, həm də gələcək taleyinin müəyyənləşdirilməsi baxımından Heydər Əliyev epoxası bənzərsizdir. Bu epoxanın hər bir mərhələsi müasir tariximizin bütöv bir salnaməsini təşkil edir ki, onun da hər bir səhifəsi, hər bir sətri ulu öndərimiz Heydər Əliyevin qüdrətli əlləri ilə yazılıb. Bu mərhələləri təhlil etməzdən əvvəl belə bir vacib aspekti önə çəkmək lazımdır ki, Azərbaycanın və böyük türk dünyasının müdrik lideri Heydər Əliyevin fəaliyyəti öz əhəmiyyəti etibarilə ölkəmizin hüdudlarından çox-çox kənara çıxaraq, öz zəngin məna tutumu ilə bəşəri zirvəyə yüksəlib. Ulu öndərimiz zamanı qabaqlayan, onun fövqündə dayanan elə bir dahi şəxsiyyətdir ki, o, yalnız öz dövrü üçün yaşamayıb, yalnız öz dövrünün qayğıları ilə məşğul olmayıb. Azərbaycanı bəşər sivilizasiyasının beşiyi olan ölkələrdən biri, xalqımızı isə zəngin və unikal bir mədəniyyətin övladları adlandıran Heydər Əliyevin ən böyük xidmətlərindən biri də, məhz xalqımızın şərəfli tarixi keçmişini bərpa etməsi, milli-mənəvi isrimizin dəyərlərini özümüzə qaytarması, milli adət-ənənələrimizi yaşatması, Azərbaycançılıq məfkurəsinin və milli ruhun hədsiz yüksəlişi, milli özünüdərkin hər cür buxovlardan azad olunaraq, öz həqiqi təsdiqini tapması kimi fundamental prinsiplər əsasında milli dövlətçilik arzularımızın real siyasi amilə çevrilməsinə nail olmasıdır.
Heydər Əliyev hələ
sağlığında canlı əfsanəyə çevrilmişdir. Onun qeyri-adi
şəxsiyyəti, siyasətçi və dövlət
xadiminə xas böyük
istedadı bizim hamımıza, onun müasirlərinə və həmvətənlərinə
dərin təsir bağışlayır və siyasətçilərin,
tədqiqatçıların və jurnalistlərin diqqətini
ona cəlb edir. Heydər Əliyev fenomeninə maraq
illər ötdükcə azalmır, əksinə, getdikcə
daha da artır.
Ölkəmizdə və xaricdə çap
edilən bir çox
yazılarda, tədqiqatçıların əsərlərində
biz Heydər Əliyevin həyat və fəaliyyətinin,
siyasətinin və mahir idarəçilik
bacarığının yeni-yeni cəhətlərini
görürük.
XX əsrdə Azərbaycanın
yetirdiyi ən böyük
şəxsiyyət - ümummilli liderimiz Heydər Əliyev müasir
dövlətimizin ideoloji-siyasi əsaslarını
tarixi irs və milli-mənəvi
dəyərlər zəminində yaradaraq
onu praktik surətdə
gerçəkləşdirmiş dahi strateqdir. Yalnız bir yolla - bütöv və tam həqiqətin yolu ilə
gedən və böyük uğurlar qazanan ulu öndər Azərbaycan xalqının
tarixində şanlı salnamələr
açmışdır. Reallıq və həqiqət
böyüklük və qüvvət əlamətidir.
Öz təbiəti etibarilə cəmiyyəti
həmişə irəli aparan,
qabaqcıl və mütərəqqi qüvvələrə dayaq olan, sabahkı gün, insanların xoş
gələcəyi, gözəl arzular və
xəyallar haqqında düşünən və
onları reallığa çevirən bir
şəxsiyyətin həyat amalı ancaq
həqiqət konsepsiyasına bağlı idi.
“Mənim həyat amalım bütün
varlığım qədər sevdiyim Azərbaycan
xalqına, dövlətçiliyimizə, ölkəmizin iqtisadi, siyasi, mənəvi
inkişafına xidmət olub” deyən böyük rəhbərin dövlətçiliyimizin
ən ağır günlərində göstərdiyi qətiyyət
bu
sözlərdəki gerçəkliyi dəfələrlə
təsdiqləyib. Əsl vətəndaş, tarixi
şəxsiyyət və ümummilli lider kimi Heydər
Əliyev millətini, torpağını fəlakətdən
qurtarıb, onu çevriliş,
qiyam cəhdlərindən hifz
edərək dirçəliş və inkişafa
doğru yönəldib, cəmiyyətdə
özünəinam hissini bərpa edib, ölkəmizdə sabitlik
və firavanlığa təminat yaradıb.
Ümummilli liderimiz Heydər
Əliyev fəaliyyətinin hər bir məqamı
ilə xalqın, dövlətin, cəmiyyətin və onun üzvlərinin mənafeyinə xidmət etmiş, Azərbaycan torpağının, Azərbaycan
dövlətinin, Azərbaycan xalqının bütövlüyü
uğrunda fədakarlıqla
çalışmış, müstəqilliyimizin möhkəmləndirilməsi, dövlətçiliyimizin
inkişafı, demokratiyanın genişləndirilməsi,
xalqın rifah halının daha da
yaxşılaşdırılması üçün
mümkün ola bilən
hər bir işi görmüşdür. Bu
gün daha çox ulu öndər
Heydər Əliyevin müstəqillik dövründə Azərbaycan
Respublikasına rəhbərliyi zamanı gördüyü
işlərdən geniş bəhs edilir. Ancaq unutmaq lazım deyil
ki, dövlətçilik tariximizin
özünəməxsus bir həlqəsi
olan sovet
dövründə də bu böyük siyasətçi və dövlət
xadimi, milli
inkişafımız baxımından əvəzolunmaz nailiyyətlərə
imza atmışdır.
Bildiyimiz kimi, 1969-cu ilədək
Azərbaycan SSRİ-nin tərkibində
yalnız xammal mənbəyi kimi çıxış edir,
bütün sahə və istiqamətlər
üzrə ən geridə qalmış ölkələrin
başında gəlirdi. Respublikamızın inkişafı üçün əhəmiyyətli resurs və potensial mövcud olsa da, onlardan səmərəli
surətdə istifadə edilməməsi tənəzzül
meyillərinin əsasında dayanan
başlıca faktor idi.
Amma Azərbaycan Kommunist
Partiyası Mərkəzi Komitəsinin 1969-cu il
iyul plenumunda Heydər
Əliyevin Azərbaycan Kommunist
Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci
katibi seçilərək respublikanın
rəhbəri olması ölkəmizin sovet
dövrü tarixində dönüş
nöqtəsi oldu.
Ulu öndər Heydər Əliyev fundamental
strateji tədbirlər görməklə,
davamlı və nizamlı inkişafı təmin etməyi
bacardı. Sürətli sənayeləşmə kursu seçildi və
qısa zaman kəsiyində sənaye sahəsinin
inkişafında mühüm irəliləyişlər
qeydə alındı. Ardıcıl surətdə sənaye müəssisələri
tikilib istifadəyə verildi
ki, bu da
davamlı inkişaf konsepsiyasının həyata
keçirilməsini təmin edən əsaslardan biri oldu. Qısa
müddətdə Azərbaycan İttifaq
səviyyəsində sənaye istehsalının artım
sürətinə görə ilk yerdə
qərarlaşdı. Bununla yanaşı,
kənd təsərrüfatı sənaye təməli üzərində
inkişaf etdirildi və
istehsal olunan məhsulların
orta illik həcmi
mütəmadi surətdə
atırıldı. Artıq 1982-ci ildə kənd təsərrüfatı
məhsullarının istehsal həcmi ilk dövrlərlə müqayisədə 6 dəfə
artırılmışdı ki, bu da aqrar
sektorun inkişafı yönündə həyata
keçirilən siyasətin səmərəliliyindən xəbər
verirdi. Eyni zamanda, ulu
öndər Heydər Əliyevin respublikaya
rəhbərlik etdiyi dövrdə neft sənayesində də tənəzzül
meyilləri aradan qaldırıldı və
bəhs edilən sahədə ehtiyatlardan
səmərəli istifadə etməklə davamlı və
nizamlı inkişafın əsası qoyuldu.
Nəticə etibarilə, neft hasilatı xeyli artırıldı.
Strateji sahə olan təhsil sektorunda da ardıcıl və
davamlı islahatlar həyata keçirildi ki, bu da kadr
potensialının formalaşdırılması və təkmilləşdirilməsi
işinə fundamental töhfələr bəxş
etmiş oldu. Əvvəla,
təhsil sektorunun maddi-texniki
bazası yaxşılaşdırıldı. Ulu
öndər Heydər Əliyevin xüsusi diqqət və
qayğısının fonunda kadr potensialının
formalaşdırılması və təkmilləşdirilməsi
istiqamətində azərbaycanlı gənclər SSRİ
miqyasında fəaliyyət göstərən ali
təhsil müəssisələrinə göndərildilər.
Ümumilikdə, Heydər Əliyevin respublikaya
rəhbərlik etdiyi dövrdə SSRİ-nin ən nüfuzlu
ali təhsil müəssisələrində
18 minədək yüksəkixtisaslı mütəxəssis
hazırlandı. Bu isə milli
inkişafın intellektual əsaslarının
möhkəmlənməsinə fundamental
töhfə idi.
Bununla yanaşı, azərbaycanlı gənclərin SSRİ
miqyasında fəaliyyət göstərən nüfuzlu
ali təhsil məktəblərinə
göndərilməsi milli mədəniyyətimizin
təbliği və möhkəmləndirilməsi, milli diaspor quruculuğunun
formalaşdırılması işinə mühüm
strateji töhfələr bəxş etdi.
Sonralar ulu öndər
Heydər Əliyev bu missiya
və prosesi məhz belə dəyərləndirirdi:
“O vaxtlar azərbaycanlıları
ayrı-ayrı yollarla sovetlər
ittifaqının müxtəlif yerlərinə göndərməklə,
dayaq yaratmaq istəyirdim.
İndi isə sərhədlər
açılıb, azərbaycanlılar hər yerdə yaşaya bilər. Bir
şərtlə ki, gərək, millətini,
dinini, torpağını və ana Vətənini unutmayasan”.
Bunlardan başqa, milli-mənəvi dəyərlərin
qorunması və dirçəldilməsi istiqamətində əhəmiyyətli
tədbirlər görüldü. Musiqi, teatr, kino, təsviri incəsənət və digər
sahələrdə xüsusi dəyişikliklər
və inkişaf meyilləri qeydə alındı.
Mədəniyyət evləri inşa edildi,
abidələr ucaldıldı, incəsənət xadimlərinə
fəxri adlar, ordenlər, təqaüdlər
ayrıldı. Bütün bunlar isə cəmiyyətin intellektual
təbəqəsinin fəaliyyət mexanizminin
səmərəlilik səviyyəsini daha
da artırdı. 1978-ci ildə Heydər
Əliyevin cəhdləri və təşəbbüsü
sayəsində Azərbaycan SSR-in
Konstitusiyasına “Azərbaycan dili Azərbaycan
SSR-in rəsmi dövlət dilidir” maddəsi daxil edildi. Bu, milli
dilimizin mühafizəsi və təbliği
baxımından mühüm tarixi hadisə idi. Bunun ardınca “Müasir
Azərbaycan dili” və “Azərbaycan dili” dərslikləri hazırlandı.
Beləliklə,
ulu öndər Heydər Əliyevin
1969-1982-ci illər ərzində ölkəyə rəhbərlik
etdiyi dövrdə həyata keçirilən
islahatlar və görülən strateji tədbirlərin fonunda
respublikamız sürətlə inkişaf
edərək SSRİ miqyasında xüsusi
çəkiyə malik olan
respublikaya çevrildi.
Ümummilli lider Heydər
Əliyevin siyasi fəaliyyətinin
Naxçıvan dövrü də onun xalqımız və dövlətçiliyimiz
qarşısındakı tarixi fəaliyyətini,
misilsiz xidmətlərini göstərən
mühüm mərhələdir. Məlum
olduğu kimi,
1990-cı ildə Azərbaycan olduqca
mürəkkəb situasiyada idi. SSRİ-nin dayaqlarının sarsıldığı bir dövrdə İttifaq
miqyasında baş alan
hərc-mərclik ölkələrin daxili
həyatına da sirayət etmiş və idarəetmə potensialı və
qabiliyyəti aşağı olan ölkələrdə
çox mürəkkəb siyasi-hüquqi kataklizmlər cərəyan etməkdə
idi. Eyni zamanda, muxtar
respublikanın blokada şəraitində
olması, sosial-iqtisadi durumunun
bərbadlığı, hakimiyyətin muxtar
qurum üzərində oynamağa
çalışdığı oyunlar
Naxçıvanın vəziyyətini maksimum
dərəcədə mürəkkəbləşdirmişdi.
Mövcud durum 1991-ci ilin sentyabr ayında ulu öndər Heydər Əliyevin
Naxçıvan MSSR-in Ali
Sovetinin sədri seçilməsinədək
olan tarixi mərhələdə
daha da kəskinləşdi.
Müharibənin davam etdiyi, sənaye məhsullarının
çatışmadığı, elektrik
enerjisinin olmadığı, sosial-iqtisadi durumun kəskin
olduğu şəraitdə Ali Məclisin sədri seçilən Heydər
Əliyev həyata keçirdiyi islahatlar, gördüyü
tədbirlər və işlər sayəsində sabitliyin, tərəqqinin və həmrəyliyin
təmin olunmasına nail oldu.
Ümumiyyətlə,
ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan
dövründə gördüyü
işlərin mahiyyətini və əzəmətini anlamaq üçün sadəcə
bir neçə fakta
nəzər yetirmək kifayət edir.
Belə
ki, milli dövlətçilik
ənənələrinin bərpa olunması yönündə
görülən işlər sırasında muxtar
respublikanın dövlət rəmzlərinin bərpa olunması
və milliləşdirmə siyasətinin həyata
keçirilməsi vurğulanmalıdır. 17 noyabr
1990-cı il tarixində Naxçıvan Ali Məclisinin I
sessiyasında ilk dəfə olaraq üçrəngli bayrağımız
qaldırıldı. Milli bayraq
məsələsi ilə əlaqədar 2 bəndlik qərar qəbul
edildi. Bununla yanaşı, Naxçıvan MSSR adından “Sovet” və “Sosialist”
sözləri çıxarıldı. SSRİ-nin
mövcud olduğu bir dövrdə belə bir
qərarın qəbul və icra edilməsi
olduqca yüksək siyasi
səriştə və cəsarət tələb edirdi ki, ulu
öndər Heydər Əliyev bunu nümayiş etdirdi. Eyni zamanda,
Naxçıvanda Kommunist
Partiyasının fəaliyyəti dayandırıldı və
sovet ordusu, əsgəri
birlikləri Naxçıvan MR ərazisindən
çıxarıldı.
O zaman Azərbaycanda hakimiyyətdə olan səriştəsiz qüvvələr korporativ maraqlar əsasında
çıxış edərək sabitliyə və inkişafa mane olmaq yönündə xüsusi
fəallıq göstərirdilər ki, bu da Naxçıvanın
durumuna mənfi təsir edən destruktiv faktor qismində
çıxış edirdi. Hətta iş o həddə çatmışdı ki, xarici güc
mərkəzlərinin “marionetka”ları qismində
çıxış edən hakimiyyətdəki “piyada”lar Naxçıvanda
bir neçə dəfə dövlət
çevrilişinə cəhd etdilər. Bunlardan
ilki Xalq Cəbhəsinin
Naxçıvandakı 24 oktyabr 1992-ci ildə
silahlı dəstələrinin muxtar respublikada etdiyi çevriliş cəhdi oldu.
Amma ulu öndər
Heydər Əliyevin siyasi məharəti
sayəsində bəhs edilən çevriliş
cəhdlərinin qarşısı alındı.
Bunlarla yanaşı, ulu öndər Heydər
Əliyev milli ideoloji
məsələləri önə çəkərək bir sıra təxirəsalınmaz tədbirlər
gördü və tarixi
qərarlar qəbul etdi. İlk
növbədə “1990-cı il yanvar ayının 20-də törədilmiş
Bakı hadisələrinə siyasi qiymət
verilməsi haqqında” Qərar
qəbul edildi. Qərarda 20 Yanvar hadisələrinin mahiyyəti, siyasi və hüquqi əsasları
əks olunmuşdu. Eyni
zamanda, 31 dekabrın Dünya
Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü
elan edilməsi barədə də tarixi qərar qəbul edildi.
Bütün bunlarla
yanaşı, Naxçıvan MR-də sosial-iqtisadi
vəziyyətin yaxşılaşdırılması və tərəqqi
meyillərinin əldə olunması üçün
əhəmiyyətli tədbirlər görüldü.
Sosial-iqtisadi və aqrar
islahatlar reallaşdırıldı,
özəlləşdirmə prosesinə start
verildi və infrastruktur
sahələrinin inkişafı yönündə xüsusi işlər
həyata keçirildi.
Digər
tərəfdən, blokada şəraitində
olan muxtar
respublikanın inkişafı və sabitliyinin
davamlılığını təmin etmək üçün regional miqyasda rasional strateji münasibətlər sistemi
formalaşdırmaq lazım idi ki, ümummilli lider Heydər Əliyev bu
yöndə strateji addımlar atdı.
Xüsusilə də Türkiyə və İranla
qarşılıqlı əməkdaşlığa və tərəfdaşlığa
əsaslanan rəsmi təmaslar sıxlaşdırıldı.
24 mart 1992-ci il tarixində
Ankarada Naxçıvan MR-lə Türkiyə
Cümhuriyyəti arasında işbirliyi protokolunun imzalanması blokada
şəraitində olan
Naxçıvanın vəziyyətinə əhəmiyyətli
dərəcədə müsbət töhfə oldu. Beləliklə, siyasi
fəaliyyətinin Naxçıvan dövründə Heydər
Əliyev gördüyü işlər,
atdığı rasional, praqmatik
addımlarla muxtar respublikanın qurtuluşunu, dirçəlişini və həmrəyliyini
təmin etmiş oldu.
Bildiyimiz kimi, 18 oktyabr 1991-ci il tarixində
Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin cari sessiyasında
qəbul edilmiş “Azərbaycan
Respublikasının Dövlət müstəqilliyi
haqqında” Konstitusiya Aktına müvafiq olaraq formal müstəqillik əldə etmiş Azərbaycan Respublikası müstəqilliyin
ilk illərində kompleks
problemlər və dərin kataklizmlərlə üzləşdi. Təbii ki, bunun bir
sıra obyektiv və subyektiv
səciyyə daşıyan fundamental səbəbləri
var idi. Bu səbəblərin
başında isə həmin vaxt respublikaya “rəhbərlik” edən subyektlərin
qətiyyətsizliyi, Moskvanın kölgəsi altında,
“kölə psixologiyası” ilə yaşamaq
niyyətləri və bu rəhbərlərin
xalqın ali mənafeyini mərkəzin imperialist maraqlarına qurban
vermələri dayanırdı. Bütün
mahiyyəti və mövcudluğu ilə
Kremldən asılı olan o zamankı Azərbaycan rəhbərliyi
müstəqillik ideyalarını, prinsiplərini qəbul etmək,
mənimsəmək iqtidarında deyildi. Məhz
Azərbaycanın o zamankı iqtidarın
müstəqillik ideyalarına etinasız olmasının nəticəsi
idi ki, şəraitdən
istifadə edən təcavüzkar Ermənistan strateji baxımdan ən əlverişli ərazilərimizi
anneksiya etdi. Hələ
bu, son deyildi.
Xalqımızın bir
sıra ictimai-siyasi xadimlərinin terror aktlarına məruz qalmaları, dövlət
strukturları arasında çəkişmələrə start verilməsi və bunların daha kəskin xarakter
alması Azərbaycanın bir dövlət
kimi varlığını sual altına almışdı. Mövcud vəziyyətdən
çıxışı təmin edə bilməyəcəyini
anlayan Ayaz Mütəllibov
çarəni hakimiyyətdən istefa
verməkdə gördü.
Bundan sonra hakimiyyətə gəlmiş
AXC-Müsavat cütlüyü
Azərbaycanı sözün əsl mənasında
xarici kəşfiyyat orqanlarının
mübarizə meydanına çevirdi.
Ölkədə tam bir
anarxiya yarandı və daxili
çəkişmələr özünün
pik nöqtəsinə çatdı.
Artıq “əlinə silah alan”
hakimiyyəti ələ keçirməyə
çalışırdı və bölücü
meyillər olduqca güclənmişdi. Ermənistanın
təcavüzü davam edir
və xarici dövlətlər beynəlxalq
münasibətlər sistemində Azərbaycanı müstəqil
subyekt kimi qəbul
etmirdilər. Həmin ərəfədə güclü
siyasi liderin nüfuzuna söykənən mütəşəkkil
siyasi subyektlər lazım idi
ki, Azərbaycanı anarxiya
meyilləri ilə müşayiət edilən xaotik
durumdan xilas etsin. Amma 1993-cü ilədək
ölkəyə rəhbərlik edən şəxslər xarici qüvvələrin “piyada”sı kimi çıxış etməkdən başqa, xalqımız, dövlətçiliyimiz
üçün heç
bir önəm kəsb edə bilmədilər.
Beləliklə, müstəqilliyin ilk illərində Azərbaycan çox
ciddi problemlərlə üzləşdi və
sistematik strategiyanın həyata
keçirilməməsi nəticəsində kataklizmlər iqtisadi, siyasi, sosial, hüquqi və digər
sahələri iflic etdi,
ölkədə vətəndaş müharibəsi, separatizm təhlükəsi artdı.
Bu
durum 1993-cü ilə, ulu
öndər Heydər Əliyevin xalqın tələbi ilə
ikinci dəfə hakimiyyətə gəlməsinədək
davam etdi. Ölkəmizdə
hökm sürən xaotik
və anarxist meyilllərin neytrallaşdırılmasında,
mürəkkəb siyasi-hüquqi kataklizmlərin
qarşısının alınmasında və ictimai-siyasi
sabitliyin əldə edilməsində Azərbaycan
xalqının ümummilli lideri
Heydər Əliyevin liderlik keyfiyyətləri
birinci dərəcəli amil
kimi xüsusi rol oynadı. Ulu öndər
ölkədə sabitliyi bərpa etdi, sosial-iqtisadi tənəzzülün
qarşısını aldı, müstəqilliyin əsaslarını
möhkəmləndirmək istiqamətində
addımlar atdı.
Ulu öndər Heydər Əliyevin
xalqımız və dövlətçiliyimiz
qarşısındakı misilsiz xidmətlərindən
biri ümumxalq partiyası
olan Yeni Azərbaycan
Partiyasının yaradılmasıdır. Müstəqillik əldə
etdikdən sonra xaotik
və antaqonist siyasi
proseslərin fonunda ölkəmizin
qarşısında duran başlıca strateji vəzifələrdən biri də ictimai-siyasi institutlaşma prosesinin həyata
keçirilməsi idi. Bunun başlıca istiqamətlərindən
biri də plüralist
prinsiplər əsasında müxtəlif orientasiyalara
malik olan siyasi partiyaların təsis edilməsi və
onların fəaliyyət mexanizmlərinin milli
maraqlar və dəyərlər əsasında
təşkilinə şərait yaradılması idi.
Beləliklə,
hakim dairələrin törətdikləri
süni maneələrə baxmayaraq, ölkə ziyalılarının təkidli
çağırışları və xalqın etimadı
sayəsində 1992-ci il noyabrın 21-də
Naxçıvanda keçirilən təsis konfransında Yeni Azərbaycan Partiyası təsis edildi və ulu öndər
Heydər Əliyev
partiyanın sədri seçildi. O zamankı hakimiyyət dairələrinin Yeni Azərbaycan Partiyasının
yaranmasına göstərdikləri maneələr,
ardıcıl təzyiqlər bu yola qədəm qoyan
insanları özlərinin ali məqsədlərindən
döndərə bilmədi. Ümummilli liderimizin nüfuzu, Azərbaycan
xalqının ona göstərdiyi misilsiz etimad
Yeni Azərbaycan Partiyasının qısa
müddət ərzində təşkilatlanmasına, ölkənin
bütün regionlarında özəklərini
yaratmasına və 1993-cü ildə hakimiyyətə gəlməsinə
şərait yaratdı. Yeni Azərbaycan
Partiyası dünyada analoqu
olmayan bir siyasi təşkilat kimi
yarandığı müddətdən 6 ay
sonra siyasi hakimiyyətə
gəldi.
Ümummilli lider Heydər
Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən sistematik strategiyanın əsasında siyasi sistemin təməl
atributları və struktur elementlərinin
dirçəldilməsi və təkmilləşdirilməsi, ictimai-siyasi institutlaşma
prosesinin sürətləndirilməsi, inzibati səciyyə daşıyan struktur islahatlarının həyata
keçirilməsi, siyasi plüralizmin təmin edilməsi və bütün bunların əsasında demokratik transformasiyanın milli
dəyərlərə və maraqlara müvafiq surətdə baş
tutması kimi fundamental
strateji vəzifələr
dayanırdı. Zəngin dövlətçilik təcrübəsinə,
rasional təfəkkürə və praqmatik fəaliyyət mexanizminə malik olan Ümummilli
lider Heydər Əliyev tətbiq etdiyi strategiya sayəsində
mərhələli şəkildə bütün
bu vəzifələrin həllinə nail ola bildi.
Məhz sadalanan vəzifələrin yerinə yetirilməsi
istiqamətində hüquqi-normativ
bazanın yaradılması strateji əsas
oldu. Beləliklə,
xalqımızın əbədiyaşar lideri
Heydər Əliyevin gərgin əməyi sayəsində
1995-ci il noyabr
ayının 12-də xalq referenduma
gedərək öz dövlətçiliyinin
əsas hüquqi istiqamətlərini
müəyyənləşdirəcək başlıca siyasi-hüquqi sənəd olan
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını qəbul
etdi. Yeni Konstitusiya dövrün tələbləri,
reallıqları və qanunauyğunluqlarına görə
mükəmməl və təkmil siyasi-hüquqi
sənəd idi. Konstitusiyanın
hazırlanmasında dünya dövlətlərinin
konstitusiya təcrübəsindən geniş istifadə edilməsi ilə
yanaşı, respublikamızın tarixi ənənələri,
spesifik özəllikləri və
xalqımızın mentaliteti də nəzərə
alınmışdı.
Müstəqillikdən
sonra ölkəmizin qarşısında duran növbəti vəzifə milli həmrəylik və bütövlüyü
təmin edəcək fundamental mənəvi
faktor olan milli ideologiyanın müəyyən edilməsi
və ondan milli siyasətin
tərkib hissəsi kimi səmərəli
istifadə mexanizminin həyata keçirilməsi idi. Amma müstəqilliyin ilk illərində
mövcud olan siyasi hərc-mərclik və vahid
dövlət siyasətinin olmaması bütün
sahələrdə olduğu kimi, milli ideoloji
siyasət sahəsində də güclü
mərkəzdənqaçma meyillərinin müşahidə
olunmasına və nəticə etibarilə bu
sferada ciddi boşluqların
yaranmasına səbəb olmuşdu.
(ardı var)
Siyavuş NOVRUZOV,
Milli Məclisin komissiya sədri
YAP İcra katibinin
müavini
Xalq
qəzeti.- 2013.- 12 dekabr.- S.5.