Neft Akademiyasında Xocalı
soyqırımının ildönümü
ilə bağlı anım mərasimi
Dünən Azərbaycan
Dövlət Neft Akademiyasında Xocalı
faciəsinin 21-ci ildönümü ilə
bağlı anım mərasimi keçirildi.
Tədbirdə çıxış edən ADNA rektoru, akademik Siyavuş Qarayev əvvəlcə
həmin faciəli hadisələr zamanı şəhid
olanların xatirəsini bir dəqiqəlik
sükutla anmağı təklif etdi.
1992-ci il fevralın 25-dən 26-a keçən gecə baş vermiş Xocalı soyqırımının iyirminci əsrin ən dəhşətli və qəddar faciələrindən biri olduğunu, tarixdə məlum olan Babiyar, Xatın, Liditse, Sonqmi kimi faciələrlə eyni səviyyədə dayandığını bildirən akademik Siyavuş Qarayev əlavə etdi ki, bu faciəni törətməklə erməni şovinist-millətçiləri və ideoloqlarının məqsədi Azərbaycan torpaqlarını ələ keçirmək, xalqımızın müstəqillik və ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizə əzmini qırmaq olub. Cinayətkar erməni hərbi birləşmələrinin keçmiş SSRİ-nin 366-cı motoatıcı alayının iştirakı ilə vəhşicəsinə həyata keçirdiyi soyqırım nəticəsində dinc Xocalı sakinlərindən 613 nəfəri şəhid, 487 nəfəri şikəst olub, 1275 nəfəri, o cümlədən qocalar, uşaqlar və qadınlar əsir götürülərək ağlasığmaz zülmə və təhqirə məruz qalıb. Şəhid olanlardan 106 nəfəri qadın, 63 nəfəri azyaşlı uşaq olub. Hadisədən 20 il keçməsinə baxmayaraq 150 nəfərin taleyi hələ də məlum deyil. Qanlı terror nəticəsində 8 ailə bütövlükdə məhv edilib, 24 uşaq hər iki valideynini, 130 azyaşlı uşaq isə valideynlərindən birini itirib.
Rektorun
sözlərinə görə, günahsız Xocalı sakinlərindən
56 nəfəri xüsusi qəddarlıq və
amansızlıqla qətlə yetirilib. Onlar
diri-diri yandırılıb,
başları kəsilib, dəriləri soyulub,
körpə uşaqların gözləri
çıxarılıb, sürgü ilə
hamilə qadınların qarınları yarılıb. Meyitlər
üzərində dilə gətirilməsi mümkün
olmayan təhqiramiz hərəkətlər
edilib.
Siyavuş
Qarayev onu da xüsusilə qeyd etdi ki, faciənin törədilməsində
Rusiyanın 366-cı alayının şəxsi heyəti də
yaxından iştirak edib və ən müasir hərbi
texnikalarından istifadə olunub. Hücum
zamanı dinc əhaliyə qarşı qadağan olmuş döyüş sursatları və kimyəvi silahlar tətbiq edilib. Nəticədə
10 min nəfər əhalisi olan Xocalı şəhəri yerlə-yeksan edilib. “Təəssüf ki,
Azərbaycanın o zamankı rəhbərləri
Xocalı soyqırımını tərəqqipərvər bəşəriyyətə
çatdırmaq üçün
özündə cəsarət tapmadı, faciəyə siyasi-hüquqi qiymət verilməsinə səy
göstərmədi. Yalnız ümummilli
liderimiz, türk
dünyasının böyük oğlu Heydər Əliyevin hakimiyyətə
qayıdışından sonra Xocalı
soyqırımına hüquqi-siyasi qiymət
verildi. Prezident İlham Əliyev isə bu
qanlı faciəni törədənlərin cəzalarına
çatacaqlarına əminliyini ifadə edərək demişdir: “Mən əminəm ki, gün gələcək,
Xocalı faciəsini törədən, dinc
əhaliyə qarşı qəddarlıq göstərən, dinc əhalini məhv edən erməni cinayətkarları
məhkəmə qarşısında cavab
verəcəklər”. Biz isə bu faciənin gənc nəslin yaddaşında
yaşaması üçün hər şeyi etməliyik”, - deyə akademik
Siyavuş Qarayev bildirdi.
Akademiyanın
ictimai fənlər kafedrasının professoru Camal Mustafayev
Xocalı faciəsinin ermənilərin mifik “Böyük Ermənistan”
ideyasından və Azərbaycana qarşı ərazi
iddialarından doğduğunu, bu ideyanın həyata
keçirilməsi istiqamətində Azərbaycan xalqına
qarşı törədilmiş dəhşətli
soyqırım aktlarından ən faciəlisi olduğunu qeyd
etdi. Onun sözlərinə görə,
Azərbaycan torpaqları hesabına erməni dövləti yaratmaqda Rusiya imperiyası
ermənilərə hərtərəfli dəstək verib. Bu məqsədlə
iki əsrdən artıq bir
müddətdə böyük siyasi iş
aparılıb. Ermənilər zaman-zaman İran və Osmanlı torpaqlarından Azərbaycan
ərazilərinə, eləcə də Qarabağa
köçürülüb. Təkcə
1828-1830-cu illərdə Şimali Azərbaycana,
o cümlədən Qarabağa
İrandan 40 min,
Osmanlıdan isə 90 min erməni yerləşdirilib.
Rus qafqazşünası N.Şavrov
1911-ci ildə yazıb ki, hazırda Cənubi
Qafqazda yaşayan 1 milyon 300 min erməninin 1 milyonunu Rusiya hökuməti
köçürüb. Professor qeyd etdi ki, strateji əhəmiyyətli
mövqedə - Ağdam-Şuşa və
Əsgəran-Xankəndi yolunun
üstündə yerləşən Xocalının
işğalında ermənilərin hərbi birləşmələri
ilə birgə 366-cı alay da fəal iştirak edib, şəhər 4 saat
ərzində yer üzündən silinib, dinc insanlara
qarşı görünməmiş cəza tədbirləri həyata
keçirilib, faciə nəticəsində
itkin düşənlərlə birgə
ümumilikdə 2500 nəfər məhv edilib,
tarixi abidə, mədəniyyət və
digər obyektlər dağıdılıb. Natiq vurğuladı ki, Prezident İlham
Əliyevin, eləcə də Heydər Əliyev Fondunun Xocalı soyqırımının
tanıdılması istiqamətində ardıcıl surətdə
həyata keçirdiyi siyasət Azərbaycan
xalqı tərəfindən dəstəklənir, ictimaiyyətimiz
dünya ölkələrinə və
beynəlxalq təşkilatlara müraciətlər
göndərir. Artıq bir çox ölkələr, İslam
Konfransı Təşkilatı kimi böyük beynəlxalq qurum
Xocalı hadisəsini soyqırım kimi
tanıyıb. Natiq ümid
etdiyini bildirdi ki, gələcəkdə Azərbaycan rəhbərliyinin
səyləri nəticəsində Xocalı
soyqırımı daha çox
dövlət tərəfindən tanınacaq, haqq-ədalət
öz yerini tutacaq.
Tədbir
“Xocalı qətliamı” adlı sənədli filmin
nümayişi ilə başa çatdı.
Paşa ƏMİRCANOV
Xalq qəzeti.- 2013.- 26
fevral.- S. 7.