Sabirabadda təhsil sisteminin müasirləşdirilməsi istiqamətində ciddi addımlar atılır

Bu gün birmənalı olaraq deyə bilərik ki, Azərbaycanda təhsil sistemi dövlətin tam qayğısı altındadır. Bura Heydər Əliyev Fondunun xətti ilə göstərilən qayğı və diqqəti də əlavə etsək, təhsil sahəsi ilə bağlı mənzərə tam aydınlaşmış olar. Prezident İlham Əliyev, demək olar ki, rayonlara səfəri çərçivəsində digər sosial-iqtisadi obyektlərlə yanaşı, mütləq məktəblərin də açılış, yaxud təməlqoyma mərasimində iştirak edir. Bu, artıq xoş bir ənənəyə çevrilib və ictimaiyyət bu mənzərəni çox tez-tez müşahidə edir.

Sabirabad rayonunda da vəziyyət belədir. Dövlət başçısı Sabirabada səfərləri çərçivəsində bir neçə məktəbin, o cümlədən, Mürsəlli və Qasımbəyli kənd orta məktəblərinin açılışlarında iştirak etmişdir. Bunlar sabirabadlıların yaxşı yadındadır. Bu yaxınlarda cənab Prezidentin yenidən Sabirabada gəlməsi, M.Ə.Sabir adına 1 nömrəli şəhər orta məktəbi ilə tanışlığı və verdiyi tövsiyələr rayonun təhsil işçilərini daha da ruhlandırmış, respublikanın inkişafı naminə daha fədakar olmağa sövq etmişdir.

Elə Sabirabad Rayon Təhsil Şöbəsinin müdiri Elman Bünyatovla söhbətimiz də bu barədədir. Elman müəllim rayonda təhsilə göstərilən dövlət qayğısı, onun inkişaf perspektivləri ilə bağlı bildirdi:

– Gənclərin təkcə mütəxəssis kimi deyil, həm də yetkin vətəndaş kimi formalaşmasında təhsil sisteminin rolu danılmazdır. Bu baxımdan ölkəyə daha layiqli, bilikli, savadlı, çətin anlarda qərar qəbul etməyi bacaran, rəhbərlik xüsusiyyətlərini özündə əks etdirən fəal gənclər vermək üçün məsuliyyətimizi dərk edir və işimizi bu istiqamətdə qurmağa çalışırıq. Prezident İlham Əliyevin dediyi kimi, “Təhsil Azərbaycanın davamlı inkişaf strategiyasının ən önəmli istiqamətlərindən biridir... Azərbaycanın gələcək inkişafı məhz təhsillə bağlıdır. Təhsilə cəmiyyətin prioritet sahəsi kimi baxılması, onun islahatyönümlü fəaliyyət sahəsinə çevrilməsi məhz bu zərurətdən irəli gəlir”.

Fərəhli haldır ki, ölkə başçısı tərəfindən təhsilin inkişafı üçün çoxsaylı inkişafyönümlü Dövlət Proqramları təsdiq olunmuş və uğurla həyata keçirilmişdir. Biz də öz fəaliyyətimizi qəbul olunmuş proqramların icrası istiqamətində qururuq. Ötən dərs ilində Sabirabad rayonunda 65 tam orta, 16 ümumi orta, 5 ibtidai ümumtəhsil məktəbi, Uşaq Gənclər İdman məktəbi, Uşaq Gənclər Şahmat məktəbi fəaliyyət göstərmişdir. Rayonun ümumtəhsil məktəblərində 24727 şagird təhsil almışdır. Bu şagirdlərin təhsili və tərbiyəsi ilə 2495 nəfər pedaqoji işçi məşğul olmuşdur ki, bunların 1709 nəfəri ( 68,5 faizi) ali təhsilli, 1447 nəfəri (58 faizi) qadınlardır. Müəllimlərimizdən 5 nəfəri “Respublikanın əməkdar müəllimi” adına, 8 nəfəri “Tərəqqi medalı”na layiq görülmüş, 10 nəfəri “Qabaqcıl təhsil işçisi”dir.

Başa düşürük ki, möhkəm maddi-tədris baza olmadıqda təhsilin inkişafından danışmaq əbəsdir. Bu məqsədlə ilk növbədə maddi tədris bazasının möhkəmləndirilməsi əsas vəzifə kimi qarşımızda durur. Heydər Əliyev Fondunun vəsaiti hesabına rayon mərkəzində M.Ə.Sabir adına 1 saylı tam orta məktəbin binası sökülərək, yerində müasir standartlara cavab verən layihə əsasında 1200 şagird yerlik məktəb binası tikilmiş, hörmətli Prezidentimiz məktəbin açılışında iştirak etmiş və yeni bina ilə tanış olmuşdur.

Ötən dərs ilində Təhsil Nazirliyinin vəsaiti hesabına 8 saylı şəhər və Nərimankənd tam orta məktəblərinin hər biri üçün 480 şagird yerlik yeni məktəb binaları, Fövqəladə Hallar Nazirliyinin vəsaiti hesabına Yuxarı Axtaçı kənd tam orta məktəbi üçün 250 şagird yerlik yeni məktəb binası istifadəyə verilmişdir.

N.Gəncəvi adına 5 saylı şəhər, Qaragünə 1 saylı kənd tam orta, Xəlfəli kənd tam orta məktəblərinin binaları əsaslı təmir edilərək istifadəyə verilmişdir. Bununla yanaşı, Təhsil Nazirliyinin vəsaiti hesabına 6 saylı şəhər tam orta məktəbində əsaslı təmir işləri görülmüş, 200 şagird yerlik əlavə sinif otaqları tikilərək istifadəyə verilmişdir. Qarağac və Kovlar kənd tam orta məktəblərinin binaları əsaslı təmir olunmuşdur. Məktəblərin istilik sistemləri və qazanxanaları əsaslı təmir olunaraq magistral qaz xəttinə birləşdirilmişdir. Digər təhsil müəssisələrində də kollektivlərin öz gücləri, kənd icra nümayəndəliklərinin və bələdiyyələrin köməyi ilə cari təmir işləri aparılmışdır. Məktəblilərin dərslik və digər ədəbiyyatla təmin olunmasında da problemimiz yoxdur.

Ötən dərs ilində şagirdlərimiz 100 faiz dərsliklə təmin olunmuşlar. Yeni dərs ilində isə 77 adda 38708 nüsxə dərslik məktəblərə paylanmışdır. 6-cı siniflərdə kurikulumun tətbiqi ilə əlaqədar yeni orjinal dərsliklər komplekti və vəsaitlər müəllimlərə çatdırılmışdır. Dövlət qayğısı sayəsində Azərbaycan və dünya ədəbiyyatının inciləri, habelə şagirdlər üçün lazım olan ensiklopedik və lüğət materialları, habelə digər ədəbiyyatlar məktəb kitabxanalarına verilmişdir.

Son illər Dünya Bankının maliyyə yardımı ilə həyata keçirilən islahatyönümlü tədbirlərin böyük əksəriyyəti ümumi təhsilin məzmununun yeniləşməsinə və mütərəqqi dünya təcrübəsinə uyğunlaşdırılmasına yönəlmişdir. Təhsil haqqında qanunda göstərilir ki, ümumi təhsil təhsilalanların fiziki və intellektual inkişafına, zəruri biliklərə yiyələnməsinə, onlarda sağlam həyat tərzinə və sivil dəyərlərə əsaslanan vətəndaş təfəkkürünün formalaşmasına, milli və dünyəvi dəyərlərə hörmət hissinin aşılanmasına, ailə, cəmiyyət, dövlət və ətraf mühit qarşısında hüquq və vəzifələrinin müəyyən edilməsinə imkan yaradır. Ölkəmizdə 2004-cü ildən başlayan məzmun dəyişiklikləri də kurikulum islahatı altında aparılır. Məzmun dəyişikliklərinin uğurla aparılması üçün ilk növbədə müəllim hazırlığı ön planda durur. Bunu nəzərə alaraq rayonda müəllimlərə fənn kurikulumları ilə işləmək bacarığının aşılanması istiqamətində müəyyən işlər görülmüş, 2008- 2012-ci illər ərzində rayonun 1356 sinif və fənn müəllimləri 10 günlük hazırlıq treninqlərindən keçirilmiş və müvafiq sertifikatlar almışlar.

Bu dərs ilində 6-cı siniflərin yeni tədris planları (kurikulum) ilə işləyəcəyini nəzərə alaraq rayonun ixtisas müəllimlərinin treninqləri təşkil edilmiş, onların yarıdan çoxu kurslardan keçmişlər. Yekunda 593 müəllimin treninqlərdən keçməsi planlaşdırılmışdır. Treninqlər N.Gəncəvi adına 5 saylı məktəbdə keçirilmişdir. Məşğələlərin müvəffəqiyyətlə keçməsi üçün məktəbdə normal şərait yaradılmışdır. Ötən dərs ilində V siniflərdə müəllimlərin dərsləri il boyu nəzarətdə saxlanılmış, onların qarşılıqlı dərs dinləmələri təşkil edilmişdir. V siniflərdə kurikulumun tətbiqi ilə tədrisin vəziyyəti rayon təhsil şöbəsi şurasında müzakirə edilərək müvafiq tapşırıqlar verilmişdir.

Nazirlər Kabinetinin 13 yanvar 2009-cu il tarixli qərarı ilə “Azərbaycan Respublikasının ümumtəhsil sistemində Qiymətləndirmə Konsepsiyası” təsdiq edilmişdir. Qəbul olunmuş qiymətləndirmə sistemi məktəbdaxili, milli və beynəlxalq qiymətləndirməni əhatə edir. Yeni sistemdə şagird nailiyyətlərinə kompleks şəkildə yanaşılır, onun əvvəlki illərdə və buraxılış sinfində nəticələri nəzərə alınır. Yeni qiymətləndirmə konsepsiyasının, xüsusilə 2013-cü ildə edilmiş dəyişikliklərin müəllimlərə, şagirdlərə və valideynlərə izah olunması üçün şöbənin məsləhətçi və metodistləri məktəblərdə olmuş, geniş izahat işi aparmışlar. Ötən dərs ilində rayonun 2 saylı məktəb-liseyində, 6 saylı şəhər, Balahəşimxanlı,Yaxa-Dəllək,Turkədi, Çiçəklı kənd tam orta, Qaralar, Qaratəpə kənd ümumi orta məktəblərində şagirdlərin Təhsil Nazirliyi tərəfindən milli qiymətləndirilməsi həyata keçirilmiş, şagirdlər, müəllimlər və valideynlər arasında anket sorğusu keçirilmişdir.

Ötən tədris ilində tam orta təhsil haqqında attestat alanların sayı 1980 nəfər, ümumi orta təhsil haqqında şəhadətnamə alanların sayı isə 2681 nəfər olmuşdur.

M.Ə.Sabir adına 1 saylı məktəbin məzunu Nərmin Səlimova və N.Nərimanov adına 2 saylı məktəb-liseyin məzunu Turan Babayeva təhsildə qazandıqları nəticələrə görə qızıl medala layiq görülərək fərqlənmə attestatı almışlar. Bu il məzunlarımızdan 276-sı müxtəlif ali məktəblərə qəbul olunmuşdur. Müqayisə üçün qeyd edim ki, qəbul olunanların sayı 2010-cu ildə 197 nəfər, 2011-ci ildə 212 nəfər, 2012-ci ildə 233 nəfər olmuşdur. Göstəricilərimizin yaxşılığa doğru dəyişdiyi aydın görünür. Qızıl medal almış məzunlarımız qəbul imtahanlarında da özlərini doğrultmuşlar. Turan Babayeva 680 balla Tibb Universitetinin müalicə fakultəsinə, Nərmin Səlimova 491 balla Pedaqoji Universitetin Azərbaycan dili və ədəbiyyatı fakultəsinə qəbul olunmuşlar.

Xüsusi istedada malik uşaqların (gənclərin) yaradıcılıq potensialının inkişafı üzrə Dövlət Proqramı (2006-2010-cu illər) çərçivəsində başladığımız işi davam etdirmişik. Bu məqsədlə rayonun məktəbliləri arasında mütəmadi olaraq fənn olimpiadaları, müxtəlif müsabiqələr, yarışlar keçirilmişdir. Nəticədə xüsusi istedada malik uşaqlar seçilmiş və onlarla sonrakı fəaliyyətlərinin istiqamətləndirilməsi yönündə fəaliyyət planları tərtib edilmişdir. Seçilmiş şagirdlərin adları rayon təhsil şöbəsində yaradılmış “İstedad Bankı”na daxil edilmişdir. Hazırda 26 nəfəri fənlər üzrə, 32 nəfəri ifaçılıq, 16 nəfəri təsviri sənət, 14 nəfəri bədii yaradıcılıq, 2 nəfəri texniki yaradıcılıq, 22 nəfəri idman, 4 nəfəri dekorativ sənət üzrə olmaqla 116 şagirdin adı “İstedad Bankı”na daxil edilmişdir.

Aparılan səmərəli işin nəticəsidir ki, fənn olimpiadalarının respublika turunda göstərici yer tutan şagirdlərimizin sayı 2 nəfər olmuşdur. Nərimanov adına 2 saylı məktəb-liseyin X sinif şagirdi Anar Süleymanlı Azərbaycan tarixi üzrə olimpiadanın respublika turunda III yerə, M.Ə.Sabir adına 1 saylı şəhər tam orta məktəbinin XI sinif şagirdi Nərmin Səlimova Azərbaycan tarixi üzrə olimpiadanın respublika turunda həvəsləndirici yerə layiq görülmüşdür.

“2008-2012-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında təhsil sisteminin informasiyalaşdırılması üzrə Dövlət Proqramı” çərçivəsində də rayonda müəyyən işlər görülmüşdür. Xüsusi qayğıya ehtiyacı olan (sağlamlıq imkanları məhdud olan) uşaqların təhsilinin təşkili ilə əlaqədar xeyli işlər görülmüşdür. Çalışmışıq ki, ehtiyacı olan uşaqların bir nəfərinin də belə təhsildən yayınmasına yol verilməsin. Beləliklə, 207 nəfər xəstə uşaq fərdi təhsilə cəlb olunmuşdur. Yetim və valideyn himayəsindən məhrum olan uşaqlar da yaddan çıxmamış, hesabat dövründə 7 uşaq qəyyumluğa, 17 uşaq övladlığa verilmişdir.

Ulu öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 90-cı ildönümü münasibətilə rəngarəng tədbirlər keçirilmişdir. Bu tədbirlər içərisində rəsm, inşa müsabiqələri və idman yarışlarını göstərmək olar. İnşa müsabiqəsində Zəngənə orta məktəbinin şagirdi Aytac Əzizova rayon mərhələsində I yeri tutmuşdur.

Əlbəttə, bunlar rayonun təhsil sistemində inkişafı təmin etmək üçün görülmüş işlərin heç də hamısı deyil. Bu barədə uzun-uzadı danışmaq olar. Amma əsas məqsəd cəmiyyət üçün layiqli vətəndaş yetişdirməkdir və təhsil işçilərimiz bu böyük vəzifənin öhdəsindən lazımınca gəlməyə çalışırlar.

Səməd Hüseynoğlu,

Xalq qəzeti.- 2013.- 3 noyabr.- S. 7.