Yaddaşımızın ən böyük abidəsi

Bu il Azərbaycanın tarixində və taleyində müstəsna yerə malik böyük şəxsiyyət ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin siyasi hakimiyyətə gəlişindən 45 il ötür. Bu münasibətlə respublikamızın hər yerində, eyni zamanda, Naxçıvan Muxtar Respublikasında da bir sıra tədbirlər həyata keçirilmiş və keçirilməkdədir. Şanlı tariximizin bu dövrü ilə bağlı sanballı kitabların, məqalələrin yazılması da tariximizin Heydər Əliyev dövrünün dərindən araşdırılması və öyrənilməsi baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Keçmiş Sovetlər dövründə, həmçinin Azərbaycan Respublikasının müstəqillik əldə etməsindən sonrakı dövrdə – iki əsrin qovşağında ölkəmizdə siyasi sabitliyin təmin edilməsi, vətəndaş həmrəyliyinə nail olunması, milli dövlətçiliyin möhkəmləndirilməsi, həyatın müxtəlif sahələrində uğur qazanılması, inkişafın əldə edilməsi, o cümlədən, Naxçıvan Muxtar Respublikasının qorunub saxlanması, yaşaması və inkişafı məhz böyük şəxsiyyət Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır.

Hələ 1969-1982-ci illərdə Azərbaycana ilk dəfə rəhbərlik etdiyi dövrdə ulu öndərin gördüyü işlər və gələcək hədəflərə hesablanmış fəaliyyəti onun respublikamızın müstəqil ölkə kimi gələcəkdə mövcud olmasına inamından, uzaqgörənliyindən xəbər verirdi. Bu illərdə Heydər Əliyevin misilsiz idarəçilik məharəti və qeyri-adi təşkilatçılıq qabiliyyəti sayəsində Azərbaycanda sürətli inkişaf yolu qət edildi, iqtisadiyyatın, elmin, mədəniyyətin bütün sahələrində görünməmiş canlanma, irəliləyiş müşahidə olunmağa başlandı. Yeni böyük sənaye müəssisələri, yaşayış binaları, avtomobil və dəniz yolları, Bakı şəhərində metro xətləri, məktəblər, mədəniyyət və səhiyyə ocaqları və.s tikilib istifadəyə verildi. Paytaxtımızda bir neçə böyük memarlıq abidələri ucaldıldı. Şəhərimizin mənzərəsini tamamilə dəyişən, ona yeni çalar qatan bir sıra obyektlər – Ali Sovetin binası, “Gülüstan”, “Respublika” (indiki Heydər Əliyev) sarayları, “Azərbaycan”, “Abşeron”, “Moskva” mehmanxanaları və onlarca digər memarlıq abidələri ucaldıldı. Bu dövrdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında da əsaslı fəaliyyət proqramı çərçivəsində dövrün sanballı tikinti-quruculuq işlərinə start verildi, həyatın müxtəlif sahələrini özündə ehtiva edən müəssisələr, sosial obyektlər, yaşayış binaları, istirahət zonaları tikilib istifadəyə verildi.

Yeni Azərbaycan Partiyasının qurucularından biri, Heydər Əliyev yolunun sədaqətli davamçısı, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri cənab Vasif Talıbov bu tarixi dövrü belə qiymətləndirir:

“Məhz bu dövrdən muxtar respublika özünün ikinci ömrünü yaşamağa başladı. 1969-cu ildən sonra mürəkkəb və çətin tarixi şəraitdə həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində muxtar respublikada sənaye və tikinti sahələrinin, aqraq-sənaye kompleksinin və onun istehsal infrastrukturunun yüksək inkişafı baş verdi. Qədim Naxçıvan öz mineral suları hesabına keçmiş Sovetlər İttifaqında və beynəlxalq iqtisadi məkanda tanındı. 1969-cu ildən sonra Naxçıvan Muxtar Respublikası böyük tikinti meydançasına çevrildi. Bu illərdə möhtərəm Heydər Əliyevin respublikanın rəhbəri kimi Naxçıvana səfərləri mühüm obyektlərin, yaşayış sahələrinin istifadəyə verilməsi ilə əlamətdar olub, sosial obyektlərin tikintisinə ciddi diqqət yetirilmişdir. Milli memarlığın son naliyyətlərini özündə əks etdirən binaların tikilib istifadəyə verilməsi xalqın mədəniyyətinə, təhsilinə qayğının ən parlaq təzahürüdür”.

Keçən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində yenicə müstəqillik əldə etmiş Azərbaycan Respublikası ağır iqtisadi-siyasi vəziyyətdə yaşayırdı. Xalqımız dözülməz siyasi böhranın məngənəsində çalxalanır, naşı, başıpozuq rəhbərlər isə bu vəziyyəti günü-gündən daha da ağırlaşdırır, vətəndaş qarşıdurmasına rəvac verirdilər. Bu dövrdə müxtəlif maneələrə baxmayaraq, Azərbaycan xalqının yekdilliklə inandığı və güvəndiyi böyük şəxsiyyət Heydər Əliyev 1991-ci ilin payızında təntənəli şəkildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı və sədri seçildi. Azərbaycanın əksər dövlət orqanlarının rəhbərləri öz səriştəsizlikləri ucbatından respublikanı xaosa sürükləyir, insanlarda sabaha inam hissini öldürürdülər. Belə bir şəraitdə Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin və bütün strukturlarının ahəngdar fəaliyyəti, əhalinin əzmkarlığı və yüksək ruhla erməni silahlı quruplaşmalarından qorunması respublikada ümumi vəziyyətin normallaşacağına, ulu öndər ölkənin siyasi rəhbərliyinə gələrsə, hər şeyin yoluna düşəcəyinə, mövcud bəlalardan xilas olacağına ümid çırağı yandırırdı. O dövrdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin qəbul etdiyi bir sıra qərarlar, həqiqətən də, sonralar Azərbaycan Respublikasının başlıca qanunvericilik aktlarının yaradılması üçün təməl rolunu oynamışdır. Xalqımızın və dövlətimizin əlamətdar hadisələrinə və bayramlarına çevrilən bəzi hadisələr də məhz Heydər Əliyevin Naxçıvanda rəhbər olduğu dövrdə verdiyi müdrik qərarlara söykənmişdir. Bu qərarlardan biri də bu il möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin 14 yanvar tarixli sərəncamı ilə 90 illik yubileyinin qeyd olunduğu Naxçıvan muxtariyyətinin statusu ilə bağlı idi. Məhz ulu öndərin məqsədyönlü siyasəti sayəsində bu məsələdə də tarixi uğura imza atıldı. Blokada şəraitində yaşayan Naxçıvanın statusunun qorunması və müdafiəsi istiqamətində tutarlı sənədlər əldə edildi. Dövlət müstəqilliyimizin taleyi, möhkəmləndirilməsi və gələcək nəsillərə çatdırılması yolunda milli tariximizin yaradıcısı və müasir müstəqil dövlətimizin qurucusu olan ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin siyasi uzaqgörənliyi və sarsılmaz iradəsi ilə Azərbaycanın demokratik dövlət olaraq əsaslarını hazırlamaq mərhələsində olduğu kimi, Naxçıvanın muxtariyyatı ilə bağlı vermiş olduğu siyasi və tarixi qərarlar da milli dövlətçilik xəritəsində Naxçıvan Muxtar Respublikasının yerinin və rolunun uzaqgörənliklə göstərildiyini ortaya qoymuşdur. Bu gün Naxçıvan Muxtar Respublikası iqtisadi və sosial inkişafın səviyyəsinə və nəticələrinə görə respublikamızın digər regionlarından əsaslı şəkildə fərqlənir.

Bu ilin 5 ayının statistik məlumatlarına görə, Muxtar Respublikada 783 milyon 975 min manatlıq ümumi daxili məhsul istehsal olunmuşdur ki, bu da keçən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2,5 faiz çoxdur (adambaşına düşən ümumi daxili məhsul 2,3 faiz artmışdır). Sənaye istehsalı artmış, onun 95,9 faizi malların, 4,1 faizi isə xidmətlərin payına düşür. Əsaslı tikinti, kənd təsərrüfatı, nəqliyyat, informasiya və rabitə, əmtəə dövriyyəsi və pullu xidmət, kredit resurslarından istifadə, sığorta fəaliyyəti, turizm, xarici ticarət, əhalinin gəlirləri, əməkhaqqı, bank əmanətləri, demoqrafik vəziyyət sahələrindəki real göstəricilər Naxçıvan Muxtar Respublikasının bugünkü inkişaf xəttini göstərən əsas meyarlar hesab edilir. Bütün bu uğurların əldə edilməsi Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu düzgün və məqsədyönlü siyasətin varlığı ilə, bu yola bağlı olan davamçıların apardığı gərgin işlə, siyasətlə birbaşa bağlıdır.

Heydər Əliyevin dövlət siyasətində həyata keçirdiyi önəmli məsələlərdən biri də kadr siyasətinin düzgün müəyyənləşdirilməsi olmuşdur. Odur ki, dünya şöhrətli siyasətçi və dövlət xadimi Heydər Əliyevin 2003-cü ildə dünyasını dəyişməsi Azərbaycanın haqq yolunun dəyişməsi ilə nəticələnməmişdir. Əksinə, bu yol möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin uğurlu rəhbərliyi sayəsində daha da inkişaf etmişdir.

1993-2003 cü illərdə böyük şəxsiyyət Heydər Əliyevin siyasi hakimiyyət dövrü müstəqil Azərbaycan dövlətinin yaşaması və inkişafı baxımından təkrarolunmaz illər kimi tarixə çevrilmişdir. Bu gün İlham Əliyev ümummilli liderimizin siyasi kursunu yaradıcı surətdə davam etdirərək, taleyüklü planları cəsarətlə həyata keçirməkdədir. Təsadüfü deyil ki, biz bu gün Azərbaycanımızı, onun əzəli torpağı olan Naxçıvanın timsalında inkişaf sürətinə görə bir sıra qabaqcıl dünya dövlətləri ilə müqayisə edə bilərik. Bütün bunlar həyata keçirilməkdə olan Heydər Əliyev siyasətinin uğurlu gələcəyindən xəbər verir.

Cari ilin aprel ayında Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubleyinə həsr olunmuş tədbirində möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin çıxışı bu günkü Naxçıvan reallıqlarının, onun inkişafının, müasir Azərbaycan modelinin dünya gərçəklikliyində yerini, rolunu və əhəmiyyətini bir daha açıq şəkildə təsəvvür etməyə imkan yaratmışdır. Dövlət başçısının böyük razılıq hissi ilə yüksək qiymətləndirdiyi müasir Naxçıvanın inkişafı Muxtar Respublika Ali Məclisinin sədri cənab Vasif Talıbovun da qeyd etdiyi kimi, məhz ulu öndər Heydər Əliyevin 1990-cı illərin əvvəllərində Azərbaycana – Naxçıvana gəlməsi və xalqımızın dəvətilə siyasi hakimiyyətə qayıtması ilə bağlıdır.

Bu gün hər bir azərbaycanlı təsdiqləyər ki, cənab Prezidentimiz İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə aparılan siyasət, ərazi bütövlüyümüzün bərpası istiqamətində görülən işlər, bütün sahələrdə həyata keçirilən islahatlar, milli potensialın dövlətin inkişafına yönəldilməsi, Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə real nüfuz və söz sahibi olması... Heydər Əliyev ideyalarına ən böyük sədaqətin nümunəsi hesab edilə bilər. Görkəmli mütəfəkkir Viktor Hüqonun dediyi kimi, dünyanın heç bir qüdrətli ordusu isə böyük ideyanın qarşısında duruş gətirə bilməz.

Bəxtiyar ƏSGƏROV,

Naxçıvan Muxtar Respublikasının Bakı

şəhərindəki Daimi Nümayəndəliyinin rəhbəri,

filologiya üzrə fəlsəfə doktoru

Xalq qəzeti.- 2014.- 13 dekabr.- S.6.