Göygölün bərəkətli baharı

 

...Bahar dağlara gecikir. Göygöldə olduğu kimi. Aranda isə bahardı. Bu, əlbəttə, Göygölün qəribə, təkrarsız coğrafi şəraiti ilə bağlıdır: bir tərəfi Arana, o biri tərəfi isə yay-qış başıqarlı Murova söykənir. Ancaq, hər halda, təbiətin əbədi əzəli qanunu öz hökmünü verməkdədir. Hərdən qar yağsa da, dağların döşünü duman bürüsə , soyuq küləklər əssə təbiət oyanır, meşələr görkəmini dəyişir, bulaqlar bahar nəğmələrini oxuyur. İlin-günün elə vaxtıdır ki, adamın ürəyi təbiətə, təmiz havaya çıxmaq, dağlara, dərələrə baxmaq, qollarını açıb geniş çölləri qucaqlamaq istəyir. Günəşə doğru boylanan güllərə, çiçəklərə doyunca tamaşa etmək istəyirsən...

 

Balcılı kəndinin aşağısından uzanan yol əkin sahələrini iki yerə bölür. Hamı sahələrdədir. Elə bil ki, kənddə-kəsəkdə adam qalmayıb: kimi taxıl sahələrini suvarır, kimi torpağı səpinə hazırlayır. Mal-qara otaranlar da, kiçik arxın qırağı ilə uzanan söyüd ağaclarının dibi ilə addımlayanlar da, axar suyun üstündən o tərəf-bu tərəfə keçənlər vardı. Qışın üzücü-yorucu günlərindən silkinib çıxan insanlar sevinir, havaya, təbiətə, işığa can atırdılar.

Mahir Əliyevlə burada, taxıl sahələrində görüşdük. Uzun illərdir ki, taxıl əkib-becərir. Rayonun qabaqcıl təsərrüfatçılarından hesab olunur. Gur bahar suları hər gün, az qala, bir qarış boy atan taxıl zəmilərinə yayılırdı. Bolluq, bərəkət vəd edən sahələr adamın üzünə gülürdü.

- Bərəkətli olsun... İşiniz irəli...

- Xoş gəldiniz...

- Əsl təsərrüfat ilidir. Havalar hələlik əkin-biçin üçün əlverişli keçir.

- Elədir. Bu il yaz həmişəkindən tez gəldi. Gördüyünüz kimi, hamı sahədə, üstündədir. Kənd adamı üçün indi hər dəqiqə qiymətlidir. Gecikmək gələcəkdə məhsul itkisi deməkdir.

- Bəli, indi hər kəsin dolanışığı, gəliri öz əlindədir. Yaxşı işləyən yaxşı da qazanır...

- Elə ona görə bir qarış da olsun boş yer qalmır. əkməyi, vaxt harada əkməyi kənd adamı özü müəyyən edir. yuxarıdan göstəriş var, kolxoz sədrinin yerli-yersiz iradları.

- Deməli, məhsul bol olacaq...

- İnşallah... Necə deyərlər, taxıl bol olarsa, basılmaz vətən... Bircə misal deyim ki, son illər təkcə bizim kənddə taxıl əkini sahələri iki dəfə artırılıb. Hələ bu, harasıdır?! Yaxın vaxtlarda əkin sahələrini daha da genişləndirəcəyik. Özü bilirsinizmi, nəyin hesabına? - Kamran kişi sözünə ara verib, bir qədər dikdirə qalxdı. Sonra da əlini o tərəfə - kiçik təpələrin döşü ilə uzanan kanala tərəf uzatdı. - Bax o kanalın, Şəmkirçay Su Anbarından çəkilən kanalın hesabına.    

Mahir Əliyev olduqca vacib bir məsələyə toxunmuşdu. Doğrudan da, böyük iqtisadi əhəmiyyətə malik olan Şəmkirçay Su Anbarının istifadəyə verilməsi başqa bölgələr kimi, Göygöl rayonunun iqtisadiyyatına güclü təsir göstərəcəkdir. Belə ki, həmin kanalın rayon ərazisindən keçən hissəsi 3,2 kilometrdir. Başqa sözlə desək, yeni suvarılacaq 1474 hektar torpaq sahəsi əkin dövriyyəsinə daxil ediləcəkdir. Bu isə rayonda kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının daha da artırılması ilə yanaşı, kiçik orta sahibkarlığın inkişafına, yeni yerlərinin açılmasına gətirib çıxaracaqdır. Ona görə görüşdüyüm, söhbət etdiyim kənd əməkçiləri belə bir əlverişli şərait yaratdığına, göstərdiyi gündəlik diqqət qayğıya görə ölkə Prezidenti İlham Əliyevə sonsuz təşəkkür minnətdarlıqlarını çatdırır, bu qayğıya cavab olaraq daha böyük səy fədakarlıqla çalışacaqlarını bildirdilər.

Yeri gəlmişkən qeyd edək ki, son illər Göygöl rayonunda iqtisadi, sosial mədəni sahədə əsaslı inkişaf əldə edilmiş, ümumi məhsul istehsalı artmış, yüksəliş dinamik xarakter almışdır. Məsələn, 46 xidmət, 167 istehsal, 1 emal müəssisələri istifadəyə verilmişdir. Ümumi məhsul istehsalı 9,3 dəfə, sənaye məhsulu 12 dəfə, kənd təsərrüfatı 4,1 dəfə, pərakəndə ticarət dövriyyəsi 9,4 dəfə artmışdır. Təkcə ötən il 599-u daimi olmaqla 762 yeri açılmışdır. Rayon üzrə orta aylıq əmək haqqı 26 manat artaraq 247 manata çatmış, adambaşına düşən pul gəliri 2652 manat təşkil etmişdir. 2015-ci ildə rayon büdcəsinin xərcləri 15 milyon 706 min manat nəzərdə tutulmuşdur ki, bu da əvvəlki illə müqayisədə 60 min manat çoxdur.

Ölkəmizdə sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi üçün hüquqi bazanın möhkəmləndirilməsi, hərtərəfli dövlət dəstəyi respublika Prezidenti İlham Əliyevin müəyyən etdiyi iqtisadi siyasətin əsas istiqamətlərindən birini təşkil edir. Bunun nəticəsidir ki, sahibkarlıq subyektlərinin yaradılmasına normal fəaliyyət göstərməsinə, kiçik orta sahibkarlığın inkişafına əlverişli şərait yaradılmışdır. Ötən ilin yekunlarına görə rayonda sahibkarların sayı 562 subyekt artaraq 2378-ə çatmışdır. Kiçik orta sahibkarlığın inkişafına dövlət dəstəyinin nəticəsi olaraq Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun xətti ilə 196 sahibkara 5 milyon 700 min manat güzəştli kredit verilmişdir. Belə bir cəhət maraq doğurur ki, istehsal olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının 99,3 faizi qeyri-dövlət sektorunun payına düşür.

Yuxarıda da qeyd etdiyimiz kimi, cari ildə əkinçilik heyvandarlıq məhsulları istehsalı sahəsində əldə edilmiş göstəriciləri xeyli artırmaq nəzərdə tutulur. Bunun üçün bir sıra əlavə tədbirlər işlənib həyata keçirilmiş, imkan ehtiyat mənbələri hərəkətə gətirilmişdir. Hər şeydən əvvəl, qeyd edək ki, taxıl əkini sahələri 9956 hektara çatdırılmışdır ki, bu da əvvəlki illərdən xeyli artıqdır. Hazırda kənd təsərrüfatı texnikasının sayı 80-ə çatdırılmışdır.

Əkin sahələrini suvarma suyu ilə təmin etmək məqsədilə 134 subartezian quyusu saz vəziyyətə gətirilmiş, çay məcralarında 261 min kubmetr təmizləmə işləri aparılmış, Topalhəsənli kəndindəki nasos stansiyası yenidən qurulmuşdur. Balcılı Quşqaran kəndlərinin hər birində 2, Haçaqaya, Xəqani, Yeni Qızılca, Qırıqlı kəndlərində 8 subartezian quyusu qazılaraq istifadəyə verilmişdir.

Hazırda rayonda qaramalın sayı 20213 başa, qoyun-keçilərin sayı isə 156 min 206 başa çatdırılmışdır. Ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə süd istehsalı 319,5 ton, ət 104,3 ton, yun 2,9 ton, yumurta 21 min ədəd artırılmışdır. Prezident İlham Əliyevin 2014-cü il 20 noyabr tarixi sərəncamı iləAqrolizinqAçıq Səhmdar Cəmiyyətinə kəndlilərin kənd təsərrüfatı texnikasına olan ehtiyacını ödəmək üçün 8 milyon manat, xaricdən damazlıq heyvanların idxalını həyata keçirmək üçün 10 milyon manat vəsait ayrılmışdır. Bu isə, sözsüz ki, fermer sahibkarların kənd təsərrüfatı texnikasına olan tələbatının ödənilməsinə, o cümlədən mal-qaranın cins tərkibinin yaxşılaşdırılmasına kömək olacaqdır.

Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin müvafiq sərəncamı ilə 2015-ci ilKənd təsərrüfatın ilielan olunmuşdur. Heç şübhəsiz ki, bu, kənd əməkçilərinə, fermersahibkarlara əlavə gücstimul verəcək, bütün sahələrdə işləri əsaslı şəkildə yenidən qurmağa səbəb olacaq, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının artırılmasına gətirib çıxaracaqdır.

...Göygölə bir bahar günündə səfər etdik. Dağ kəndlərində - Toğanalı, Qarabulaq, Sarısu, Çaykənddə də, aran kəndlərində - Balcılı, Xəqani, Quşqarada da olduq. Hər yerdə də eyni mənzərə ilə rastlaşdıq. Kənd əməkçiləri elliklə sahələrə çıxıb, əkinlə-biçinlə məşğul olur, gələcək bol məhsulun əsasını qoyurlar. İşlərin gedişi ilə yaxından tanışlıq, adamlarla üstündə görüş və söhbətlər bir daha onu göstərdi ki, bahar Göygölə bolluq, bərəkət gətirib...

 

Ziyəddin SULTANOV

 

Xalq qəzeti.- 2015.- 5 aprel.- S.6.