Bütün bunlar onun haqqındadır...

Dostum və həmkarım Aleksandr İvanovun yubileyinə

...Tutqun noyabr günü... Hava soyuqdur... Həyat yoldaşımla Zuğulbadakı hökumət bağında skamyada oturub isti gödəkcəmizə sığınmışıq. Bu vaxt qarşımızda “Jeep” dayanır. Qapı açılır, yüngül çimərlik paltarında, ayağında şapşap dostumuz və bağ qonşumuz Saşa İvanov maşından düşür.

Kəskin Abşeron soyuğunda belə yüngül paltarda onu görərkən canımızdan bir az da üşütmə keçir.

– Dənizdən gəlirəm, yaxşıca üzdüm,–

deyə Aleksandr bizim baxışlarımızdan oxuduğu sualımıza cavab verir.

— Soyuq deyildi? — deyə nəzakət xətrinə ritorik sual verirəm.

— Bir az. Amma əla idi.

Saşa bizimlə bir-iki kəlmə kəsib öz qapısına tərəf gedir. Biz onun dözümlülüyünə qibtə edərək, daha doğrusu, “cəsurların dəliliyinə” məftun olaraq arxasınca baxırıq.

Saşanı yaxşı tanıyırıq, o, sədaqətli insan, sağlam həyat tərəfdarıdır. Nə içir, nə çəkir, qışda da, yayda da açıq su hövzələrində üzür. Ona görə də, bu ilin 12 iyulunda tamam olacaq 65 yaşına baxmayaraq, canı buz baltası kimidir.

Saşanı hansısa ailə tədbirində dostların arasında müşahidə etmək maraqlıdır: Dostlarının əksəriyyəti azərbaycanlılardır - araq, çaxır, yaxud başqa spirtli içkilərdən vururlar. Milliyyətcə rus olan Aleksandr İvanov isə məclisdə spirtli içkiyə əl də uzatmır.

Əslində, Saşanın nəyi rusdu?! Bir neçə il əvvəl mən onun haqqında məqalə yazdım, adını da qoydum: “Rus azərbaycanlısı Saşa İvanov”. Və bu, ədalətli idi. Çünki, hər etnik azərbaycanlı Vətənini Aleksandr Alekseyeviç İvanov kimi sədaqətlə, fədakarcasına sevmir.

Saşa köklü bakılıdır, necə deyərlər, üç arxadönəni burada doğulub. Özünü heç vaxt Azərbaycansız təsəvvür etməyib. 1982-ci ildə isə xidməti işi ilə bağlı bir müddət respublikadan uzaq düşüb. Hədsiz sevgi bəslədiyi və həyatının böyük bir hissəsini onunla keçirdiyi insanın arxasınca Vətəndən getməli olub.

Aleksandr 1970-ci ilin əvvəlindən Azərbaycan KP MK-nin birinci katibi Heydər Əliyevin mühafizə xidmətində işləmişdir. 1982-ci ildə isə Siyasi Büronun üzvü, SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavininin mühafizə xidmətinin rəhbəri vəzifəsinə yüksəlmişdir. Heydər Əliyeviçlə “Kreml beşilliyi”ni addımlayıb keçmiş, onu ölkədə və xaricdə ən çətin, ən ekstremal səfərlərdə müşayiət etmiş, bu fövqəladə insanın yanında çox şey görüb-götürmüşdür. Qismətinə bu böyük şəxsiyyətin özünü və ailəsini yaxından tanımaq düşdüyünə görə taleyinə hədsiz minnətdardır. Bunu özü üçün böyük şərəf bilir.

Ulu öndər Heydər Əliyevlə işlədiyi illər haqqında Aleksandr İvanovun mənimlə səxavətlə bölüşdüyü xatirələri altıcildlik “Heydər Əliyev. Şəxsiyyət və zaman” roman- tədqiqatımın bəzəyi olmuşdur. Saşa və həyat yoldaşı ilə mən ilk dəfə kitab üçün material toplayarkən Moskvada tanış olmuşam. O gündən münasibətlərimiz, xüsusən Saşa, daimi yaşayış üçün Bakıya köçmək qərarına gəldikdən sonra kəsilməmişdir.

Yox, Moskvada onun üçün hər şey normal idi: rahat mənzili, təqaüdə çıxdıqdan sonra açdığı şəxsi mühafizə agentliyi, çoxlu dostları vardı. Bununla belə, Moskvada boğulurdu — sözün həqiqi və məcazi mənasında. Gecələr isə “Xəzərin dalğaları da, Balaxanı mayı da” lap Yeseninsayağı yuxusuna girirdi. Saşa Bakıya tez-tez gəlir, o dövrdə yenidən respublikaya başçılıq etməyə başlamış Heydər Əliyevlə görüşürdü. Bir gün necə oldusa, keçmiş “şefi”nə çoxdankı istəyini açdı — doğma torpaq çəkir, nə etsin... Prezident təəccüblənmədi, bircə onu dedi ki, hər şeyi ölçüb-biçmək, yenə mənzil məsələsini həll etmək, münasib iş tapmaq lazımdır. Boş yerə qayıtmaq və eyni çaya ikinci dəfə girmək olmaz.

Çıxış yolu qəfildən və Aleksandrın qətiyyən gözləmədiyi yerdə tapıldı. O, özü üçün xidməti bioqrafiyasında yeni səhifə açaraq, Bakıya tamamilə başqa biçimdə qayıtdı. 2005-ci ildə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin şəxsi təşəbbüsü ilə Aleksandr Alekseyeviç İvanov “İnterfaks — Azərbaycan” agentliyinin baş direktoru təyin edildi və büsbütün jurnalistika dünyasına kökləndi.

Agentlik 2002-ci ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin və RF Prezidenti Vladimir Putinin dəstəyi ilə Rusiyanın “İnterfaks” beynəlxalq informasiya qrupu və Azərbaycandan ARDNŞ tərəfindən yaradılmışdı. Heydər Əliyevi bu agentliklə hələ 1991-ci ildən dostluq münasibətləri bağlayırdı. O vaxt məhz “İnterfaks” görkəmli siyasətçinin misli görünməmiş addımını — Sov. İKP sıralarından çıxmasını bütün dünyaya ilk olaraq çatdırmışdı. “İnterfaksçılar” isə Heydər Əliyevlə onun müstəqil Azərbaycana Prezident seçilməsinədək sıx əməkdaşlıq qurmuş, Naxçıvanın informasiya blokadasını yarmağa kömək etmişdilər. Bu əməkdaşlıq onun prezidentliyi dövründə də uğurla davam etdirilmişdir. Sonralar bunu “İnterfaks” agentliyi baş direktorunun birinci müavini Vyaçeslav Konstantinoviç Terexov belə xatırlayırdı :

“...Biz Heydər Əliyevin Naxçıvan parlamentinin sədri seçilməsi haqqında informasiyanı birinci vermişik və məncə, parlament sədrinin birbaşa telefon nömrəsi yalnız bizdə idi. Və deyim ki, bundan istifadə edirdik. Bu, “birtərəfli hərəkət küçəsi” deyildi, çünki Heydər Əliyevin ən vacib bəyanatları və parlamentin qəbul etdiyi sənədlər bizə dərhal və çox zaman Heydər Əliyevin özü tərəfindən çatdırılırdı”.

2007-ci ildə Aleksandr İvanov unikal “Teleqraf mətni ilə Heydər Əliyev haqqında” kitabını buraxdı. Burada o, 1991-ci ildən 2003-cü ilə qədər ümummilli liderin həyatı və yaradıcılığı barədə “İnterfaks” saytında çıxmış bütün yazıları toplamışdı. Məlumatlar sanballı cild təşkil edirdi.

... İlk dövrlər, şübhəsiz, Saşa üçün çətin idi. Faktiki olaraq sıfırdan başlamalı — savadlı komanda yığmalı, maddi-texniki bazanı yaxşılaşdırmalı, həm Rusiya, həm də Azərbaycanın informasiya agentlikləri ilə düzgün qarşılıqlı siyasi münasibətlər qurmalı idi. Başlıcası isə Azərbaycanın çeşidli çap və elektron KİV-i arasında öz yerini tutmalı idi. Və deməliyəm ki, Aleksandr İvanova bu başlıca məsələni həll etmək tamamilə müyəssər olmuşdu. Yeri gəlmişkən, bu il o, daha bir yubileyi — “İnterfaks - Azərbaycan” İA-ya rəhbərliyinin 10 illiyini qeyd edir.

Bu illər ərzində agentlik respublikanın media mühitində aparıcı mövqelərdən birini tutmuş, özünün fəaliyyəti isə nəzərəçarpacaq dərəcədə güclənmiş və genişlənmişdir. Belə ki, ölkənin regionlarında agentliyin bölgə nümayəndəlikləri yaradılmış (Naxçıvan, Gəncə, Lənkəran, Qəbələ), abunəçilərin sayı dəfələrlə artmışdır. Son vaxtlar saytlara gündəlik giriş sayı və bütövlükdə, oxucu auditoriyası bir neçə dəfə çoxalmışdır. Agentliyin xəbərlərini dünyanın 115 ölkəsində oxuyur, həmçinin ölkə KİV-də tez-tez sitat gətirirlər. Burada Azərbaycanın xaricdə müsbət imicinin formalaşmasında agentliyin rolu xüsusi qeyd edilməlidir.

Maraqlıdır ki, “İnterfaks”ın bütün bölgə nümayəndəliklərindən yalnız “İnterfaks -Azərbaycan” agentliyinə Azərbaycan haqqında xəbərləri müstəqil dərc etdirmək (Moskvaya, mərkəzi redaksiyaya göndərmədən) ixtiyarı verilmişdir ki, bu da respublika haqqında obyektiv informasiyanın yayılmasına kömək edir. Bundan başqa, agentlik postsovet məkanında “İnterfaks”ın xəbərlərini milli dildə (azərbaycanca) dərc etdirmək hüququna malik olan yeganə struktur bölməsidir. “İnterfaks-Azərbaycan”ın fəaliyyətinə xüsusi qiymət verilməsinə və bütövlükdə Azərbaycana xoş münasibətə o fakt dəlalət edir ki, “İnterfaks” rəhbərliyi erməni tərəfinin çoxsaylı müraciətlərinə baxmayaraq, Yerevanda analoji bürosunu açmır. Agentliyin www.interfax.az saytının son illər ərzində erməni hakerləri tərəfindən dəfələrlə hücuma məruz qalması faktı da agentliyin xaricdə Azərbaycanın imici naminə effektiv işindən xəbər verir.

Son illər ərzində “İnterfaks-Azərbaycan” İA KİV nümayəndələrinin Azərbaycanın və xarici ölkələrin görkəmli ictimai-siyasi və mədəniyyət xadimləri, səfirlər, diaspor nümayəndələri və s. ilə mütəmadi görüşləri üçün ənənəvi məkana çevrilmişdir.

Agentliyin fəaliyyəti ölkənin ali rəhbərliyi tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Yeri gəlmişkən, “İnterfaks - Azərbaycan” İA kollektivi iki dəfə Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən təbrik edilmək şərəfinə nail olmuş ölkənin çox az kütləvi informasiya vasitələrindən biridir (5 illik yubiley və agentliyin fəaliyyətinin 10 illiyi münasibətilə).

Bundan əlavə, agentlik dəfələrlə çoxlu tərifnamə, təşəkkürnamə və həmçinin digər beynəlxalq mükafatların laureatı olmuşdur.

Bütün bu pozitiv hadisələrdə agentliyin baş direktoru — Aleksandr Alekseyeviç İvanovun xidməti çox böyükdür. Çünki, o, özünü sevdiyi işə sonadək həsr etməyə, kumiri — böyük Heydər Əliyevin tövsiyə etdiyi kimi işləməyə öyrəşmişdir. Saşa bu böyük insanın xatirəsinə hədsiz dərəcədə sadiqdir.

Bu günlərdə məlum oldu ki, MDB işləri, xaricdə yaşayan həmvətənlər və beynəlxalq humanitar əməkdaşlığı (Rossotrudniçestvo) üzrə Federal Agentliyin rəhbəri L.N.Qlebovanın qərarı ilə “İnterfaks-Azərbaycan” informasiya agentliyinin baş direktoru Aleksandr İvanov “Dostluq və əməkdaşlığ”a görə fəxri nişanı ilə mükafatlandırılmışdır. Ümid edirəm ki, digər jurnalist mükafatlarının da ardı gələcək. Saşa onlara, həqiqətən, layiqdir.

... İndi Aleksandr Alekseyeviçin həyatında çətin mərhələdir — əvvəl nəvəsi ağır avtomobil qəzasına düşüb. Sonra isə onun sevimli həyat yoldaşı İrinada ağır xəstəlik aşkar edilib. Aleksandr yaxınlarına görə dərin həyəcan keçirir, o dərəcədə ki, ona baxanda adamın ürəyi sızlayır. Biz bacardığımız qədər onu ovutmağa və ürək-dirək verməyə çalışırıq. Həyat belədir və o, çox vaxt bizə o qədər də xoş olmayan sürprizlər təqdim edir. Buna baxmayaraq, özündə ən əlverişsiz vəziyyətlərdə belə mübarizə aparmağa güc tapmalı və həyatına davam etməlisən. Xüsusən, arxanda belə böyük kollektiv və çiyinlərində bu cür məsuliyyət varsa.

Mən öz dostuma və həmkarıma bu qara zolağı ləyaqətlə adlamağı və bundan dəyanətlə çıxmağı arzulayıram. Bir də ona və sevdiyi insanlara cansağlığı diləyirəm. Xoşbəxtlikdən, belə insanlar onun əhatəsində az deyil.

Yubileyin mübarək olsun, həmkar! Hamımız səni çox sevirik - bizim əziz rus azərbaycanlımız Saşa İvanov!

Elmira AXUNDOVA,

Azərbaycan Respublikasının

Əməkdar jurnalisti,

Dövlət mükafatı laureatı

Xalq qəzeti.- 2015.- 11 iyul.- S.7.