Şəmkir: 36 aya 1314 kilometr yol. Xəyaldır, yoxsa reallıq?

Rayon icra hakimiyyətinin başçısı Alimpaşa Məmmədovu heç vaxt bu qədər sevinən görməmişdim. Doğrudur, son vaxtlar Şəmkirin yaddaqalan, təmtəraqlı günlərinin — müxtəlif tədbirlərin, toplantıların, müsabiqələrin, yarışların sayı həddindən artıq çoxalıb və sakinlər dəfələrlə həm bunların, həm də yeni, sosial obyektlərin, müəssisələrin açılışlarının sevincini yaşayıblar. Rayon icra hakimiyyəti ideoloji işə xüsusi önəm verir və səmərəsini də görür.

Qəzetimizin 27 oktyabr 2015- ci il tarixli nömrəsində bu qabaqcıl iş təcrübəsi barədə geniş yazı da vermişik. Ən müxtəlif tədbirlər, o cümlədən beynəlxalq səviyyəli tədbirlər çox yüksək səviyyədə təşkil olunur. Tədbirlərə əvvəlcədən böyük hazırlıq görülür, vəzifə bölgüsü aparılır, məsul şəxslərin hesabatları dinlənilir və nəticədə hər bir toplantı, görüş, müsabiqə insanlara böyük sevinc bəxş edir, onların dünyagörüşünü formalaşdırır. Amma bu dəfəki işin sevinci heç nə ilə müqayisə edilə bilməz. Zarafat deyil, on illiklərlə əl dəyməyən tozlu- torpaqlı, kələ- kötür, bəzən nəqliyyatın belə hərəkət edə bimədiyi kənd yollarının təmirinə başlanılıb.

Heç yadımdan çıxmır. Keçən il, elə bu vaxtlar rayonun Tatarlı kəndində icra hakimiyyəti başçısının səyyar görüşündən yazı hazırlamaq üçün ora gedirdik. Kəndin girəcəyindən onun mərkəzi deyilən yerədək 40 dəqiqəyə gedib çıxdıq. Çünki tez çatmaq üçün ya gərək əyləşdiyin maşından keçəsən, ya da dözəsən. O zaman Alimpaşa müəllim kənd camaatı qarşısında çıxış edərkən yolun tez bir zamanda düzələcəyinə söz vermədi. Amma dedi ki, bu barədə fikirləşirik, onun maliyyə mənbələrini axtarırıq. Özü də bir Tatarlı deyil axı. Görün Şəmkirdə nə qədər kənd var. Təkcə şəhər, qəsəbə və kəndarası yolların ümumi uzunluğu 350 kilometrdir. Yəni Bakı–Şəmkir arasındakı məsafədən cəmi 10 kilometr az. Bəs həmin o kəndarası yollar? Nə az, nə çox, düz 964 kilometrdir. Deməli üst- üstə 1314 kilometr. Başqa sözlə, Şəmkirdən Rostovadək olan bir məsafə!

... Rayon icra hakimiyyəti başçısının əhval-ruhiyyəsinin çox yüksək olmasını yalnız indi, qısa söhbətdən sonra başa düşdüm. Sən demə, artıq işə başlanılıb və rayona lazım olan texnika gətirilib. Texnika da elə belə, adi texnika deyil, lap əlasındandır.

– Hesabladıq ki, bizə 3 qreyder, 4 ədəd 14 tonluq pnevmatik torpaqyayan katok, 10 ədəd 25 tonluq “Şaqman” avtomaşını, 1 komplekt beton zavod və digər 40- dək texnika lazım olacaq, – deyə icra hakimiyyətinin başçısı artıq reallaşan işdən söz salır. Sağ olsunlar, deyir, “Akkord” Şirkətlər Qrupunun rəhbərliyi elə bir vaxtda köməyimizə gəldi ki, bilmirik necə əvəzini çıxacağıq. İstədiyimiz texnikanı, zavodu istifadəmizə verib.

Alimpaşa Məmmədovun 210 min nəfərdən çox əhalisi olan böyük bir rayonun hər küçəsində, dalanında, kəndində, qəsəbəsində hansı işlər görüləcəyi ilə bağlı vəziyyəti dərindən bilməsi və təhlil etməsi bizi heyran etdi. Yadıma bir qədər əvvəl rayon icra hakimiyyəti başçısının Şəmkir şəhər inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndəsi Çingiz Həsənovun dedikləri düşdü. İcra hakimiyyətinin nümayəndəsi deyirdi ki, Alimpaşa müəllim sakinlərlə tez- tez görüşməyi sevir. Siz maraq üçün bircə dəfə onunla gedin. Görəcəksiniz ki, hamını adbaad tanıyır, kimin harada işləməyindən, kimin neçənci sinifdə, neçənci kursda oxuduğundan xəbəri var. Ailələrin problemlərini o bizim çoxumuzdan yaxşı bilir. – Şəmkirin ən ucqar kəndlərinin belə abad, rahat yolları olacaq, deyə A. Məmmədov sanki o kəndləri gözləri önündə canlandırır, – gərək adamların imkanlarından maksimum yararlanaq. Bizim ən problemli yerimiz texnika sarıdan idi, o da həll olundu. Qaldı qol çırmayıb işə girişmək. Kimin gücü nəyə çatır kömək etməlidir. Biz bütün işləri dövlətin üzərinə atmamalıyıq. Bəs hanı o daxili imkanlar, nə vaxt işə salacağıq.Yaxşı ki, şəmkirlilər səsimizə səs verdilər. Heç bilirsiniz yolları öz gücümüzlə çəkmək, təmir etmək təşəbbüsümüz necə rezonans yaradıb?! Hərə bir cür kömək edir.Kimin gücü nəyə çatır, əsirgəmir. Adamlar başa düşürlər ki, bütün bunlar onların rahatlığı üçündür.

İcra hakimiyyəti başçısının sözünə qüvvət, Şəmkirdə əhali xeyirxah təşəbbüslərə böyük həvəslə qoşulur. Necə deyərlər, hərə bir söz ortaya atıb, işi pozmur. Bir müddət əvvəl bələdiyyələr nəzdində məhdud məsuliyyətli cəmiyyətlərin yaradılması ilə bağlı rayon icra hakimiyyəti rəhbərliyinin təşəbbüsünü demək olar ki bütün bələdiyyələr, kənd adamları dəstəklədilər. Axı nə vaxta qədər bələdiyyələr ələbaxımlıq adətindən əl çəkməyəcək, onlar üçün ayrılan çox kiçik vəsaitin ümidinə qalacaqlar? Qonşu ölkələrdə, Türkiyənin özündə bələdiyyələrin vəsaiti hesabına nə istəsələr tikirlər, yeni iş yerləri yaradırlar və sair. Bizdə niyə olmasın?

... Çox keçmədi ki, Şəmkirdə xeyirxah təşəbbüsün 43 ünvanı - bələdiyyələrin nəzdində məhdud məsuliyyətli cəmiyyətlər təşkil olundu. Artıq bu cəmiyyətlər təşəbbüsün çox faydalı olmasını öz işləri ilə sübut etməyə başlayıblar. Məsələn, rayonun “Ağ dağlar” deyilən ərazisində şəhər bələdiyyəsi tərəfindən təsis edilmiş “Abad Şəmkir” MMC- nin nəzdində “Natural” su və konserv istehsalı zavodu tikilib istifadəyə verilmişdir. Müəssisədə qazlı və qazsız su, cem, mürəbbə, kampot və turşu istehsal olunur. Burada quraşdırılan avadanlıqlar İtaliya və Türkiyədən gətirilmişdir. Zavodda 50 yeni iş yeri yaradılmışdır. Zavodun Şəmkirin özündə kifayət qədər alıcısı var. Lakin müəssisənin rəhbərliyi bununla kifayətlənmir, öz məhsullarını daha böyük bazara çıxarmağa çalışır. Digər cəmiyyətlər də özlərini doğruldurlar. Şəmkir bələdiyyəsinin təsis etdiyi “Morul Tikinti” MMC- nin nəzdində inşaat materialları istehsalı müəssisəsi fəaliyyətə başlamışdır. Rayon əhalisinin tikinti materiallarına artan tələbatının ödənilməsi məqsədilə yerli xammaldan istifadə etməklə qum- çınqıl, tamet və digər bəzək daşları istehsal olunur. Burada da 30 nəfər özünə daimi iş yeri tapa bilib.

Çənlibel bələdiyyəsi tərəfindən təsis edilmiş “Maral” MMC də öz fəaliyyəti ilə diqqəti cəlb edir. Onun nəzdində istirahət mərkəzinin və maralçılıq təsərrüfatının yaradılması bu müəssisənin gələcəkdə daha böyük hədəfinin olmasından xəbər verir. “Nəcib” maralı kimi tanınan maralların yetişdirilməsi, saxlanması üçün hər bir şərait var. Elə Çənlibel kəndinin özünün dağlıq ərazidə yerləşməsi MMC- nin səmərəli fəaliyyəti üçün təbii stimuldur...

Deyəsən, mətləbdən bir qədər uzaqlaşdıq. Kənd, qəsəbə, şəhər və kəndarası yolların çəkilişində “Akkord” kimi iri bir şirkətlər qrupunun Şəmkirə sponsorluq etməsi ilə bağlı açdığımız söhbətin davamı olaraq qeyd edək ki, rayonda uşaqdan böyüyə hamı sevinir. Şiştəpədə ağsaqqal bir kişi təmirini uzun illər həsrətlə gözlədikləri yoldakı texnikanı göstərib “od da olsalar bu “çeterzersiz” heç nə edə bilməzdilər,” deyə razılığını bildirdi. Sonra da əlavə etdi ki, “qapıda 3-4 çolpam var, onu da kənd icmasına verəcəyəm. Hər nədir, yenə köməkdir”

Qeyd edək ki, Şəmkir elliklə bu təşəbbüsü dəstəkləməyə başlayıb. Çünki Şəmkir şəhər bələdiyyəsinin nəzdində yaradılmış yol təmir- tikintisi və hətta asfalt salması üzrə ixtisaslaşdırılmış bir müəssisənin artıq səmərəli fəaliyyətini, verilən vədin isə boş söz yox, real iş olduğunu öz gözləri ilə görürlər. Həm bələdiyyələr, həm də yenicə yaradılmış kənd icmaları da izahat- təbliğat işini gücləndiriblər. Nəticədə artıq yolların bərpası və yenidən qurulması işinə başlanılıb.

Məlumat üçün bildirək ki, respublikada ilk dəfə olaraq Şəmkirdə “Morul” MMC- nin nəzdində belə bir böyük müəssisə yaradılıb. Şəhərin Ə. Cavad, S. Rüstəmov,

S. Qazıyeva və digər küçələrinə baş çəkib yuxarıda qeyd etdiyimiz işin gedişi ilə tanış oluruq. Ən müxtəlf texnika, maşın və mexanizm yollara səpələnib. Biri yolu hamarlayır, bir başqası asfalt boşaldır, digəri qum- çınqıl gətirir. Sakinlər də öz evlərində olmaqdan daha çox, həyətlərinin qarşısına çıxmağa, görülən işlə yaxından tanış olmağa, “bir işin qulpundan” yapışmağa meyillidirlər. Şəhərə yeni su və kanalizasiya xətləri çəkilərkən küçələri yararsız hala salıblar. Çox yerdə çəkilən xətlərin üstünü belə örtməyi “unudublar”. İndi şəmkirlilər həm də elə məcazi mənada onların bu işlərinin üstünü örtür, yolları qaydaya salırlar.

Bu yazının mövzusu olmasa da, qeyd etməliyəm ki, şəhərdə ideal təmizlik hökm sürür. Dəfələrlə Gədəbəyə gedərkən Şəmkirin içərisindən keçmişəm və hər dəfə də səhər saat 8 radələrində şəhəri tər- təmiz görmüşəm. Hətta payız aylarında yerdə bir dənə də olsun xəzəl yarpaq belə tapmaq mümkün deyil. Ərazi nümayəndəliyində bunun sirrini öyrənməyə çalışdıq. Sən demə təmizlik işi ilə məşğul olanlar gecə saat 4-5 arası şəhərə çıxır, lazımi tədbirləri görürlər. Bu iş günortadan sonra bir də təkrar olunur. Çingiz Həsənov deyir ki, şəhərin belə təmiz saxlanması kommunal təsərrüfatı işçilərinin həm məsuliyyəti, həm də şəhər icra hakimiyyətinin onlara göstərdiyi diqqət və qayğı ilə bağlıdır. Rayon icra hakimiyyətinin başçısı bu işdə nümunə göstərir. Deyir ki, belə insanlara qarşı daim diqqətcil olmalıyıq. Təsəvvür edin, elə ailə var ki, onun 4 üzvünün 4-ü də şəhərin təmizliyi ilə məşğuldur. Biz onları dəyərləndiririk.

...Şəmkirin yolları göz işlədikcə uzanıb gedir. Bu yollar qıvrıla- qıvrıla Gədəbəyə, Tovuza gedib çıxır. Hamar olanı da var, kələ- kötürlüsü də. Asfalt yolu da var, torpaq yolu da. Ölkə Prezidentinin sərəncamları ilə ayrı-ayrı illərdə Şəmkiri müxtəlif yaşayış məntəqələri ilə birləşdirən yolların tikintisi üçün milyonlarla manat vəsait ayrılıb. Gözəl, hamar yollar çəkilib. Amma bir atalar məsəlində deyildiyi kimi, “dağlar nə qədər uca olsa da üstündən yollar aşar”. Nə qədər həyat var, bir o qədər də yol var. Yollar heç vaxt qurtarmır. Amma hər bir yolun başlanğıcı var. O daha çətin, daha məsuliyyətlidir. Şəmkirdə də belə məsuliyyətli bir işin təşkilindən, gedişindən, adamların əhval ruhiyyəsindən yazdıq. Ara- sıra bu işlərin gedişindən yenə yazacağıq. Amma ömür vəfa etsə, 36 aydan sonra yekun bir məqalə ilə çıxış edəcəyik. Yazının adı da yəqin belə olacaq: 36 aya 1314 kilometr yol!

Hamlet QASIMOV

Xalq qəzeti.-2016.-30 iyun.-S.6.