“Yanar
qəlb”in sönməz
işığı
Yeni kitablar
Milli oftalmologiyamızın
görkəmli nümayəndəsi,
dünya şöhrətli
oftalmoloq, akdemik Zərifə xanım Əliyevanın nəsillərə
örnək olan ömür yolundan, insanlara şəfa gətirən elmi-təcrübi
araşdırmalarından, nurlu
xatirəsinin həmişə
əziz tutulmasından
bəhs edən populyar nəşrlər sırasına “ Yanar qəlb” adlı daha bir dəyərli
kitab-albom əlavə
olunmuşdur.
Professor Fatma Abdullazadənin layihəsi
əsasında tədqiqatçı
jurnalist, qeyri-hökumət
təşkilatı rəhbəri
R.Bahar Sonamın ərsəyə gətirdiyi
bu zəngin bədii-sənədli, illüstrativ
topluda istedadlı alim, təcrübəli həkim, gözəl insan, qayğıkeş ana, vəfalı həyat yoldaşı Zərifə xanımın
yüksək ideallardan
qaynaqlanan əməlləri,
zəngin fəaliyyəti
ilə bağlı qiymətli sənədlər,
dəyərli mülahizələr
və lirik-fəlsəfi
mənalandırmalar bir-birini
tamamlayır, çağdaş
nəsillərin təsəvvüründə
unudulmaz soydaşımızın
bitkin obrazını canlandırır. Elm və təhsil” nəşriyyatının nəfis
tərtibatla buraxdığı
kitabın redaktoru filologiya üzrə fəlsəfə doktoru,
professor Nadir Məmmədlidir.
Müəllif gələcəyin
böyük oftalmoloqunun
ömür yolu barədə incələməsinə
“Bir ana vardı...”adlı poetik
girişlə başlamışdır:
Onun qəlbində o
qədər işıq
vardı ki...
O yanar qəlb – zərif bir çiçək...
O qədər nurlu idi ki,
Şəfqəti bütün dünyaya yetirdi.
Bahar Sonam sərbəst şeir üslubunda belə incələmələrini
akademik Zərifə Əliyevanın həyat və fəaliyyətini əks etdirən elmi-bioqrafik oçerklə
davam etdirmişdir. Bu yazıda ekoloji fəsadların kəskinləşdiyi
bir şəraitdə
ömrünü nəzəri
və təcrübi təbabət yolunda şam kimi əritmiş,
axtarış və tapıntıları ilə
dünya oftalmologiyasının
ön mövqelərinə
çıxmış Azərbaycan
aliminin həyat yolu və qazandığı
ciddi uğurlar əhatəli təqdim olunmuşdur.
Sonrakı bölmədə təhlükəsizlik
zabiti Heydər Əliyevlə gənc göz həkimi Zərifə Əliyevanın
həyat yollarında
tale ulduzlarının qoşalaşmasının
tarixçəsindən bəhs
olunur. Bu məqamda Zərifə xanımın
atası, görkəmli
ictimai-siyasi və dövlət xadimi Əziz Əliyevin öz həyat yoldaşı Leyla xanıma söylədiyi “Heydərin
gələcəyi parlaqdır”
sözləri o müdrik
şəxsiyyətin böyük
uzaqgörənliyindən xəbər
verir, illər sonra xalqımızın ümummilli lideri zirvəsinə yüksələn
yetkin bir soydaşımızın tale çırağını
yandıran alışqanı
xatırladır. Müəllif bu taleyüklü hadisəni də poetik ricətlə mənalandırmışdır.
“Bir işığın xatirələri,
etiraflar...” bölməsində
akademik Zərifə Əliyeva barədə Azərbaycanın və yaxın-uzaq xarici ölkələrin məşhur
tibb xadimlərinin məqalə və xatirələri toplanmışdır. Bu sırada
yer almış akademiklər Püstəxanım
Əzizbəyovanın “Al, bu
işığı sənə
verirəm!..” və Mirməmməd Cavadzadənin
“Bir damla suda Günəş...”,
professor Aydın İmaməliyevin
“Cazibə”,
Rusiya Göz Xəstəlikləri Elmi-Tədqiqat
İnstitutunun
direktoru, akademik M.Krasnovun “Alimlik zirvəsi”, Helmqols adına Moskva Göz Xəstəlikləri
İnstitutunun rəhbəri
K.Trutnevanın “Alim, pedaqoq, insan”, pofessor Z. Skripniçenkonun
“Alim ömrü”
məqalələri kitaba
məxsusi sanbal, elmi-nəzəri məzmun
gətirmişdir.
Ölkəmizin nüfuzlu
ziyalılarından akademik
Vasim Məmmədəliyevin,
professorlar Fatma Abdullazadənin, Paşa Qəlbinurun, Xalq rəssamı Ömər Eldarovun, görkəmli xarici oftalmoloqlardan akademiklər A. Nesterovun və N.Puçkovskayanın,
professorlar A. Brovkinanın,
O. Dobromıslovanın və
digər nüfuzlu insanların xatirə və mülahizələri
xalqımızın dünya
şöhrətli oftalmoloq
qızının yüksəldiyi
elmi zirvənin ucalığını və
əzəmətini qədərincə
anlamağa imkan yaradır. Bölmədə toplanmış digər
yazılar da Zərifə xanım Əliyevanın nurlu obrazına dəyərli çizgilər əlavə
edir.
Əbədiyyətə qovuşandan sonra Zərifə Əliyevanın
xatirəsinin həmişə
əziz tutulması, nəcib obrazının ölməzliyi də nəşrdə layiqli yer tutmuşdur. Bu baxımdan
görkəmli akademik,
ümummilli lider Heydər Əliyevin həyat yoldaşı və Prezident İlham Əliyevin anası Zərifə Əziz qızı Əliyeva ilə 1985-ci il aprelin
15-də o zamankı sovet
rəhbərlərinin də
iştirak etdiyi vida və dəfn
mərasiminin rəsmi
xronikası, dövlət
müstəqilliyi illərində
unudulmaz alimin xatirəsinin anılması
ilə bağlı materiallar kitaba xronikal zənginlik qazandırmışdır. Ulu
öndərin Zərifə
xanımın anım
günündə söylədiyi
nitq, mərhum alimin qəbirüstü abidəsinin təqdimat mərasimi barədə material məşhur
oftalmoloqun xatirəsinin
doğmaları, onu yaxından tanıyanlar və bütövlükdə
xalqımız üçün
necə əziz olduğunu dolğunluğu
ilə əks etdirir.
“Yanar qəlb...” kitab-albomu R. Bahar Sonamın Zərifə xanım Əliyevanın ölməz
xatirəsinə dərin
sevgisini ifadə edən lirik duyğularla və psixoloji düşüncələrlə
yekunlaşır. Nəşrə
xalqımıza zəngin
və dəyərli elmi-mənəvi irs
qoyub getmiş ölməz təbibin həyatına və xatirəsinə işıq
salan fotoşəkillər
əlavə olunmuş,
nəfis poliqrafik tərtibat verilmişdir.
Tahir AYDINOĞLU
Xalq qəzeti.-
2017.-18 iyun.- S.6.