Prezident İlham ƏLİYEV: Həyata keçirilən siyasətin əsas məqsədi dövlətin möhkəmlənməsi, xalqın rifahı, sabitliyin təmin edilməsidir 

Azərbaycan uzun illər ərzində sabitlik yolu ilə gedir. Ölkəmizdə mövcud olan sabitlik Azərbaycan xalqının iradəsi ilə təmin edilir. Bizim apardığımız siyasət xalq tərəfindən dəstəklənir. Siyasət konkret işlərlə ölçülür. Bizim siyasətimizin təməlində konkret işlər, real inkişaf, söz yox, əməl dayanır və verilən hər bir söz həyatda öz əksini tapır. Ona görə də xalq tərəfindən bizə göstərilən etimad yüksək səviyyədədir və sabitliyin, əmin-amanlığın əsas şərtləri məhz budur.

İlham ƏLİYEV

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Azərbaycanda 2004-cü ildən başlayaraq regionların sosial-­iqtisadi ­inkişafına dair qəbul edilən Dövlət proqramları ölkəmizin ümumi inkişafında önəmli rol oynayıb. Bu proqramların icrası respub­likamızın hərtərəfli tərəqqisinin təmin edilməsinə, paytaxtla bölgələr arasında fərqin azalmasına səbəb olub. Təsadüfi deyil ki, proqramların qəbulundan sonra regionlarda onlarla kiçik, ortaböyük həcmli müəssisələr istifadəyə verilib, müasir infrastruktur yaradılıb, turizm inkişaf edib, aqrar sektorda məhsul istehsalı dəfələrlə artıb.

Prezident İlham Əliyevin bölgələrə mütəmadi səfərləri regional proqramların icrasını sürətləndirməklə bərabər, rayonların hərtərəfli inkişafının təmin edilməsi, yeni yerlərinin yaradılması və əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi sahəsində görülən işlərə güclü təkan verib. Dövlət başçısı həmin proqramların icra olunduğu dövr ərzində 2 minə yaxın infrastruktur obyektinin açılış və təməlqoyma mərasimlərində iştirak edib, istehsal təyinatlı müəssisələrin fəaliyyəti ilə tanış olub, sahibkarlarla görüşlər keçirib, qaldırılan məsələlərlə maraqlanıb və problemlərin həlli məqsədilə müvafiq strukturlara konkret tapşırıqlar verib.

Ölkə rəhbəri yerlərdə olunan müraciətləri və dövlət proqramlarının tələblərini nəzərə alaraq bölgələrdəki şəhər və rayonların sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsi istiqamətində çox sayda sərəncam imzalayıb. Bunu nəticəsində regionlarda müasir istehsal, sənaye, emalsosial təyinatlı obyektlər istifadəyə verilib.

Prezident İlham Əliyev “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasının birinci ilinin yekunlarına həsr olunan konfransda bütün bunlar barədə ətraflı danışıb, görüləcək işlər haqqında geniş məlumat verib. Proqramda reallaşdırılması nəzərdə tutulan tədbirlərin əvvəllər həyata keçirilən layihələrin məntiqi davamı olduğunu bildirib.

Üç regional Dövlət proqramının nəticələrinə qısa baxış

Dövlət başçısı dördüncü regional Dövlət Proqramının icrasının birinci ilinin yekunlarına həsr olunan konfransdakı nitqində bundan öncəki üç proqram çərçivəsində mühüm tədbirlər gerçəkləşdirildiyini, bununla belə hələ görüləsi işlərin çox olduğunu diqqətə çatdırıb.

Prezident İlham Əliyevin konfransda səsləndirdiyi rəqəm və faktlar da regional proqramların tarixi əhəmiyyəti haqqında aydın təsəvvür yaradır. Son 16 il ərzində əldə olunan həmin göstəricilərin bir qisminə diqqət yetirək:

–Azərbaycan iqtisadiyyatı 3,4 dəfə artıb;

–sənaye istehsalı 2,7 dəfə, kənd təsərrüfatı 2 dəfə, xarici ticarət dövriyyəsi 6,4 dəfə, ixrac 7,6 dəfə, o cümlədən qeyri-neft ixracı 5,2 dəfə artıb;

–2003-cü ildə 1,8 milyard dollar həcmində olan valyuta ehtiyatları keçən ilin yekunlarına görə, 51 milyard, hazırda isə 52 milyard dollara çatıb;

yoxsulluq təxminən 50 faizdən 4,8 faizə düşüb;

son 16 ildə orta əməkhaqqı 11 dəfə, orta pensiya 8 dəfə artıb, 300 mindən çox məcburi köçkünə, 6700 şəhid ailəsinə ev, mənzil verilib;

–2003-cü ildə Azərbaycanda qazlaşdırmanın səviyyəsi 51 faiz idisə, hazırda bu rəqəm 96 faizə çatıb;

bu müddətdə 16 min 700 kilometr avtomobil yolu salınıb, Azərbaycanın qonşu ölkələrlə avtomobil magistralları müasirləşdirilib. Mindən çox kəndin yolu abadlaşdırılıb.

–16 il ərzində kəndlərdə su təminatını yaxşılaşdırmaq üçün 1500-dən çox artezian quyusu qazılıb, yüzlərlə kənddə modul tipli sutəmizləyici qurğular quraşdırılıb;

–Azərbaycan orbitə çıxarılan üç peyklə kosmik dövlətə çevrilib;

yeddi aeroport tikilib.

Əlbəttə, ötən illərdə sosial-iqtisadi layihələrin gerçəkləşdirilməsi nəticəsində yuxarıda sadalanan uğurların sayını daha da artıra bilərik. Lakin əsas məqsəd belə yüksək göstəricilərin əldə olunmasının səbəbini diqqətə çatdırmaqdır ki, bu barədə dövlətimizin başçısı sözügedən konfransda deyib: “Bu layihələrin aparıcı qüvvəsi, təşəbbüskarı, təşkilatçısı, əsas maliyyə yükünü öz üzərinə götürən ölkə bizik – Azərbaycandır və bunu etmişik. Bu layihələrin hər biri tarixi əhəmiyyət daşıyır. Bu layihələrin, ümumiyyətlə, görülən işlərin hamısı Azərbaycan xalqı qarşısında böyük xidmətlərdir. Çıxışımın əvvəlində dediyim kimi, uğurlu inkişafımızı, sabitliyi şərtləndirən, cəmiyyətdə xoş əhval-ruhiyyəni formalaşdıran bizim siyasətimiz və addımlarımızdır. Nəyi demişiksə, onu da etmişik. Bir dənə də icra edilməmiş vəd yoxdur. Heç kim bunu tapa bilməz. 2003-cü ildə və ondan sonrakı illərdə nəyi demişəmsə, onu da etmişəm. Ona görə bizim sözümüzə də, işimizə də xalq tərəfindən böyük inam var. Mən həmişə demişəm ki, bizim sözümüzün qüvvəti imzamız qədər olmalıdır və bu gün bu, belədir”.

Dördüncü regional proqramın ilk ilinin uğurları

Həyata keçirilən məqsədyönlü siyasət struktur islahatları sayəsində 2019-cu ildə ölkəmizdə makroiqtisadi sabitlik təmin edilib, iqtisadi artım prosesləri sürətlənib iqtisadiyyatın dayanıqlı inkişafı yeni mərhələyə daxil olub.

İqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, regionların potensialının reallaşdırılması hesabına iqtisadi inkişafın daha da sürətləndirilməsi ilə bağlı ölkə rəhbəri tərəfindən həyata keçirilən strategiya dördüncü regional proqramın icrası bu istiqamətdə müstəsna rol oynayıb. Son illərdə aparılan nəhəng sosial infrastruktur quruculuğu işləri regionların mənzərəsini tamamilə dəyişib.

Fikrimizin təsdiqi olaraq, bir neçə göstəriciyə diqqət yetirək. Belə ki, 2019-cu ildə:

ölkənin 10 bölgəsində fəaliyyət göstərən sənaye zonalarında istehsalın ümumi həcmində 2,6 dəfə artım qeydə alınıb;

sahibkarlığın inkişafına dövlət dəstəyi göstərilməsi sayəsində Sahibkarlığın İnkişafı Fondu tərəfindən güzəştli kreditlərin verilməsi işləri davam etdirilib. Bu prosesin dövlət büdcəsinə əlavə yük yaratmadan həyata keçirilməsi üçün kreditləşdirmə geri qaytarılan vəsaitlər hesabına təmin edilib, 1573 sahibkarlıq subyektinə 175 milyon manat məbləğində güzəştli kredit verilib;

ixracın təşviqi qeyri-neft məhsullarının ixracı zamanı çəkilən xərclərin bir hissəsinin qaytarılması mexanizmi çərçivəsində yerli ixracatçılara 9 milyon manata yaxın vəsait qaytarılıb;

əvvəlki illə müqayisədə 2019-cu ildə kənd təsərrüfatı emal müəssisələrinin ixracı 14 faiz artıb;

aqrar sektorun inkişafında böyük rol oynayan 33 rayonda 51 aqropark yerli fermer təsərrüfatının yaradılması ilə bağlı plan əsasında 2019-cu ildə 16 aqropark ya fermer təsərrüfatında işlər başa çatdırılıb;

–2019-cu ildə gəlirlərin şəffaflaşdırılması uçotun dürüstləşdirilməsi istiqamətində həyata keçirilən sistemli tədbirlər nəticəsində regionlar üzrə dövlət büdcəsinə 817 milyon manat ya proqnozdan 163 milyon manat artıq vəsaitin daxil olması təmin edilib;

–2005-ci illə müqayisədə regionların qeyri-neft sektoru üzrə ümumi vergi daxilolmalarının xüsusi çəkisi 2 dəfə artaraq 15 faizə çatıb;

əmək bazarının leqallaşması yeni yerlərinin yaradılması hesabına məcburi dövlət sosial sığorta haqqı üzrə regionlardan daxilolmalar 28 faiz artıb, o cümlədən qeyri-dövlət sektorunda artım 50 faiz olub;

işsizlikdən sığorta haqqı üzrə regionların daxilolmaları 39 faiz, o cümlədən qeyri-dövlət bölməsində 70 faiz artıb. Eyni zamanda, regionlarda fərdi sahibkarların sayında 12 mindən çox artım qeydə alınıb.

Qarşıda duran vəzifələr...

Konfransda dördüncü regional proqramın ikinci ilində bir sıra vəzifələrin yerinə yetirilməsi qarşıya mühüm vəzifə kimi qoyulub. Məsələn, toplantıda regional inkişafın mühüm sahəsi sayılan aqrar sektorda həyata keçirilən islahatların davam etdirilməsi xüsusi vurğulanıb. Bildirilib ki, bu, əsas etibarilə ərzaq təhlükəsizliyi komponentlərinin, həmçinin vətəndaşların məşğulluğunun təmin edilməsinə xidmət edir. Hazırda ölkəmiz bir çox məhsullar üzrə öz daxili tələbatını ödəməyə qadirdir. Eyni zamanda, idxal komponentlərindən asılı olan məhsullar üzrə idxalı əvəz edəcək istehsal sahələrinin yaradılması üçün əlverişli imkanlar mövcuddur. Bu istiqamətdə kiçik orta biznesin inkişafına dövlət dəstəyi mexanizminin səmərəsinin artırılması bu cür sahibkarlıq subyektlərinin, xüsusilə qadın gənc sahibkarların ümumi daxili məhsulda, məşğulluqda iştirak payının daha da yüksəldilməsi üçün zəruri tədbirlər görülür.

Konfransda kiçik biznesin məşğulluğun genişlənməsinə imkan yaradan amillərdən biri olan turizmin daha da inkişaf etdirilməsi, regionlarda dağ-mədən sənayesi ətrafında yeni sənaye klasterlərinin formalaşdırılması, iqtisadiyyatın bütün sahələrində əmək məhsuldarlığının artırılması üçün mövcud potensialın reallaşdırılması nəzərdə tutulub.

Şübhəsiz ki, dördüncü regional Dövlət proqramında nəzərdə tutulan vəzifələr, eləcə Azərbaycan Prezidentinin bununla bağlı verdiyi tapşırıqlar bölgələrimizin simasının daha da müasirləşməsinə, insanların rifahının daha da yaxşılaşmasına öz töhfəsini verəcək, milli iqtisadiyyatın dünya iqtisadiyyatında qlobal dəyər zəncirində layiqli yerini təmin etməsini sürətləndirəcək.

 

Vaqif BAYRAMOV

Xalq qəzeti  2020.- 8 fevral.- S.1.