Müstəqil
medianın inkişafı dövlətimiz üçün
prioritetdir
Azərbaycan mətbuatı – 145
Milli mətbuatımızın yaranmasının 145-ci
ildönümünə sayılı günlər qalır. Bu tarixi günün – milli mətbuatımızın
yubileyinin təntənəli şəkildə qeyd olunması
ilə bağlı möhtərəm Prezidentimiz İlham
Əliyevin 30 iyul 2020-ci il tarixli sərəncamı
hər birimiz tərəfindən sevinclə
qarşılanır. Bu, onu göstərir ki,
milli mətbuatımız, mediamızın inkişafı,
jurnalist əməyinin, zəhmətinin qiymətləndirilməsi
dövlət rəhbərinin diqqəti və
qayğısı altındadır. Hətta,
ağır və çətin pandemiya şəraiti də
dövləti bu məsələdən uzaq tuta bilmədi.
Elə sərəncamda da qeyd olunur ki, koronavirus (COVID-19)
pandemiyası ilə əlaqədar Azərbaycan
Respublikasının ərazisində tətbiq edilən
xüsusi karantin rejiminin tələbləri və Azərbaycan
Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında operativ qərargahın
tövsiyələri nəzərə alınmaqla, yubiley tədbirlərinin
keçirilməsini təmin etsin.
Bəli, Azərbaycan dövləti dünyanı
başına götürmüş koronavirus bəlasının
davam etdiyi şəraitdə belə, milli mətbuatımıza,
onun keçdiyi tarixi və şərəfli yola, müasir
medianın inkişafına bu qədər önəm, dəyər
verir. Bu, Azərbaycan dövlətinin maddi-mənəvi
gücü, qüdrəti, özünə güvənməsi
deməkdir. Eyni zamanda, Azərbaycan dövlətinin
koronavirus bəlası ilə bağlı yaranan, yaşanan
ağır sınaqdan, imtahandan da üzüağ,
alnıaçıq çıxacağına
inamımızı artırır, dövlətin əzmini,
iradəsini bir daha ortaya qoyur.
Bəs necə oldu ki, Azərbaycanda milli mətbuat
yarandı. XIX əsrin demokratik-maarifpərvər
ziyalılarından olan-böyük şəxsiyyət və
ustad Həsən bəy Zərdabinin açdığı
cığırla Azərbaycan milli mətbuatının əsası
qoyuldu. Böyük Həsən bəy Zərdabinin
yaratdığı və redaktoru olduğu “Əkinçi” qəzeti
ilə əsası qoyulan Azərbaycan jurnalistikası tarixə,
mədəniyyətimizə öz əbədi
möhürünü vurdu. Böyük əzablar, məhrumiyyətlər,
çətinliklər hesabına əsası qoyulan və Həsən
bəydən başlanan bu yolda milli mətbuatımız
müxtəlif dövrlərdə çox ağır
sınaqlarla qarşılaşsa da, millətin maariflənməsi,
ana dilimizin yaşaması naminə hər çətinliyə
dözdü və tutduğu şərəfli yoldan dönmədi.
“Heç olmaz ki, doğru söz yerdə qalsın” -- deyən
Həsən bəy Zərdabi el-obanın zülmət
içində boğulduğu bir vaxtda ona əl uzatmaq, yolunu
elm, maarif çırağı ilə işıqlandırmaq,
doğru yol göstərmək üçün
“Əkinçi”ni yaratdı.
“Əkinçi” Azərbaycan dilində əsl milli
demokratik və xalq mətbuatının ilk təməl
daşını qoydu. 1875-ci il iyulun 22-dən 1877-ci ilin
sentyabrınadək cəmi 56 nömrəsi çıxan
“Əkinçi” millətin aynası oldu, Azərbaycan
jurnalistikasının bayraqdarına çevrildi. Sonrakı
illərdə görkəmli ziyalılar tərəfindən nəşr
edilən “Ziya”, “Kəşkül”, “Şərqi-rus”,
“İrşad”, “Molla Nəsrəddin” kimi qəzet və
jurnallar “Əkinçi”nin ənənələrini davam
etdirdi. Ötən dövrdə zəngin və
şərəfli yol keçən Azərbaycan mətbuatı
indi özünün yüksəliş mərhələsini
yaşamaqdadır. Bu yeni inkişaf
dövrünün təməlini qoyan ulu öndər Heydər
Əliyev hər zaman mətbuatın cəmiyyətə təsir
gücünü yüksək qiymətləndirib, mətbuat və
söz azadlığı, kütləvi informasiya vasitələrinin
maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi
istiqamətində ardıcıl tədbirlər həyata
keçirib.
Müstəqillik dövründə Azərbaycan mətbuatı
ilə bağlı ilk fərman da məhz Heydər Əliyev tərəfindən
imzalandı.
2000-ci il martın 27-də imzalanan “Azərbaycanda
milli mətbuatın yaradılmasının 125 illiyi”
haqqında fərmanla ölkəmizdə demokratik mətbuatın
125 illiyi təntənəli şəkildə qeyd olundu. Ümumilikdə, ulu öndər mətbuatın
problemlərinin həlli ilə bağlı ondan çox sərəncam
və fərman imzaladı. 1999-cu ildə
“Kütləvi informasiya vasitələri haqqında” beynəlxalq
tələblərə cavab verən qanun qəbul edildi.
Heydər Əliyevin 1998-ci il 6 avqust tarixli
sərəncamı ilə Azərbaycanda senzura ləğv
olundu. 2001-ci il dekabrın 18-də ölkənin
əsas kütləvi informasiya vasitələri və jurnalist
təşkilatlarının rəhbərləri ilə
görüşən ulu öndər mətbuatın problemlərini
müzakirə etdi. Həmin görüşdən
sonra bəzi problemlər operativ həllini tapdı, qəzetlər
əlavə dəyər və mənfəət vergisindən
azad edildi, onlara kreditlər ayrıldı. Ümummilli
liderin mətbuata bu cür dost münasibəti jurnalistlər tərəfindən
də yüksək dəyərləndirildi. Heydər
Əliyev 2002-ci il martın 22-də “RUH” Azərbaycan
Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi tərəfindən
“Jurnalistlərin dostu” mükafatına layiq görüldü.
Bu gün müstəqil mətbuatın
formalaşması və inkişafına xidmət edən siyasət
Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam
etdirilir. Ölkəmizdə söz və mətbuat
azadlığına, kütləvi informasiya vasitələrinə
ən yüksək səviyyədə diqqət və
qayğı göstərilir. Azərbaycanın
artan iqtisadi imkanları mətbuatın inkişafı
yolundakı çətinliklərin aradan
qaldırılmasına, onun aktual problemlərinin həllinə
şərait yaradır. Prezident İlham Əliyevin
2008-ci il 31 iyul tarixli sərəncamı ilə “Azərbaycan
Respublikasında kütləvi informasiya vasitələrinin
inkişafına dövlət dəstəyi
Konsepsiyası”nın təsdiq edilməsi, 2009-cu il aprelin 3-də
Prezident yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinə
Dövlət Dəstəyi Fondunun yaradılması azad
medianı inkişaf etdirmək, mətbuatın maddi-texniki
bazasını möhkəmləndirmək, jurnalistlərin
sosial vəziyyətini yaxşılaşdırmaq məqsədilə
atılan mühüm addımlardandır.
Milli mətbuatımızın yubileylərinin ölkədə
geniş qeyd olunması, KİV-ə birdəfəlik
yardımların göstərilməsi, mətbuat
işçilərinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi
tədbirləri, həmçinin milli mətbuatın
inkişafındakı xidmətlərinə görə
jurnalistlərin fəxri adlarla təltif edilməsi haqqında
sərəncamlar da mətbuata və bu sahədə
çalışanlara göstərilən qayğının
tərkib hissəsidir.
Hər beş ildən bir milli mətbuatımızın
yubileyinin təntənə ilə qeyd olunması artıq ənənəyə
çevirilib. Dövlətimizin başçısı milli mətbuatın
yubileyi ilə bağlı ilk sərəncamı 2005-ci il
iyunun 20-də imzaladı, mətbuatımızın 130 illik
yubileyi bütün ölkə miqyasında qeyd olundu,
çoxlu sayda KİV əməkdaşı orden və
medallarla təltif edildi, fəxri adlara, Prezident təqaüdünə
layiq görüldü. Milli mətbuatımızın
135 illiyi də böyük təntənə ilə qeyd olundu.
Bu dəfə də mətbuat nümayəndələri
fəxri adlara və mükafatlara layiq görüldü,
kütləvi informasiya vasitələrinə maddi yardım məqsədilə
vəsait ayrıldı. Mətbuat
Şurası üçün yeni binanın tikilməsi, onun
müasir avadanlıqla təmin edilməsi, Prezident İlham
Əliyevin binanın açılışında
iştirakı, jurnalistlər qarşısında
çıxışı bir daha bu həqiqəti təsdiq
etdi ki, azad mətbuatın inkişafı dövlət siyasətində
prioritetdir.
Prezident İlham Əliyevin “Azərbaycan mətbuat
işçilərinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi
tədbirləri haqqında” sərəncamı isə
jurnalistlərə yeni əhval-ruhiyyə gətirdi,
böyük rəğbətlə qarşılandı. Eyni zamanda,
2010-cu ildə növbəti bir ilkə imza atıldı.
Heç bir ölkədə analoqu olmayan hadisə
yaşandı. Belə ki, ölkə Prezidentinin 2010-cu
il tarixi sərəncamına əsasən, mətbuat
işçilərinin mənzil-məişət şəraitinin
yaxşılaşdırılması və onlar
üçün yaşayış evlərinin tikilməsi məqsədilə
Prezidentin ehtiyat fondundan Kütləvi İnformasiya Vasitələrinə
Dövlət Dəstəyi Fonduna 5 milyon manat vəsait
ayrıldı. Bu hadisə hər kəs tərəfindən
mətbuat tariximizdə mühüm hadisə kimi dəyərləndirildi.
Təsadüfi deyil ki, 2010-cu il dekabrın 1-dən 20-dək
“RUH” Azərbaycan Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi
2010-cu ildə “Jurnalistlərin dostu” mükafatı qalibinin
müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı
KİV və jurnalist təşkilatları arasında
keçirdiyi sorğunun nəticələrinə əsasən,
Prezident İlham Əliyev kütləvi informasiya vasitələrinin
inkişaf etdirilməsi sahəsindəki xidmətlərinə
görə “Jurnalistlərin dostu” mükafatına layiq
görüldü.
2013-cü
il iyulun 22-də dövlətimizin
başçısı jurnalistlər üçün
tikilmiş binada Milli Mətbuat Günü münasibətilə
mənzillərin paylanılması mərasimində
iştirak etdi, tarixi nitq söylədi. Həmin binanın
istifadəyə verilməsi ilə müxtəlif media
qurumlarında çalışan 156 jurnalist və onların
ailəsi ev sahibi oldu, onların sevincinə
sevinc qatıldı. Həmin gün Prezident
İlham Əliyev jurnalistlər üçün inşa edilən
ikinci binanın təməlqoyma mərasimində də
iştirak etdi. Bütün bunların nəticəsidir
ki, dövlətimizin başçısı həmin il noyabrın 24-də ikinci dəfə
“Jurnalistlərin dostu” seçildi.
Bundan başqa, 2015-ci il iyunun 2-də
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev milli mətbuatın 140
illik yubileyinin keçirilməsi haqqında sərəncam
imzaladı. Sərəncama əsasən, Bakıda və respublikamızın
bölgələrində milli mətbuatın
yaranmasının 140 illiyi ilə əlaqədar
çoxsaylı tədbirlər keçirildi.
2016-cı il iyulun 21-də isə dövlətimizin
başçısı “Azərbaycan Respublikasında nəşr
olunan qəzetlərə birdəfəlik maliyyə
yardımı ayrılması haqqında “ sərəncam
imzaladı. Sərəncama əsasən, Azərbaycanda nəşr
olunan qəzetlərə birdəfəlik maliyyə
yardımı göstərmək üçün 2016-cı il dövlət büdcəsində nəzərdə
tutulmuş Prezidentin ehtiyat fondundan Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi
İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət
Dəstəyi Fonduna bir milyon manat vəsait ayrıldı.
Prezident İlham Əliyevin həmin gün
imzaladığı digər sərəncama
əsasən isə Azərbaycan mətbuat işçilərinin
mənzil şəraitinin
yaxşılaşdırılması üçün inşa
olunan yaşayış binasının tikintisinin davam etdirilməsi
məqsədilə 2016-cı il dövlət büdcəsində
nəzərdə tutulmuş Prezidentin ehtiyat fondundan Kütləvi
İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına
Dövlət Dəstəyi Fonduna üç milyon manat
ayrıldı.
2017-ci il iyulun 20-də Prezident İlham Əliyev
jurnalistlər üçün tikilmiş ikinci binada Milli Mətbuat
Günü münasibətilə mənzillərin
paylanılması mərasimində iştirak etdi, daha 255
jurnalist və jurnalist ailəsi sevindirildi. Həmin
gün dövlətimizin başçısı. həmçinin
üçüncü binanın təməlini qoydu və Prezidentin
sərəncamı ilə üçüncü binanın
tikintisi üçün 2017-ci il dövlət büdcəsində
nəzərdə tutulmuş Prezidentinin ehtiyat fondundan 5 milyon
manat ayrıldı. Dövlət başçısının
daha bir sərəncamı ilə Azərbaycan
Respublikasında nəşr olunan qəzetlərə birdəfəlik
maliyyə yardımı edildi. Yenə də bütün
bunların nəticəsidir ki, Prezident İlham Əliyev
2017-ci ildə də “Jurnalistlərin dostu” mükafatına
layiq görüldü. Artıq jurnalistlər
üçün nəzərdə tutulan 3-cü bina da istifadəyə
hazırdır. Yaxın zamanlarda bu binanın da təntənəli
açılışı gözlənilir və daha 255
jurnalist və jurnalist ailəsi sevindiriləcək. Həmçinin,
ölkə Prezidentinin milli mətbuatın 145 illik yubileyi ilə
bağlı sərəncamına əsasən, jurnalistikada zəhməti,
əməyi olan növbəti bir qrup media mənsubu fəxri adlar,
orden və medallarla təltif olunacaqdır.
Bəli, bir daha qürur hissi ilə
qeyd etmək lazımdır ki, bu addımlar Həsən bəy
Zərdabi yoluna, onun irsinə, yolunun davamçılarına,
“dördüncü hakimiyyət” sayılan media mənsublarına
Azərbaycan dövlətinin və dövlət
başçısının münasibətinin, dəyərinin
göstəricidir. Azərbaycan Prezidenti 2017-ci ildə jurnalistlər
üçün tikilən ikinci binanın
açılışında media mənsublarını
özünün köməkçiləri adlandıraraq, bir
daha onlara yüksək dəyər verdiyini və güvəndiyini
nümayiş etdirdi. Bu, əsl lider, əsl rəhbər
yanaşması idi və bu yanaşma hər an öz təsdiqini
tapmaqdadır. Bütün bunlar onu deməyə əsas verir
ki, Azərbaycanda dövlət-media münasibətləri
bundan sonra da yüksək səviyyədə olacaq, media mənsubları
bundan sonra da uğurlarını davam etdirəcəkdir. Onlar Həsən bəy Zərdabi yolunu daim
işıqlandıraraq, qələmləri, sözləri ilə
Azərbaycan dövlətini və dövlətçiliyini
dünyaya tanıdacaq, əsl peşəkarlıq göstərərək,
sözün dəyərini artıracaqlar!
Mətbuatın 145 illik yubileyinə fövqəladə alışmadığımız bir şəraitdə -- koronavirus pandemiyası dönəmində hazırlaşırıq. Bunun özü də bir ilkdir. Bəlkə də başqa dövlətlərdə olsaydı, belə bir dönəmdə bu yubleyin keçirilməsi heç yada da düşməzdi. Amma fərqimiz və üstünlüyümüz də elə ondadır ki, biz, hətta, ən mümkünsüz olan vəziyyətin belə öhdəsindən gəlmək, irəliyə doğru addımlar atmaq əzmindəyik. Bu əzmkarlıq üçün, dövlət başçımıza minnətdarıq.
Jalə
ƏLİYEVA,
Milli Məclisin
deputatı, Ailə, qadın və uşaq məsələləri
komitəsi sədrinin müavini, professor
Xalq qəzeti 2020.- 5 iyul.- S.3.