Birinci dərəcəli məsələ insanların sağlamlığıdır

 

Əgər vətəndaşlarımız bundan sonra da məsuliyyətli olarlarsa, – mən qeyd etməliyəm ki, son müddət ərzində biz bu məsuliyyəti doğrudan da görürük, hiss edirik, bu, real nəticələrdə öz əksini tapır, – hesab edirəm ki, qısa müddət ərzində biz normal, adi həyata qayıda bilərik. Amma buna nail olmaq üçün əlbəttə ki, vətəndaşların məsuliyyəti hazırda birinci dərəcəli məsələdir.

 

İlham ƏLİYEV

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

 

Pandemiya dövründə ölkədə modul tipli xəstəxanaların istifadəyə verilməsi koronavirusa yoluxanların lazımi tibbi xidmətlərlə əhatə olunması üçün vahid idarəetmə və tibbi əlaqələndirmənin təmin edilməsində böyük rol oynayır . Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Tibb Mərkəzinin koronaviruslu xəstələrin müalicəsi üçün nəzərdə tutulan, avqustun 31-də açılışı olan mod ul tipli növbəti hospitalı müasir standartlara cavab verməklə, həm də son model tibbi avadanlıqla təchiz olunub. Bu da öz növbəsində koronaviruslu xəstələrin müalicəsi işini yüksək səviyyədə aparm a­ğa geniş imkan verəcək.

Hospitalda koronavirus infeksiyası­na yoluxmuş xəstələrin müalicəsi üçün bütün şərait yaradılıb. Bu il iyulun 7-də açılan 800 çarpayılıq modul tipli hospital artıq 2277 çarpayılıq tibb müəssisəsinə çevrilib. Burada hər bir çarpayı oksigen xəttinə birləşmiş cihazlarla təmin olunub. Tibb müəssisəsində, ümumilikdə 267 reanimasiya çarpayısı var. Burada quraş­dırılan avadanlıqlar istər müalicə, istərsə də müayinə işini ən yüksək səviyyədə aparmağa imkan verir. Hospitalın la­boratoriyalarında müxtəlif müayinələri dəqiqliklə və operativ şəkildə aparmaq mümkün olacaq. Tibb müəssisəsində yaradılan məlumatların idarəetmə sistemi sayəsində mərkəzi qərargahda müalicə prosesinə aid bütün məlumatlar qəbul edilir və müalicə prosesi bu qərargahdan idarə olunur.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev hospitalın açılışında videoformatda işti­rak və şıxış edərək ölkəmizdə yeni böyük xəstəxananın açılışı münasibətlə hər kəsi təbrik edib. İyul ayının əvvəlində həmin ərazidə birinci xəstəxananın açılışında iştirak etdiyini qeyd edərək bildirib ki, o xəstəxanada çarpayıların sayı 800- dən çox olmaqla, ölkəmizin ən böyük xəstəxanalarından biridir. Həmin gün avqustun sonuna qədər həmin ərazidə daha bir xəstəxananın tikilməsi ilə bağlı göstəriş verdiyini xatırladaraq, avqustun 31-də açılışı edildiyini deyib.

Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyevin müvafiq tapşırıqlarına əsasən, pandemiyanın qarşısının alınması, əhalinin sağlamlığının qorunması məqsədilə həyata keçirilən önləyici kompleks tədbirlər çərçivəsində ölkə ərazisində ümumilikdə 10 modul tipli xəstəxana kompleksi quraşdırı­lıb. Mayın 7-də Bakıda 1 saylı Kliniki Tibbi Mərkəzdə ilk, iyunun 9-da 28 saylı Bilgəh qəsəbəsi Birləşmiş Şəhər Xəstəxanasının, 1 saylı Sumqayıt Şəhər Xəstəxanasının və Abşeron rayonunun Saray qəsəbə xəstəxanasının, iyunun 24- də 1 saylı Gəncə Şəhər Xəstəxanasının modul tipli infeksion xəstəliklər korpus­ları, iyulun 6-da Xətai rayonunda modul tipli hospital istifadəyə verilib. Növbəti modul tipli infeksion xəstəliklər korpusu Qobustan rayonunda, daha sonra Şəkidə, Qəbələdə quraşdırılıb. Bu komplekslər rayon mərkəzi xəstəxanalarının yaxınlı­ğında quraşdırılaraq onlara təhkim olunur ki, bu da koronavirus xəstələrinin lazımi tibbi xidmətlərlə əhatə olunması üçün vahid idarəetməni və tibbi koordinasiyanı təmin edir.

Yeni açılan xəstəxanada 820-dən çox çarpayı mövcud olmasına baxmayaraq, qısa müddət ərzində çarpayıların sayını 1500-ə qədər artırmaq mümkündür. Xəstəxanada 130 intensiv terapiya-rea­nimasiya yeri olduğundan, COVID --19 ilə aparılan mübarizədə çox önəmli rol oynayacağı bəllidir. Cəmi altı ay ərzində ölkəmizin çarpayı fondu böyük dərəcədə artırılmışdır. Paytaxtda ən gözəl və ən müasir xəstəxana -- Yeni Klinika açıl­mışdır. Yeni Klinikada çarpayıların sayı 600-ə yaxındır. Hazırda təqribən 400-ə yaxın çarpayı hazır vəziyyətdədir. Bu­nunla bərabər, modul tipli 11 xəstəxana inşa edilmişdir. Bu xəstəxanalarda çarpayıların sayı 4100 səviyyəsindədir. Nəzərdə modul tipli daha 7 xəstəxananın tikintisi tutulsa da, hazırda buna ehtiyac yoxdur. Çünki ölkəmizdə xəstələrin sayı azalır və əgər ehtiyac yaranarsa, qısa müddət ərzində əlavə 1400 çarpayılıq xəstəxanalar inşa oluna bilər. Ehtiyat variantı kimi iki Olimpiya Kompleksi də xəstəxana vəziyyətinə gətirilib və orada da 300-dən 500-ə qədər xəstə müalicə ala bilər.

Bütün bunlar bir daha onu göstərir ki, COVID ilə mübarizədə Azərbaycan çox uğurlu fəaliyyət aparır, qəbul edilmiş qərarlar vaxtında və yüksək keyfiyyətlə icra edilir. Bu və digər amillər imkan ver­di ki, vəziyyət nəzarət altında saxlanılsın. Hazırda COVID xəstələri üçün 41-i son 17 il ərzində inşa edilmiş 46 xəstəxana fəaliyyət göstərir. Məhz regionların sosi­al-iqtisadi inkişafı dövlət proqramlarının icrası nəticəsində bütün bölgələrimizdə, bütün şəhərlərimizdə müasir tibb ocaqları yaradılıb. Əgər vaxtında bu xəstəxanalar tikilməsəydi, bu gün xəstələrimiz çox ağır vəziyyətə düşə bilərdik. Ötən dövrdə nəinki xəstəxanalar tikilib, həm də ən müasir avadanlıqlarla təchiz olunub və bu gün də bu proses davam etdirilir.

COVID – 19 - la mübarizədə ölkəmizin səhiyyə sisteminin maddi-tex­niki bazası xüsusi rol oynayır. Bununla bərabər, laboratoriyaların sayı bir neçə dəfə artıb. Pandemiya başlayanda 6 labo­ratoriya olan ölkədə bu gün o laborato­riyaların sayı 45-ə çatdırılır. Ölkəmizdə 928 mindən çox test keçirilibdir. Adambaşına düşən testlərin sayına görə Azərbaycan dünya miqyasında qabaqcıl yerlərdədir. Bu da təbiidir, nə qədər çox test keçirirsən, o qədər də çox yoluxma halları aşkarlanır.

Çıxışında koronavirusla mübarizədə fədakarlıq göstərən Azərbaycan həkimlərinə xüsusi diqqət göstərildiyini, səhiyyə sistemində çalışanların daim dövlət tərəfindən qayğı ilə əhatə olundu­ğunu, iş yerlərinin müasirləşdirilməsinin, eyni zamanda, onların maliyyə vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasının daim diqqət mərkəzində olduğunu deyən Pre­zident pandemiya dövründə bu diqqətin daha da genişmiqyaslı olduğunu qeyd edib. Əsas problemin həkimlərin sayında olduğunu, bütün ölkələrdə həkimlərin sa­yının normal həyat rejiminə hesablandı­ğını diqqətə çatdıran dövlət başçısı, əlavə həkimlərin Azərbaycana dəvət edilməsini gündəlikdə duran məsələlərdən biri hesab edərək, beş ölkədən – Türkiyədən, Rusiyadan, Çindən, İtaliyadan, Kuba­dan həkim briqadalarının gəlməsinin əhəmiyyətini vurğulayıb.

Prezident bildirdi ki, biz Ümumdün­ya Səhiyyə Təşkilatı ilə ilk günlərdən sıx təmasda idik. Bu gün də bu təmaslar davam edir: “Bildiyiniz kimi, Ümumdün­ya Səhiyyə Təşkilatı Azərbaycanda bu sahədə görülən işlərə çox yüksək qiymət vermişdir və Azərbaycanı nümunəvi ölkə adlandırmışdır. Bu, həqiqətən də belədir. Yəni, görülmüş işlər, bu sahəyə ayrılan dövlət vəsaiti, səfərbərlik işləri, xəstəxanaların, laboratoriyala­rın inşası, sosial proqramların həyata keçirilməsi – bütün bunlar əminəm ki, bizim mübarizədə əsas rol oynamışdır. Ona görə bu gün də bu təmaslar davam edir və əminəm ki, biz birgə səylərlə bu məsələnin – COVID-in nəzarətdə saxlan­masını təmin edəcəyik”.

Hazırda dünyada gedən araşdırma­lar, tədqiqatlar, peyvəndlər üzərində işin aparılması ümidverici siqnallar verir. Bir neçə şirkətlə COVID – 19 -a qarşı peyvəndin ölkəmizə gətirilməsi ilə əlaqədar fəal iş aparılır. Azərbaycan bu sahədə də peyvəndi əldə edən birinci ölkələr sırasında olacaqdır. Çünki ölkəmizdə artıq bir müddətdir ki, bu məsələ ilə əlaqədar işə başlanı­lıb. Ancaq burada əsas şərt peyvəndin bütün sınaq mərhələlərindən keçməsidir. Mütəxəssislər bildirirlər ki, istənilən yeni peyvənd bir neçə mərhələdən keçir və yalnız ondan sonra bazara çıxarılır, insanların vaksinasiyası üçün istifadə olunur. Dövlət başçısı bununla bağ­lı dedi: “Ona görə bütün mərhələlər, şirkətlərin apardığı bütün araşdırmalar öz nəticəsini verəndən, bütün sınaq testləri və beynəlxalq sertifikatlaşdır­ma aparılandan sonra biz bu peyvəndi ölkəmizə gətirəcəyik və ümid edirəm, ondan sonra demək olacaq ki, bu dəhşətli vəziyyət arxada qalıb. Hesab edirəm ki, biz o vaxta qədər öz addımlarımızı mövcud vəziyyətə uyğun atmalıyıq. ...Əgər müsbət dinamika davam edərsə və xəstələrin sayında artım olmazsa, onda əminəm ki, bundan sonra da yumşalma tədbirləri görüləcəkdir. Çünki hazır­da ölkəmizdə hər gün 100-dən 200-ə qədər insan yoluxur və əvvəlki aylarla müqayisədə bu, əlbəttə ki, daha yaxşı nəticədir. Ancaq vəziyyəti daim nəzarət altında saxlamaq üçün həm gündəlik monitorinq aparılır və aparılacaqdır, eyni zamanda, yumşalma addımları elə atılma­lıdır ki, xəstələrin sayı kəskin artmasın”.

Dövlət başçısı çıxışında hazırda bir neçə ölkənin artıq öz sərhədlərini və bir çox obyektlərini açdığını, turistləri qəbul etməyə başladıqlarını və bunun nəticəsində də, orada xəstələrin sayının kəskin artdığını bildirdi. Həqiqətən də inkişaf etmiş Avropa ölkələrində avqust ayında xəstələrin sayı pik həddə çatıbdır, hətta aprel ayının səviyyəsinə qalxıbdır. Əslində, aprel ayından yay aylarına qədər bütövlükdə dünyada, o cümlədən Avropa­da xəstələrin sayının azalması müşahidə olunurdu. Bu, bir daha onu göstərir ki, bu xəstəlik heç də yoxa çıxmayıb və belə olan halda dövlət tərəfindən bütün lazımi addımlar atılmalıdır, eyni zaman­da, vətəndaşlar da çox sadə qoruyucu metodlardan istifadə etməlidir -- məsafə saxlamalıdır, maska taxmalıdır, dezinfek­siya vasitələrindən istifadə etməlidir.

Prezident, həmçinin təəssüflə qeyd etdi ki, bu gün hələ də bu vəziyyəti dərk etməyənlər, məsuliyyətini itirmiş insanlar da mövcuddur və qaydala­rın kobudcasına pozulması halları da vardır. Bununla bağlı fikir söyləyən dövlət başçımız dedi: “Cəza tədbirləri bütün kateqoriyalardan olan insanla­ra tətbiq edilir. Heç bir ayrı-seçkiliyə yol verilməməlidir və verilmir. İctimai vəziyyətinə, ictimai statusuna baxma­yaraq qanun qarşısında hamı bərabərdir. Azərbaycanda bərabərlik, ədalət və qanunun aliliyi əsas prinsiplərdən biridir və mən bütün vətəndaşları məsuliyyətə çağırıram. Birincisi, özlərini, öz yaxın­larını qorumaq üçün daha məsuliyyətli olmalıdırlar, digər tərəfdən qaydaları pozanlar, böyük kütləvi tədbirlər təşkil edənlər və beləliklə, ölkə qanunları ilə və mövcud olan qaydalarla nümayişkaranə hesablaşmayanlar mütləq öz cəzasını alacaq və alır. İctimaiyyət də bu məsələ ilə bağlı məlumatlandırılır. Hesab edirəm ki, Azərbaycan vətəndaşları yaxşı görürlər ki, qanun hər kəs üçün qanundur. Heç kim qanundan üstün ola bilməz, heç kimdə heç bir imtiyaz ola bilməz və heç kimə heç bir güzəşt edilmir və edilməyəcək”.

Ölkəmizdə həqiqətən də COVID–19-a qarşı mübarizə tədbirləri çərçivəsində görülmüş bütün işlər bir məqsədi güdür ki, biz bu vəziyyətdən az itkilərlə çıxaq və buna da nail oluruq. COVID-lə bağlı ölkəmizdə əldə edilmiş nəticələr doğrudan da çox dəyərlidir. Bizdə məhz bu tədbirlər nəticəsində minlərlə insanın həyatını qorumaq müm­kün oldu, xəstəlik geniş vüsət almadı, vəziyyət nəzarətdən çıxmadı. Əminik ki, birgə səylər nəticəsində, həm də bundan sonra dövlətin qətiyyətli və düşünül­müş ədalətli addımları, vətəndaşların məsuliyyəti imkan verəcək ki, ölkəmiz bu ağır vəziyyətdən az itkilərlə çıxaq və daha tez bir zamanda normal, adi həyata qayıdacağıq.

 

Zərifə BƏŞİRQIZI

Xalq qəzeti  2020.- 5 sentyabr.- S.4.