Azərbaycanda regionların inkişafı diqqətdə saxlanılır

Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qlobal pandemiya dövründə Azərbaycanın bölgələrinin inkişafı istiqamətində atılan addımlar, reallaşdırılan layihələr diqqət çəkir. Ötən müddət ərzində dövlətimizin başçısının rayonlara səfərləri çərçivəsində mülki və hərbi obyektlərin, yeni müəssisələrin açılış mərasimlərindəki çıxışları, imzaladığı sərəncamlar, müvafiq strukturların nümayəndələrinə verdiyi tapşırıq və tövsiyələri də mühüm önəm daşıyır. Bu qayğı və diqqət bölgələrimizə yeni nəfəs gətirməklə yanaşı, yeni imkanlar açır, rayon mərkəzləri və kəndlərimiz daha da tərəqqi edir, abadlaşır.

Prezident İlham Əliyev avqustun 24-də Faiq Qürbətovu Biləsuvar Rayon İcra Hakimiyyətinin, Elmir Bağırovu isə Saatlı Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı vəzifələrinə təyin edilmələri ilə əlaqədar videoformatda qəbulu zamanı çıxışında rayonlarda regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət proqramları çərçivəsində mühüm layihələrin reallaşdırıldığını, infrastruktur tədbirlərinin uğurla icra edildiyini, hazırda isə dördüncü regional inkişaf proqramının yerinə yetirildiyini diqqətə çatdırıb: “Bu proqramlar, məhz yerlərdən gələn müraciətlər əsasında tərtib edilib və ardıcıllıqla icra olunur. Əgər 2004-cü ildə birinci proqram və ondan sonrakı illərdə digər proqramlar qəbul olunmasaydı, bu gün Azərbaycan regionları bu qədər inkişaf edə bilməzdi. Biz bütün bölgələrdə əsas infrastruktur layihələrini ya başa çatdırdıq, ya da ki, buna çox yaxınıq. O cümlədən, Biləsuvar və Saatlı rayonlarında elektrik enerjisi ilə bağlı məsələlər öz həllini tapıbdır. Qazlaşdırma təqribən 100 faizə yaxınlaşır və 100 faiz olmalıdır. Növbəti illərdə qazlaşdırma 100 faiz səviyyəsinə çatmalıdır”.

Dövlətimizin başçısı həmin çıxışında diqqəti, eyni zamanda, ölkənin aqrar sektorundakı mövcud vəziyyətə yönəldib. Bildirib ki, bu sahədə gerçəkləşdirilən islahatlar artıq öz səmərəsini verir. Yeddi ay ərzində kənd təsərrüfatı istehsalında artım qeydə alınıb. Düzdür, bu, o qədər də yüksək rəqəmlərlə ölçülmür, daha da yüksək ola bilərdi. Ancaq quraqlıq kənd təsərrüfatında böyük problemlər yaradıb. Buna baxmayaraq, ölkə üzrə taxılçılıqda orta məhsuldarlıq bu il 30 sentnerə yüksəlib. Müasir texnologiyaların tətbiq olunduğu və suvarma problemlərinin öz həllini tapdığı təsərrüfatlarda isə bu rəqəm hər hektardan 70 sentnerə çatıb. Bu da Avropanın ən qabaqcıl ölkələrinin səviyyəsində olan nəticədir. Bu, onu göstərir ki, düzgün yanaşma reallaşdırılsa, bütün aqrotexniki qaydalara əməl edilsə, suvarma məsələləri öz həllini tapsa, o zaman qarşıya qoyulan məqsədə də nail olmaq mümkündür.

Regionlara göstərilən diqqətin nəticəsidir ki, artıq bölgələrdə sosial-iqtisadi sahələrdə dinamik inkişaf nəzərə çarpır. Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramının xətti ilə yeni layihələr gerçəkləşdirilir. Eyni zamanda, hər il bu proqrama əlavələr edilir. İnsanların maddi durumu da diqqətdə saxlanılır. Öz sosial şəraitini tam təmin edə bilməyən vətəndaşın köməyinə dövlət gəlir. Hazırda respublikada 84 min ailə ünvanlı sosial yardım alır. Bu il 90 min insan üçün ictimai ödənişli işyerləri açılır.

Pandemiya şəraitində regionlarda makroiqtisadi sabitliyin qorunması, iş yerlərinin və məşğulluğun saxlanılması, eləcə də inkişafı, büdcə gəlirlərinin iqtisadi bazası olan daxili tələbin və investisiyaların dəstəklənməsi, habelə “kölgə iqtisadiyyatı”nın aradan qaldırılması istiqamətində ciddi addımlar atılması da bölgələrdə iqtisadi dinamikaya öz müsbət təsirini göstərib.

Pandemiya şəraitində regionlarda iş yerlərinin yaradılmasına, özünüməşğulluğun təmin olunmasına da prioritet istiqamət kimi yanaşılıb. Buna görə də Azərbaycanda əmək və məşğulluq sahəsində həyata keçirilən islahatlar nəticəsində əmək qanunvericiliyi beynəlxalq əmək normalarına uyğunlaşdırılıb, əmək bazarının təkmilləşdirilməsi, əmək münasibətlərinin sosial dialoq, kollektiv müqavilələr və sazişlərlə tənzimlənməsi istiqamətində uğurlu nəticələr əldə olunub. Bu, statistik göstəricilərdə də öz ifadəsini tapıb. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, bu ilin ilk yarısında fəaliyyətə başlayan iş yerlərinin 44,6 faizi qeyri-dövlət sektorunda yaradılıb. Yeni iş yerlərinin 71,8 faizi Bakı şəhərinin, 0,8 faizi Naxçıvan Muxtar Respublikasının, 27,4 faizi digər regionların, o cümlədən, 8,2 faizi Aran, 6,6 faizi Lənkəran, 4,2 faizi Gəncə-Qazax, 2,2 faizi Dağlıq Şirvan, 2 faizi Abşeron, 1,8 faizi Yuxarı Qarabağ, 1,3 faizi Şəki-Zaqatala, 0,9 faizi Quba-Xaçmaz, 0,2 faizi isə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonlarının payına düşüb.

Dövlətimizin başçısının pandemiya dövründə bölgələrə vaxtaşırı səfərləri çərçivəsində müxtəlif təyinatlı infrastruktur obyektləri, yeni müəssisələr istifadəyə verilib. Məsələn, bu ilin ötən aylarında Naxçıvan Muxtar Respublikasında 2 ambulatoriya-poliklinika müəssisəsi, Sumqayıt şəhərində 2 tibbi maska istehsalı, qoruyucu kombinezonların istehsalı müəssisələri, modul tipli xəstəxana, Gəncə şəhərində tikinti materialları istehsalı zavodu, Gəncə Şəhər Xəstəxanasının modul tipli infeksion xəstəliklər korpusu, 200 çarpayılıq xəstəxana binası, Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin yeni tədris korpusu, Şəki şəhərində modul tipli xəstəxana, 200 çarpayılıq xəstəxana binası, Abşeron rayonunda modul tipli xəstəxana, Ağcabədi rayonunda “Asan Həyat” kompleksi, dənli bitki toxumlarının emalı zavodu, Ağstafa rayonunda “Azərxalça” ASC-nin filialı, Aqrar Sənaye Kompleksi, Balakən rayonunda regional “Asan xidmət” mərkəzi, Balakən Şəhər Uşaq İncəsənət Məktəbinin yeni binası, Qazax rayonunda əhəng zavodu, Şəmkir rayonunda “Şəmkirçay” Sutəmizləyici Qurğular Kompleksi və s. mühüm əhəmiyyətli obyektlər istifadəyə verilib.

Regionların sosial-iqtisadi inkişafına yönəldilən dövlət proqramlarına uyğun olaraq son illər Azərbaycanda uzun müddət təbii qaz almayan yaşayış məntəqələrinin, həmçinin indiyədək qazlaşdırılmayan kənd və qəsəbələrin mavi yanacaqla təmin edilməsi istiqamətində genişmiqyaslı işlər aparılıb.

Sözügedən sahəyə xüsusi diqqətin nəticəsidir ki, artıq ölkə üzrə əhali sektorunun qazlaşdırma səviyyəsi 96 faizi ötüb. Xatırladaq ki, Azərbaycanda qazlaşdırmanın səviyyəsi 2010-cu il yanvarın 1-də 62,2 faiz təşkil edirdi. Həmin vaxtdan indiyədək bu göstərici 33,8 faiz artıb.

Bu il may ayının 1-nə aid statistikaya görə, ölkədə ümumilikdə qazdan istifadə edən əhali qrupu abonentlərinin sayı 2 milyon 277 min 298-ə bərabər olub.

Bütün bunlar Azərbaycanda investisiyaların qeyri-neft sektoruna, xüsusən də regionların inkişafına yönəldilməsinin, əlverişli sahibkarlıq və biznes mühitinin formalaşdırılmasının, işsizlik probleminin həllinin, əhalinin həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması məsələlərinin Prezident İlham Əliyevin yeritdiyi iqtisadi siyasətin məntiqi nəticəsidir.

Onu da vurğulayaq ki, dövlətimizin başçısı hökumətin həyata keçirdiyi tədbirlərin icra prosesini daim nəzarətdə saxlayır, habelə ölkənin strateji resurslarını qlobal layihələrin reallaşdırılması istiqamətində səfərbər edir.

Prezident İlham Əliyev pandemiya dövründə də vaxtaşırı bölgələrdə səfərdə olur, yerlərdə əmək kollektivləri ilə görüşür, insanların sosial probleri ilə dərindən maraqlanır, eyni zamanda, müxtəlif təyinatlı infrastruktur obyektlərinin, yeni müəssisələrin istifadəyə verilməsi mərasimlərində iştirak edir.

Yeri gəlmişkən, burada bir məqamı xüsusilə vurğulamaq istərdik. Belə ki, ölkə rəhbərinin müvafiq tapşırıqları əsasında respublikamızda kənd yollarının inşası və yenidən qurulması geniş vüsət alıb. Bütün bölgələrdə kənd yollarının tikintisi ilbəil daha da genişləndirilir. Bu, həm sosial, həm də iqtisadi layihələrdir. Həmin layihələrin icrası nəticəsində on minlərlə yeni iş yeri açılır. Təzə kənd yolları yerlərdə aqrar bölmənin əsaslı şəkildə inkişafına təkan verir, kənd təsərrüfatı məhsullarının bazarlara rahat və operativ şəkildə çatdırılmasına əlverişli şərait yaradır. Kənd yollarının inşasının genişləndirilməsi məqsədilə büdcə vəsaiti ilə yanaşı, Prezidentin Ehtiyat Fondundan da əlavə vəsait ayrılır.

Lakin bütün bunlara baxmayaraq, əhalini narahat edən bir sıra çətinliklər də var ki, ölkə rəhbəri həmin problemlərin həllinə həssaslıqla yanaşır. Məsələn, içməli su və meliorasiya sahəsində görülməli işlər çoxdur. Kollektor-drenaj sistemlərinin təmizlənməsinə, subartezian quyularının qazılmasına, yeni içməli su xətlərinin çəkilməsinə ciddi ehtiyac duyulur və hazırda bu istiqamətdə mühüm layihələr reallaşdırılır.

Yeri gəlmişkən, “Su ehtiyatlarından səmərəli istifadənin təmin edilməsinə dair 2020–2022-ci illər üçün Tədbirlər Planı”nda yuxarıdakılarla bərabər, suvarma suyundan güzəştli istifadənin yeni mexanizminin hazırlanması, suvarılan torpaqlarda əkin strukturunun müəyyənləşdirilməsi və torpaqların meliorativ vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, II Bakı su kəmərinin məhsuldarlığının artırılması ilə bağlı texniki-iqtisadi əsaslandırmanın işlənilməsi, Oğuz–Qəbələ–Bakı su kəmərinin məhsuldarlığının artırılması, III Şollar su kəmərinin mənbəyinin yaradılması və digər məsələlərin həllini tapması da qarşıya mühüm vəzifələr kimi qoyulub.

V.BAYRAMOV

Xalq qəzeti 2020.- 12 sentyabr.- S.1.