Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatının beynəlxalq nüfuzunun daha da artırılmasına fundamental töhfələr verir

 

Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatının vahid səsini ucaldaraq, hərəkatın maraqlarını bütün mümkün beynəlxalq platformalarda müdafiə etmişdir. Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatı çərçivəsində həmrəyliyin artırılması, beynəlxalq arenada hərəkatın mövqeyinin və nüfuzunun gücləndirilməsi sahəsində birgə səylər göstərməkdə davam edəcək.

 

 

İlham ƏLİYEV

 

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

 

 

Hər bir dövlətin dünya birliyindəki nüfuzu və mövqeyi, ilk növbədə, onun xarici siyasətdəki uğurları, həmçinin beynəlxalq və regional qurumlardakı fəaliyyəti, o cümlədən demokratik dəyərlərə verdiyi qiymətlə səciyyələnir. SSRİ –nin süqutundan sonra dövlət müstəqilliyini bərpa edən Azərbaycan ilk gündən müstəqil xarici siyasət kursunu prioritet vəzifə kimi qarşıya qoydu. Söz yox ki, ilk illər buna nail ola bilmədi. Lakin 1993- cü ilin ikinci yarısından başlayaraq, ölkəmiz indiyədək müasir beynəlxalq münasibətlər sistemində etibarlı strateji tərəfdaş, güclü və nüfuzlu müstəqil dövlət kimi tanınır. Cənubi Qafqaz geosiyasi məkanında lider dövlət olan Azərbaycan bu gün Prezident İlham Əliyevin müəyyənləşdirdiyi çoxvektorlu xarici siyasət kursu nəticəsində həm ikitərəfli münasibətlər kontekstində, həm də çoxşaxəli əlaqələr fonunda sülhün və təhlükəsizliyin təmin olunmasına fundamental töhfələr verir.

 

 

Qürurverici haldır ki, bu gün Azərbaycanın razılığı olmadan re­gionda hər hansı bir layihənin real­laşdırılması mümkün deyil. Ölkəmiz qlobal xarakterli məsələlərin həllində fəal iştirak edir. Buna zəmin yaradan əsas siyasi-strateji faktorlardan biri Azərbaycanın qlobal tribuna rolunu oynayan beynəlxalq qurumlarda uğurla təmsil olunmasıdır.

 

Azərbaycanın regional və qlobal səviyyədə fəaliyyəti, o cümlədən beynəlxalq əməkdaşlığı getdikcə genişlənir, mövqeyi möhkəmlənir. Hazırda ölkəmiz iki nüfuzlu beynəlxalq təşkilata – Qoşulmama Hərəkatına və Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasına sədrlik edir. Bu qurumlara uğurlu sədrlik beynəlxalq aləmdə də yüksək dəyərləndirilir. Bununla yanaşı, bu gün respublikamızın müstəqil dövlət kimi nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlara, o cümlədən BMT, ATƏT, Avropa Şurası, İslam Konfransı Təşkilatı, Müstəqil Dövlətlər Birliyi, Qoşulma­ma Hərəkatı, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurası, GUAM regi­onal qrupu və digər təşkilatlarla fəal əməkdaşlığı ölkəmizin dünya birliyində getdikcə artan nüfuzunun göstəricisidir.

 

Azərbaycan 2011-ci ildə Qo­şulmama Hərəkatına tam hüquqlu üzv qəbul edilmişdir. Hərəkata üzv ölkələrin 2016-cı ildə Venesu­elada keçirilmiş zirvə görüşündə 2019-2022-ci illər üzrə sədrliyin Azərbaycana həvalə edilməsi barədə yekdil qərar qəbul olun­muşdur. BMT-nin Baş Assamb­leyasından sonra ikinci ən böyük beynəlxalq təşkilat olan və 120 dövlətin təmsil olunduğu Qoşul­mama Hərəkatına üzvlükdən qısa müddət sonra ölkəmizin sədrlik etməsi üzv dövlətlərin Azərbaycana olan yüksək etimad və inamının göstəricisidir, eyni zamanda, respublikamızın qlobal səylərinin beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən dəstəklənməsinin parlaq nümunəsidir. Bu yaxınlarda bu inam və etimadın daha bir nümunəsinin şahidi olduq. Məlum olduğu kimi ölkəmizin bu quruma 3 illik sədrliyi 2022- ci ildə başa çata­caqdı. Lakin quruma üzv dövlətlər Azərbaycana hərəkata əlavə 1 il də sədrlik etməsi barədə müraciət ünvanladılar. Ölkəmiz Qoşulmama Hərəkatına əlavə 1 il sədrlik etmək barədə QH-yə üzv dövlətlərin müraciətini müsbət cavablandırıb. Bu, Azərbaycan Prezidentinin dünya siyasi sistemində liderlik fəaliyyətinə verilən yüksək dəyərin göstəricisidir. Çünki qurumun üzv ölkələrinə də məlumdur ki, belə böyük bir təşkilata sədrlik etmək o qədər də asan məsələ deyil. Bundan ötrü sədlik edən ölkə iqtisadi qüdrəti malik olmalı, orada iqtidar- xalq vəhdəti möhkəm təməllər üzərində qurul­malı, ictimai – siyasi sabitlik davamlı olmalı və heç bir dövlətdən asılı olmamalıdır.

 

Bu gün dünya ictimaiyyəti Azərbaycanı sabitlik adası kimi tanıyır. Məhz bunun nəticəsidir ki, nüfuzlu beynəlxalq qurumlar öz tədbirlərini Bakıda keçirməyə üstünlük verirlər. Təsadüfi deyildir ki, ölkəmiz mədəniyyətlər və sivilizasi­yalararası dialoq mövzulu tədbirlərin keçirildiyi məkana çevrilib. Yəqin ki, unutmuş olmazsınız. Bir neçə il əvvəl ABŞ, NATO və Rusiyanın yüksək vəzifəli generalları bəzi məsələlərin müzakirəsi üçün görüş yerini məhz Bakını seçmişdilər.

 

Bundan əlavə, Azərbaycanın QH-yə sədrliyi dövründə hərəkatın beynəlxalq nüfuzunun, təsirinin gücləndirilməsi, təşkilata üzv dövltlərin marağının, beynəlxalq hüququn və ədalətin müdafiəsi üçün göstərdiyi səylər diqqətdən yayın­mayıb. Dünyanın başı üzərini almış pandemiyanın törətdiyi fəsadlara baxmayaraq, Azərbaycan vəziyyətə çevik və adekvat reaksiya verərək sədrliyini müvəffəqiyyətlə həyata keçirməsinin nəticəsi kimi Ümum­dünya Səhiyyyə Təşkilatına 10 mil­yon dollar ianə vermiş, bunun 5 mil­yon dolları pandemiyadan daha çox əziyyət çəkən QH-yə üzv dövlətlərə göndərilmişdir. Bundan başqa, respublikamız iqtisadi cəhətdən zəif olabn 30- dan çox ölkəyə humanitar yardım etmişdir.

 

Azərbaycanın QH-yə sədrliyi dövründə Prezident İlham Əliyevin irəli sürdüyü təşəbbüslər bu təşkiatın imicinin möhkəmləndirilməsinə böyük töhfə olub. Dövlət başçımızın COVID-19 -la mübarizə sahəsində irəli sürdüyü təşəbbüslər, BMT Baş Assambleyasının dövlət və hökumət başçıları səviyyəsində xüsusi sessiyasının keçirilməsi, BMT İnsan Hüquqları Şurasında vaksinlərin ədalətli bölgüsünə dair 22 mart 2021-ci il tarixli qətnamənin qəbul edilməsi və digər amillər qlobal aləmdə böyük rəğbətlə qarşılan­mışdır. Habelə, hərəkatın tarixində, ilk dəfə olaraq, Azərbaycanın təşəbbüsü ilə təşkil olunmuş QH modeli beynəlxalq simulyasiya təliminin üzv dövlətlər tərəfindən alqışlanması təqdirəlayidir.

 

Azərbaycan Prezidenti və Qo­şulmama Hərəkatının sədri İlham Əliyev QH-nin Xarici işlər nazirlərinin aralıq konfransındakı videoformatda çıxışında da bu məsələni diqqətə çatdırdı: “Qlobal səhiyyə böhra­nı fonunda “peyvənd millətçiliyi” narahatlıq doğurur. Azərbaycan ehtiyaclarından qat-qat artıq peyvənd tədarük edən bəzi ölkələrin davranışını ictimai şəkildə qınayıb. Bu günədək dünyada mövcud olan peyvəndlərin 82 faizdən çoxu zəngin dövlətlər tərəfindən alınıb, azgəlirli ölkələrin payına düşən peyvənd həcmi isə yalnız 0,9 faiz təşkil edir. Belə münasibət inkişaf etməkdə olan, xüsusilə də az inkişaf etmiş ölkələrin öz əhalisini qorumaq imka­nına mane olur”.

 

Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə 2020-ci il mayın 4-də QH –nin koronavirusa qarşı mübarizə üzrə təmas qrupunun videokonfrans vasitəsilə zirvə görüşünün keçirilməsi diplomatik uğurumuzun növbəti nümunəsi idi. Azərbaycanın sədrliyi dövründə hərəkatın beynəlxalq müstəvidə daha da güclənməsinə töhfələr verməsi, onun digər təşkilatlarla əməkdaşlığının qurulmasında mü­hüm addımlar atılmışdır.

 

Zirvə görüşündə Əfqanıstan, Əlcəzair, Misir, İndoneziya, İran, Kuba, Nigeriya, Pakistan, Cənubi Afrika Respublikası, Fələstin, Türkmənistan, Venesuela, Nika­raqua, Efiopiya, Hindistan, Ma­layziya, Vyetnam, Qana, Küveyt, Mərakeş, Səudiyyə Ərəbistanı və digər ölkələrin prezidentləri, baş nazirləri və xarici işlər nazirləri çıxışı QH-nin nufuzunu daha da artırdı. Habelə, BMT Baş Assambleya­sının prezidenti və Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının baş direktoru da videokonfransda çıxış etmişlər. Qeyd edək ki, QH-nin tarixində ilk dəfə olaraq Avropa İttifaqının yüksək rəsmiləri qurumun tədbirindən iştirak edirdilər. Bu da ölkəmizin sədrliyi dövründə baş vermişdir.

 

Qoşulmama Hərəkatı ölkələri beynəlxalq hüquqa və BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə uyğun olaraq, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə müntəzəm dəstəyini nümayiş etdirib. Bakı Zirvə görüşü­nün yekun sənədində Qoşulmama Hərəkatı ölkələri ərazilərin güc yolu ilə zəbt olunmasının yolverilməzliyini vurğuladılar və təsdiq etdilər ki, heç bir dövlət Azərbaycan Respublika­sının ərazilərinin işğalı nəticəsində yaranmış vəziyyətin qanuniliyini tanımayacaq.

 

Vətən müharibəsi zamanı baş vermiş konkret bir hadisəni xatırlatmaq yerinə düşərdi. BMT Təhlükəsizlik Şurasının bəzi üzvləri 1993-cü ildə qəbul edilmiş BMT Təhlükəsizlik Şu­rasının qətnamələrini nəzərə almadan, qərəzli bəyanat qəbul etdirməyə cəhd göstərdilər. La­kin Təhlükəsizlik Şurasındakı müzakirələr zamanı Azərbaycanın mövqeyini dəstəkləyən Qoşulma­ma Hərəkatının yeddi üzvü təkid etdi ki, müzakirə edilən mətnə Təhlükəsizlik Şurasının yuxarıda qeyd olunan qətnamələrinə istinad əlavə edilsin. QH-yə üzv ölkələrin belə qətiyyətli mövqeyi onların “Bandunq prinsipləri”nə və hərəkatın dəyərlərinə sadiqliyini nümayiş etdirdi. B3ləliklə, anti – Azərbaycan məzmunlu daha bir sənədin qəbul edilməsinin qarşısı alındı.

 

Dövlətimizin başçısının qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan Qoşul­mama Hərəkatının beynəlxalq nüfuzunun artırılmasına töhfə verilməsi, hərəkat çərçivəsində həmrəyliyin gücləndirilməsi, ədalət və beynəlxalq hüququn müdafiəsi sahəsində əlindən gələni əsirgəməyəcək.

 

Əliqilsmət BƏDƏLOV

 

Xalq qəzeti  2021.- 1 avqust.- S.3.