Zaqatala: Qələbənin yaratdığı ab-hava insanları yeni uğurlara ruhlandırır

Boz ayda qar yağırdı. Dağlar, meşələr, bağ-bağatlar – hər yan qeyri-ixtiyari ağ libasa bürünürdü. Yanımızdakı gül kollarının altına isə qar düşmədiyinə görə, oradan boylanan bənövşələrin məsum baxışları kövrək bir təəssürat yaradırdı: Bənövşələrmi tez açılmışdı, yoxsa qar gecikmişdi?

Bu məqamda beynimdə qəribə bir müqayisə yarandı. Qarşısını hələ ki, heç kəsin ala bilmədiyi qarı pandemiyaya, təbiətin “soyuq münasibətinə” dözən bənövşələri isə ağlibaslı həkimlərimizə oxşatdım. O həkimlərə ki, virusun daha geniş yayılmasının qarşısını almaq üçün ən riskli mübarizədən belə, qalib çıxırlar. Elə xalqımız və dövlətimiz də son illərdə bütün mübarizələrdən qalib çıxmağın nümunələrini yaradır.

Yeri gəlmişkən, havaların əlverişli və ya əlverişsiz keçməsindən asılı olmayaraq, artıq Zaqatalada yazlıq bitkilərin əkininə başlanıb. Rayon icra hakimiyyətinin başçısı Mübariz Əhmədzadə ilə söhbətimizdə deyildi ki, bu gün ölkənin hər yerində olduğu kimi, Zaqatalada da Qələbənin yaratdığı ab-hava insanları daha böyük uğurlara ruhlandırıb. Fermerlər də qələbənin əks-sədasına səs verirlər. Onlar cari ilin məhsulu üçün yazlıq bitkilərin əkininə başlayıblar. Torpaq mülkiyyətçiləri qısa müddətdə 1280 hektardan çox sahədə yazlıq əkin həyata keçiriblər. Bu, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 37 hektar çoxdur.

Qeyd edildi ki, fermerlər indiyədək 541 hektarda kartof, 412 hektarda tərəvəz bitkiləri əkib, 321 hektara yonca səpiblər. Apreldə isə qarğıdalı, tütün və paxlalıların əkininə başlanılacaq. Eyni zamanda, hazırda rayonun taxılçılıq təsərrüfatlarında əkin sahələrinə aqrotexniki qulluq işləri də davam etdirilir, sahələrə yemləmə gübrəsi verilir, zərərvericilərə qarşı kimyəvi mübarizə tədbirləri həyata keçirilir.

Mübariz müəllim əlavə etdi ki, Prezident İlham Əliyevin pambıq, tütün, barama, çəltik və fındıq kimi ixrac potensialı böyük olan və ölkəyə valyuta axınına töhfə verən kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının artırılması və tədarükü ilə bağlı tövsiyələri daim diqqət mərkəzindədir. Çünki bu sahələr təkcə valyuta gətirmir, həm də yeni iş yerlərinin yaranmasına, əhalinin məşğulluğuna zəmin yaradır. Bu baxımdan yeni texnologiyalardan istifadə etməklə fındıq istehsalının artırılması, fındıq məhsullarının yeni bazarlara çıxarılması məqsədilə müxtəlif tədbirlər görülür. Bunlardan biri də müasir texnologiyalara əsaslanan fındıq emalı müəssisələrinin yaradılmasıdır. “Agrarco” MMC-nin Zaqatala rayonunda tikilən fındıq emalı fabriki belə müəssisələrdəndir. Hazırda müəssisədə tamamlama işləri aparılır.

İldə 7 min ton fındıq ləpəsi emal etmək gücündə olan fabrikdə 150 iş yeri açılacaq. Ümumi investisiya dəyəri 34,3 milyon manat olan layihəyə İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən investisiya təşviqi sənədi verilib.

Yeri gəlmişkən, Zaqatalada sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi məsələsi də daim aktualdır. Geridə qalan müddətdə sahibkarlığın davamlı olaraq inkişaf etdirilməsi və bu sahədə qarşıya çıxan problemlərin həlli istiqamətində bir sıra tədbirlər həyata keçirilib. Məsələn, Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu tərəfindən 12 layihə üzrə 735 min manat həcmində güzəştli kredit verilib. Bu qayğı və diqqətin nəticəsidir ki, ötən il rayonda sənayedə 186,1 milyon manat, kənd təsərrüfatında 143 milyon manat, tikintidə 22,8 milyon manat, nəqliyyatda 2,8 milyon manat, ticarətdə 71,4 milyon manat, rabitədə 2,6 milyon manat olmaqla 428,7 milyon manatlıq məhsul istehsal edilib və xidmətlər göstərilib. Pərakəndə əmtəə dövriyyəsi 225,6 milyon manat, pullu xidmətlərin həcmi 32,7 milyon manat, əsas kapitala yönəldilən investisiya 25 milyon manat olub.

2019-2023-cü illəri əhatə edən 4-cü dövlət proqramının icrası ilə bağlı Zaqatalada 17 tədbirin icrası nəzərdə tutulurdu. Bu istiqamətdə müəyyən işlər görülüb, 1685-i daimi olmaqla 1765 iş yeri açılıb. Xüsusilə qeyd edilməlidir ki, Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü əsasında hazırlanmış “İşsizin DOSTU” proqramı çərçivəsində “DOST İŞ” MMC tərəfindən rayonda 433 nəfər haqqı ödənilən ictimai işlərə cəlb olunub və hər biri ilə əmək müqaviləsi bağlanılıb. Rayon rəhbəri qeyd etdi ki, aqrar sektorda həyata keçirilmiş tədbirlər sayəsində 2020-ci ildə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 6,7 faiz artaraq 143 milyon manat olub.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Aqrar sahədə yeni subsidiya mexanizminin yaradılması haqqında” 2019-cu il 27 iyun tarixli fərmanına əsasən, rayon üzrə bu il yanvarın 1-nə 25 min 398 ədəd torpaq sənədi SİS-ə daxil edilməklə, 12 min 144 fermer öz əkinlərini bəyan edərək, müvafiq subsidiya məbləğini alıb.

Təbii ki, Zaqatala ənənəvi tütünçülük rayonlarındandır. Ona görə də “Azərbaycan Respublikasında tütünçülüyün inkişafına dair 2017–2021-ci illər üçün Dövlət Proqramı”nın icrası ilə əlaqədar ötən il 574 hektar sahədə tütün əkilib, rayonda quru tütün istehsalı artaraq 672 ton olub. Bundan başqa, “Zaqatala Agro İndustry” MMC tərəfindən 18 min kvadratmetr sahəsi olan hidroponik istixana təşkil edilib. Bu il fevralın birindən etibarən həmin istixanada tütün toxumları əkilib. Şirkət tərəfindən illik istehsal gücü 2500 ton quru tütün olan 120 ədəd tütünqurutma kameralarının quraşdırılması istiqamətində müvafiq tədbirlər görülməkdədir.

Eləcə də, barama istehsalını artırmaq məqsədilə ötən il 35 min 500 ədəd yerli tut tinglərinin fermerlərə paylanaraq əkilməsi təmin olunub və rayonda 36 ton 165 kiloqram barama istehsal edilib. Bundan başqa ,“AZ ROSE” MMC-nin plantasiyalarından 438 ton 290 kiloqram qızıl gül, 66 ton 955 kiloqram lavanda və 5 ton 900 kiloqram nanə ləçəyi tədarük edilərək emal olunub,

121 kiloqram qızıl gül yağı, 1 ton lavanda yağı və 31 kiloqram nanə yağı istehsal edilib. “AZ ROSE” MMC tərəfindən bir il ərzində 20 kiloqram 200 qram qızılgül və 1250 kiloqram lavanda yağı ABŞ, Türkiyə və Litvaya ixrac edilib.

Daha bir qeyd edilməli fakt ondan ibarətdir ki, “Zaqatala rayonunda əkin sahələrinin suvarma suyu ilə təminatının yaxşılaşdırmasına və əhalinin içməli suya olan təlabatının ödənilməsinə dair əlavə tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 19 avqust 2020-ci il tarixli sərəncamına uyğun olaraq rayonda 18 ədəd subartezian quyusunun qazılması başa çatdırılıb. Eləcə də, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 12 avqust 2020-ci il tarixli sərəncamına əsasən, “Azərsu” ASC və Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkətinin dəstəyi ilə 2020-ci ildə Aşağı Tala və Göyəm kəndlərində əlavə subartezian quyuları qazılıb. “Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı” ASC tərəfindən 6 kəndin 2101 hektar əkin sahəsinin suvarılmasına xidmət edən iki pilləli “Alazan” nasos stansiyasının suvarma şəbəkəsi əsasən təmir olunub.

Rayonda bütün maliyyə mənbələri hesabına 22,8 milyon manat həcmində tikinti, abadlıq və quruculuq işləri görülüb.

“Aqrarco” MMC tərəfindən Aşağı Tala kəndi ərazisində yeni fındıq emalı zavodu ilə yanaşı, şəhərin Azərbaycan prospekti 97a ünvanında beşmərtəbəli çoxmənzilli yaşayış binasının tikintisi davam etdirilib, “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrası olaraq Zaqatala şəhərinin şimal-qərb yaşayış massivində “Xalça evi”nin tikintisi ilə əlaqədar müvafiq torpaq sahəsi seçilərək, yerquruluşu kadastr planı hazırlanaraq işlərə başlanılıb, Bakı– Qəbələ–Balakən avtomobil yolunun 378-ci kilometrində Zaqatala şəhərinin Qazangül yaşayış sahəsi ərazisində ayrılmış 0,39 hektar torpaq sahəsində “Pit stop” istirahət məntəqəsinin tikintisi davam etdirilir.

Rayonda ümumi sahəsi 12 min 445,4 kvadratmetr olan 116 ədəd fərdi yaşayış evi tikilərək istifadəyə verilib, həmçinin rayon icra hakimiyyəti tərəfindən Yuxarı Tala kəndində Zenfira Teymurxanovanın ailəsi üçün 1 otaqlı və Heydər Əliyev Fondunun maliyyə dəstəyi ilə Aşağı Tala kəndində Abid Talıbovun ailəsi üçün 3 otaqlı fərdi yaşayış evləri tikilərək, istifadəyə verilib.

Eləcə də, Çökəkoba kənd sakini, Vətən müharibəsi şəhidi Hacıyev Abakər Məhəmməd oğluna məxsus fərdi yaşayış evində əsaslı təmir işləri aparılıb. Sahibkarlar tərəfindən rayonda 12,5 milyon manat həcmində yeni ticarət, xidmət, turizm və istirahət obyektlərinin, yüksək mərtəbəli yaşayış binalarının tikintisi aparılır. 2012-ci ilin may ayında baş vermiş zəlzələ nəticəsində qəzalı vəziyyətdə olan 21 fərdi yaşayış evi Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin xətti ilə yenidən tikilərək təhvil verilib.

Eyni zamanda, 2020-ci il ərzində rayonda Qarabağ əlillərinin və şəhid ailələrinin mənzill şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün 8 ədəd fərdi yaşayış evi tikilərək istifadəyə verilib. Şəhər 11 və 13 saylı uşaq bağçalarında təmir işləri aparılmışdır. Mübariz müəllim tikinti-abadlıq işləri, xidmət sahələrinin fəaliyyəti barədə də əhatəli məlumat verdi. Hiss olunurdu ki, zaqatalalılar 44 günlük müharibənin qələbə ilə nəticələnməsinin ab-havasını rayon həyatının bütün sahələrinə gətirirlər.

Rayon rəhbəri qeyd etdi ki, dövlət başçımızın bütün dünyada nümunə kimi göstərilən siyasi-diplomatik və hərbu uğurları respublikamızın bütün vətəndaşları kimi, zaqatalalıların da gələcəyə inamını artırır, bizi daha böyük əzmlə calışmağa sövq edir: “İnanıram ki, bu yolda uğurlarımız hər ildə, hər ayda daha da çoxalacaq”. Mən isə bu sətirləri Zaqatalada iştirakçısı olduğum bir tədbirdə dəftərçəmə qeyd etdiyim sətirlərlə tamamlayıram: “Fevralın əvvəlində -- Gənclər Günü münasibətilə rayonun fəal gənclərinin, Vətən müharibəsi iştirakçılarının, könüllülərin iştirak etdiyi videokonfransda Zaqatala gənclərinin qazandıqları uğurlar barədə danışılırdı.

Prezident İlham Əliyevin tövsiyə və tapşırıqları əsasında gənclərin fəal surətdə dövlət quruculuğu prosesinə cəlb olunduğundan, onlara öz istedad və bacarıqlarını nümayiş etdirmək üçün hərtərəfli şərait yaradıldığından söz açılırdı.

Qeyd edilirdi ki, dövlət başçımızın gənclərlə bağlı imzaladığı sərəncam və fərmanlar, qəbul edilən dövlət proqramları gənclərin ictimai fəallığının artmasına, intellektual, fiziki və mənəvi inkişafına böyük töhfələr verir”. Bəli, Azərbaycan xalqına möhtəşəm qələbəni bəxş etmiş ölkə gəncliyinə respublikanın hər yerində olduğu kimi, Zaqatalada da böyük inam və etimad var. Elə təbiət də yenidən öz gəncliyinə – bahara qayıdır.

İlqar HƏSƏNOV,

“Xalq qəzeti”nin bölgə müxbir

Xalq qəzeti.-2021.-13 mart.-S.5.