Açıq havada maskaya
əlvida demək pandemiyanın sonu deyil
“Bildiyiniz
kimi, 2020 – ci ildə başlamış
pandemiya hələ davam edir. Bir çox
ölkələr müxtəlif
dalğalardan keçir
və xəstələrin
sayı dünyada hələ də artmaqda davam edir. Bu gün
bir neçə ölkə hətta tam qapanma – lokdaun şəraitində yaşayır.
...Hazırda Azərbaycanda
koronavirusla bağlı
vəziyyət sabitləşib.
Həmçinin xəstələrin, xəstəxanalarda olan xəstələrin sayı
azalır, gündəlik
yoluxmalar demək olar ki, sabitləşib.
Mayın
31- dən Azərbaycanda
açıq məkanlarda
maska taxılması tələbi ləğv olunur”. Bunu Nazirlər Kabineti
yanında operativ qərargahın mayın
25 - də təşkil
etdiyi brifinqdə Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi – Prezident
Administrasiyasının İqtisadi
məsələlər və
innovativ inkişaf siyasəti şöbəsinin
müdiri Şahmar Mövsümov deyib.
Qeyd edək ki, operativ qərargah
tərəfindən tətbiq
edilən qadağalar,
qorunma tələblərinə
riayət, ötən
ildən fərqli olaraq, insanların virusun olduğuna inamının artması və bu üzdən
qaydalara ciddi yanaşmaları, nəhayət,
bu ilin yanvarından
etibarən kütləvi
vaksinasiyanın tətbiqi
aşkarlanan yoluxma rəqəmlərinin enməsinə
və sağalanların
sayının artmasına
zəmin yaratdı. Prosesin dinamikası təhlil olunduqda aydın görünür ki, tətbiq olunan məhdudiyyətlər yoluxmanı
azaldaraq vəziyyətin
stabilləşməsinə kömək etdi. Eyni zamanda, ölkə vətəndaşlarına 2 milyona
yaxın vaksinin vurulması da pandemiyanın mənfi təsirlərinin nəzarətdə
saxlanılmasını təmin
etdi. Lakin unutmamalıyıq ki, COVID – 19 hava – damcı yolu ilə yayılan virusdur və yoluxmanın artıb - azalması birbaşa insanların özündən
asılıdır. Amma vaksinasiya
prosesinin davamlı getməsi, yoluxmanın aşağı düşməsi
insanlarda tam arxayınlıq
yaratmamalı, ehtiyat tədbirləri əldən
verilməməlidir.
Brifinqdə tətbiq edilən qadağa və məhdudiyyətlərin ardıcıl
olaraq aradan götürüləcəyini bildirən
Şahmar Mövsümov
iyunun 10 - dan etibarən Azərbaycanda iri ticarət mərkəzlərinin, həmçinin
həmin tarixdən çimərliklərin, idman
və sağlamlıq
– bərpa müəssisələrinin
fəaliyyətlərinə icazə veriləcəyini
deyib. Qeyd edilib ki, müəyyən
qadağaların aradan
qaldırılmasına baxmayaraq,
2020 – ci ildə çimərliklərdə tətbiq
olunan qaydalar bu il də qüvvədə qalacaq.
Ötən ildən bəri vətəndaşları narahat
edən ən mühüm məsələlərdən
biri, ictimai nəqliyyatda sıxlıq
problemi olub. Yeni şəhərdaxili
marşrut xəttlərinin
açlımasına baxmayaraq,
metroların işləməməsi
nəticəsində avtobuslarda
yaranan sıxlıq yoluxma riskini artıran amillərdən
biri hesab edilib. Hamının çoxdan gözlədiyi
Bakı Metropoliteninin
fəaliyyətinin bərpa
olunması həm ictimai nəqliyyatın sərnişindaşıma yükünü
azaldacaq, həm də məkana görə yoluxma riskini azaldacaq. Amma metronun fəaliyyətində
müvafiq qaydalara uyğun olaraq, maska, məsafə və dezinfeksiya tədbirlərinə əməl
edilməsi tələb
olunacaq.
Brifinqdə açıqlanan növbəti
qərar, ümumiyyətlə,
bütün vətəndaşlarımızın
rayonlara gediş – gəliş arzularını
reallaşdırır. Bir ildən
çoxdur ki, rayonlararası ictimai nəqliyyatın fəaliyyətinin
bərpasını – bu
qadağanın aradan götürülməsini həsrətlə
gözləyənlər var. Növbəti həftənin
ilk günündən etibarən
bölgələrə abtobusların
hərəkəti həm
qohum - əqraba arasında ünsiyyəti
bərpa edəcək,
həm də həmin nəqliyyatın sürücülərinin ailə
büdcəsinə müsbət
təsir göstərəcək.
Brifinqdə səsləndirilən fikirlər
arasında inanclı insanlara aid qadağaların
aradan qaldırılması
da qeyd edilib. Xeyli vaxtdır
ki, yoluxma sayını azaltmaq məqsədilə fəaliyyətinə
qadağa qoyulan müəssisələr arasında
kütləvi toplaşılan
məkanlardan olan ibadət yerlərinin, məscidlərin də qapıları bağlanmışdı.
Cümə namazları, dini
bayramlarda qılınan
namazlar evlərdə,
ailə daxilində həyata keçirilirdi.
Təzəliklə yola saldığımız
Ramazan ayının qədr gecələri də qadağa səbəbindən məscidlərdə
deyil, evlərdə keçirildi. İyunun
10 - dan etibarən müvafiq məhdudiyyətlər
– maska, məsafə və toplaşan insanların say həddi nəzərə alınmaqla
ibadət yerlərinin
açılacağı da
rəğbətlə qarşılanıb.
Brifinqdə yeni fikirlərin səsləndirilməsi vətəndaşların
vaksinasiya başlayandan
cavab axtardıqları
suala da aydınlıq gətirdi. Peyvəndləmə
prosesinin ilk günlərindən
hər kəsi belə bir sual
düşündürürdü: Görəsən ölkəni
tərk edən zaman sərhəd keçəndə bizdən
hansı sənəd tələb olunacaq? Qeyd etmək lazımdır ki, bu sualın
cavabı ilk dəfə
tətbiq edilən pasportla tapıldı.
Bildirildi
ki, ölkə hüdudlarından çıxarkən,
sərhəddə və
ya aeroportlarda “COVID pasportu” təqdim etməklə, istənilən
ölkəyə səfər
mümkün olacaq.
Toplantıda onu da bildirdilər ki, Azərbaycanda iki sertifikatdan ibarət “COVID pasportu” tətbiq olunacaq. Birincisi peyvəndlənmə sertifikatı, ikincisi isə immunitet sertifikatıdır. Birinci
sertifikat vaksinin hər iki dozasını
alan şəxslərə
veriləcək. Yəni bu
şəxsdə peyvənd
yolu ilə virusa qarşı immunitet yaranıb. İkinci sertifikatı isə xəstələnib sağalmış,
bunun nəticəsində
qanında anticisimlər
yaranmış insanlar
alacaq. Hər iki sertifikatın
üzərində QR kod
mövcuddur, yəni, onlar elektron yoxlanılma imkanına malikdir. Burada bir nüansı
da diqqətə saxlamaq lazım gələcək. Məlumdur ki,
ölkədə pandemiya
dövründə minlərlə
insan virusa yoluxduğunu bilə - bilə rəsmi qeydiyyata düşmədən
virus simptomlarına görə
müalicə alıb
sağalanlardır. Onlar yoluxub
sağaldıqlarını necə sübut edəcəklər? Yəqin ki,
həmin şəxslər
yoluxub sağaldıqdan
6 ay sonra peyvənd olunmaqla, ya da
antitel analizi verib onun nəticəsini
göstərməklə, iki
sertifikatdan birini əldə edə biləcəklər.
Prezidentin köməkçisi deyib ki, qeyd edilən
sertifikatlardan birinin olması idman - sağlamlıq obyektlərinə
girişə icazə
verir. “COVID pasportu”
olmayan insanlar hələlik idman, sağlamlıq - bərpa obyektlərinin xidmətlərindən
istifadə edə bilməyəcəklər. Onu da qeyd etmək
lazımdır ki,
“COVID pasportu” ilkin olaraq idman mərkəzlərində
tətbiq olunacaq.
Amma gələcəkdə bu pasporta malik şəxslərin digər
xidmətlərə çıxışına
da icazə veriləcək. Söhbət konsert, teatr, kinoteatr, nəhayət, toy
və qapalı məkanlarda təşkil edilən digər tədbirlərdən gedir.
Beləliklə, çoxdan gözlədiyimiz açıq havada maskasız həyata geri dönürük. Unutmamalıyıq ki, bəzi qadağaların aradan qaldırılması pandeniyanın bitməsi demək deyil. Hər şey vətəndaşların hazırda qüvvədə qalan qaydalara necə riayət etməsindən asılı olacaq. Ya yoluxma sayı daha da aşağı enəcək, biz pandemiya üzərində qələbəni qeyd edəcəyik, ya da ehtiyatsızlıq ucbatından və ya qüvvədə olan qaydalara laqeyd münasibətdən yenidən məcburi qapanmaya gedəcəyik. Normal həyata dönmək istəyiriksə, tələblərə əməl etməliyik.
Zərifə BƏŞİRQIZI
Xalq qəzeti
2021.- 27 may.- S.6.