Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun böyük turizm potensialı var

 

Azərbaycanda turizm sənayesinin böyük potensialı var. Son illər bölgələrdə təşkil olunmuş istirahət mərkəzləri müasir tələblər səviyyəsində tikilmiş otellər, sanatoriyalar turizm axınını daha da gücləndirib. Azərbaycan həm də dünyada sabit ölkə kimi tanınır. Bu da turistlərin ölkəmizə axınına öz təsirini göstərir. Prezident İlham Əliyevin bölgələrə, xüsusilə Qarabağ və Şərqi Zəngəzura müntəzəm xarakterli səfərləri regionun bütün sahələr üzrə inkişafına, eyni zamanda, yeni müəssisələrin açılışında, bəzilərinin isə təməlqoyma mərasimlərində iştirakı yeni iş yerlərinin yaradılmasında mühüm rol oynayır. Dövlət başçımız səfər çərçivəsində regiondakı vəziyyətlə yaxından tanış olur, tapşırıq və tövsiyələrini verir. Bu yeniliklər əhalinin həyat tərzinin daha da yaxşılaşdırılmasında, eləcə də turizmin inkişa­fında mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Turizm sənayesinin inkişafı daha çox özəl sektora aid olduğundan, bu prosesdə sahibkarların yaxından iştirakı böyük əhəmiyyət kəsb edir. Buna baxmayaraq, Azərbaycanda da turizm sahəsinin inkişa­fı istiqamətində dövlət tərəfindən mühüm addımlar atılır. Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi hakimiyyətə qayıdışından sonra respublikamızda bütün sahələrdə, o cümlədən, turizmin inkişafı istiqamətində mühüm tədbirlər həyata keçirildi. Məhz həmin dövrdə bu sahənin inkişafına xüsusi önəm verilməsi ölkəmizdə turizm sənayesinin sağlam bünövrəsinin əsasını qoydu və turizm tədricən dirçəlməyə başladı.

Bütün sahələrdə ulu öndərin siya­si kursuna sadiqliyini nümyaiş etdirən Prezident İlham Əliyev turizmin inki­şafını da diqqət mərkəzində saxladı. Dövlət başçımız tərəfindən imzalanan sərəncamlar, qəbul olunan dövlət proq­ramları Azərbaycanın turizm ölkəsinə çevrilməsi istiqamətində mühüm rol oynadı. Möhtərəm Prezidentimizin imza­ladığı sərəncamla “Azərbaycan Respublikasında 2010-2014-cü illərdə turizmin inkişafına dair Dövlət Proqramı”nın təsdiq edilməsi bu sahənin inkişafında yeni, daha məhsuldar mərhələnin başlanğıcını qoydu. Prezidentin digər sərəncamı ilə 2011-ci il Azərbaycanda “Turizm ili” elan olundu. Bütün bunlar ölkədə turizm sektorunun dünya standartlarına uyğun şəkildə inkişaf etdirilməsinə güclü təkan verdi.

Regionların sosial-iqtisadi inkişafı dövlət proqramlarının qarşıya qoydu­ğu vəzifələrin uğurlu icrası rayonların simasını tamamilə dəyişdi. Son illər təkcə Bakıda deyil, regionlarda da beynəlxalq standartlara uyğun bir sıra otellər, istirahət mərkəzləri fəaliyyətə başladı. Sözsüz ki, bütün bunlar Azərbaycanın turizm ölkəsi kimi şöhrətini artırdı.

Bugünlərdə Prezident İlham Əliyev İsmayıllı rayonunun Basqal qəsəbəsində Azərbaycan Televiziyasına verdiyi müsahibədə regionlarda yeni otellərin açılışının turizmin inkişafında mühüm rol oynayacağını diqqətə çatdırdı. Dövlət başçısı Basqal qəsəbəsinin inkişafı, tarixi irsinin qorunması ilə bağlı bir neçə il bundan əvvəl sərəncam imzaladığını xatırlatdı. Dedi ki, bu sərəncam əsasında Dövlət Turizm Agentliyi burada artıq bir müddətdir ki, işlər aparır. İşlərin təqribən 50 faizi başa çatıb və bu gün hər kəs bunu görə bilər. Basqal qəsəbəsinin Lahıc qəsəbəsi kimi, bu bölgənin çox qədim tarixi yaşayış məkanı olaraq, öz siması­nı bütün dünyaya açacağına əminliyini bildirən Prezident, həm Azərbaycan vətəndaşlarının, həm də ölkəmizdə olan qonaqların Lahıca durmadan səfərləri kimi, Basqal qəsəbəsinə də gələcəklərini bildirdi. Ona görə də bu tarixi yaşayış ye­rinin konservasiyası, bunun tarixi siması­nın qorunması xüsusi əhəmiyyət daşıyır.

Basqal qəsəbəsində yeni, 179 otaqlı müasir otelin açılması bölgənin turizm potensialını böyük dərəcədə genişləndirəcək. Bu, eyni zamanda, rayonda yüzlərlə yeni iş yerinin açılması deməkdir. Təkcə Basqaldakı oteldə 300-ə yaxın iş yeri açılır və orada işləyənlər də yerli vətəndaşlardır.

Azərbaycanın müstəqilliyini və sürətli inkişafını gözü götürməyən ermənipərəst qüvvələr müxtəlif vasitələrlə ölkəmizin tərəqqisini və beynəlxalq aləmə in­teqrasiyasını gözdən salmaq üçün müxtəlif bəhanələr uydursalar da, bunun nəticəsi olmadı. Hətta dünyanın başı üzərini koronavirus pandemiyası aldı­ğı bir vaxtda –2021-ci ildə futbol üzrə Avropa çempionatının 4 oyununun Bakı şəhərində keçirilməsinə icazə verildi. Pandemiya təhlükəsi də həmin yarış keçirilən zaman ölkəmizə turist axınının qarşısını ala bilmədi. Dövlət başçımızın sərəncamı ilə əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin 2021-ci il mayın 1-dən iyulun 5-dək Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədindən buraxılış məntəqələrində viza almalarına şərait ya­radıldı. Ümumiyyətlə, oyunlarla əlaqədar Azərbaycan Respublikasına gələn əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər üçün viza prosedurları sadələşdirildi.

Bütövlükdə, turizm büdcəyə gəlir gətirən sahələrdəndir. Hətta, turizmdən gələn gəlirlər bir sıra inkişaf etmiş ölkələrdə də dövlət büdcəsinin forma­laşmasında əsas faktor kimi çıxış edir. Turizm mövsümünün ilboyu davam etməsindən ABŞ, Böyük Britaniya, Çin, İspaniya, Turkiyə kimi ölkələrin dövlət büdcəsinə milyardlarla əlavə vəsaitlər daxil olur. Ölkəmizdə həyata keçirilən tədbirlər, xüsusilə, yeni turizm obyektlərinin tikintisi Azərbaycanın da il­boyu turistlərə xidmət göstərən ölkələr sı­rasına daxil edilməsinə imkan yaradacaq. Vətən müharibəsindən sonra Qarabağda başlanılan genişmiqyaslı yenidənqurma işləri yaxın illərdə bu ərazilərin də turizm mərkəzinə çevriləcəyindən xəbər verir. Sözsüz ki, ölkəmizdə turizmin inkişafına dair dövlət tərəfindən mühüm işlər görü­lüb və bu işlər davam etdirilir.

İkinci Qarabağ müharibəsi başa çatdıqdan az sonra Prezident İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyeva işğaldan azad edilmiş ərazilərə səfərlər etdilər və bununla da həmin ərazilərdə yenidənqurmaya start verildi. Həm dövlət başçımızın, həm də birinci xanımın işğaldan azad olunmuş ərazilərə etdiyi hər bir səfər Qarabağda turizm sektorunun inkişafı baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir. Azərbaycanın “Mədəniyyət paytaxtı”nda – Şuşada “Shusha Boutique Hotel”in inşa edilməsi və möhtərəm Prezidentimizin bu işə xüsusi diqqət göstərməsi, Qarabağın turizm imkanlarının genişləndirilməsi istiqamətində tapşırıqlar verməsi dövlətin bu sahəyə dəstəyinin göstəricisidir. Şuşanın turizm potensialına uyğun olaraq turizm infrastrukturunun yaradılmasına xüsusi diqqət ayrılır. Şuşa şəhərində artıq iki – “Xarıbülbül” və “Qarabağ” hotelləri fəaliyyətdədir.

Qarabağ həmişə gözəlliyi, səfalı, gəzməli, müalicəvi əhəmiyyətli mineral və isti suları, bulaqları ilə həm yerli, həm də əcnəbilərin diqqət mərkəzində olub. Bu ərazilər, əsasən, dağlıq və dağətəyi zonadır. Bu baxımdan Şuşa, Kəlbəcər, Laçın, Hadrut və Zəngilanda turizmin inkişafı üçün əlverişli şərait var. Hazırda Şuşada, eləcə də işğaldan azad edil­miş digər ərazilərimizidə genişmiqyaslı yenidənqurma, tikinti-bərpa işləri gedir, həmçinin otellər tikilir. Füzuli Beynəlxalq Hava Limanının artıq istifadəyə verilməsi, Zəngilan aeroportunun yaxın vaxtlarda sərnişinlərini qəbul edəcyi, Laçın rayonunda da hava limanının tikintisi bölgədə turizmin inkişafına təkan verəcəkdir.

Artıq Qarabağın bəzi şəhər və rayonlarına xüsusi avtobus reysləri təşkil olunub. Bəzi turizm sektorlarının verdiyi məlumata görə, nəinki yerli vətəndaşlar, hətta xarici turistlər də Qarabağa səfərlərlə bağlı müraciətlər edirlər. Tezliklə işğaldan azad edilmiş digər ərazilərimizdə də turizm infrastruktu­ru bərpa olunacaq. Dövlət başçımız ötən ilin oktyabrında Xocavənd ra­yon ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə görüşündəki çıxışı zamanı demişdi: “Hadrut qəsəbəsinin və Xocavənd rayo­nunun inkişafı ilə bağlı əsas istiqamət kənd təsərrüfatı olacaq – bitkiçilik, hey­vandarlıq, üzümçülük. Burada üzümçü­lük ənənələri olubdur, üzüm üçün çox münbit şərait var. Kənd təsərrüfatı ilə bərabər, bura çox dəyərli turizm mərkəzi olacaq. Çünki Xocavənd rayonunun turizm potensialı çox genişdir. Bura təbiətcə çox zəngin məkandır, hər tərəf dağlar, meşələr, çaylar, cənnətə oxşayan bir yerdir. Tarixi abidələr, körpülər, eyni zamanda, məşhur Azıx mağarası, Tağlar mağarası - bunlar burada yerləşir”.

Bölgədə aparılan genişmiqyaslı quruculuq işlərinin tərkib hissəsi kimi, bu il Ağdamda müasir tələblərə cavab verən yeni hotelin, Suqovuşanda isə turizm kompleksinin təməli qoyulub. Mütəxəssislərin fikrincə, işğaldan azad olunan ərazilərimizdə turizmin inkişafı üçün ilkin olaraq, infrastrukturun yaradılması – otellərin və turizm komplekslərinin tikintisi önəmli amildir.

Qarabağda yenidənqurma və bərpa-tikinti işlərinin geniş vüsət alması yaxın bir neçə il ərzində azad olunan tor­paqlarımızda turizmin daha da inkişaf edəcəyindən xəbər verir. Ümumilikdə, 2025-ci ilə qədər işğaldan azad edilmiş ərazilərə bir milyona yaxın yerli və xarici turistin səfər edəcəyi proqnozlaşdırılır. Turizm sektoru spesifik bir sahə olduğun­dan, burada beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndirilməsi çox mühümdür. İnanırıq ki, Qarabağ əcnəbi turistlərin də ən se­vimli yerlərindən birinə çevriləcək.

 

Əliqismət BƏDƏLOV

 

 Xalq qəzeti.- 2022.- 19 avqust.- S.8.