Vətən və
xalq naminə fədakarlıq
Tarix dəfələrlə bu həqiqəti təsdiq edib ki, hər bir dahi kişinin arxasında görkəmli qadın dayanır. Bu həqiqət bu və ya digər formada həm Oskar Uayldın, həm Qrey Conun, həm Anatol Fransın və başqalarının deyimlərinin fabulasını təşkil edib. Tarixə səyahət etməklə bu postulatın müdrikliyinə əmin olmaq olar. Misal üçün, Qədim Misirin əfsanələşmiş çariçası Nefertiti həyat yoldaşının – dahi Misir islahatçısı Exnatonun islahatlarının həmmüəllifi olub. Yarım əsr boyunca patriarxal Çinin hakimiyyətində həyat yoldaşı ilə birgə olmuş imperator Tsinin xanımı imperatriça Tsısini cəsarətlə bu sıraya aid etmək olar.
XIX əsrin məşhur alman filosofu, dramaturqu Kristian Fridrix Gebelin təyininə görə, “dahi beyinlərin növbəsi bəşəriyyət tarixinin başlığıdır” fikrini əsas götürsək, müasir dövrümüzün görkəmli Azərbaycan qadınının, dünya miqyaslı dahi dövlət xadimi, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin həyat yoldaşı, özündə biliyin, əməksevərliyin, təkrarsız humanizmin və xeyirxahlığın nadir birliyini təcəssüm etdirən Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevanın adı Azərbaycan dövlətçiliyinin, ölkənin beynəlxalq arenada nüfuzunun möhkəmlənməsi ilə birgə çəkilir.
Bəlkə də indiki mərhələdə dünyanın qadın siyasi xadimlərindən heç kim Mehriban xanım qədər Şərq qadınının müdrikliyini, əxlaqını, lütfünü Qərbin siyasi modernizmi, zəkası, düşüncə azadlığı ilə təkrarolunmaz xarici görünüşü ilə birləşdirə bilməyib. İki böyük dünya sivilizasiyasının bütün bu xüsusiyyətləri onda inanılmaz harmoniya ilə yanaşı təzahür edir.
Mehriban xanım Əliyevanın genetik cizgiləri Azərbaycan xalqının mənəvi elitarlığının daşıyıcıları olub, onun yüksək əxlaqi xarakterini simvolizə edib. XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli mütəfəkkirlərindən biri görkəmli yazıçı Mir Cəlal Paşayevdir.
Təbii olaraq, ötən əsrin Vətən jurnalistikasının patriarxlarından biri kimi onun ana babası, uzun illər “Bakı”, “Baku” qəzetlərinin redaksiyasına rəhbərlik etmiş, Azərbaycan tarixində silinməz iz qoymuş Nəsir İmanquliyev hesab olunur ki, publisist fəaliyyəti ilə Azərbaycan jurnalistikası tarixində silinməz izlər qoyub.
Mehriban Əliyevanın anası - akademik, Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru Aida İmanquliyeva Azərbaycan elmini təmsil edən bütün dünyada yüksək səviyyəyə qaldıran parlaq şərqşünaslar kateqoriyasına aid idi.
Mehriban Əliyevanın atası - fizika-riyaziyyat elmləri sahəsində görkəmli alim, akademik Arif Paşayev Azərbaycan Respublikasının elm və təhsil sisteminin və mülki aviasiyasının fəxri olan Milli Aviasiya Akademiyasının rəhbəridir.
Mehriban xanım Əliyeva bu nadir genetik kodun misilsiz intellektual səviyyəsi ilə fərqlənən daşıyıcısıdır.
Şübhəsiz ki, genetik istedadının üzə çıxmasına onun özündə formalaşdırdığı məziyyətlərlə yanaşı, müasir dövrün dahi siyasətçisi, dövlət başçısı İlham Əliyevlə bir silahdaş kimi yanaşı fəaliyyəti də böyük təsir göstərib. Fikir eyniliyi və yekdillik Azərbaycan Respublikasının dinamik dövlət-siyasi, sosial-iqtisadi və mədəni tərəqqisini təmin etmək üçün onların birgə fəaliyyətlərini sinxronlaşdırdı.
Mehriban xanım 1982-ci ildə Bakının ən güclü məktəblərindən birini qızıl medalla bitirmişdir. 1982-1988-ci illərdə Sovet İttifaqının aparıcı universitetlərindən birində - Birinci Moskva Tibb İnstitutunda təhsilini davam etdirmiş, İ.M.Seçenov adına universiteti fərqlənmə diplomu ilə bitirdikdən sonra akademik M.Krasnovun rəhbərliyi ilə Moskva Elmi-Tədqiqat Göz Xəstəlikləri İnstitutunda işləməyə başlamış, 2005-ci ildə “Evtanaziya və dünyada bəşəriyyət problemi” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını uğurla müdafiə etmişdir.
Şübhəsiz ki, yaxın gələcəkdə tarixçilərin, hüquqşünasların, kulturoloqların, politoloqların elmi araşdırmalarının önəmli qismi Mehriban xanım Əliyevanın səmərəli dövlətçilik fəaliyyətinə həsr olunacaqdır.
Mehriban xanım Əliyevanın yorulmaz fəaliyyətinin önəmli istiqamətlərindən biri Ermənistanın informasiya və təbliğat ekspansiyası olmuşdur.
Mehriban xanımın o zamankı fəaliyyəti sayəsində işğalçı ölkənin hərəkətləri Sizif əməyinə çevrildi. Onun dünyada Azərbaycanın mütərəqqi imicini formalaşdırmaq, ölkənin sosial-iqtisadi, sənaye, mədəni nailiyyətlərini nümayiş etdirmək üçün göstərdiyi titanik səylər real nəticələr vermişdir.
Mehriban xanım Əliyevanın Azərbaycanı tanıtmaq istiqamətində uğurlu fəaliyyəti onun ictimai-siyasi xadim obrazına yeni çalarlar gətirdi.
2004-cü il mayın 10-dan rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondu Mehriban xanım Əliyeva üçün ölkədə humanitar siyasətin həyata keçirilməsi yönündə fundamental əsas oldu. Valideynlərini itirmiş uşaqlara yardımın təşkili, uşaq bağçalarının və məktəblərin tikintisi və yenidən qurulması ilə yanaşı, Fond onun rəhbərliyi altında Azərbaycan Respublikasının sarsılmaz nüfuzunu təsdiqləyən proqramlar həyata keçirmişdir.
Həmin illərdə Mehriban xanım Əliyevanın fəaliyyətində əsas istiqamət erməni təbliğatının ifşa edilməsi və Azərbaycan ərazilərində dinc əhaliyə qarşı törədilmiş cinayətlərin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması olmuşdur.
Onun bilavasitə himayəsi ilə “Qarabağ həqiqətləri” bukletlər topluları, “Müharibə və mədəni-tarixi abidələrimiz”, “Azərbaycana qarşı müharibə: silah altında mədəni irs” kitabları nəşr olunub.
2008-ci ildə erməni quldur dəstələrinin 1992-ci ilin fevralında Xocalı şəhərində dinc əhaliyə qarşı törətdikləri soyqırımının mahiyyətini üzə çıxaran “Xocalıya ədalət” beynəlxalq məlumat kampaniyası yaradılmışdır. Bu kampaniya ondan çox dövlət, ABŞ-ın 20-dən çox ştatının qanunverici orqanı, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı və Şotlandiya parlamenti tərəfindən dəstəklənib.
2019-cu ildə Xocalı soyqırımı qurbanlarının xatirəsinə həsr olunmuş mərasimdə Dövlət Dumasının hər bir fraksiyasından olan parlamentarilər Azərbaycana dəstəyini ifadə etmək, öz seçicilərinə və bütün dünyaya belə hadisələrin yolverilməzliyini çatdırmaq məqsədilə iştirak ediblər.
2005-ci ildə parlament
seçkilərində 14 saylı Xəzər seçki
dairəsindən Mehriban Əliyevanın
namizədliyi irəli sürülür.
O, zəfərlə respublikanın qanunverici
orqanı olan Milli Məclisdə
xalq nümayəndəsi statusunu
alır. Bundan sonra
2010-cu il parlament seçkilərində o, 94,49%,
2015-ci ildə isə
96,7% səs toplayır.
Onun respublikanın
seçki mühitində
belə populyarlıq qazanması təsadüfi
deyildi. Müasir Azərbaycan parlamentinin fəaliyyət tarixində
misli görünməmiş
addım onun 28 May – Respublika Günü ilə bağlı Mehriban xanımın amnistiya qanununun qəbul edilməsi xahişi ilə Milli Məclisə müraciət etməsi böyük razılıqla
qarşılandı. Bu qanunvericilik təşəbbüsü
2007, 2009, 2013 və 2016-cı illərdə 30 mindən çox məhbusun müxtəlif cəzalardan
azad edilməsinə, minlərlə ailənin sevincinə səbəb oldu.
Mehriban Əliyevanın Azərbaycanın
ictimai-siyasi həyatında
artan rolu onun Avropa Olimpiya
Komitəsi tərəfindən
qitə yarışlarının
“qızıl standartı”
kimi tanınan 2015-ci il Bakı
Avropa Oyunlarının
Təşkilat Komitəsinə
rəhbərlik etməsində
də özünü
göstərirdi.
“Bakı 2015” Olimpiya proqramı kontekstində Mehriban Əliyeva 2015-ci il aprelin
10-11-də Moskvaya səfər
edərək tədbirin
təqdimat mərasimində
iştirak etdi.
2015-ci ilin sentyabrında
Mehriban Əliyeva Fransaya rəsmi səfər etdi və Parisdə prezident Fransua Olland, tanınmış siyasi xadimlər, o cümlədən Parisin birinci dairəsinin meri Fransua Leqare
ilə görüşdü. O, “Azərbaycan
– tolerantlıq ölkəsi”,
“Azərbaycan kəndi”
fotosərgisinin açılışında
və “Dini tolerantlıq: Azərbaycanda
birgəyaşayış mədəniyyəti”
konfransında gözəl
çıxış edərək,
parislilərin qəlbini
fəth etdi.
Həmin
il Mehriban Əliyeva Antalyada keçirilən G-20 sammitində
iştirak etmək üçün qardaş
Türkiyəyə, 2015-ci ilin
noyabrında isə Prezident Əliyevin
UNESCO-nun Baş Konfransında
38-ci sessiyanın Liderlər
Forumunda iştirak etmək üçün həmin Fransada səfərdə oldu.
Milli Məclisin 4 mart 2016-cı il tarixli qərarına əsasən,
Mehriban Əliyeva Azərbaycan-Fransa parlamentlərarası
əlaqələr üzrə
işçi qrupuna rəhbərlik edib.
2016-cı ilin sentyabrında
Azərbaycan Respublikasının
Konstitusiyasına bəzi
dəyişikliklərin edilməsi
məqsədilə Azərbaycanda
konstitusiya referendumu keçirildi. Dəyişikliklər bir sıra məsələlərlə yanaşı
Birinci vitse-prezident vəzifəsinin təsis edilməsini də özündə ehtiva edirdi. Referendum Azərbaycan xalqının
öz Prezidenti ilə tam yekdilliyini, onun daxili və
xarici siyasətini qeyd-şərtsiz dəstəklədiyini
nümayiş etdirdi və nəticədə, Konstitusiyaya 29 əlavə
və dəyişikliklər
yekdilliklə qəbul
edildi.
Mehriban xanım
Əliyevanın uzun illər ictimai-siyasi, xeyriyyəçilik və
mesenat fəaliyyəti
ilə əldə etdiyi möhtəşəm
nüfuzu Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin onu ölkənin idarə edilməsində özünün
həmfikir yoldaşı
kimi Azərbaycanın
Birinci vitse-prezidenti təyin etməsi üçün stimul oldu.
2017-ci il sentyabrın 15-də Mehriban Əliyeva Yaponiya xarici işlər nazirinin parlament işləri üzrə müavini
Manabu Horinin başçılıq
etdiyi nümayəndə
heyəti ilə görüşü zamanı
Xəzər dənizinin
Azərbaycan sektorunda
“Azəri-Çıraq-Günəşli”
yatağının birgə
işlənməsi üzrə
birgə fəaliyyət,
o cümlədən qeyri-neft
sektorunda turizm, kənd təsərrüfatı
və təhsil sahəsində əməkdaşlıq
məsələləri müzakirə
olundu.
2019-cu ilin noyabrında
Mehriban xanım Birinci vitse-prezident
vəzifəsində ilk rəsmi
dövlət səfərini
Rusiyaya etdi. Onun prezident
Vladimir Putin və baş
nazir Dmitri Medvedevlə
apardığı ikitərəfli
danışıqlar konstruktivlik
və qarşılıqlı
anlaşma şəraitində
keçdi.
Prezident
Vladimir Putin Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinin hərtərəfli
inkişafında Mehriban
xanım Əliyevanın
xidmətlərinə əsaslanaraq,
onu Rusiya Federasiyasının ali dövlət mükafatı – “Dostluq” ordeni ilə təltif etdi. Onun dövlətçilik müstəvisində
fədakar əməyini
təcəssüm etdirən
faktlar saysız-hesabsızdır.
44 günlük Vətən
müharibəsindən sonra
torpaqlarımız işğaldan
azad olundu. Doğma
Azərbaycan torpağı
artıq böyük Qayıdışa qucaq açıb
Prezident
İlham Əliyev və silahdaşı, respublikanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva Azərbaycan xalqının ulu öndərinin məzarı
önündə baş
əydilər, bildirdilər
ki, onun başladığı iş
Qarabağ torpağında
Azərbaycanın qəhrəman
oğullarının mütləq
qələbəsi və
zəfər yürüşü
ilə başa çatmışdır!
Tamamilə təbiidir ki, Qələbə Günü
münasibətilə Azərbaycan
xalqını Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyeva da təbrik etdi.
Birinci vitse-prezident
Mehriban Əliyeva Prezident İlham Əliyevlə birlikdə işğaldan azad edilmiş rayonları gəzərək müharibədən
sonrakı yenidənqurma
işlərinə rəhbərlikdə
bilavasitə iştirak
edib, bu ərazilərin abadlaşdırılması,
geri dönən qaçqınlar üçün
ən məqbul sosial-məişət şəraitinin
yaradılması üçün
əlindən gələni
əsirgəməyib.
Bir vaxtlar Amerikanın məşhur ictimai xadimi Ella Beyker pafoslu şəkildə demişdi: “İşıq
verin, insanlar bir yol tapacaqlar”.
Bu gün Azərbaycan xalqının yoluna belə bir nuru
və işığı
onun qəhrəman oğlu – Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
İlham Əliyev və onun sədaqətli
silahdaşı Azərbaycan
Respublikasının Birinci
vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva saçır!
Adəm
İSMAYILOV,
siyasi elmlər doktoru
Xalq qəzeti.- 2022.- 26 avqust.- S. 7.