Milli mədəniyyətimizin himayədarı

 

Xalq bir çox xüsusiyyətləri ilə tanınır, sayılır və dünya xalqları içərisində fərqlənir. Bu xüsusiyyətlərdən ən yüksəyi, ən böyüyü mədəniyyətdir.

 

Heydər ƏLİYEV

 

Ümummilli lider

 

Bu gün tarixə nəzər salarkən, əminliklə deyə bilərik ki, ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycan xalqının taleyində, dövlətçiliyimizin tarixində əvəzolunmaz iz qoymuş, xidmətlər göstərmişdir. Mədəniyyətimizin elə bir sahəsi yoxdur ki, Heydər Əliyev qayğısından bəhrələnməsin. Musiqi, teatr, kino və xal­ça sənəti, heykəltaraşlıq, rəssamlıq bugünkü inkişafında ulu öndərin çox dəyərli ideyalarından bəhrələnib.

Hələ Sovet İttifaqı dövründə Heydər Əliyevin mədəniyyət sahəsində apardığı siyasətin əsasını hər zaman milli ənənələrin qorunub saxlanılması təşkil edirdi. Lakin yaxşı məlumdur ki, Azərbaycan mədəniyyəti tarixində elə bir dövr də olmuşdur ki, xalq yaradıcılığı, milli ənənələr diqqətdən kənarda qalmış, bunlara qarşı yad münasibət bəslənmişdir. Bütün bu neqativ halla­rın hansı nəticələrə gətirib çıxardığını yaxşı dərk edən ulu öndər bunların qarşısını almağa var qüvvəsi ilə çalışmışdır. Respublikaya rəhbərliyi dövründə Heydər Əliyev musiqi, balet, teatr, kino sahəsində uğur qa­zanan istedadların ölkədən kənarda tanınması üçün məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirmişdir. Həmin dövrdə Azərbaycan professional mu­siqi sənətinin görkəmli nümayəndələri Üzeyir Hacıbəyli və Müslüm Ma­qomayevin, Bülbülün, SSRİ Xalq artistləri Qara Qarayevin, Niyazinin, Fikrət Əmirovun, Xalq şairi Səməd Vurğunun, Xalq yazıçısı Mirzə İbrahimovun yubileylərinin təkcə Bakıda deyil, müxtəlif şəhərlərdə də təntənə ilə keçirilməsinə nail olmuşdur. Bununla yanaşı, dra­maturgiyamızın banisi Mirzə Fətəli Axundovun, böyük dramaturq Cəfər Cabbarlının, SSRİ Xalq artistləri Şövkət Məmmədovanın, Mirzağa Əliyevin və onlarca başqa istedadlı sənətkarlarımızın, xanəndələrimizin eləcə də Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafında xüsusi yer tutan ayrı-ayrı məbədlərin – Akademik Milli Dram Teatrının, Naxçıvan Dövlət Dram Te­atrının, Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrının, Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkest­rinin yubileyləri keçirilmişdir. Əlbəttə, bu sovet dövründə Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafı üçün dəyərli töhfələr idi.

Nəhayət, XX əsrin ikinci yarı­sından başlayaraq Heydər Əliyev Azərbaycan mədəniyyətinin inki­şafında yeni bir dövrün əsasını qoydu. Həm dövlət başçısı, həm də vətənpərvər şəxsiyyət kimi onun milli mədəniyyətə göstərdiyi diqqət, verdiyi dəyər bu sahədə yeni döv­rün başlanğıcı kimi qiymətləndirilir. Xalqın mədəniyyətini böyük sərvət hesab edən ümumumilli lider onun milli-mənəvi dəyərlərinin qorunma­sı, təbliği və yeni estetik düşüncəyə məxsus əsərlərin yaradılması üçün mümkün olan hər şeyi edirdi. O, var qüvvəsini Azərbaycanın yüksəlişinə həsr etmiş, respublikamızın hər yerində nəhəng quruculuq işlərinin təşəbbüskarı və memarı olmuşdur. Bütün sahələrdə olduğu kimi, onun dahiyanə uzaqgörənliyi, mükəmməl bilik və bacarığı mədəniyyət sahəsində də dərin və silinməz iz qoymuşdur.

Azərbaycan mədəniyyətinin bütün sahələrinin sürətli inkişafı və böyük nailiyyətləri Heydər Əliyevin müstəsna xidmətlərinin nəticəsi idi. Onun rəhbərliyi ilə Azərbaycanın müstəqillik dövründə mədəni və ədəbi irsimizə, təsviri sənətə, teatr, musiqi və kino sənətinə qayğı əsaslı şəkildə artmışdır. 1993-2003 illərdə göstərdiyi yüksək liderlik keyfiyyətləri, bacarığı, zəngin idarəçilik təcrübəsi ilə müstəqil dövlətçiliyimizin qorunub möhkəmləndirilməsi, Azərbaycanın beynəlxalq birlikdə layiqli yer qazan­ması üçün əlindən gələni əsirgəmədi. O, Azərbaycana rəhbərlik etdiyi dövrdə mədəniyyət sahəsinin forma­laşdırılması istiqamətində mühüm əhəmiyyətli işlər görmüşdür. Xüsusilə, ölkəmizin dünyanın ən nüfuzlu mədəniyyət təşkilatı olan UNESCO ilə əməkdaşlığı böyük əhəmiyyət kəsb edir. Ümummilli liderin rəhbərliyi ilə 1993-cı illərin ortalarından təşəkkül tapan Azərbaycan-UNESCO əlaqələri mühüm inkişaf yolu keçərək mədəni irsimizin dünyada tanıdılması və təbliğinə də geniş zəmin yaratmışdır. Dahi şair Məhəmməd Füzulinin 500 illik, “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanının 1300 illik yubileylərinin UNESCO-da qeyd olunması, 2000-ci ildə İçərişəhərin Qız qalası və Şirvanşah­lar Saray Kompleksi ilə birlikdə Dünya İrs Siyahısına daxil edilməsi həm də Azərbaycanın beynəlxalq miqyasda artan nüfuzunun təsdiqi idi.

Milli-mədəni dəyərlərimizin inkişa­fında daha bir nailiyyəti vurğulamaq lazımdır ki, məhz ulu öndər Heydər Əliyevin birbaşa təşəbüsü və göstərişi ilə 2000-ci il 13 iyun tarixində Azərbaycan Milli Konservatoriyasının yaranması və təsis edilməsi haqqında fərman imzalandı. 2014-cü ildə ulu öndərin yadigarı olan musiqi məbədin açılışı məhz, onun ənənlərini davam etdirən Prezident İlham Əliyev və Mehriban xanımın iştirakı ilə baş tutdu.

2004-cü ildən başlayaraq ölkənin mədəni həyatının tənzimlənməsində, mədəniyyət siyasətinin səmərəli həyata keçirilməsində dövlət or­qanları ilə birlikdə Heydər Əliyev Fondu da yaxından iştirak edir. Mehriban xanım Əliyevanın rəhbərliyi ilə fond tərəfindən bir çox genişmiqyaslı layihələrin həyata keçirilməsi milli mədəniyyətimizin inkişafını intensivləşdirərək daha da zənginləşdirirdi. Mənəvi irsi­mizin mühafizəsi, Azərbaycan mədəniyyətinin özünəxas unikallı­ğının qorunması və bütün dünyada tanınması üçün Mehriban xanım əlindən gələni əsirgəmir. Fond tərəfindən muğamın öyrənilməsi, qo­runması və təbliği məqsədilə müxtəlif layihələr hazırlanıb. “Qarabağ xanəndələri” musiqi albomu yüksək səviyyədə hazırlanaraq ictimaiyyətə təqdim edilib. Xüsusilə, 2009-cu ilin mart ayında fondun təşəbbüsü ilə bütün dünyada əks-sədaya səbəb ol­muş “Muğam aləmi” Beynəlxalq Festi­valının keçirilməsi (artıq bu hadisə ənənəyə çevrilmişdir) Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin ümumən, dünya səviyyəsində tanıdılması, təbliği və sevilməsi istiqamətində təşkil olunan mühüm tədbirlərdən biri kimi qiymətləndirilməlidir. Daha sonra, aşıq sənətinin, Novruz bayramının, tar ifaçılığı sənətinin UNESCO-nun nadir, şah əsərləri sırasına daxil edilməsi Azərbaycanla bu təşkilat ara­sında olan əməkdaşlığın davamlılığını diqqətə çatdırır.

Mədəniyyətin inkişafı istiqamətində Azərbaycan klassik musiqisinin banisi Üzeyir Hacıbəylinin yaradıcılığı ilə bağlı nəhəng bir layihə gerçəkləşdirilir. Bu layihə əsasında dahi bəstəkarın bütün əsərlərinin yenidən nəşri, eləcə də, onların CD və DVD-də buraxılışı da planlaşdırı­lıb. O cümlədən hər il “Üzeyir Musiqi Günü”ndə (18 sentyabr) Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirli­yinin təşkilatçılığı ilə ənənəvi Üzeyir Hacıbəyli Beynəlxalq Musiqi Festivalı, vokalçıların Bülbül adına Beynəlxalq Müsabiqəsi, Qəbələdə Beynəlxalq Musiqi Festivalı, eləcə də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev 2021-ci il 7 may tarixli sərəncamı ilə Şuşa şəhərini ölkənin Mədəniyyət paytaxtı elan edilməsi və bu sərəncamla Vaqif Poeziya Günləri və “Xarıbülbül” festi­valı keçirilir.

Bu gün ümummilli liderin ide­yaları Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin gərgin əməyi və fəaliyyəti nəticəsində yaşayır və uğurla inkişaf edir. Əminliklə demək olar ki, dövlət baş­çısının apardığı həm xarici, həm də daxili siyasət Heydər Əliyev kursunun davamıdır. Müstəqil dövlətimizin quru­cusu, dahi şəxsiyyət Heydər Əliyev cismən bizimlə olmasa da, onun ide­yaları və böyük dühası əbədiyaşardır. Ulu öndərimizin layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyev onun mema­rı olduğu dövlətin rəhbəri, qurduğu qüdrətli ordunun Ali Baş Komandanı kimi Heydər Əliyev ucalığının parlaq təcəssümüdür.

Yekun olaraq qeyd edim ki, müstəqil Azərbaycanın mədəniyyət siyasətinin banisi dahi Heydər Əliyev ənənələri 2003-cü ildən sonra Prezident İlham Əliyev tərəfindəni uğurla davam etdirilərək, yeni dövr üçün zənginləşdirilir.

 

Siyavuş KƏRİMİ,

 

Azərbaycan Milli Konservatoriyasının rektoru, Xalq artisti, professor

 

Xalq qəzeti .- 2022.- 8 may.- S.9.