Sumqayıt: profilaktik tədbirlərin səmərəsi artır

 

Dünyanın hər yerində yay mövsümü ilə əlaqədar epidemioloji xəstəliklərin artmasına təsadüf edilir. Bu halların qarşısını sanitariya nəzarətinin gücləndirilməsi, qabaqcadan lazımi profilaktik və ekspedimetik tədbirlərin görülməsi sayəsində almaq mümkündür.

Sumqayıt şəhərində abadlıq-təmizlik işlərinin intensiv aparılması, kompleks sağlamlaşdırıcı tədbirlərin həyata keçirilməsi yoluxucu xəstəliklərə qarşı mübarizədə müsbət nəticələr verir. Bu gün Sumqayıt ölkəmizin ən təmiz və abad şəhərlərindən birinə çevrilib. İnsan amilinin əsas götürülməsinin nəticəsidir ki, burada sağlam mənəvi-psixoloji iqlim, əlverişli ekoloji şərait, rahat həyat tərzi hökm sürür. Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin direktoru, şəhərin baş sanitar həkimi Rafiq Abdullayev bizimlə söhbətində bütün bunlar haqqında ətraflı məlumat verdi:

— Şəhər əhalisinin sağlamlığının qorunması və ona təsir edən ətraf mühit amillərinin mənfi nəticələrinin aradan qaldırılması istiqamətində fəaliyyəti uğurla davam etdiririk. Mərkəzimiz öz işlərini “Sanitar epidemioloji salamatlıq haqqında” və “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” qanunlara, Səhiyyə Nazirliyinin əmr və təlimatlarına, şəhər icra hakimiyyətinin sərəncam və qərarlarına uyğun olaraq qurmuş və mühüm tədbirlər görmüşdür.

Ayrı-ayrı idarə, müəssisə və təşkilatlar tərəfindən şəhər ərazisində aparılan abadlıq, təmizlik, asfaltlama, tikinti və quruculuq işlərini, kommunikasiya xətlərinin yenidən qurulması və bərpası tədbirlərini qeyd etməklə bərabər bildirirəm ki, Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi tərəfindən kompleks şəkildə görülən təşkilati, müalicə-profilaktik, ekspedimik tədbirlər nəticəsində yoluxucu xəstəliklərə qarşı mübarizədə müəyyən nailiyyətlər əldə edilmişdir. Cari ilin 6 ayı üçün idarə olunan yoluxucu xəstəliklər üzrə peyvənd planı hazırlanmışdır. Bu xəstəliklərin vaxtında aşkar olunması, diaqnostikası və profilaktikası məqsədilə hazırlanan kompleks tədbirlər planı şəhər icra hakimiyyəti yanında fövqəladə hallar komissiyasında təsdiq edilmiş və icrası tərəfimizdən ciddi nəzarətə götürülmüşdür.

Şəhər rəhbərliyinin, ayrı-ayrı idarə və müəssisələrin yaxından köməkliyi ilə görülən tədbirlər nəticəsində əhali arasında bir çox xəstəliklərə rast gəlinməsə də, bəzi xəstəliklərin qarşısı alınsa da, hələ də müəyyən xəstəliklərin baş verməsi və yayılması ehtimalı qalır. Ötən ilin 6 ayı ərzində 167 halda qida zəhərlənməsi haqda GEM-ə təcili bildiriş vərəqəsi daxil olmuş və bunlardan cəmi 37-si bakterial təsdiqini tapmışdır. 2009-cu ilin müvafiq dövründə isə 173 halda qida zəhərlənməsi haqqında təcili bildiriş vərəqəsi qeydiyyatdan keçsə də, bunlardan cəmi 27-ində qida zəhərlənməsi bakterial təsdiqini tapmışdır.

Son illər ərzində Sumqayıtın ümumi sanitariya vəziyyətinin yaxşılaşdırılması ilə yanaşı, Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi tərəfindən aparılan Dövlət Sanitariya nəzarətinin gücləndirilməsi, qabaqcadan lazımi profilaktik və ekspedimik tədbirlərin görülməsi, yaz-yay və payız-qış mövsümünə hazırlıq dövründə müvafiq təkliflərin irəli sürülməsi əhalinin sağlamlığının qorunması istiqamətində görülən vacib tədbirlərdir. Şəhər əhalisinə verilən içməli suyun keyfiyyətinə nəzarətin artırılması, qabaqcadan nəzərdə tutulan profilaktiki tədbirlərin görülməsi daim diqqət mərkəzindədir.

Mövsüm dövründə malyariya xəstəliyinin törədicisi olan anofeles ağcaqanadlarının artıb-çoxalmasının qarşısının alınması məqsədilə şəhər ərazisində ictimai və yaşayış binalarının zirzəmilərinə yığılmış suların qurudulması, lazımi təmir işlərinin aparılması üçün əlaqədar idarə və müəssisə rəhbərlərinə müraciətlər etmişik. Malyariyaya qarşı mübarizə məqsədilə ötən il may ayından başlayaraq bataqlıqların müəyyən hissəsi qambuzyalaşdırılmışdır. Bu il də ərazilərdə işlənmiş yağ və salyarka ilə delarvasiya, didifosla dezinfeksiya işləri aparılmaqdadır.

Mövsümlə əlaqədar şəhər ərazisindən müxtəlif məişət tullantılarının vaxtlı-vaxtında daşınması, süpürmə, təmizləmə və abadlıq işlərinin normal yerinə yetirilməsinə Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi tərəfindən nəzarət artırılmışdır. Məhəllə və mikrorayonlarda, xiyabanlarda, yol qıraqlarında zibil tullantılarının yandırılmaması üçün əlaqədar idarə və müəssisə rəhbərlərinə məktublarla müraciətlər edilmişdir. Şəhər ərazisinin müəyyən yerlərində, xüsusən 15, 40, 43, 41a məhəllələrində və digər ərazilərdə zibil tullantılarının yığılması üçün lazım olan konteynerlərin, zibil qutularının azlığı nəzərə alınaraq dezinfeksiya, dezinseksiya tədbirlərinin vaxtında aparılması təmin edilmişdir. “Təmizlik Departamenti” tərəfindən məişət tullantılarının vaxtı-vaxtında daşınmasına nəzarət artırılmışdır. Şəhər rəhbərliyinin köməkliyi ilə “RŞHT” şirkətinə məxsus olan “Şərq” bazarının ərazisində təmizlik işləri aparılmış, səliqə-sahman yaradılmışdır.

Sumqayıt şəhər çimərliyinin mövsümə hazırlığının, o cümlədən əhalinin digər kütləvi istirahət yerlərinin ümumi sanitariya-gigiyena vəziyyətinin yoxlanılması həyata keçirilmişdir. Aşkar olunan nöqsanların aradan qaldırılması məqsədilə əlaqədar idarə və müəssisələrə təkliflər, tapşırıqlar verilmişdir. Çimərlik mövsümü ilə bağlı “Dünya” TV-nin xəbərlər proqramında və “Sağlamlıq” səhiyyə proqramında verilişlər efirə getmiş, “Sumqayıt” qəzetində çimərliyin qadağan olunmuş sahələri barəsində şəhər əhalisinə məlumatlar verilmişdir.

Mövsümlə əlaqədar ayrı-ayrı məhəllə və mikrorayonların ərazisində qanunsuz olaraq süd və süd məhsulları satışının, iri və xırda buynuzlu mal-qara saxlanılması və kəsilməsinin qarşısının alınması istiqamətində şəhər icra hakimiyyətinin, şəhər bələdiyyəsinin və şəhər polis idarəsinin işçiləri ilə birlikdə reydlər keçirilir.

Həm xarici dövlətlərdən gətirilən, həm də şəhərdə istehsal olunan, ticarət şəbəkələri vasitəsi ilə satılaraq şəhər əhalisinin qidalanması üçün istifadə edilən ərzaq və yeyinti məhsullarının keyfiyyət göstəricilərinə nəzarət etmək məqsədilə İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin Abşeron Regional şöbəsinin, şəhər bələdiyyəsinin mütəxəssislərinin iştirakı ilə birgə reydlər aparılmasına başlanılmışdır. Bu reydlər əsasən iri ticarət şəbəkələrində, topdansatış mağazalarında və iaşə xidməti obyektlərində aparılır. Reyd yoxlamaları zamanı bəzi marketlərdə, topdansatış mağazalarda istifadə edilmə vaxtı ötmüş, xarab olmuş, qidalanma üçün yararsız vəziyyətə düşmüş, habelə mənşəyi məlum olmayan ərzaq məzsulları aşkar edilərək realizasiyadan çıxarılır. Yol verdikləri ciddi sanitar-gigiyenik nöqsanlara görə maddi-məsul şəxslərə qarşı “İnzibati Xətalar Məcələsinə” uyğun cərimə protokolları yazılır, digər lazımi tədbirlər görülür.

Bu ilin 6 ayı ərzində mülkiyyət formasından asılı olmayaraq şəhər ərazisində fəaliyyət göstərən obyektlər üzərində 32 xəbərdaredici sanitariya nəzarəti aparılmışdır. Cari sanitariya nəzarəti aparılan 1495 obyekt üzrə 1868 akt yazılmışdır. Sahibkarlıq subyektləri üzrə nəzarətdə olan 1221 obyekt üzrə 1551 akt yazılmaqla yoxlamalar və reydlər aparılmışdır. 198 nöqsan və çatışmazlıq aşkar edilmiş, bunlardan 185-i qısa müddət ərzində aradan qaldırılmışdır.

Dövlət sanitariya nəzarəti aparılan bütün obyektlərdə Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 13 saylı əmrinə istinad edilərək işləyənlərin vaxtlı-vaxtında tibbi müayinədən keçməsinə ciddi nəzarət edilmişdir. Cari ilin müvafiq dövründə 3190 nəfər obliqat qrup işçi dövri tibbi müayinədən keçmişdir.

Şəhər ərazisində yerləşən və Dövlət sanitariya nəzarəti aparılan obyektlər üzrə Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin əməkdaşları tərəfindən götürülən hava nümunəsi 2009-cu ilin 6 ayı ərzində 60, işməli su nümunəsi 448 olmuşdur. O cümlədən bakterioloji müayinə məqsədilə nəzarətdə olan obyektlərdən 7895 yuyuntu yaxması götürülmüşdür. Sanitar-kimyəvi laboratoriya üzrə isə cari ilin 6 ayı ərzində 4986 müayinə aparılmışdır ki, bunlardan da 289-u Əmək gigineyası, 388-i Qida gigiyenası, 104-ü Toksikoloji, 657-si Radioloji və 3548-i Məişət gigiyenası laboratoriyası üzrə olmuşdur.

Tabeçilik formasından asılı olmayaraq bütün müəssisələrdə istehsal olunan ərzaq və qeyri-ərzaq məhsulları Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 59 saylı Əmrinə uyğun olaraq Gigiyenik Sertifikasiyaya cəlb olunmuşlar. Bu ilin müvafiq dövründə 51 adda ərzaq və qeyri-ərzaq məhsullarına gigiyenik sertifikatlar alınmışdır.

GEM tərəfindən aparılan Dövlət sanitariya nəzarəti zamanı aşkar olunan sanitar-gigiyenik pozuntu hallarına görə 6 ay ərzində 97 nəfər maddi-məsul şəxs barəsində “İnzibati xətalar məcəlləsi”nin müvafiq bəndlərinə uyğun olaraq inzibati tədbir görülmüş, cərimə qərarları yazılmışdır. Bunlardan 58 nəfəri özəl sahibkarlıq sübyektləri üzrə olmuşdur. Çox kobud sanitar-gigiyenik pozuntu halları aşkar edilən 13 obyektin fəaliyyəti isə müvəqqəti olaraq (pozuntu halları aradan qaldırılana kimi) dayandırılmışdır.

Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi tərəfindən aparılan Dövlət sanitariya nəzarəti zamanı aşkar edilmiş nöqsanların aradan qaldırılması məqsədilə ayrı-ayrı idarə və müsəsisə rəhbərlərinə, hüquqi və fiziki şəxslərə 86 halda məktublarla müraciətlər edilmişdir. O cümlədən fəaliyyətlərində yol verdikləri ciddi nöqsanlara görə 21 nəfər özəl sahibkarlıq subyektinə (maddi-məsul şəxslərə) xəbərdarlıqlar edilmşidir.

Sumqayıt Şəhər Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin direktoru, şəhərin baş sanitar həkimi Rafiq Abdullayev sonda bildirdi ki, şəhər əhalisinin sağlamlığının qorunması və ona mənfi təsir edən ətraf mühit amillərinin aradan qaldırılması istiqamətində aparılan Dövlət sanitariya nəzarətinin gücləndirilməsi üçün mərkəzin əməkdaşları tərəfindən bundan sonra da zəruri tədbirlər görüləcəkdir.

 

 

Əli NƏCƏFXANLI

 

Xalq qəzeti.- 2009.- 1 avqust.- S. 4.