“Sənə oğul olammasam...”

1975-ci ilin avqust ayında Ağcabədinin Qaravəlli kəndində Baxış müəllimin ailəsində gözəl bir oğlan uşağı dünyaya gəldi. Bütün oğlu olan analar kimi Səhər xanım həmin gün qürurlanıb taleyə yazılası bır gün yaşadı... Hələ orta məktəbdə ikən Fəqanın bəzi xüsusiyyətləri müəllimlərinin, kollektivin diqqətindən yayınmırdı. O, yoldaşlarına nisbətən fəal, çevik və məsuliyyətli idi. Quş qanadlı illər ötdükcə Fəqan da böyüyüb sağlam bir oğlan oldu. Orta məktəbi namərd qonşularmız torpaq iddası ilə soydaşlarımızı Ermənistandan və Dağlıq Qarabağdan kütləvi şəkildə qovanda — müharibənin başlandığı ilk dövrdə bitirdi. O zaman Fəqan bütün qeyrətli vətən oğulları kimi Vətənin müdafiəsinə hazır olduğunu qət etdi. Öz fikrini ailədə ata-anasına bildirdi. Onlar Fəqana uğurlu yol arzuladılar.

Vətən eşqim, qalx ayağa,

Göyü yandır, yeri yandir.

Sənə oğul olammasam,

Məni diri-diri yandır.

1993-cü ildə Fəqan hərbi komissarlığa gələrək döyüşə könüllü getmək arzusunda olduğunu bildirdi... O illərdə vətənin ixtisaslı hərbi kadrlara çox böyük ehtiyacı olduğu üçün hərbi komissarlıq Fəqana Bakı Ali Hərbi Birləşmiş Komandanlıq Məktəbində (indiki H.Əliyev adına Hərbi Akademiya)oxumağı məsləhət bildi. 1993-cü ildə Fəqan həmin ali məktəbə daxil oldu. 1997-ci ildə o, məktəbi bir zabit kimi əla qiymətlərlə bitirib Azərbaycan Müdafiə Nazirliynin göndərişi ilə Tərtər rayonuna, yağı düşmənlə üzbəüz N-saylı hərbi hissəyə vzvod komandiri təyin olundu. İlk gündən əsgərlərin, hissə komandirlərinin dərin hörmətini qazandı, döyüş tapşırıqlarını layiqincə yerinə yetirib intizamlı zabit olduğunu öz hərbi işində sübut edərək, dəfələrlə təltiflər aldı.

O, bu illərdə Azərbaycan Mudafiə Nazirliyinin Tərtər, Mingəçevir, Bərdə, Şəki, Gəncədəki hərbi hissələrində tabor komandiri xidməti vəzifəsini yerinə yetirdi. Fəqan bu müddətdə mənfur düşmənimizin ayağının Vətən torpağına dəyməməsi üçün vuruşur, sərhədi qoruyurdu. Onun hərbi paltarı sevimli libası oldu. Ayaqları qabar olsa da, əsgər çəkmələrini çıxarmadı, rahat yataqda yatmadı, ləzzətli ev yeməklərinə, ailəsinə, körpə balalarına həsrət qaldı. Ömrünün ən gözəl çağını, qaynar gəncliyinin qışını, yazını cəbhədə keçirdi. Yastığı Vətən daşı, döşəyi Vətən torpağı, yorğanı Vətən göyləri oldu. Ancaq içdiyi əsgər andına sadiq qalıb müharibənin çətinliklərinə sinə gərdi. Mayor rütbəsinə çatdı və tabor komandiri oldu. Fəxri fərmanlar, təşəkkürlər aldı, şəkli şərəf lövhəsini bəzədi. Atası Baxış müəllim, anası Səhər onunla fəxr edirdi. Fəqan həm fiziki, həm mənəvi cəhətdən tam yetkin şəxsiyyət, ağıllı və təcrübəli hərbçi olmuşdu. Ancaq müəllim atası, nigaran anası döyüş zonasında olan oğlundan həmişə narahat idilər. Onlar səksəkəli yaşayır, gördükləri yuxuları xeyirə yozur və gözləri daim cəbhə yollarına dikilirdi.

Müstəqil Azərbaycanın zabiti, mayor Xudaverdiyev Fəqan Baxış oğlunun 4 körpə balası da (böyüyünün 9, sonbeşiyi 2 yaşında) atalarını doyunca gorməmişdilər. Onun qısamüddətli gəlişini həsrətlə, intizarla gözləyirdilər. Fəqanın işi imkan vermədi ki, ilk ovladı Adəmin, yeganə qızı Gültəkinin məktəbə getməsini, Eltonun dil, Elcanın ayaq açmasını görsün. O, Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin əmri ilə 2007-ci ildə təkrarən Tərtər rayonundakı N saylı hərbi hissənin 2-ci motoatıcı taborunun komandiri oldu. Tərtər rayonunda onun komandir olduğu bu tabor yağı düşmənlə üzbəüz 18 km bir məsafəni ermənilərdən qoruyurdu. Neçə dəfə mənfur qonşularımız atəşkəsi pozan zaman onun taboru ermənilərə çox layiqli cavablar vermişdi. Tabeliyində olan əsgər və zabitlərə çox qaygı və hörmətlə yanaşır, “bu dünya heç kimə qalmayacaq, bizdən bircə elədiyimiz xeyirxahlıqlar qalacaq”- deyirdi Fəqan.

Bir neçə dəfə anası Səhər xanım oğluna ehtiyatlı olmağı tapşıranda “öz torpağını qorumaq, onu düşmən tapdağından azad etmək şərəfdir, ana. Mən təlim görmüş zabitəm. Vətən dar gündədir, düşmən qəddar və amansızdır. Onunla üzbəüz dayanmışıq. Geriyə yol yoxdur” - demişdi.

Nə tükənməz gənclik ehtirası, nə şirin canı, nə körpə balaları, nə hey gözü yolda qalan gənc həyat yoldaşı onun düşməndən intiqam almaq, torpaqları azad etmək istəyini azalda bilmədi. Qısa ömrünün 17 ilini Vətənə qulluğa sərf etdi. Ona görə də N saylı hərbi hissənin göndərişi ilə Bakı şəhərinə təhsilini davam etdirmək üçün ezam olundu. O, 2008-ci ilin avqust ayında Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin Hərbi Akademiyasına daxil oldu.

Qaranlıq, müdhiş bir gecədə yeni döyüş tapşırığı bu igidin– mayor Xudaverdiyev Fəqan Baxış oğlunun həyatına elə 2008-ci il avqustun 22-də son qoydu. Bu pəhləvan cüssəli zabit özünün komandir olduğu N saylı hərbi hissənin həyətində 32 yaşında faciəli şəkidə həlak oldu.

Fəqanın şəhid olması xəbəri doğulub boya başa çatdığı Ağcabədi rayonunun Qaravəlli kəndində ildırım kimi çaxdı. Adamlar dəstə-dəstə Baxış müəllimə, beli bükülmüş Səhər anaya həyan olmağa gəlir, dərdlərinə şərik çıxırdılar. İnanın , o gün Fəqangilin həyətində o qədər adam vardı ki, iynə atsan, yerə düşməzdi. Kənd hələ indiyə kimi bu qədər qonaq qəbul etməmişdi. Gəlmişdilər ki, onların azadlığı, xöşbəxtliyi və gələcəyi üçün canını qurban verən, əbədiyyətə qovuşan igid Vətən oğlu ilə vidalaşsınlar.

Vaxtı ilə Fəqanla öyünən, az qala onunla nəfəs alan atası Baxış müəllimin indi yaşının ixtiyar vaxtı bu faciədən beli bükülüb. Anası Səhər bu vaxtsız ölümlə, əvəzsiz itki ilə barışa bilmir.

Esmiranın donmuş baxışlarında atasız balalarını Fəqanın adına layiq böyütmək məsuliyyətinin ağırlığı ilə bərabər, çiliklənmiş, parça-parça olmuş bir nakam məhəbətin ağır itkisi həkk olunub.

Bu dərd Fəqanın nə xaricdə yaşayan bacısı Saranı, nə də ailəsindən xəbərsiz qalaraq ata-ananı ovundurmağa çalışan qardaşı Hacı Nicatı, nə də əmisini hələ uzun illər tərk etməyəcək. Amma onlar bilməlidirlər ki, şəhidlər ölmür, gülə-çiçəyə dönüb yenidən yer üzünə qayıdırlar.

Hacı Naxış

Xalq qəzeti.- 2009.- 16 avqust.- S. 6.