Azərbaycanın uğurlu diplomatiyası Ermənistanı beynəlxalq aləmdə çətin vəziyyətə salır

Bunu işğalçı ölkənin sabiq dövlət rəsmiləri də təsdiqləyirlər

Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması istiqamətində aparılan danışıqlar beynəlxalq aləmdə son illər daha çox diqqət mərkəzində olub. Artıq nüfuzlu qurumların, həmçinin dünyanın inkişaf etmiş dövlətlərinin ekspertləri də birmənalı olaraq təsdiqləyirlər ki, münaqişənin nizamlanmasında Azərbaycan tərəfi nə qədər konstruktivlik nümayiş etdirirsə, Ermənistan tərəfi bir o qədər qeyri-konstruktiv mövqedədir. Bu da beynəlxalq aləmdə birmənalı qarşılanır və işğalçı ölkə küncə sıxışdırılır.

ATƏT-in Minsk qrupunun amerikalı həmsədri Mətyu Brayzənin son vaxtlar bir-birinin ardınca verdiyi müsahibələrdə münaqişənin nizamlanmasında Ermənistanı qınaq hədəfinə çevirməsi, danışıqlarda Dağlıq Qarabağın tərəf kimi iştirakını təklif edən erməni politoloqlarını kəskin tənqid etməsi, Dağlıq Qarabağa bitişik Azərbaycan rayonlarının hamısının azad edilməsi fikrini irəli sürməsi Ermənistanda ciddi narahatlıq yaradıb. M.Brayzənin ATƏT-in Minsk qrupunun amerikalı həmsədri kimi keçirdiyi son mətbuat konfransında Amerikanın Azərbaycana xüsusi diqqət göstərdiyini söyləməsi, iki ölkə arasında münasibətlərin getdikcə yaxşılaşdığı barədə fikir səsləndirməsi də diqqətdən yayınmayıb. Siyasi ekspertlər bunu ABŞ dövləti adından səsləndirilən fikir kimi dəyərləndirir və Azərbaycanın beynəlxalq aləmdəki nüfuzunun artması, Ermənistanın isə reytinqinin artıq heçə enməsi ilə əlaqələndirirlər. Diplomatın “Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin tezliklə nizamlanması həm ABŞ-ın, həm də Azərbaycanın maraqlarına uyğundur” deməsi dünyanın super dövlətinin ölkəmizlə əməkdaşlığa daha çox meylli olmasını xarakterizə edir. M.Brayzə ABŞ-Azərbaycan əlaqələrinin daha da inkişafına işarə edərək deyib: “Birləşmiş Ştatlar ilə Azərbaycan arasında dostluq və tərəfdaşlıq münasibətləri mövcuddur. Təhlükəsizliyin müdafiəsi və beynəlxalq terrorizmə qarşı mübarizə sahələrində hər iki ölkənin maraqları eynidir.”

Amerikalı diplomatın bu açıqlamalarından sonra Ermənistandakı gərginlik daha mürəkkəb xarakter alıb. Artıq Ermənistan Milli Konqresi hakimiyyətin uğursuz diplomatik fəaliyyətinə etiraz olaraq mitinq və küçə yürüşlərini bərpa etmək barədə qərar qəbul edib. Ölkənin sabiq prezidenti Robert Koçaryan və sabiq xarici işlər naziri Vardan Oskanyan da Ermənistanın beynəlxalq aləmdə ən aşağı reytinqə malik olmasını təsdiqləyiblər. Onlar bildiriblər ki, Ermənistan az qala bütün dünyada işğalçı dövlət kimi tanınıb. Zaman hər an bu ölkənin ziyanına işləyir. Sabiq dövlət rəsmiləri Prezident Serj Sarkisyanın Ermənistanın beynəlxalq aləmdə bir küncə sıxışdırılmasını görməməsindən təəccübləndiklərini bildiriblər. Ermənistanın sabiq xarici işlər naziri Vardan Oskanyan Prezident Serj Sarkisyanı tutduğu vəzifəyə layiq olmadığı şəxs adlandırıb. O, “Azadlıq” radiosuna verdiyi müsahibəsində S.Sarkisyanı hərdəmxəyal adlandırıb və onu qeyri-ciddi adam kimi qəbul etdiyini deyib. V.Oskanyan deyib ki, S.Sarkisyan diplomatik fəaliyyətdə, siyasi gedişlərdə qonşu dövlətlərin başçılarından çox geridə qalır. Ona görə də Ermənistan bütün dünyada işğalçı dövlət imicini qazanıb. Sabiq xarici işlər naziri S.Sarkisyanın Türkiyə ilə münasibətlər yarfatması fəaliyyətindəki qəribəliklərə, dövlət başçısına yaraşmayan hərəkətlərinə təəccüb etdiyini gizlətməyib. “S.Sarkisyan deyir ki, mən o zaman Türkiyəyə gedəcəyəm ki, sərhədlər açılsın və ya blokada aradan qaldırılsın”.

V.Oskanyanın fikrincə, dövlət başçısı hər bir hərəkətində, danışığında diqqətli olmalıdır, yoxsa verdiyin vədi danmaq nə siyasətçiyə, nə də dövlət başçısına yaraşır. Onun sözlərinə görə, S.Sarkisyan Türkiyəyə getməyə söz vermişdi. İndi verdiyi vəd yaxınlaşanda ya qorxusundan, ya da kimlərinsə təsirindən sonra Türkiyəyə səfərindən imtina etməsi onun qorxaq və ya siyasətdə piyada olmasının nəticəsidir. Prezident hər bir işdə dəqiq olmalıdır. “Yoxsa futbol matçına qədər sərhədlər açılmasa, mən Türkiyəyə getməyəcəyəm” – deməklə heç nəyə nail olmaq mümkün deyil. V.Oskanyan deyib ki, Ermənistan prezidentinə əvvəldən məlum olmalı idi ki, Türkiyə Azərbaycanla eyni xalqdır. Dağlıq Qarabağ münaqişəsi həll olunmayana qədər, (özü də Azərbaycanın istədiyi şəkildə ) Türkiyə öz qapılarını Ermənistanın üzünə açmayacaq. Bu da Ermənistana çox baha başa gələcək. Çünki Ermənistanda ümumi daxili məhsul istehsalı, iqtisadiyyatda artım, əhalinin yaşayış səviyyəsində yüksəliş yox dərəcəsindədir. Əgər Türkiyə ilə sərhədlər açılsa, Ermənistanda bütün sahələr üzrə irəliləyiş hiss olunacaq.

V.Oskanyanın fikrincə, Ermənistan prezidentinin Türkiyəyə ya futbol matçına baxmağa, ya da digər məqsədlə getməsində yerli əhalinin heç bir marağı yoxdur. Əksinə, onlar Serj Sarkisyanın Türkiyəyə getməsini istəmirlər. Fakt isə ondan ibarətdir ki, Ermənistan qonşu dövlətlərin diplomatiyası qarşısında acizdir və uduza-uduza gedir. V.Oskanyan S.Sarkisyan hakimiyyətinin ümumiyyətlə, uğursuz siyasət yeritdiyini diqqətə çatdırıb. O, Ermənistanda demokratiyanın yalan və saxtakarlıq üzərində qurulduğunu qeyd edib. Bildirib ki, Serj Sarkisyan özünü demokratiyanın inkişafına meyl göstərən, sülhsevər dövlət başçısı kimi təqdim etməyə çalışır. Lakin unudur ki, o, bu hərəkətləri ilə özü-özünü aldadır. Çünki beynəlxalq ictimaiyyət kimin-kim olduğunu çox yaxşı görür. Bu baxımdan Serj Sarkisyanın qeyri-ciddi, yalançı olması artıq bütün dünyaya bəllidir. O, problemlərin aradan qaldırılması istiqamətində heç bir irəliləyişə nail ola bilməyəcək. Əksinə, Ermənistanın olan-qalan reytinqini də heçə endirəcək, beynəlxalq aləmdən təcrid edəcək. Artıq Ermənistan qonşu dövlətlərin birgə həyata keçirdiyi beynəlxalq layihələrdən kənarda qalıb. Bu da öz acı nəticələrini göstərməkdədir.

Beynəlxalq tədbirlərdə Azərbaycan nümayəndələrinin fəallığı, digər ölkələrin nümayəndələrinin müstəqil dövlətimizə böyük maraq göstərmələri, əməkdaşlığın artması da Ermənistanın sabiq dövlət rəsmilərini ciddi narahat edib. Onlar bunu “diplomatik fəallıq” adlandıraraq qonşu dövlətin xarici siyasətinin uğurları hesab edirlər. Məsələn, erməni politoloqu Ayk Babuxanyan ATƏT-in Minsk qrupunun amerikalı həmsədri Mətyu Brayzənin son açıqlamalarını Ermənistanın məğlubiyyəti kimi dəyərləndirib. O deyib ki, hələ bir il bundan əvvəl deyirdim ki, ABŞ bütün məsələlərdə artıq Azərbaycanın tərəfindədir. Onun fikrincə, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin tənzimlənməsində də Amerika ilə Azərbaycanın mövqeyi üst-üstə düşür. Artıq Mətyu Brayzə bunu açıq şəkildə bəyan etdi. Brayzə daha irəli gedərək Ermənistan politoloqlarının ünvanına sərt ittihamlar səsləndirdi. Ona görə də Mətyu Brayzə Ermənistan üçün arzuolunmaz şəxs hesab olunmalı və bir daha bizim ölkəmizə buraxılmamalıdır. Politoloq deyib ki, ona bu fikirləri səsləndirməyə şərait yaradan Ermənistan hakimiyyəti istefaya getməli və ölkədən çıxarılmalıdır. Erməni politoloqu ABŞ-la Azərbaycanın münasibətlərinin getdikcə yaxşılaşması və Ermənistana yardımların kəskin azaldılması barədə ciddi düşünməyin vaxtı çatdığını deyib. A.Babuxanyan deyib: “Mən Ermənistan hakimiyyətini reallıqları görməyə və istefaya çağırıram”.

Ermənistanda çıxan “Aykakan Jamanak” qəzetinin yaydığı informasiyaya görə Ermənistanın sabiq prezidenti Robert Koçaryan baş nazir Tiqran Petrosyanla görüşərək ölkədə baş verən hadisələrlə və Ermənistanın beynəlxalq aləmdə reytinqinin heçə enməsi ilə əlaqədar onu möhkəm danlayıb. Sabiq prezident beynəlxalq təşkilatların Ermənistanın adını “qara siyahıya” salmasından ciddi narahatçılığını bildirib. Onun deməsinə görə, “Human watch Riqhts”, “Fitch Raitinqs” və digər nüfuzlu qurumlar öz bəyanatlarında Ermənistanı kəskin tənqid edirlər. Məsələn, bu günlərdə Beynəlxalq Reytinq Agentliyinin yaydığı məlumatda bildirilir ki, Ermənistanın reytinqi əvvəlki illərlə müqayisədə heçə enib. Həm iqtisadi, həm siyasi, həm də insan haqlarının qorunması sahəsində Ermənistan bütün ölkələrdən geridə qalır. Fitch analitik qrupunun direktoru Endry Kox bildirib ki, Ermənistan bütün göstəricilərinə görə reytinq cədvəlində ən aşağı yerlərdən birini tutur.

Göründüyü kimi, Azərbaycan hakimiyyətinin və şəxsən dövlət başçımızın yeritdiyi uğurlu xarici siyasət ölkəmizin reytinqini nə qədər artırıbsa, Ermənistanın reytinqini bir o qədər aşağı salıb. Dövlət başçımızın iştirak etdiyi beynəlxalq tədbirlərdəki çıxışının böyük rəğbət və səmimiyyətlə qarşılanması, ölkəmizə rəsmi səfərə gələn xarici dövlətlərin rəhbərlərinin, habelə tanınmış qurumların nümayəndələrinin Azərbaycan Prezidentinin mövqeyini dəstəkləmələri də xarici siyasətdəki uğurlarımızdan xəbər verir. Bu uğurlar Ermənistanı beynəlxalq aləmdə bir küncə sıxışdırıb.

Bədəlov Ə.

Xalq qəzeti.- 2009.- 19 avqust.- S.3.