Rabitəçilər xidmət səviyyəsini yaxşılaşdırır

 

Azərbaycanda ulu öndər Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu islahatlar bu gün uğurla həyata keçirilməkdədir. Hansı sahəni götürürsən-götür orada inkişaf var, yüksəliş, tərəqqi var. Ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasi kursunun çox ləyaqətli davamçısı Prezidentimiz cənab İlham Əliyevin hakimiyyətə gəlişindən sonra müstəqil Azərbaycan dövləti daha da möhkəmləndi, yeni zirvələri fəth etdi.

Ötən 5 ildə ölkəmizdə uğurla davam etdirilən sosial-iqtisadi islahatların iqtisadiyyatın bütün sahələrində real nəticələr verməsi danılmaz faktdır. Məhz bunun nəticəsidir ki, son illər Azərbaycan dünyada ən yüksək iqtisadi artım nümayiş etdirən ölkəyə çevrilmişdir. Bu gün dövlətimiz iqtisadi müstəqilliyini tamamilə təmin etdiyindən sərbəst xarici siyasət yürütməyə, beynəlxalq aləmdə milli maraqlarımızı ardıcıl olaraq müdafiə etməyə və mövqelərimizi gücləndirməyə qadirdir. Dünya Bankı və Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının birgə hazırladığı builki hesabatda Azərbaycanın 181 dövlət arasında “ən islahatçı ölkə” elan olunması ölkəmizin beynəlxalq nüfuzunun yüksəlməsini bir daha sübut edir.

Respublikamızda həyata keçirilən sosial-iqtisadi islahatlar 2008-ci ildə də ölkə iqtisadiyyatının dinamik inkişafını, Azərbaycan xalqının rifah halının yüksəldilməsini təmin etmişdir. Bu günlərdə Azərbaycan Prezidentinin iştirakı ilə Nazirlər Kabinetinin 2008-ci ilin yekunlarına həsr olunmuş iclasında bu nailiyyətlər barədə ətraflı danışılmışdır.

Rabitə və informasiya texnologiyaları sahəsində həyata keçirilən mühüm layihələrin ölkənin inkişaf prioritetlərinə daxil edilməsi sahənin dinamik inkişafı üçün əlverişli şərait yaratmış, uğurlu nəticələrin əldə edilməsini təmin etmişdir.

Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyinin ən böyük struktur bölməsi olan “Aztelekom” İstehsalat Birliyi də işgüzar fəaliyyətinin əsas istiqamətlərini bu sahədə mövcud olan normativ sənədlərə, dövlət proqramlarına və tədbirlər planlarına uyğun quraraq 2008-ci ildə rabitənin və informasiya texnologiyalarının inkişafına dəyərli töhfələrini vermişdir.

Bir fakta diqqəti yönəltmək istərdim. Biriyin gəlirləri 2008-ci ildə 2007-ci illə müqayisədə 26 faiz artmış, dövlət büdcəsinə 2007-ci ilə nisbətən 29 faiz artıq vəsait ödənilmişdir. Əsas telefon aparatlarının sayı 2008-ci ildə 27340 ədəd artmışdır.

Ötən il həyata keçirilən investisiya layihələri 111 min nömrə və kanal tutumunu əhatə etmiş, 317,3 km uzunluğunda fiber-optik kabel magistralları və birləşdirici xətlər, 24 mindən çox abunəçi xətti istismara verilmişdir.

Yeni ATS-lərin tikintisinə son illər xüsusi diqqət yetirilir. Təkcə ötən il 23 rayonun 36 kənd yaşayış məntəqəsində, Qəbələ, Qusar, Şirvan, Tovuz, Yevlax, Qobustan şəhərlərində ümumi tutumu 11872 nömrə olan 42 yeni elektron ATS tikilmişdir. Bundan başqa, İsmayıllı, Cəlilabad, Ucar, Lerik, Yardımlı, Zərdab, Neftçala mərkəzi ATS-ləri, 30 rayonun 80 kənd və qəsəbə yaşayış məntəqəsində istismar olunan analoq tipli ATS-lər rekonstruksiya olunmuş və tutumları 14460 nömrə artırılmışdır. Eləcə də 28 rayonun 65 kənd yaşayış məntəqəsində istismar olunan EATS-lərin, Göyçay, Şəmkir, Neftçala, Siyəzən, Beyləqan rayon mərkəzi ATS-lərinin tutumları ümumilikdə 7186 nömrə genişləndirilmişdir.

2008-ci ildə Kürdəmir, Qax, Balakən, Sabirabad, Saatlı, Yevlax, Ağdam, Ağsu, Ağdaş, Beyləqan, Cəlilabad, Füzuli rayonları, Xaçmaz rayonunun Nabran və Xudat, Quba rayonunun Təngəaltı, Lənkəran rayonunun Vilvan yaşayış məntəqələri CDMA şəbəkəsinin əhatə dairəsinə daxil edilmişdir. Kürdəmir, Ağdam, Ağsu, Ağdaş, Beyləqan, Cəlilabad rayonlarının hər birində 1000 nömrə tutumlu, Zaqatala rayonunda 600 nömrə tutumlu, Gəncə şəhərində, Qax və Balakən rayonlarında, Sabirabad rayonunun Şəhriyar, Xaçmaz rayonunun Nabran və Xudat, Quba rayonunun Təngəaltı, Lənkəran rayonunun Vilvan yaşayış məntəqələrinin hər birində 300 nömrə tutumlu yeni baza stansiyaları quraşdırılmışdır. Hazırda CDMA şəbəkəsinin xidmətləri 24 rayon və şəhərdə təşkil olunmuş, şəbəkədə abunəçilərinin sayı 13 mini keçmişdir.

Son illər telefon şəbəkələrinin elektronlaşdırılması istiqamətində səmərəli iş aparılır. 2008-ci ildə Quba və Neftçala rayon telefon şəbəkələrinin elektronlaşması başa çatdırılmış, İsmayıllı, Cəlilabad, Ucar, Lerik, Yardımlı, Zərdab, Neftçala rayon mərkəzi ATS-ləri rekonstruksiya olunmuş, bununla da mərkəzi ATS-ləri tam elektron olan telekommunikasiya qovşaqlarının sayı 48-ə, telefon şəbəkələri tam elektron olan telekommunikasiya qovşaqlarının sayı isə 24-ə çatmışdır.

Həyata keçirilmiş tədbirlər nəticəsində ATS-lərin montaj olunmuş tutumları 38418 nömrə artırılaraq 687 min nömrəyə, elektronlaşma səviyyəsi 79,1 faizə (ilin əvvəlində 71,7 faiz, +7,4 faiz) çatdırılmışdır.

Ötən il 16 rayonun 50 kəndində istismar olunan ATS-lərin birləşdirici xətləri fiber-optik kabellərlə əvəz olunmuş, Sumqayıtda ATS-2/4 ilə ATS-5/9 arasında fiber-optik xətt çəkilmiş, Abşeron mərkəzi ATS-i ilə Mehdiabad ATS-i arasında alternativ fiber-optik xətt istifadəyə verilmişdir. Mərkəzi ATS-ləri TAE fiber-optik kabel magistralının Azərbaycan seqmentlərinə birbaşa qoşulan TKQ-lərin sayı 50-yə çatmışdır.

Rayon telekommunikasiya qovşaqlarında xidmət göstərilən abunəçilərin sayı 620 mini keçmiş, Birliyin xidmət ərazisində hər 100 nəfərə düşən telefonların sayı 11,3-ə (+0,3), 100 ailəyə düşən telefonların sayı 53,7-yə (+1,7) çatmışdır.

2008-ci ildə 2007-ci ilə nisbətən Birliyin S-12 beynəlxalq stansiyası üzərindən beynəlxalq istiqamətlərdən respublikaya ötürülən giriş trafikinin müddəti 156,5 milyon dəqiqə və ya 48,9 faiz, respublikadan beynəlxalq istiqamətlərə ötürülən çıxış trafikinin həcmi isə 35,0 milyon dəqiqə və ya 29,3 faiz artmışdır. “Tackart” əvvəlcədən ödənişli kart sisteminin tətbiqinin genişləndirilməsi məqsədilə Bakı və Şirvan şəhərlərarası stansiyalarında müvafiq avadanlıqlar quraşdırılaraq istifadəyə verilmiş, sistemin Birliyin telefon şəbəkəsində tam tətbiqi başa çatdırılmışdır.

2008-ci ildə Bakı, Gəncə, Şirvan şəhərlərində, Abşeron, Şəki, Göyçay, Quba, Lənkəran rayonlarında bankomatlar vasitəsilə şəhərlərarası danışıq haqlarının ödənişi həyata keçirilmişdir.

Ölkənin seçki təcrübəsində ilk dəfə olaraq seçki məntəqələrində müşahidə kameralarının quraşdırılması kimi vacib dövlət sifarişi uğurla yerinə yetirilmiş, respublikanın müxtəlif bölgələrində yerləşən 286 seçki məntəqəsində quraşdırılmış veb kameralar vasitəsilə seçki prosesinin canlı olaraq izlənilməsi imkanı təmin edilmişdir. Horadiz qəsəbəsində tikilən ATS üçün yeni dizel generatoru quraşdırılmış və hesabat dövrünün sonuna 988 qəsəbə və kənd ATS-indən 890-ında və ya 90 faizə qədərində avtonom enerji təchizatı yaradılmışdır. Yeni qurulmuş mini EATS-lər nəzərə alınmadan bu rəqəm 93,2 faiz təşkil edir.

Ötən il birliyin rayon telekommunikasiya qovşaqlarının xidmət ərazilərində coğrafi mövqeləri kabel vasitəsilə telefonlaşdırılmasına çətinlik yaradan yaşayış məntəqələrinin yerüstü peyk rabitə avadanlıqları vasitəsilə telefonlaşdırılması tədbirləri davam etdirilmiş, 388 yaşayış məntəqəsində 1544 nömrə tutumlu peyk rabitə avadanlıqları quraşdırılmış, bununla da peyk avadanlıqları vasitəsilə istifadəyə verilmiş ümumi tutum 3180 nömrəyə, bu avadanlıqlar vasitəsilə telefonlaşdırılmış yaşayış məntəqələrinin sayı 688-ə çatdırılmışdır.

2008-ci il yanvarın 1-nə qədər yalnız bir telefonla - radiotelefon, mobil telefon və ya fiziki xətlə telefonlaşdırılmış 544 yaşayış məntəqəsinin tam telefonlaşdırılması işləri uğurla başa çatdırılmış, bu yaşayış məntəqələrindən 136-sı CDMA-nın əhatə dairəsinə daxil edilmiş, 318 yaşayış məntəqəsi peyk rabitəsi avadanlıqları vasitəsilə telefonlaşdırılmış, 19 məntəqədə ATS-lər quraşdırılaraq istifadəyə verilmiş, 14 yaşayış məntəqəsi (təsərrüfatlarının sayı 10-a qədər olan) radiotelefonlarla, 57 yaşayış məntəqəsi yaxın ATS-lərdən fiziki xətlər vasitəsilə telefonlaşdırılmışdır (cəmi 544).

Mərkəzi ATS-ləri analoq tipli olan rayon telekommunikasiya qovşaqlarında mərkəzi ATS-lərin tam rekonstruksiyası layihəsinin reallaşması davam etdirilmişdir. Gədəbəy və Saatlı rayonlarının telefon şəbəkələrinin tam elektronlaşdırılması işləri əsasən yekunlaşdırılmışdır. Yaxın vaxtlarda bu obyektlərin tam təhvil verilməsi üçün hazırlıq işləri aparılır. Sumqayıt şəhərində yeni elektron ATS avadanlıqları qurulacaq sahələrdə təmir-tikinti işləri tam başa çatdırılmışdır.

Abşeron və Göyçay rayon telefon şəbəkələrinin NGN texnologiyası əsasında yenidən təşkili işlərinə başlanmışdır. Ağcabədi, Ağdaş, Ağstafa, Saatlı, Şəmkir, Tər-Tər rayonlarının 31 kənd yaşayış məntəqəsində 90-cı illərin əvvəllərində xətt şəbəkəsi dağıdılmış telefonların işi bərpa olunmuşdur.

İşçilərin ixtisas səviyyəsinin yüksəldilməsi və kadr hazırlığı sahəsində tədbirlər davam etdirilmiş, struktur müəssisələrin mühəndis-texniki heyəti və hüquqşünaslarla məsafədən tədris kursları, kabel lehimləyicilərlə mTədris Mərkəzində kurslar keçirilmişdir. İnformasiya texnologiyaları sahəsində yeni nəsil mütəxəssislərin formalaşmasına dəstək məqsədilə Birliyin mütəxəssisləri tərəfindən Texniki Universitetdə təhsil alan tələbələr arasında müsabiqə keçirilmiş, müsabiqənin nəticələrinə görə fərqlənmiş 9 tələbə ilə gələcək əməkdaşlığa dair müqavilələr bağlanmışdır. İlkin mərhələdə bu tələbələr üçün Birliyin mütəxəssisləri tərəfindən kurslar təşkil olunmuş, eyni zamanda tələbələr istehslat təcrübəsi müddətində aidiyyəti telekommunikasiya qovşaqlarında işlə təmin olunmuşlar.

İstehsalın genişləndirilməsi, əlavə xidmətlərin tətbiqi, yeni xidmət sahələrinin yaradılması istiqamətində həyata keçirilmiş tədbirlər nəticəsində 2008-ci ildə 100-ə yaxın yeni iş yeri yaradılmışdır.

Birlik tərəfindən xeyriyyəçilik işləri davam etdirilərək milli və dövlət bayramları ərəfəsində məcburi köçkünlərə, qaçqınlara, şəhid ailələrinə və hərbi hissələrə 301,3 min manat məbləğində yardım göstərilmişdir.

Birliyin mütəxəssisləri rabitə və informasiya texnologiyaları sahəsi işçilərinin peşə bayramı münasibətilə ən peşəkar “kabel calayıcısı”, “kross işçisi”, “montyor” adı uğrunda rabitəçilər arasında keçirilmiş yarışda uğurla çıxış etmiş, ayrı-ayrı nominasiyalarda 1-ci yerə layiq görülmüşlər.

Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyinin “Spartak” idman cəmiyyəti ilə birgə keçirdiyi “Sağlamlıq-2008" spartakiadasında Birliyin mütəxəssislərinin çıxışları 1-ci yerə layiq görülmüşdür.

Birliyin Lerik Telekommunikasiya Qovşağının işçisi Ağayev Sultanağa Nəsrəddin oğlu “Tərəqqi” medalı ilə təltif olunmuşdur. 20 nəfər isə Rabitə ustası fəxri adına layiq görülmüşdür; 45 nəfər isə RİTN-in fəxri fərmanı ilə təltif edilmişdir.

İşçilərin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılması istiqamətində tədbirlər davam etdirilmiş, ayrı-ayrı struktur bölmələrdə əmək haqları 2008-ci ilin əvvəlindən 15 faiz, 01 avqust 2008-ci il tarixdən etibarən daha 15 faiz artırılmış və orta aylıq əmək haqqı 285 manata çatdırılmışdır.

Əlbəttə, bütün bu nailiyyətlərin qazanılmasının əsasında ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin bu sahəyə göstərdiyi diqqət və qayğı, eyni zamanda rabitə və informasiya texnologiyaları naziri, akademik Əli Abbasovun gündəlik qayğısı dayanır. Kollektivimiz çalışacaq ki, 2009-cu ildə daha böyük uğurlar qazansın, qarşıya qoyulmuş vəzifələri layiqincə həyata keçirsin.

 

 

Məhəmməd MƏMMƏDOV,

 “Aztelekom” İstehsalat Birliyinin

baş direktoru

 

Xalq qəzeti.-2009.-6 fevral.-S.5.