Yardımlı: zirvələr yaxın görünür

Adama elə gəlir ki, dağlar qoynunda yerləşən Yardımlının uzun və üzücü yolları xeyli qısalıb. Əsas magistralın yenidən qurulması, rahatlığın təmin olunması belə təsəvvür yaradır. Elə bugünkü rayon mərkəzi də neçə il əvvəlkindən xeyli fərqlənir. Yardımlı böyüyüb, gözəlləşib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 20 iyun 2008-ci il tarixli sərəncamı ilə ucqar qəsəbəyə şəhər statusu verilib. İndi dünyada Yardımlı adlı bir şəhərin də olması onun sakinlərini fərəhləndirir. Burada hər cür infrastruktur yaradılıb, təchizat yaxşılaşıb, iş yerləri çoxalıb.

Biz rayonda olarkən bütün bunlardan həvəslə danışan icra hakimiyyətinin başçısı Xəzər Aslanov Yardımlının sabahının daha gözəl olacağına inamını bildirdi. Daha burada həyat əvvəlki kimi yeknəsəq və darıxdırıcı deyil. İstər rayon rəhbərliyi, istərsə də idarə və müəssisələr, həmçinin camaat tərəfindən inkişafın davamlı olmasına ciddi səylər göstərilir.

Yardımlı rayonunda ötən il yaddaqalan olub. Rayonun sosial-iqtisadi həyatında ciddi irəliləyiş müşahidə edilib. Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramında, habelə Prezident İlham Əliyevin Dövlət Proqramına əlavə olaraq imzaladığı 14 sentyabr 2005-ci il tarixli sərəncamında nəzərdə tutulmuş tədbirlərin uğurla həyata keçirilməsi nəticəsində Yardımlı şəhəri və digər yaşayış məntəqələrinə qaz xəttinin çəkilişi davam edib. Yeni məktəblər, səhiyyə obyektləri, istirahət parkı tikilərək istifadəyə verilib. Görülmüş işlər nəticəsində 2004-2007-ci illərdə 3556 iş yeri açılıb ki, bunun da 2249-u daimidir.

Rayonda tikinti-quruculuq işlərinin vüsəti artıb. Viləş çayı üzərində bir piyada və bir nəqliyyat körpüsü tikilərək istifadəyə verilib. Şəhərin mərkəzində yeni park inşa olunub və fəvvarə quraşdırılıb. Şəhid Rövşən İsmayılovun adını daşıyan küçə tam abadlaşdırılıb, buraya ornamentli hasarlar qoyulub. Şəhərin mərkəzi Heydər Əliyev küçəsinin istinad divarlarına ornamentli üzlük daş çəkilib, Böyük Vətən müharibəsi iştirakçılarının xatirə kompleksi yenidən qurulub. Ulu öndərin adını daşıyan parkda, digər küçələrdə cari təmir işləri aparılıb. Küçələrdə min kvadratmetrdən artıq sahəyə asfalt örtük çəkilib. Prezidentin tapşırığı ilə respublikamıza gətirilmiş və kommunal xidmət üçün nəzərdə tutulmuş maşınlardan 2-nin Yardımlıya verilməsi şəhərin daha təmiz saxlanılmasına və kommunal xidmətin müasir təşkilinə şərait yaradıb. Şəhər əhalisinin içməli suya olan tələbatının ödənilməsi məqsədilə ölkə başçısının tapşırığına uyğun olaraq Nizami küçəsinə yeni su xəttinin çəkilməsi başa çatdırılıb.

İl ərzində daha 300 abonentə qaz xəttinin çəkilişi həyata keçirilib, qazdan istifadə edən abonentlərin sayı 928-ə çatdırılıb. Əngövül kəndi ərazisində ikinci qazpaylayıcı stansiya inşa olunub və kənd qazlaşdırılıb.

Qış mövsümündə hərəkət üçün ciddi problem yaradan kəndarası yolların təmiri işləri davam etdirilib. İl ərzində 1 kilometr uzunluğunda Yardımlı-Gavran yolu, 2 kilometr uzunluğunda Yardımlı-Bozayran yolu əsaslı təmir olunub. Son 4 il ərzində 53 kilometr uzunluğunda Masallı-Yardımlı yolu müasir tələblər səviyyəsində yenidən inşa olunub, 62 kilometrlik kəndarası yol əsaslı təmir edilərək əhalinin istifadəsinə verilib, 9 yeni körpü tikilib.

2008-ci il ərzində rayonda 63,1 milyon manatlıq, 2007-ci illə müqayisədə 1,38 dəfə artıq ümumi məhsul istehsal olunub. Son 5 il ərzində ümumi daxili məhsul istehsalı 3,2 dəfə, sənaye məhsulları istehsalı 2,6 dəfə, tikinti işlərinin həcmi 8,6 dəfə, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı 3,5 dəfə artıb, əhaliyə göstərilən ticarət xidmətinin səviyyəsi 2,9 dəfə, nəqliyyat xidmətinin səviyyəsi 3,5 dəfə, rabitə xidmətinin səviyyəsi isə 2,4 dəfə artıq olub.

Rayon üzrə orta aylıq əmək haqqı 2003-cü illə müqayisədə 3 dəfə artaraq 198 manata çatıb. Sahibkarlığın inkişafına xüsusi diqqət yetirilib. Prezidentin sahibkarlıq subyektlərinin sadələşdirilmiş qeydiyyatdan keçməsi ilə bağlı verdiyi tapşırığa uyğun olaraq onlar üçün lazımi şərait yaradılıb. İl ərzində 21 hüquqi və 79 fiziki şəxs qeydiyyatdan keçib. 2008-ci ildə sahibkarlıq subyektləri tərəfindən 60 milyon 300 min manatlıq məhsul istehsal olunub ki, bu da ümumi məhsulun 95 faizini təşkil edir. Özəl sektorda istehsal olunan məhsul 2003-cü illə müqayisədə 4,2 dəfə artıb.

Rayonda son illər sənaye məhsulları istehsalı artsa da, əhalinin əsas hissəsi kənd təsərrüfatı ilə məşğul olur. İl ərzində 73515 sentner kartof, 21815 sentner tərəvəz, 9031 sentner meyvə istehsal edilib.

Mal-qara və davarların sayının ildən-ilə artması hesabına 2008-ci ildə 23840 sentner ət və 128650 sentner süd istehsal olunub. Bu, 2007-ci illə müqayisədə müvafiq olaraq 160 və 840 sentner çoxdur.

2008-ci ildə 2157 hektarda buğda biçilərək 4294 ton məhsul istehsal olunub ki, bu göstərici də son illərdə ən yüksək olmaqla, ötən illə müqayisədə 3 dəfə çoxdur. Taxıl yığımına “Aqroservis” MMC, özəl və qonşu rayonlardan gətirilən texnika da daxil olmaqla 17 kombayn cəlb edilib. Bu isə məhsulun yığılmasını sürətləndirib.

Məktəblərin maddi-texniki bazasının yaxşılaşdırılması, avadanlıq və inventarla təminatı məsələsi daim diqqətdə saxlanılıb. Qəzalı vəziyyətdə olan Nisəqala, Gavran, Honuba-Şıxlar kəndlərində orta, Jiy və Odurağaran kəndlərində ibtidai məktəb binalarının tikintisinə başlanıb. Nisəqala, Jiy və Odurağaranda məktəblər istifadəyə verilib. Hazırda Honuba-Şıxlar məktəbinin idman zalında son tamamlama işləri gedir.

Məktəblərin tikintisində əlavə kompyuter, kitabxana və digər xidmət otaqları nəzərdə tutulub. Son 5 ildə rayonda 45 məktəb yenidən tikilib və əlavə sinif otaqları inşa edilib. İstifadəyə verilmiş bütün məktəblər avadanlıq və inventarla, kompyuter dəstləri ilə təmin olunub. Bu məktəblərdən 38-i Heydər Əliyev Fondunun hesabına inşa olunub. Prezidentin Azərbaycan Respublikasında ümumtəhsil məktəblərinin informasiya və kommunikasiya texnologiyaları ilə təminatı Proqramının təsdiq edilməsi haqqında" sərəncamına uyğun olaraq təkcə 2008-ci ildə məktəblərə 148 kompyuter dəsti verilib. Yeni dərs ilinə hazırlıqla əlaqədar rayonun bütün məktəbləri cari təmir olunub, şəhər 1 saylı orta məktəbi isə əsaslı təmir edilib. Tikintisi gecikən 260 şagird yerlik Bozayran orta məktəbi hazır vəziyyətə gətirilərək şagirdlərin istifadəsinə verilib.

İl ərzində əhaliyə səhiyyə xidmətinin yaxşılaşdırılması üçün Dövlət Proqramına uyğun olaraq 165 çarpayılıq mərkəzi rayon xəstəxanasının əsaslı təmiri işləri, demək olar ki, başa çatdırılıb. Prezidentin tapşırığı ilə rayona verilmiş ən müasir avadanlıqlar hesabına xəstələrimiz başqa rayonlara getmədən buradaca əməliyyat oluna biləcəklər. İl ərzində digər mənbələr hesabına istismara yararsız vəziyyətdə olan Mirimli və Çayüzü kənd həkim ambulatoriyaları üçün yeni, müasir binalar tikilib istifadəyə verilib. Son iki il ərzində xəstəxanaya verilən təcili tibbi yardım maşınlarının sayı 3-ə çatıb.

Şəhərin mərkəzində yeni istirahət parkı istifadəyə verilib, tarix-diyarşünaslıq muzeyində daxili tərtibat işləri yenidən aparılıb, bir sıra mədəniyyət müəssisələri, habelə, rayon mərkəzi kitabxanası əsaslı təmir olunub. Uşaq musiqi məktəbi binasının qəzalı vəziyyətdə olması nəzərə alınaraq, məktəb yeni binaya köçürülüb.

Rayon mərkəzi stadionu əsaslı surətdə yenidən qurulub. İdmanın inkişafı nəticəsində rayonda müxtəlif idman növləri üzrə respublika səviyyəli yarışlarının keçirilməsinə şərait yaradılıb. 2008-ci ildə şahmat və kontakt-karate üzrə respublika birincilikləri Yardımlıda keçirilib. Yarışlarda yerli idmançılar yüksək nailiyyətlər əldə ediblər. Kontakt-karate üzrə rayonu təmsil edən 12 idmançıdan 6 nəfəri birinci və 6 nəfəri isə ikinci yeri tutublar. Futbol üzrə zona yarışlarında rayonun yeniyetmələri birinci olublar. Eyni zamanda, “Vətənin müdafiəsinə hazıram” çoxnövçülüyü üzrə zona çempionu olan rayonun təmsilçiləri respublika birinciliyində 80 rayon arasında 4-cü yerə layiq görülüblər.

Əhalinin Sosial Müdafiə Mərkəzi üçün yeni inzibati bina istifadəyə verilib. Rayon Telekommunikasiya Qovşağında böyük elektron ATS quraşdırılaraq istifadəyə verilib. Yeni Hamarkənd elektron ATS hesabına Bürzünbül, Anzov, Osnağaran, Solqard, Zenqaran kəndləri telefonlaşdırılıb. Vərgədüz kəndində 128 nömrəlik EATS istifadəyə verilib. Telavar, Zevin, Perindel kəndləri üçün hər biri 128 nömrə tutumlu elektron ATS-lər alınıb. Horoni, Arvana, Deman, Honuba-Şıxlar, Honuba, Yeni Abidinli, Peştəsər, Zeynələzir, Gügavar, Zəngələ, Ləzran kimi əvvəllər telefon olmayan yaşayış məntəqələrində hər biri 4 nömrəlik olmaqla 76 ədəd peyk rabitəsi telefonları quraşdırılıb.

Əksər kənd yaşayış məntəqələrinə elektrik enerjisinin verilməsi 17-18 saata çatdırılıb. Qalan yaşayış məntəqələri də elektrik xətləri təmir olunduqca fasiləsiz enerji ilə təmin olunacaq. Elektrik enerjisinin dəyəri hər ay 100 faiz ödənilib.

Artıq Yardımlı gözdən uzaq, könüldən iraq bir bölgə deyil. Rayonun inkişafı ucqar kəndlərə doğru istiqamət götürür. Zirvələr də get-gedə daha yaxın, daha əzəmətli görünür.

Əli NƏCƏFXANLI

Xalq qəzeti.-2009.-18 fevral.-S.6.