Azərbaycanın dünya iqtisadiyyatına uğurlu
inteqrasiyası beynəlxalq aləmdə mövqelərimizi
daha da gücləndirir
Müasir Azərbaycan
dövlətinin banisi və qurucusu ümummilli lider Heydər Əliyevin
müəyyənləşdirdiyi sosial-iqtisadi inkişaf
strategiyasının möhtərəm Prezidentimiz cənab
İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsi
nəticəsində ölkəmiz iqtisadi artım üzrə
son illərdə qazandığı uğurlara görə
dünyada lider dövlətlər sırasına
qoşulmuşdur. Ötən il nəzərdə tutulmuş
irimiqyaslı layihələrin müvəffəqiyyətlə
həyata keçirilməsi və bu sistemin
düşünülmüş şəkildə davam etdirilməsi
Azərbaycanı dünyada ən islahatçı ölkə
kimi tanıtmışdır.
2008-ci il bir çox
böyük siyasi hadisələrlə yanaşı, dünya
maliyyə və iqtisadi böhranının
başlanğıc ili kimi uzun müddət yaddaşlarda
qalacaq. Getdikcə dərinləşməkdə olan böhran
artıq bir çox ölkələrə öz təsirini
göstərməkdədir. Bunu həmin ölkələrin
iqtisadiyyatında yaranmış durğunluq da təsdiqləyir.
Azərbaycanda isə böhranın mənfi təsirləri
özünü büruzə verməmişdir. Yola
saldığımız il əksinə, bir çox nailiyyətlərə
görə uğurlu il kimi yadda qalacaq və möhtərəm
Prezidentimiz cənab İlham Əliyev tərəfindən
2003-cü ildə müəyyənləşdirilmiş
iqtisadiyyatın inkişaf tempinin sürətləndirilməsi
strategiyasının həyata keçirilməsinin növbəti
uğurlu mərhələsi kimi Azərbaycan tarixinə
yazılmışdır.
Bir faktı oxucuların
diqqətinə çatdırmaq istərdim. Hazırda
inkişaf etmiş ölkələr də dünyanı
bürüyən maliyyə və iqtisadi böhranın
burulğanına düşmək həyəcanını
yaşasa da, Azərbaycanda insanların həyat səviyyəsinin
daha da yüksəldilməsi, abadlıq-quruculuq işlərinin
davam etdirilməsi, sosial müavinətlərin
artırılması istiqamətində yeni tədbirlər həyata
keçirilir. Buna misal olaraq Azərbaycan Prezidentinin 9 fevral
2009-cu il tarixli sərəncamını xatırlatmaq istərdim.
Həmin sərəncama əsasən bütün növ əmək
pensiyaları üzrə aylıq pensiya məbləğlərinin
sığorta hissəsi artırılıb. Cənab Prezidentin
bu sərəncamı xalqda bir daha əminlik yaratdı ki,
dünya maliyyə və iqtisadi böhranının Azərbaycan
üçün təhlükəsi yoxdur. Bununla
yanaşı, 2009-cu ildə bir sıra layihələrin
reallaşdırılması istiqamətində qətiyyətli
addımlar atılacaq. Möhtərəm Prezidentimiz cənab
İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər Kabinetinin
2008-ci ildə sosial-iqtisadi inkişafın yekunlarına həsr
olunmuş iclasında da bu məsələ xüsusi olaraq qeyd
edildi. Dövlət başçımız müşavirədəki
dərin məzmunlu nitqində dedi: “2009-cu ildə bütün
sosial məsələlər həll olunmalıdır, buna
söz ola bilməz. Əlbəttə ki, maaşlar, pensiyalar —
heç vaxt Azərbaycanda bu sahədə heç bir problem
olmamışdır. Eyni zamanda, bizim üçün vacib olan
bütün sosial proqramlar maksimum şəkildə icra edilməlidir”.
Azərbaycan Prezidentinin bu tapşırığı 2009-cu
ilin əvvəlində artıq öz təsdiqini tapdı. Mən
əmək pensiyalarının sığorta hissəsinin
indeksləşdirilməsi haqqında sərəncamı nəzərdə
tuturam. Təbii ki, qarşıda bizi digər uğurlar da
gözləyir. Maliyyə və iqtisadi böhran dərinləşsə
də Azrərbaycanın inkişafı dayanmayacaq, istehlak
bazarında müşahidə olunan qiymətlərin
aşağı düşməsi davam edəcək. Möhtərəm
Prezidentimizin də bu məsələdə mövqeyi qətidir:
“2009-cu ildə, əlbəttə ki, dünyanı
bürümüş böhranla bağlı müxtəlif
ölkələrdə müxtəlif tədbirlər
görülür, Azərbaycanda da o cümlədən. Baxmayaraq
ki, ölkəmizdə bu böhranın nəticələri
hiss olunmur, deyə bilərəm ki, bəzi hallarda əksinə,
istehlak qiymətlərinin aşağı düşməsi
hesab edirəm ki, ölkə vətəndaşları
üçün çox müsbət bir haldır... Biz sadəcə
olaraq istehlak bazarına daha da ciddi nəzarət etməliyik,
elə etməliyik ki, süni qiymət şişirtmələri
olmasın. Hesab edirəm ki, qiymətlərin aşağı
düşməsi daha da sürətlə getməlidir. Həm
ərzaq məhsullarının, həm tikinti
materiallarının qiymətləri daha da aşağı
düşməlidir və bunu etmək üçün, əlbəttə
ki, bütün bu sahəyə ciddi nəzarət
olmalıdır. Antiinhissar fəaliyyətini gücləndirməliyik.
Əsassız inhisarçılığa, qeyri-sağlam rəqabətə
son qoylumalıdır. Bu işlərlə məşğul
olan tərəflər ciddi şəkildə cəzalandırılmalıdırlar
ki, bu sahədə biz ciddi dönüş yaradaq. Bu sahədə
maksimum şəffaflıq olmalıdır, dövlət
qurumları tərəfindən bütün qanunsuz tələblər,
xoşagəlməz hallar, qanunsuz müdaxilələr dərhal
dayandırılmalıdır”.
Ötən il kənd təsərrüfatı, sənaye istehsalı sahəsində böyük nailiyyətlər qeydə alındı. Azərbaycanda beynəlxalq standartlara cavab verən çoxlu sayda yeni böyük müəssisələr yaradıldı. Dövlət başçısı belə müəssisələrin açılışında şəxsən iştirak edərək regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramının qarşıya qoyduğu vəzifələrin necə yerinə yetirilməsinin şahidi olmuşdur. Belə səfərlər sırasında möhtərəm Prezidentimizin ötən ilin sonunda rayonumuzda bir sıra müəssisələrin açılışında iştirak etməsi saatlılılar üçün unudulmaz xatirəyə çevrilmişdir. Dövlət başçısı bu səfəri zamanı rayonda görülmüş abadlıq və yenidənqurma işləri ilə şəxsən tanış olmuş, yeni yaradılmış müəssisələrə baxmışdır. Ümumiyyətlə, demək istərdim ki, regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı uğurla icra olunmuş, 2004-cü ilin əvvəlində qəbul edilmiş proqram tam şəkildə yerinə yetirilmişdir. Bununla yanaşı, dövlət proqramına əlavə olunmuş bir çox məsələlər də uğurla icra edildi. Məhz bu proqramın müvəffəqiyyətlə icra olunması sayəsində ölkə iqtisadiyyatı xeyli qüdrətlənmiş, bütün ölkədə yeni infrastruktur layihələri həyata keçirilmiş, iş yerləri açılmış, ümumi daxili məhsul istehsalının həcmi artmışdır. Sevindirici haldır ki, son beş ildə 766 min yeni iş yeri açılıb ki, bunun da 548 mini daimi iş yeridir. Təkcə 2008-ci ildə 120 mindən çox yeni iş yeri açılmışdır. Göründüyü kimi, dünya maliyyə və iqtisadi böhranı ölkəmizi öz ağuşuna ala bilməmişdir. Digər ölkələrdə işsizlik yarandığı, müəssisələr öz fəaliyyətlərini dayandırdıqları bir vaxtda Azərbaycanda yeni isehsal müəssisələri yaradılmışdır. Bu da yoxsulluğun səviyyəsinin daha da azaldılmasına öz təsirini göstərmişdir. Bir fakta diqqət yetirək, 2003-cü ildə yoxsulluğun səviyyəsi 49 faiz idisə, bu göstərici 2008-ci ildə 13,2 faiz olmuşdur.
Bu fakt bir daha təsdiqləyir ki, ölkədə aparılan əsaslı islahatlar bir tərəfdən ölkəmizin iqtisadi potensialının möhkəmlənməsinə, digər tərəfdən isə insanların sosial-rifah halının yaxşılaşdırılmasına yönəldilmişdir. Elə 2009-cu ilin dövlət büdcəsinin əvvəlki illərlə müqayisədə artımı da əhalinin güzəranının getdikcə yaxşılaşacağından xəbər verir. Daha çox sosial yönümlü olan 2009-cu ilin dövlət büdcəsi pensiyaların, sosial müavinətlərin və digər sahələrin yenidən artımına imkan yaradacaq. Nəzərdə tutulan sosial proqramların yerinə yetirilməsi də buna şərait yaradacaq. Onu da qeyd edək ki, ötən il dövlətimizin sosial siyasəti çox uğurlu olmuşdur. Belə ki, minimum əmək haqqı və minimum pensiyaların baza hissəsi 50 faiz artırılmışdır. Azərbaycanda orta əməkhaqqı 335 dollar səviyyəsinə çatıb. Orta pensiya həddi isə 120 dollardır. Əhalinin pul gəlirləri 36 faiz artımışdır. Bununla yanaşı, əhalinin rifah halının yaxşılaşdırılması, büdcədən maliyyələşən təşkilatlarda çalışan işçilərin əmək haqlarının artırılması üçün ölkə Prezidenti tərəfindən bir sıra sərəncamlar imzalanmışdır.
Çoxlarına elə gəlirdi ki, Azərbaycanın bütün sahələr üzrə inkişafı yalnız neftdən asılıdır. Son vaxtar neftin dünya bazarlarında satış qiymətinin aşağı düşməsi ölkəmizdə insanların sosial-rifah halının yaxşılaşmasına heç bir təsir göstərmədi. Yenə də tikinti-abadlıq işləri davam etdirilir, yeni yollar, körpülər salınır, paytaxtın, eləcə də rayonların siması dəyişilir, ərzaq bolluğunun yaradılması üçün sahibkarlara, fermərlərə güzəştlər edilir, onların normal fəaliyyət göstərmələrini tənzimləmək məqsədi ilə nəzərdə tutulan proqramlar uğurla icra olunur. Baxmayaraq ki, neftin qiyməti əvvəlki illərlə müqayisədə 4-5 dəfə aşağı düşüb.
2009-cu ilin dövlət büdcəsi 2008-ci ilin dövlət büdcəsi ilə müqayisədə daha çoxdur. Bildiyimiz kimi, dövlət büdcəsinin xərcləri 15,4 milyard dollar, icmal büdcə isə 18,4 milyard dollardır. Bu büdcə bizə 2009-cu ildə bütün sosial məsələlərin öz həllini tapmasına imkan verəcək, iri infrastruktur layihələrin uğurla davam etdirilməsi sahəsində qarşıya çıxan problemləri aradan qaldıracaq. Nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycanın 18 milyard dollardan çox valyuta ehtiyatı var. Bu, qarşıda duran vəzifələrin uğurla icra olunmasına geniş imkanlar yaradacaq.
Azərbaycanda bərqərar edilmiş siyasi sabitlik, xalqla iqtidar arasında vəhdətin, möhkəm birliyin yaradılması iri xarici şirkətlərin diqqətindən yayınmır. Belə şirkətlərin rəhbərlərini ilk növbədə ölkədə yaradılmış davamlı ictimai siyasi sabitlik, dövlət başçısına xalqın inamı və azad sahibkarlıq fəaliyyətinə yaradılmış şərait daha çox maraqlandırır. Bütün bunlar isə bizim ölkəmizdə yüksək səviyyədədir. Ona görə də dünya maliyyə və iqtisadi böhranı Azərbaycana ciddi təsir edə bilməz. Dövlət başçımızın müəyyənləşdirdiyi mükəmməl iqtisadi siyasətə uyğun olaraq Azərbaycan iqtisadiyyatının davamlı inkişafı xalqın həyat səviyyəsini daha da yüksəldəcək. Qeyri-neft sektorunun inkişafının getdikcə sürətləndirilməsi, sahibkarlığa dövlət dəstəyinin gücləndirilməsi, investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması qlobal iqtisadi böhranın ölkəmizdə hansısa fəsadlar törətməsinə yol verməyəcək. Azərbaycanın dünya iqtisadiyyatına uğurlu inteqrasiyası ölkəmizin beynəlxalq aləmdəki mövqelərini daha da möhkəmləndirəcək. Azərbaycanın heç bir xarici maliyyə yardımına ehtiyacı yoxdur. Möhtərəm Prezidentimizin qətiyyətlə dediyi “Azərbaycan o ölkələrdəndir ki, öz problemlərini özü həll edir, heç kimə və heç nəyə möhtac deyildir” müdrik sözləri hər birimizin sabaha olan inamımızı, ümidimizi daha da artırıb. Azərbaycan çox güclü, iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkədir. Bunu beynəlxalq aləmdə qazandığımız uğurlar da təsdiqləyir.
Hafiz MİRİYEV,
Dövlət Sosail Müdafiə Fondu
Saatlı Rayon Şöbəsinin müdiri
Xalq qəzeti.-2009.-22 fevral.-S.3.