Sözün silinməz izləri

Tanınmış jurnalist, istedadlı publisist, fəxri bədən tərbiyəsi və idman xadimi Məzahir Süleymanzadə yaradıcılığının məhsuldar çağında illər boyu qələmindən çıxmış, zamanın silinməz izləri olan seçmə yazıları söz xiridarlarına ayrıca iktab şəklində çatdırmışdır.

“İzim (qalmasa da), sözüm (qalacaq)” adlı kitabın titul vərəqində müəllif məramını oxuculara belə açıqlayır: “İllər necə gəldi, necə keçdi, bilmədim. Əlli səkkiz il ömrümün hamısıdı, yarısıdı, onu da bilmirəm. Bildiyim bircə odur ki, ürəyimdən keçənlərin heç yüzdə birini görmədim, duymadım. Özümdən çox başqalarını düşündüm, günlərimi, aylarımı onlar üçün xərclədim. Atam kimi, anam kimi xeyirxah oldum, ləyaqətimi qorudum. Amma bu dünyada bir iz qoya bilmədim. Dediyim elə söz oldu. Təsəllim də elə budur: məndən sonra bu dünyada izim qalmasa da, sözüm qalacaq”.

Xatırladaq ki, bu səmimi, təvazökarcasına etirafın arxasında bir sıra jurnalistika və ədəbi mükfatların (“Qızıl qələm”, “Həsən bəy Zərdabi”, “Mirzə Cəlil”, “Araz”, “Dirçəliş”, “Vətən”) sahibi, yeniyetməlik çağlarından sözə, mətbuata bağlı həmkarımızın ciddi mövzulara, aktual məsələlərə, ictimai dəyərlərə həsr olunmuş zəngin yaradıcılığı, hadisələrə həssas və fəal münasibətinin silinməz izləri dayanır. Söz dünyasına poetik qələm təcrübələri ilə gələn Məzahir Süleymanzadə idman və vətənpərvərlik mövzularında mətbu yazılarla getdikcə özünü jurnalistikaya möhkəm bağlamışdır. Hərbi xidmətdən və ali jurnalist təhsilindən sonra o, mətbuat aləminə yetkin bir yazar, cəfakeş qələm sahibi kimi daxil olmuşdur. Məzahir müəllim yeniliyə bağlılığı və təşkilatçılıq qabiliyyəti ilə tezliklə çalışdığı redaksiyalarda nüfuz qazanmış, rəhbər mövqelərə çıxmışdır.

Bu keyfiyyətlərinə görə populyar “İdman” qəzetində imzasını tanıdan gənc jurnalist çox keçmir ki, respublikanın baş qəzeti olan “Kommunist”ə dəvət olunur. Burada ədəbi işçidən məsul katib, baş redaktor müavini vəzifəsinədək yüksəlir. Yenidənqurma və respublikaların iqtisadi müstəqilliyi xəttinə dəstək vermək üçün 1989-cu ildə “Kommunist” qəzetinin əlavəsi kimi nəşrə başlayan “Səhər” qəzeti Məzahir müəllimin rəhbərliyi ilə ilk demokratik nəşr kimi tanınır.

“20 Yanvar” faciəsinin ilk mətbu xronikasını yaradan bu qəzet sonrakı illərdə müstəqil demokratik nəşr kimi istedadlı professionalları ətrafında toplayır, dövlət müstəqilliyi qazanılması uğrunda xalq hərəkatının önündə gedir. Ulu öndər Heydər Əliyevin böyük siyasətə qayıdışının zəruriliyinin xalqa anladılmasında, ümummilli liderin xilaskarlıq missiyasının geniş işıqlandırılmasında da Məzahir Süleymanzadənin baş redaktorluğu ilə o illərin ən populayar, çevik qəzeti səviyyəsinə qalxan “Səhər”in mövqeyi və rolu hamımızın yaxşı yadındadır. Sonrakı illərdə müstəqil ölkənin milli idman quruculuğu kimi mühüm sahəyə keçən həmkarımız qələmi də əldən yerə qoymamış, yeni idman nəşrlərinin yaranmasında və uğurlu fəaliyyətində köməyini əsirgəməmişdir...

İllər keçmiş, Məzahir Süleymanzadənin çalışdığı və əməkdaşlıq etdiyi nəşrlərdə işıq üzü görmüş yazıları cild-cild kitabları dolduracaq həddə çatmışdır. 60 yaşın astanasında öz oxucularına hesabat verən təcrübəli jurnalist həmin yazıların bu gün də dəyərini itirməyən və çağdaş nəsillər üçün gərəkli olanlarını mövzu və məzmun baxımından qruplaşdıraraq bir salnamə halına gətirmişdir. Kitabın birinci bölümündə yer alan “Dönüb geriyə baxanda” başlıqlı avtobioqrafik yazılar müəllifin yaşadığı ömrün ayrı-ayrı dövrləri prizmasından zamana və müasirlərinə, baş vermiş hadisələrə və yaxın ətrafına publisist baxışıdır.

Bu yazılar fəal, zəngin bir ömür yaşamış qələm sahibinin həyat xronikasını əks etdirməkdən daha çox, xalqımızın keçib gəldiyi tarixi dövrün ümumi səciyyəsi, zamanın axarının dolğun ifadəsi ilə əlamətdardır. “Biri vardı, biri yoxdu...”, “Rejissor olmaq istəyirdim”, “Anam nigaran idi”, “Sızlar yada düşəndə”, “Əldə qələm eldən-elə” , “Səhər”in müqəddəs bayrağı altında", “Gənclik duyğuları” adlı xatirələr bu baxımdan maraqla oxunur, yaxın keçmişin isti-soyuğunu, acı-şirinini, bərk-boşunu nişan verir.

“Söz vaxtına çəkər...” adlı ikinci bölümdə Məzahir Süleymanzadə ötən əsrin 70-ci illərindən bəri ölkənin onlarca qəzet-jurnalında dərc olunmuş ən yaxşı yazılarını ipə-sapa düzmüşdür. “Ürəkdə də dəniz var”, “Şamaxıya yolunuz düşsə...”, “Ata borcu, ana ləyaqəti”, “Qədim Şirvan torpağında”, “Vicdan susanda”, “Məharət”, “Həmişə xalqa arxalanmışıq”, “Aləmdə səsi var” kimi neçə-neçə belə yazı bir vaxtlar olduğu kimi yenə də oxucunu həyəcanlandırır, düşündürür, onu xeyir işlərə səfərbər edir, qəlbinə inam, qollarına güc gətirir. “Taleyimizdə 20 Yanvar” başlığı altında verilmiş yazılar Məzahir Süleymanzadənin bu ağrılı mövzuya həssas münasibətini, bu qanlı tarixin mahiyyətini açıb göstərmək əzmini geniş sərgiləyir.

“Peşəkar söhbətlər” bölümündə jurnalistikanın məsələləri, söz azadlığı və demokratiya mövzusu əsas yer tutur. Növbəti bölümü isə müəllif belə adlandırıb: “Taleyimdən keçən, hər zaman xeyirxah münasibətini hiss etdiyim, minnətdarlıqla xatırladığım xoş niyyətli insanlar haqqında xatirələr”. Müxtəlif illərdə ulu öndər Heydər Əliyevlə təmaslar, onunla iştirakçısı olduğu görüşlər barədə xatirə bu böyük insanın həyatının müxtəlif anlarına işıq salmaqla bərabər, həm də onun jurnalistlərə qayğıkeş və xeyirxah münasibətini göstərir. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev, daxili işlər naziri Ramil Usubov, Prezident Administrasiyasının şöbə müdiri Əli Həsənov, xalq rəssamı Tahir Salahov, xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadə, futbolumuzun ulduzu Ələkbər Məmmədov, yazıçı-ədəbiyyatşünas Əzizə Cəfərzadə və başqa məşhurlar barədə portret cizgiləri Məzahir Süleymanzadənin mahir qələm sahibi olduğunu bir daha təsdiqləyir.

“Kitabdan kitaba” bölümündə jurnalist-publisistin ötən illərdə ayrı-ayrı toplularda və kitablarda çap olunmuş maraqlı yazıları yer alıb. “Kiçik publisistika” bölümünə isə, adından göründüyü kimi, müəllifin həyat həqiqətlərini mənalandıran çevik, ibrətamiz yazıları daxil edilib. “Başımın tacı ailəm” başlığı altında yazılarda Məzahir müəllim onu ərsəyə gətirən mühitin mühüm məqamlarını qələmə alıb. “Gördüyüm ölkələr, gəzdiyim şəhərlər” başlığı altında həmkarımızın səfər təəssüratları, ezamiyyə yazıları toplanıb. Bütün bunlar çağdaş jurnalistikamızın sayılıb-seçilən bir nümayəndəsinin, professionallığı və obyektiv ictimai mövqeyi ilə cəmiyyətdə nüfuz və hörmət qazanan söz adamının kimliyini, həyat və mübarizəsini dolğun əks etdirir.

Məzahir Süleymanzadə öz oxucuları ilə ilk əhatəli, sistemli bir görüşü olan bu kitabı jurnalistikaya qurban verdiyi şeirlə tamamlayır:

Aylar ötüşəcək, illər keçəcək,

Kimsə yada salıb xatırlayacaq...

Yenə alışacaq bu od, bu ocaq,

İzim qalmasa da, sözüm qalacaq!...

Söz adamının izi onun yazdıqları, söylədikləridir. Məzahir Süleymanzadə milli jurnalistikamızın ölməz irsinə, dəyərli ənənələrinə bağlı olduğundan, dövrünün önəmli mövzularını ardıcıl gündəmə gətirdiyindən özü də mətbuatımızda sözü ilə silinməz-pozulmaz naxışlar yaratmışdır. Həmkarlarımızı, ustad jurnalisti 40 illik dövrü əhatə edən dəyərli bir nəşrə görə təbrik edirik, ona yeni yaradıcılq uğurları arzulayırıq.

Tahir AYDINOĞLU

Xalq qəzeti.- 2009.- 10 iyul.- S. 7.