“Zaqatalaya səfərimi səbirsizliklə gözləyirəm”

Nədənsə, əvvəllər bu məsələnin fərqinə varmamışdım. Elə bilirdim ki, tərəqqi, inkişaf artdıqca, yeni infrastruktur layihələri həyata keçirildikcə, yollar abadlaşdıqca hansısa rayona — bu məqamda Zaqatalaya getmək daha da asanlaşır. Çünki el dilində deyirlər ki, yolun rahatlığı kəndlər arasındakı məsafəni qısaldar. Amma indi başqa məsələlərin şahidi oluruq. İnkişaf artdıqca Zaqatalanın gözəlliyinin üstünə gözəllik əlavə olunur, gözəllik artdıqca isə yollar da uzanır. Sual verə bilərsiniz: Bu dağlar diyarına son gəlişimdə yaranmış romantik fikirlər hardan qaynaqlanırdı?

Köhnə dostum, indi rayonda sahibkarlıqla məşğul olan Sədi Abbasova hələ payızdakı görüşlərimizdən birində bu yerlərin xəzan fəslinin çox füsunkar olduğunu söyləmişdim. Dostum isə xəzanı qətiyyən sevmirmiş: “Payızın arxasınca qış gəlir. Mən sənə Zaqatalanın gözəlliyini tumurcuqlarda göstərəcəyəm. Martın əvvəlində ağacların üzündə yaranmış sevinci görmək üçün rəssam və ya bağban olmaq lazım deyil. O sevinci hamı görür, hiss edir. İnşaallah, birgə seyr edərik”.

...Sədi Abbasovla martın ilk günlərində elə Zaqatalanın gözəlliyinin ilk mənbələrindən olan — təbii ki, birinci mənbə dağlardır — ağacların ilk bahar sevincinə tamaşa etdik. Özü də bir yerdə, beş yerdə yox, demək olar ki, rayonun hər yerində. Dostumun diqqəti ağacların sevinc qonmuş budaqlarında idi, mənim diqqətim isə yeni çəkilmiş yollarda. Daha doğrusu, mənim yola diqqət yetirməkdən başqa əlacım da yox idi. Qınamayın, çünki maşını mən idarə edirdim və...Diqqət yetirəndə gördüm ki, magistral yolun Qazangül qəsəbəsi ərazisindən keçən hissəsinin hər iki kənarı yüksək səviyyədə abadlaşdırılıb, qəsəbə daxilində köhnə körpünün bərpasına başlanılıb, Yuxarı Tala-Meşles avtomobil yoluna asfalt örtüyü döşənilib, Lahıcda kəndarası yola asfalt-beton örtüyü çəkilib, Aşağı Tala kəndinin mərkəzi yolu yenidən asfaltlaşıb, Qandax kəndinə gedən təxminən beş kilometrə yaxın yol tamamilə yenidən qurulub, Muxax-Zəyəm yolu, Zəyəmdəki kəndarası yol, Gözbarax kənd yolu... nə qədər yol müasir standartlara cavab verən şəklə gətirilib.

Mən elə bilirdim ki, təbiət vurğunu olan dostumun ağacların sevincinə baxmaq üçün təşkil etdiyi gəzintidən heç nə yazmayacağam. Amma, həmin gəzintidən yazının əvvəlində bu qədər söz açmalı oldum. Gözəllik artdıqca yolların uzanmasına gəlincə isə, sən demə bu ifadə başqa bir məqamdan söhbət açanda da yerinə düşürmüş. İcra hakimiyyətinin başçısı Asif Əsgərov dedi ki, dövlət başçımızın respublikanın bütün rayonları kimi Zaqatalaya da böyük diqqət və qayğı ilə yanaşması buradakı problemlərin həlli üçün etibarlı zəmin yaradıbdır. Zaqatala şəhərində, rayonun qəsəbə və kəndlərində abadlıq və quruculuq işləri geniş vüsət alıb, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Zaqatalaya səfərlərindən sonra aparılan böyük abadlıq-quruculuq işləri nəticəsində rayonumuzun siması başdan-başa dəyişibdir. Son beş ildə rayonda 13 yeni məktəb binası və 8 əlavə tədris korpusu, 10 tibb müəssisəsi, 4 mədəniyyət obyekti, hava limanı, olimpiya idman kompleksi, şəhər stadionu, əhalinin sosial-müdafiə mərkəzinin, Sosial Müdafiə Fondu rayon şöbələrinin, Dövlət Reyestr Xidməti Zaqatala ərazi idarəsinin inzibati binaları, şəhid ailələri və Qarabağ əlilləri üçün 36 və 28 mənzilli yaşayış binaları, 2 mehmanxana, 6 bank binası, 110 və 111 saylı Dairə Seçki Komissiyaları üçün inzibati binalar, Beton zavodu, Fındıq emalı zavodu, 13 fındıq emalı sexi, 2 ATS, 4 poçt binası... Hələ mən kəndlərdə tikilən neçə-neçə mədəniyyət evlərini demirəm. Zaqatalalıların az qala hər gün açılışına toplaşdışları digər obyektləri inanın ki, sadalamaqla qurtaran deyil. Odur ki, Asif müəllimlə bu yaxınlarda olan söhbətimizdə onun bir çox yeni obyektin adını nə üçün çəkdiyini dərhal başa düşdüm (həmsöhbətim rayonda görülmüş işlər barədə danışmağı o qədər də sevmir) və ona görə də əlavə elədim:

— Deməli, bu qədər yeni obyektin istifadəyə verilməsi eyni zamanda 10 kilometrlərlə yeni yolun çəkilməsi deməkdir.

— Bəli, siz deyirsiniz ki, gözəlliklər artdıqca yollar uzanır. Sizin fikrinizin həqiqiliyini bizim istifadəyə verdiyimiz yeni obyektlər üçün çəkilmiş müasir yollar da təsdiqləyir.

Başçı tamamilə haqlıdır. Çünki Zaqatalada inşa edilib istifadəyə verilmiş yeni bina və qurğuların hamısı ayrılıqda bir gözəllik nümunəsidir. Əlbəttə, bu gün Azərbaycanda elə bir sosial-iqtisadi inkişafın şahidiyik ki, heç bir rayon bu tərəqqi prosesindən kənarda qalmır. Amma digər rayonlardakı dostlarımız inciməsin, Zaqatalada, sözün həqiqi mənasında, bütün işləri elə bu rayonun adına layiq görürlər. Bütün yeni binalarda xüsusi memarlıq nümunələrindən, milli-mənəvi dəyərlərimizi əks etdirən elementlərdən istifadə edilir. Məsələn, rayon mərkəzindəki Heydər Parkında tikilmiş Heydər Əliyev Muzeyi, Müalicə Diaqnostika Mərkəzi, Zərifə Əliyeva adına liseyin binası, “Azərbaycan klassikləri” monumental kompleksi, “31 Mart-Azərbaycanlılarının soyqırımı” xatirə kompleksi və digər bina və qurğular tikilərkən yuxarıda qeyd etdiyimiz məqamlar xüsusilə nəzərə alınıbdır.

Bu gün Zaqatala haqqında danışarkən elə bir sahə tapmaq mümkün deyil ki, orada inkişaf, tərəqqi, irəliləyiş olmasın. Bu yaxınlarda dövlət başçısı İlham Əliyevin sədrliyi ilə Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasının yekunlarına həsr edilmiş konfrans keçirildi. Həm dövlət başçısının giriş və yekun nitqlərində, həm də çıxışlarda ölkəmizin son beş ildəki uğur və nailiyyətlərini əks etdirən çoxsaylı faktlar səsləndirildi. Çıxış edənlərdən biri də Zaqatala Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Asif Əsgərov idi. Asif müəllimin ölkədə gedən genişmiqyaslı inkişaf tendensiyasından və Zaqataladakı hərtərəfli tərəqqidən danışmaq üçün sözü çox idi. Məsələn, qeyd edilən Dövlət Proqramının icrası dövründə Zaqatalada məhsul istehsalı 4,2, o cümlədən, sənaye istehsalı 2,3, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı 2,7, tikinti sektoruna yönəldilən vəsaitin məbləği 37,7, pullu xidmətlər 7,3, əmtəə dövriyyəsi isə 3,2 dəfə artıbdır. Yəqin siz də təsdiqləyərsiniz. Cəmi beş il üçün çox böyük rəqəmlərdir. Elə buna görə də rayon icra başçısı Azərbaycan Prezidentinin rəhbərliyi ilə keçirilən tədbirdə dedi: “Zaqatalalılar yaxşı anlayırlar ki, ölkə həyatının bütün sahələrində əldə olunan nailiyyətlər, respublikamızın regionda və beynəlxalq aləmdə müsbət imicinin daha da artması ümummilli liderimiz Heydər Əlievin müəyyənləşdirdiyi dövlətçilik konsepsiyasının, iqtisadi inkişaf strategiyasının, cənab Prezident, Sizin tərəfinizdən uğurla davam etdirilməsinin məntiqi nəticəsidir.

Mübaliğə etmədən demək olar ki, Sizin 2006-cı ilin aprelində Zaqatalaya ilk səfərinizlə rayonumuzun tarixində yeni bir dövr, əsl intibah dövrü başlandı. Ötən ilin sentyabrında növbəti səfəriniz zamanı verdiyiniz dəyərli tövsiyələr isə zaqatalalıları daha əzmlə işləməyə ruhlandırdı. Təsadüfi deyil ki, 2008-ci ildə rayonda rekord miqdarda — 183 milyon manatlıq məhsul istehsal edildi... Bu gün rayonda istehsal olunan məhsulların xarici bazarlarda — Almaniya, Fransa, İtaliya, Türkiyə, Rusiya, Ukrayna kimi ölkələrdə özünə yer tapması iqtisadiyyatımızdakı böyük tərəqqinin göstəricisi, qabaqcıl texnologiyaların tətbiqinin nəticəsidir”.

Rayon büdcəsində yerli gəlirlərin artım dinamikasının yüksəlməsi, beş ildə 11 mindən çox yeni iş yerinin yaradılması, torpaq sahələrindən istifadənin səmərəliliyinin artırılması, kənd təsərrüfatının xüsusi əhəmiyyət kəsb edən sahələrindən olan taxılçılığın heç zaman olmayan bir səviyyədə inkişaf etdirilməsi, icra numayəndəliklərinin və yerli bələdiyyələrin fəaliyyətinin daha da təkmilləşdirilməsi bugünki Zaqatala həqiqətləridir. Ancaq bu dağ rayonunun humanitar sahədə əldə etdiyi uğur və nailiyyətlər heç də yuxarıda qeyd etdiyimiz sahələrdəki nailiyyətlərdən az deyildir. Belə ki, rayon rəhbərliyi humanitar siyasət sahəsində Respublika Prezidentinin bütün tapşırıqlarını əməli surətdə həyata keçirərək təhsil, səhiyyə, mədəniyyət müəssisələrinin fəaliyyətini, eləcə də idman və turizm sahəsindəki tədbirləri istiqamətləndirib, rayonda dövlət bayramlarının və tarixi günlərin qeyd olunmasını, kütləvi tədbirlərin mütəşəkkil qaydada keçirilməsini təmin edibdir.

Zaqatalada təhsilin bütün sferalarının inkişafına, məzmununun yeniləşməsinə, yeni məktəblərin tikintisinə, informasiya texnologiyalarının istifadəsinə xüsusi önəm verilib, diqqət yetirilibdir. Təhsilə ayrılan vəsait hər il davamlı surətdə artıbdır. 2003-cü ildə bu xərclər 2,7 milyon manat idisə, 2008-ci ildə 11,3 milyon manat olubdur. Təhsilin keyfiyyət faizi 51 faizdən 60 faizə yüksəlib, ali məktəblərə qəbul olunanların sayı 2003-cü ildəkindən iki dəfə artıq olubdur. Son illərdə ali və orta ixtisas məktəblərinə test üsulu ilə qəbul zamanı 600-dən çox bal toplayan zaqatalalı abituriyentlərin sayı 1-dən 8-ə çatıb, dövlət təltifi alan müəllimlərin sayı artıbdır.

Son illər Zaqatalada yeni məktəblərin tikilməsi, təhsil müəssisələrinin əsaslı təmiri və maddi-texniki bazasının yeniləşdirilməsi bu sahənin keyfiyyətinin yüksəlməsinə şərait yaradıbdır. Təhsilin inkişafında əvəzsiz xidmətləri olan Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü ilə Zaqatalada 3 yeni məktəb tikilib, 2 məktəb əsaslı təmir olunubdur. 2008-ci ildə də birinci sinif şagirdlərinə Heydər Əliyev Fondu tərəfindən 1500 ədəd məktəbli çantası, 17 adda dərs vəsaiti hədiyyə edilibdir. Bu gün rayon müəllimlərinin 30 faizi dərslərini kompyuter avadanlığının köməyi ilə qurur. Bu işdə yeni açılmış kompyuter mərkəzinin təşkil etdiyi kurs və seminarların əlbəttə böyük rolu var. Artıq 3 ildir ki, rayon icra hakimiyyətinin təşəbbüsü və dəstəyi ilə təhsildə yüksək nəticələr göstərən 16 şagirdə təqaüd verilir, ali məktəbə qəbul olunan tələbələr mükafatlandırılır.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin respublikamızın hər yerində turizmin inkişaf etdirilməsi üçün verdiyi tövsiyə və tapşırıqlar Zaqatalada da yüksək səviyyədə icra edilir. Yeni tikilmiş hava limanının istifadəyə verilməsi, Bakı—Tbilisi avtomobil yolunun Zaqataladan keçməsi, yerli yolların yenidən qurulması, çoxlu sayda turizm və istirahət mərkəzlərinin tikilib istifadəyə verilməsi Zaqatalanı bölgənin və respublikamızın turizm mərkəzlərindən birinə çevirir. Yerli muzeylərin, tarixi abidələrin və mədəniyyət evlərinin zamanın tələbinə uyğun şəkildə yenidən təmir və bərpa edilməsi bu sahəni daha da cəlbedici edir. Zaqatalanın qonaqları gündən-günə artır.

Yazının əvvəlini bir qədər bədii əhval-ruhiyyə üstündə başlamışdıq. Sonluqda isə həmin əhval-ruhiyyəni tikib-quran, rayonu inkişaf etdirən zaqatalalıların əməyinə tanınmış iki şəxsin verdiyi qiymətlə əvəz edirik. Azərbaycan Respublikasının Baş naziri Artur Rasizadənin Zaqatala Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Asif Əsgərova ünvanladığı məktubda deyilir: “Azərbaycan Respublikası Prezidentinin kənd təsərrüfatının inkişafı sahəsində müəyyən etdiyi aqrar siyasətin tələblərinə müvafiq olaraq, böyük əzmlə çalışaraq uğurlu nəticələr qazanmış Zaqatala rayonunun taxılçılarını səmimi təbrik edirəm”.

Amerika Birləşmiş Ştatlarının Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri, xanım Ənn Dersi Zaqatala rayon icra hakimiyyətinin başçısına yazdığı məktubda bu gözəl diyara yenidən gələcəyi günü səbirsizliklə gözlədiyini yazır: “Mən sizin şəhərinizə səfərimdən böyük zövq aldım və düşünürəm ki, buranın turizm və iqtisadi inkişaf üçün böyük potensialı vardır. Zaqatalanın gözəlliyi və əhalinin qonaqpərvərliyi bir vəhdət təşkil edir. Yenidən Zaqatalaya səfərimi səbirsizliklə gözləyirəm”.

Deməli, gözəllik artdıqca uzanan yollar okeanın o tayından gəlmiş tanınmış diplomatın təsəvvüründə daha cəlbedici, daha maraqlıdır. Diplomat Zaqatalaya növbəti dəfə gələcəyini səbirsizliklə gözləyir. Məncə bu diyara ayağı dəyən hər kəs o cür təəssüratla qayıdır. Uzağa niyə gedirik ki... Lap elə biri mən...

HƏSƏNOV, İlqar

Xalq qəzeti.-2009.-4 mart.-S.6.