Heydər Əliyev
dühası yüksəliş
yollarına işıq
salır
Qloballaşma şəraitində
milli özünəməxsusluğun qorunub saxlanması, habelə,
milli-mənəvi dəyərlərə sədaqətlə
yanaşı, ümumbəşəri dəyərlərin,
beynəlxlaq hüquq normalarının və s. inkişaf
etdirilməsi, böyük dövlətlər və
qonşularla münasibətlərin qurulmasında
tarazlığın qorunması, — bütün bunlar Azərbaycanın
müsbət siyasi aurasını, özünəməxsus
beynəlxalq imicini formalaşdırmışdır.
Bu gün müstəqil
Azərbaycan dövlətinin öz siyasi dəst-xətti,
öz dövlətçilik siması, öz inkişaf yolu
vardır. Artıq on altı ildir ki, Azərbaycanda əsası
Heydər Əliyev tərəfindən qoyulmuş vahid
inkişaf strategiyası, siyasi-iqtisadi və mədəni-mənəvi
təkamül konsepsiyası, vahid milli ideologiya
formalaşmaqdadır. Dövlətimizin öz milli
maraqlarına söykənən beynəlxalq siyasi kursu da,
demokratikləşdirmə, hüquqi dövlət quruculuğu
istiqamətində ardıcıl və məqsədyönlü
fəaliyyəti də göz qabağındadır. Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev ümummilli
lider Heydər Əliyevin siyasi kursunu, sadəcə,
qoruyub-saxlamaqla kifayətlənməyərək, onu yeni şəraitin
tələblərinə uyğun surətdə,
yaradıcılıqla inkişaf etdirməkdədir. Belə
ki, “kursun saxlanması” heç də hər hansı bir dəyişikliyin
olmasını istisna etmir. Əksinə, başqa bir şərait,
başqa bir zaman, başqa bir siyasi və iqtisadi situasiya
üçün səmərəli olan idarəçilik
üsulları vaxtaşırı olaraq yeni zamanın, yeni
situasiyanın tələblərinə uyğun surətdə
dəyişdirilməsə, inkişafa nail olmaq mümkün
deyil.
Ümummilli lider Heydər
Əliyev tərəfindən təməli qoyulan bir sıra
strateji layihələr XXI əsrin ilk illərindən
başlayaraq uğurla həyata keçirilmiş və yeni
layihələr işlənib-hazırlanmışdır. Bu
sırada ilk növbədə Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri
qeyd edilməlidir. Bu kəmərin istifadəyə verilməsi
böyük iqtisadi əhəmiyyətə malik olmaqla bərabər,
regionun coğrafi-siyasi mənzərəsinə də təsir
göstərir və Azərbaycanın mövqeyini daha da
möhkəmləndirir. Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəmərinin
çəkilişi, habelə bu yaxınlarda icrası
planlaşdırılan Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun
tikintisi Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, ölkədə
yeni bir vəziyyət yaradacaqdır. “Azərbaycan Avropa ilə
Asiyanı dəmir yolu vasitəsilə birləşdirən
ölkəyə çevrilir və əlbəttə ki,
regional işlərdə bizim önəmimiz artır”
(İlham Əliyev).
Azərbaycan
hökümətinin strukturundakı dəyişikliklər,
xüsusən, Hərbi Sənaye Nazirliyinin və Fövqəladə
Hallar Nazirliyinin yaradılması da bu sahədə uzunmüddətli
planlardan xəbər verir. Prezident İlham Əliyev Milli Məclisin
2006-cı il payız sessiyasının
açılışındakı nitqində bu kursun növbəti
illərdə də davam etdiriləcəyini
vurğulamışdır: “Azərbaycanın hərbi büdcəsi
Ermənistanın bütün büdcəsinə bərabər
olmalıdır və gələn il biz buna nail
olacağıq. Biz bu təzyiqləri davam etdirməliyik. Əgər
Ermənistan tərəfi bu təzyiqləri görməsə
və bu təzyiqlərdən ehtiyatlanmasa, Azərbaycanın
artan imkanlarından narahat olmasa, onlar işğal olunmuş
torpaqlardan çətin ki, öz xoşları ilə
çıxsınlar”. Azərbaycan artıq o ölkədir ki,
öz iqtisadi, siyasi, hərbi potensialından istifadə edib istədiyinə
nail olacaqdır”. Son illərdə Azərbaycanda aparılan
geniş miqyaslı islahatlar və həm siyasi, həm də
sosial-iqtisadi sahələrdə qazanılan böyük
uğurlar Prezidentin bu sahədə dediklərinin
reallığını əyani surətdə sübut edir.
Bütün bu nailliyətlər
ölkəmizin dünya miqyasında ən yüksək
inkişaf tempindən xəbər verir. Həm də
bütün bu iqtisadi uğurların məhz xalqın
maraqlarına, əhalinin güzəranının
yaxşılaşmasına yönəldilməsi nəzərdə
tutulmuşdur. Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət
Proqramının ikinci ilinə həsr olunmuş konfransda
İlham Əliyev demişdir: “Bütün bu planların təməlində
bir məqsəd dayanır: ölkəmiz daha da möhkəmlənsin,
daha da zənginləşsin, Azərbaycan hərtərəfli
inkişaf etsin, Azərbaycan xalqı daha da yaxşı
yaşasın, daha da yaxşı maaş alsın, pensiya
alsın və Azərbaycan bölgədə öz mövqelərini
daha da möhkəmləndirsin”.
Əlamətdar
haldır ki, Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun inkişafı
heç də təkcə kənd təsərrüfatı məhsullarının
istehsalı və yüngül sənayenin hesabına deyil,
xeyli dərəcədə müasir informasiya
texnologiyalarının tətbiqi sahəsində həyata
keçirilir. Son illərdə elm, təhsil və təsərrüfat
sahələrinin kompyuterləşməsi, yeni kommunikasiya
sistemlərinə keçid, rabitə və informasiya
texnologiyalarının modernləşməsi sahəsində
böyük uğurlar əldə edilmişdir. Bütün
bunlar Azərbaycanın heç də yalnız öz təbii
sərvətlərinə yönəldilmiş passiv iqtisadi
siyasət aparmadığını və elm tutumlu sahələrin
inkişafına üstünlük verdiyini göstərir.
Prezident İlham Əliyev
Azərbaycan ərazisində iqtisadiyyatın mütənasib
inkişafını təmin etmək üçün
bütün bölgələrin iqtisadi dirçəlişini
diqqət mərkəzinə çəkmişdir: “Azərbaycanın
hərtərəfli inkişafına nail olmaq üçün
regional proqramlar həyata keçirilməlidir. Sizə bildirməliyəm
ki, Azərbaycanın iqtisadi potensialının üçdə
iki hissəsi Bakıda və Abşeron yarımadasında
formalaşıbdır. Bu onu göstərir ki, regionlarda
iqtisadi inkişaf ləng gedir. Əlbəttə, bunun da
obyektiv səbəbləri vardır. Amma bu istiqamətlərdə
dönüş yaratmaq
üçün regional
proqramlara böyük
diqqət göstərilməlidir”.
Az müddət sonra, 2004-cü ilin fevral ayında Azərbaycan Republikası regionlarının sosial-iqtisadi
inkişafı (2004-2008-ci illər)
Dövlət Proqramı
qəbul edildi və uğurla həyata keçirildi. Bu müddət ərzində qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün xüsusi
tədbirlər görülmüş,
sahibkarlığın inkişafında
maneələrin aradan
qaldırılması istiqamətində
bir sıra ciddi addımlar atılmışdır. Keçən
altı il ərzində ölkəmizdə
ictimai həyatın bütün sahələrində
böyük uğurlar
əldə edilmişdir.
Bu uğurlar planlı və mütəşəkkil
surətdə həyata
keçirilir və uzun müddətə hesablanmış fəaliyyət
proqramının tərkib
hissələridir. İndi
bütün dünyanı
bürüyən maliyyə
böhranı şəraitində
ölkəmizin bu sınaqlardan da çox az itki
ilə çıxmaq
əzmi və hətta böhran dövründə də iqtisadi inkişafın davam etməsi ölkəmizdə sükanın
etibarlı əllərdə
olduğunu bir daha sübut edir.
Prezident İlham Əliyevin
rəhbərliyi ilə müvəffəqiyyətlə
reallaşdırılan bu proqramlar Azərbaycanın istər
qonşu dövlətlərlə, istərsə də
qabaqcıl Avropa dövlətləri və ABŞ-la iqtisadi əlaqələrini
əhatə edir. İlk növbədə, ölkəmizin
milli maraqlarını rəhbər tutan genişmiqyaslı fəaliyyət
proqramı Azərbaycan təsərrüfat sisteminin özəlliklərini
nəzərə almaqla bərabər, onun dünya
iqtisadiyyatına inteqrasiya olunması üçün də
lazım olan bütün parametrləri ehtiva edir.
Yeni mərhələdə
Heydər Əliyev ideyalarının Azərbaycanda daha intensiv
surətdə həyata keçirilməsi təkcə dövlət
quruculuğunu, dövlətin sosial-iqtisadi siyasətini əhatə
etməyərək, həm də bütün ictimai
resursların vahid mərama xidmət etməsi sayəsində
mümkün olmuşdur. Bu sahədə ən mütəşəkkil
və ardıcıl fəaliyyəti Heydər Əliyev Fondu
göstərir. Məlum olduğu kimi, Heydər Əliyevin son
sərəncamlarından biri yeni orta məktəb
binalarının tikilməsi və təhsilin maddi-texniki
bazasının möhməkləndirilməsi haqqında
olmuşdur. Bu sərəncam indi müvafiq dövlət
orqanları ilə yanaşı, Heydər Əliyev Fondu tərəfindən
icraata götürülmüşdür. Qısa bir müddət
ərzində yüzlərlə ən müasir standartlara
uyğun məktəb binalarının inşası, “Yeniləşən
Azərbaycana yeni məktəb” proqramının həyata
keçirilməsi Azərbaycan təhsilinə ən
böyük hədiyyədir. Fondun prezidenti, YUNESKO-nun və
İSESKO- nun xoş məramlı səfiri, millət vəkili
Mehriban Əliyevanın təhsil və mədəniyyətimizin
inkişafı naminə göstərdiyi hərtərəfli fəaliyyət
də Azərbaycanın yeniləşməsinə və
qabaqcıl dövlətlər sırasına
çıxmasına xidmət edir.
Əlbəttə,
İlham Əliyevin dövlət başçısı olaraq
uğurlarının səbəbi heç də təkcə
onun öz fəaliyyətini bünövrəsi Heydər Əliyev
tərəfindən qoyulmuş möhkəm bir zəmin üzərində
qurması ilə məhdudlaşmır. Burada ikinci
mühüm amil də özünü göstərir ki, bu da
İlham Əliyevin bir siyasi lider kimi yeni iqtisadi münasibətlər
şəraitində yetişmiş olması ilə əlaqədardır.
Əgər yeni ictimai inkişaf mərhələsinə
keçidin birinci fazası kommunist ideologiyasından imtina edilməsini
və sosialist iqtisadi münasibətlərindən
qarışıq bazar iqtisadiyyatına keçilməsini nəzərdə
tuturdusa, ikinci faza həmin bu sinkretik istimai-iqtisadi sistemin
bazasında Qərb standartlarına uyğun islahatların davam
etdirilməsini və vətəndaş cəmiyyətinə
keçilməsini nəzərdə tutur. Yəni birinci
keçid dövründə sosializm cəmiyyətinin,
dövlət iqtisadiyyatının, kommunist
ideologiyasının xüsusiyyətlərini yaxşı bilmək
və yeni iqtisadi münasibətlərə sosializm dönəmində
əldə olunmuş nailiyyətlərin
dağıdılmasına yol vermədən keçmək tələb
olunurdusa, indi bazar iqtisadiyyatının özünü
yaxşı mənimsəmək, sahibkarlığın
xüsusi çəkisini artırmaq, orta təbəqəni
möhkəmləndirmək və vətəndaş cəmiyyətinə
keçidi təmin etmək üçün sosial-iqtisadi baza
yaratmaq və bütün bu irəliləyişi siyasi və
hüquqi müstəvidə təsbit etmək, açılan
yeni imkanlardan maksimum səmərəli istifadə etmək tələb
olunur. Prezident İlham Əliyev məhz belə bir missiyanı
öz üzərinə götürmüşdür və
ardıcıl surətdə yerinə yetirməkdədir.
Bunu da qeyd etmək
lazımdır ki, İlham Əliyevin mövqeyi, sadəcə,
vədlər vermək deyil, real iş görmək
mövqeyidir. O, doğrudan da, həyata keçirilməsini
planlaşdırdığı, elmi və praktik cəhətdən
real olan fəaliyyət proqramları ortaya qoyur ki, bu da əhalidə
ona olan inamı daha da gücləndirir. ictimai şüur səviyyəsinin
90-cı illərin əvvəllərinə nisbətən
xeyli yüksəlməsi daha vədlərlə
spekulyasiyanın baş tutmasına imkan verməz. Azərbaycan
xalqının milli mentaliteti elədir ki, onu halal zəhməti
ilə pul qazanmaq imkanı daha çox cəlb edir. Bu
baxımdan, İlham Əliyevin yeni müəssisələr
tikilməsi, xarici investisiyanın daha geniş miqyasda cəlb
olunması və yeni-yeni iş yerləri açılması
istiqamətində gördüyü tədbirlər əhalidə
böyük razılıq hissi ilə qarşılanır. Ötən
müddət bu deyilənlərin, sadəcə, vəd deyil,
real fəaliyyət proqramı olmasını təsdiq etdi. Qısa
bir vaxtda 100 minlərlə iş yerinin açılması rəhbərliyin
ən böyük uğurlarından biridir və həm də
uğurlar təkcə vədlərin icrasından ibarət
deyil. Sosial-iqtisadi inkişaf strategiyası,
sahibkarlığın inkişafı, regionlarda yeni infrastruktur
layihələrinin həyata keçirilməsi, təhsilin
maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi, məktəblərin
kompyuterləşdirilməsi ilə bağlı addımlar bu
sırada xüsusi qeyd edilməlidir.
Heydər Əliyev ona məxsus
olan qeyri-adi istedad, yeniliyi duymaq, dövrün nəbzini tutmaq
kimi keyfiyyətlərə malik olsa da, hər halda əvvəlki
dövrdə, əvvəlki idarəetmə sistemində, əvvəlki
iqtisadi münasibətlər şəraitində yetişib
formalaşmışdı. Yeni dövrün tələblərinə
uyğunlaşmaq və dövləti, cəmiyyəti bu istiqamətə
yönəltmək üçün Heydər Əliyev
keçmiş idarəçilik vərdişləri üzərində
qələbə çalmaq, iş təcrübəsini daim
yeniləşdirmək sahəsində böyük əzm göstərir
və zahirən hiss olunmasa da bu yol böyük daxili dramatizmi
olan bir yol idi. Bu qeyri-adi şəxsiyyət həm zaman üzərində,
həm uzun müddət sədaqətlə xidmət etdiyi bir
ideologiya üzərində qələbə çalmaq
üçün böyük intellektual və iradi enerji sərf
edirdi.
İlham Əliyevin isə
belə bir daxili mübarizəyə, öz üzərində
qələbə üçün əlavə enerji məsrəfinə
ehtiyacı yoxdur. Çünki o, artıq yeni zamanın, yeni
ictimai-siyasi şəraitin yetirməsidir. Onun siyasi fəaliyyət
təcrübəsi artıq yeni beynəlxalq münasibətlər
və yeni iqtisadi sistem dövrünə təsadüf edir. Və
İlham Əliyev bu yeni mühiti daxilən, içəridən
mənimsəmək imkanına malikdir. Digər tərəfdən,
İlham Əliyevlə bərabər bu yeni dövrün məhsulu
olan bütöv bir komanda da yetişir ki, onlara bütün fəaliyyət
məqamlarını diktə etməyə, hər
böyük və kiçik məsələdə bələdçi
olmağa, yuxarıdan tapşırıq verməyə
xüsusi ehtiyac olmaya bilər. Yəni, hər kəs öz sahəsində
daha çox müstəqillik və yaradıcılıq
göstərə bilər ki, bu da yeni idarəçilik
sisteminə keçid üçün mühüm şərtdir.
Burada belə bir amil də
nəzərə alınmalıdır ki, yeni dəyərlər
sisteminə keçidi təmin etməli olan adamlar arasında
son illərdə Avropa ölkələrində, ABŞ-da təhsil
almış və Qərb dəyərlərini bilavasitə mənimsəmiş
gənclərin olması keçid dövrünün ikinci
fazasını daha tez həyata keçirmək şansı
verir.
Müasirlik dedikdə,
Avropa dəyərləri dedikdə demokratikləşmə,
plüralizm və s. ilə yanaşı, həm də peşəkarlığın
ön plana çəkilməsi, işçilərin siyasi fəallıq
görüntüsünə görə yox, məhz peşəkarlıq
xüsusiyyətlərinə görə seçilməsi nəzərdə
tutulur. Bu baxımdan, Dövlət qulluğu haqqında qəbul
edilmiş qanunun səmərəli surətdə həyata
keçirilməsinə, işçilərin vahid test sistemi
ilə seçilməsinə, kadr siyasətində əldə
olunmuş böyük uğur kimi dəyərləndirilməlidir.
Prezident İlham Əliyevin
yeritdiyi siyasi kurs milli həmrəylik, milli birlik
üçün yaranmış ictimai-siyasi şəraitin,
imkanların reallaşdırılması üçün də
böyük imkanlar açır ki, bu da daxili siyasət sahəsində
ən böyük nailiyyətlərdən biridir. Onun dövlət
başçısı kimi qətiyyətli mövqeyi və
işə peşəkar münasibəti xarici siyasət sahəsində
də özünü göstərir. Bir tərəfdən,
ABŞ və Avropa ölkələri ilə, digər tərəfdən
də, İslam ölkələri ilə sıx əməkdaşlıq
və dostluq münasibətlərinin inkişaf etdirilməsi
Azərbaycanın Şərq ilə Qərb arasında
körpü rolunu oynamasını, mərkəzçi
mövqeyini daha da möhkəmləndirir, əlaqələndiricilik
missiyasını qaçılmaz edir. Azərbaycan, eyni zamanda,
şimalla cənub arasında münasibətlərin mərkəzində
dayanır. Həm Rusiya ilə, həm də Türkiyə və
İranla iqtisadi əlaqələr getdikcə genişlənir.
İndi regionu nəinki
Azərbaycansız təsəvvür etmək mümkün
deyil, hətta ölkəmiz bölgənin, bütün
Avrasiya məkanının aparıcı dövlətlərindən
birinə çevrilmişdir. Ötən ilin yayında Rusiya
ilə Gürcüstan arasında münasibətin gərginləşdiyi
və hətta müharibə həddinə
çatdığı bir şəraitdə Azərbaycan
Prezidentinin nümayiş etdirdiyi səbatlı mövqe də
Heydər Əliyevin “siyasətdə qıl
körpüsündən necə keçmək haqqında”
tövsiyələrinin necə mükəmməl surətdə
mənimsənilməsinə dəlalət edir.
Azərbaycanın beynəlxalq
nüfuzunun və iqtisadi qüdrətinin artması
Dağlıq Qarabağ probleminin müzakirələrində də
sözümüzün daha kəsərli olmasına imkan
yaradır. Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın ərazi
bütövlüyünün toxunulmazlığı prinsipini
qətiyyətlə müdafiə edir və ölkəmizin hərbi
büdcəsini və ordunun maddi-texniki bazasını ildən-ilə
daha da möhkəmləndirməklə bu məsələdə
güzəştə getmək niyyətimizin
olmadığını nümayiş etdirir.
XXI əsrdə ölkəmizdə
iqtisadi inkişafın yüksək tempi elmi-nəzəri tədqiqatların
və onların ideya-siyasi əsaslarının da daha geniş
miqyasda təşkil olunması və institutlaşması
üçün yeni imkanlar açır. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin yanında açılmış
Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin, Dövlət
İdarəçilik Akademiyasında fəaliyyət göstərən
strateji araşdırma qurumlarının fəaliyyəti, habelə
Milli Elmlər Akademiyasının müvafiq
institutlarının fəaliyyətinin yenidən təşkil
olunması istiqamətində görülən işlər
Heydər Əliyev ideyalarının artıq bir şəxsin
fəlsəfi görüşləri və nəzəri
düşüncələri çərçivəsindən
çıxaraq genişmiqyaslı ictimai prosesə çevrilməsinə,
böyük vüsət almasına dəlalət edir. İdeya-siyasi
və elmi-nəzəri tədqiqatların Heydər Əliyev
irsi əsasında və yeni dövrün elmi nailiyyətlərinə
istinadla düzgün yönləndirilməsinə, nəzəri-konseptual
sistem halına gətirilməsinə bu irsin nəzəri
aspektdə layiqli araşdırıcısı akademik Ramiz
Mehdiyev başçılıq edir.
Onun tədqiqatlarında
köhnə ideologiyadan imtina edərək yeni iqtisadi
münasıbətlərə və demokratik dəyərlər
sisteminə keçən Azərbaycanın dövlət
quruculuğu praktikası, siyasi və sosial-iqtisadi inkişaf
yolu qloballaşma kontekstində nəzərdən
keçirilir. Bununla əlaqədar olaraq qarşıya tək
bir ölkə miqyasında deyil, bütün MDB məkanında
aktual olan bir sıra problemlərin ümumi
qanunauyğunluqlarını müəyyənləşdirmək
və demokratikləşdirmənin Azərbaycandakı konkret təzahürlərini
bu ümumi meyllərlə əlaqəli şəkildə
araşdırmaq təşəbbüsü göstərilir.
Əsas vəzifə
quruluşların və ideologiyaların əvəzlənməsi
ilə sonuclanan keçid dövründə ortaya
çıxan daxili və xarisi amilləri vaxtında və
düzgün nəzərə almaqdan ibarətdir. Əvvəllər
belə bir keçidin praktik nümunəsi
olmadığından onun elmi-fəlsəfi
araşdırılması istiqamətində də heç
bir iş görülməmişdir. Buna görə də, hər
bir ölkə quruculuq praktikası ilə yanaşı, nəzəri
tədqiqatlara, yaranmış yeni istimai-siyasi situasiyanın
elmi əsaslarla dəyərləndirilməsinə
böyük ehtiyac hiss edir.
Milli dövlətçilik
və ictimai təşkilatlanma strategiyası və onun fəlsəfi
əsasları işlənib hazırlanmasa, heç bir fəaliyyət
sahəsində uğur qazanmaq mümkün deyil. İctimai
inkişafın ikinci fazasına keçid və buna uyğun
yeni iqtisadi münasibətlərin qərarlaşması mərhələsində
milli dövlət quruculuğu ictimai gerçəkliyin dərin
elmi təhlili ilə yanaşı, planetar miqyasda
özünü göstərməkdə olan bir sıra
tendensiyaların da üzə çıxarılmasını
tələb edir. Heç bir ölkədə istimai-siyasi
proseslər başqalarını eynilə təkrar edə bilməz.
Müxtəlif tarixi mərhələlərin də hərəsinin
öz xüsusiyyəti vardır. Bununla belə, elmi idarəetmə
və strateji planlaşdırma spesifik xüsusiyyətlərdən
abstraksiya olunaraq ictimai inkişafın ümumi inkişaf meyllərinin
üzə çıxarılmasını və onların nəzərə
alınmasını tələb edir.
Heydər Əliyevin nəzəri
irsini araşdıran tədqiqatlarda keçid cəmiyyətlərınin,
həmçınin modernləşmə yoluna qədəm
qoyan dövlətlərin nə kimi problemlərlə üzləşdiyi
açılıb göstərilir. Şərqi Avropa ölkələri
ilə yanaşı, bir sıra kapitalist ölkələrinin
praktikası da nəzərdən keçirilir. Klassik ənənəvi
cəmiyyətin, habelə qərarlaşmış ideoloji
sistemin tədricən dağılması və yeni
sosial-iqtisadi münasibətlər sisteminə demokratik yolla
keçidin qanunauyğunluqlarının öyrənilməsi
müəllifin əsas məqsədlərindən biridir. Burada
o, ümumi qanunauyğunluqların təhlilindən konkret bir
ölkədə — Azərbaycanda onların təzahür
xüsusiyyətlərınin öyrənilməsinə
keçir.
Prezident İlham Əliyevin
rəhbərliyi ilə yeni mərhələdə davam etdirilən
demokratik dövlət quruculuğunun ideoloji və siyasi rakursu
ön plana çəkilir. Xüsusi təzahürə
ümumi tendensiya kontekstində baxılır və praktikada həyata
keçirilənlərin hansı nəzəri modelə uyğun
olduğu müəyyənləşdirilir. Daha sonra müəllif
müasir ideoloji sistemlərin müqayisəli təhlilini verərək,
hansı isə bir modelin xalis şəkildə gerçəkləşməsinin
qeyri-mümkün olduğunu göstərir. O, liberalizmin də
sosial-fəlsəfi köklərini açaraq, iqtisadi münasibətlərdə
onun rəhbər tutulmasını qanunauyğun hesab edir. Liberalizm,
şəxsiyyətin müstəqilliyini, cəmiyyətə və
dövlətə münasibətdə onun ilkinliyi
ideyasını ön plana çəkir ki, bu da Azərbaycanda
dövlət quruculuğu praktikasında istıfadə olunan məqamlardan
biridir. Müəllif belə bir qənaətə gəlir ki,
liberalizmlə konservatizmin sintezi olan, sosialist və demokratik
ideyalarla tamamlanan neokonservatizm indi ölkəmiz
üçün daha məqbul bir ideoloji konstruksiyadır.
Uğurlu xarisi siyasət
səmərəli iqtisadi siyasətlə tamamlanır. Liberallaşma
və bazar iqtısadiyyatına əsaslanan keçid prosesi
müxtəlif ölkələr üçün müxtəlif
formalarda reallaşdırılır. Demokratik dövlət
quruculuğunun, doğrudan da, böyük üstünlükləri
vardır, lakin o, kor-korana surətdə deyil, elmi-nəzəri
səviyyədə dərk edilməklə tətbiq
olunmalıdır. Bunun üçün ictimai şüurun da
tədrisən inkişaf etməsinə nail olmaq
lazımdır.
Azərbaycan yeni
inkişaf mərhələsinə Prezident İlham Əliyevin
rəhbərliyi ilə öz siyasi kursunu, demokratik dövlət
quruculuğu modelini, öz iqtisadi inkişaf
strategiyasını və mədəni-mənəvi dəyərlərini
düşünülmüş surətdə həyata
keçirmək əzmi ilə qədəm qoymuşdur və
bu sahədə əməli fəaliyyətlə
yanaşı, ona işıq salan və elmi-nəzəri əsaslara
söykənən ardıcıl ideoloji və siyasi kurs
mövcuddur. Və bu kursun gələcəkdə də davam
etdirilməsinə böyük ehtiyac vardır.
Bir sözlə,
bütün tədqiqatlar Prezident İlham Əliyevin yeritdiyi
iqtisadi siyasətin orijinallığını və məhz Azərbaycanın
müasir dövrdəki gerçəkliyindən intixab
edildiyini göstərir. Yəni söhbət Avropada
formalaşmış təlimlərin sadəcə mənimsənilməsindən
və Azərbaycan gerçəkliyinə tətbiqindən
deyil, Şərqi Avropa da daxil olmaqla böyük bir region
üçün optimal sayıla biləsək yeni
konsepsiyanın yaradılmasından gedir.
Ümummilli lider Heydər
Əliyev tərəfindən əsası qoyulan və Prezident
İlham Əliyevin yaradıcı surətdə inkişaf
etdirdiyi ideya-nəzəri platforma və onun elmi-fəlsəfi
araşdırılması sayəsində əldə olunan
yeni biliklərin və tövsiyələrin geniş ictimaiyyətə
çatdırılması işində Yeni Azərbaycan Partiyasının
ideoloji fəaliyyəti ilə yanaşı, Heydər Əliyev
Fondunda və digər təşkilatlarda fəaliyyət
göstərən elmi və elmi-praktik yönlü əliyevşünaslıq
mərkəzlərinin də böyük rolu vardır.
Nəzəriyyə ilə
praktikanın vəhdətini təmin etmək
üçün bundan sonra da ictimai elmlər sahəsində
beynəlxalq miqyasda əldə edilmiş nailiyyətlərlə
yanaşı, məhz Azərbaycanın istimai-siyasi və
iqtisadi gerçəkliyindən, konkret daxili və xarici vəziyyətdən
çıxış edən konsepsiyaların
formalaşdırılmasına böyük ehtiyac vardır. Və
bu işin həyata keçirilməsinə bundan sonra da,
heç şübhəsiz, Heydər Əliyev dühası
işıq saçasaqdır.
Səlahəddin XƏLİLOV,
Azərbaycan Universitetinin
professoru
Xalq qəzeti.- 2009.- 9 may.- S. 2.