Azərbaycan — Türkiyə qardaşlığı
zamanın sınaqlarından
uğurla çıxdı
Türkiyə Baş
nazirinin Bakı səfəri bədxahlarımızın fitnə-fəsadını
alt-üst elədi
Son iki ildə
dünyanın bütün siyasi və coğrafi qütblərini
təmsil edən politoloq, ekspert və dövlət xadimləri
birmənalı şəkildə bəyan edirlər ki, Azərbaycanın
beynəlxalq aləmdəki nüfuzunun gündən-günə
artması Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ədalətli
şəkildə həllinə zəmin yaradır. Bu yüksək
qiymətləndirmələrin Ermənistanın beynəlxalq
aləmdə təklənməsi fonunda səsləndirilməsi
rəsmi Yerevanın yuxusuna haram qatır. Ona görə də
erməni başbilənləri
düşünüb-daşınıb köhnə peşələrinə
— fitnə-fəsad toru qurmaq xəstəliklərinə yenidən
müraciət etdilər. Azərbaycanın böyük incəliklə
reallaşdırdığı neft diplomatiyasının
uğurları Yerevan rəsmilərinin gözünü necə
qamaşdırdısa, “futbol diplomatiyası” adlı bir oyun təşkil
etdilər. Bu oyunun ssenarisi tərtib ediləndə
yazıqcasına güman edirdilər ki, dünyanın bəzi
ölkələrindəki havadarlarının dəstəyi ilə
Türkiyə rəhbərliyini aldada biləcək, Ermənistan-Türkiyə
sərhədlərinin açılmasına nail olmaqla Azərbaycan-Türkiyə
münasibətlərini korlaya biləcəklər.
Əslində Azərbaycan-Türkiyə
münasibətlərinin normal məcradan çıxarılması,
soyuqluq yaranması və nəhayət əməkdaşlığın
pozulması təkcə Ermənistan rəhbərliyinin
marağında deyildi. Qardaş ölkənin Baş naziri Rəcəb
Tayyib Ərdoğanın mayın 13-də Bakıda nümayəndə
heyətlərinin iştirakı ilə keçirilən
görüşdən sonra söylədiyi kimi bu qəbildən
olan düşüncələr bizə sağdan və soldan gəlirdi.
Məhz Ankara-Bakı qardaşlığına qarşı
çıxış edən qüvvələrin bir neçə
istiqamətdə fəallaşmasını görən Yerevan
rəhbərləri ürəkləndilər və daha cəsarətli
addımlar atmağa başladılar. Türkiyə dövlət
rəsmiləri Yerevana dəvət edildilər, Ermənistan rəsmiləri
Ankaraya ayaq açdılar və bu “qarşılıqlı
münasibətlər yaradılması”nın nəticəsi
kimi sərhədlərin açılması məsələsi
gündəliyə gətirildi. Yəni Ermənistanın bir
dövlət kimi məhv olmasının
qarşısını almaq üçün ən məqbul
variant seçildi. Amma... məhz bu taleyüklü məsələnin
müzakirəsi zamanı da ermənilər öz həyasızlığından
əl çəkmədilər: “Türkiyə — Ermənistan
sərhədləri heç bir ilkin şərtlər irəli
sürülmədən açılmalıdır”. Ermənistan
prezidenti Avropa səfəri çərçivəsində
bir az da irəli gedərək qətiyyətlə dedi ki, Ermənistan–Türkiyə
sərhədləri heç bir ilkin şərtlər irəli
sürülmədən açılacaqdır. Bir o qaldı
ki, “biz Türkiyə rəhbərliyini aldatdıq” — ifadəsini
dilə gətirsinlər. Ancaq Atatürk Türkiyəsinin
sükanı arxasında dayanan dövlət xadimləri iki
müqəddəs dəyəri — türk qürurunu və
Mustafa Kamal Paşanın mənəvi irsini uca tutaraq
böyük siyasi uzaqgörənlik nümayiş etdirdilər.
Erməni fitnə-fəsadının
növbəti mərhələsi Türkiyə və Azərbaycan
üçün ciddi bir fəsad və ya narahatlıq törədə
bilməsə də hər iki ölkədə
üzüntülü günlər, nigarançılıqla
keçən həftələr, aylar yaşanmasına səbəb
oldu. Sevindirici və bəlkə də fəxrverici bir hal idi
ki, erməni siyasətçilərinin söylədiyi “sərhədlər
heç bir ilkin şərt irəli sürülmədən
açılacaqdır” — cəfəng bəyanatına həm
Türkiyədə, həm də Azərbaycanda eyni səviyyədə
etiraz edilirdi. Anadolu türkləri Heydər Əliyevin “Bir millət,
iki dövlət” tezisini, Azərbaycan türkləri isə
böyük Atatürkün “Azərbaycanın sevinci bizim
sevincimiz, Azərbaycanın kədəri bizim kədərimizdir”
— ifadəsini az qala hər saat, hər an yada salaraq sərhədlərin
açılması üçün göstərilən təzyiqləri
lənətləyirdilər. Əslində üç aydan bir
az çox çəkmiş, ancaq on illərdən də uzun
kimi görünən bu sınaq dövrü Ankara və
Bakının bütün sınaqlardan üzüağ
çıxmaq iqtidarında olduğunu sübut etdi. Qardaş
ölkənin Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğanın
mayın 12-də və 13-də Bakıda keçirdiyi
görüşlər, verdiyi bəyanatlar, KİV təmsilçilərinin
suallarını cavablandırması Azərbaycan və
Türkiyə ictimaiyyətlərinin bütün
nigarançılıqlarını aradan qaldırdı.
Mayın 13-də Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyənin Baş naziri
Rəcəb Tayyib Ərdoğan geniş tərkibdə
görüşdən sonra mətbuat konfransı keçirdilər.
Cənab Baş nazirin həmin konfransda verdiyi bəyanat bəlkə
də Türkiyə və Azərbaycandan çox Ermənistanda
əks-səda doğurdu. Çünki Ermənistan rəhbərləri
ölkə əhalisini növbəti dəfə aldatmaq
üçün sərhədlərin tezliklə
açılacağı barədə uydurma bəyanartları
hər gün dövriyyəyə buraxırdılar. Cənab Ərdoğan
Bakıda Ermənistan əhalisinin aldadılmasına son qoydu:
“Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ məsələsindəki
həssaslığı, həmçinin bizim də həssaslığımızdır.
Dağlıq Qarabağ məsələsində bu günə
qədər yol verilmiş bəzi möhtəkirlikləri
Türkiyə olaraq, Türkiyə Cümhuriyyətinin
hazırkı hökuməti olaraq bizim qəbul etməyimiz
mümkün deyildir. Bu günə qədər necə qəbul
edilməyibsə, bu gün də eyni şəkildə qəbul
edilə bilməz, inanıram ki, belə bir şey bundan sonra
da əsla qəbul edilməyəcəkdir. Çünki burada
bir səbəb — nəticə bağlılığı
vardır. Dağlıq Qarabağın işğalı bir səbəbdir.
Sərhədlərin bağlanılması bir nəticədir.
Dağlıq Qarabağ işğal edildiyi üçün
Türkiyə sərhədləri bağlamışdır. İşğala
son qoyulmayınca bilavasitə sərhədlərin
açılması da mümkün deyildir. Bunu çox
açıq şəkildə bir çox yerdə ifadə
etdiyim kimi, bu gün Bakıda da bunu ifadə edirəm”.
Yəni Serj
Sarkisyanın “Ermənistan — Türkiyə sərhədləri
heç bir ilkin şərt qoyulmadan açılacaqdır” cəfəng
bəyanatı artıq öz ilkin şərti ilə üzləşdi:
“İşğal etdiyiniz Azərbaycan torpaqlarından
çıxın, sonra iqtisadiyyatınızı dirçəltmək,
xalqınızı aclıqdan qurtarmaq üçün sərhədlərin
açılması barədə danışaq”.
Azərbaycan əhalisi
üçün nigarançılıq gətirən məsələnin
— Türkiyə — Ermənistan sərhədlərinin
açılacağı barədə şayiələrin məhz
Bakıda, qardaş ölkənin Baş nazirinin dilindən təkzib
edilməsi bizim üçün çox vacib idi. Ancaq Azərbaycanın
hər bir fərdi bu məsələ ilə bağlı
öz Prezidentindən, öz Ali Baş Komandanından da əminlik
yaradan bir ifadə eşitmək istəyirdi. Xalqın
bütün arzu və istəklərini dərindən bilən
Prezident İlham Əliyev cənab Ərdoğanla
görüşdən sonra verdiyi bəyanatda həmin
nigarançılıqlara tamamilə son qoydu: “Mən
aparılan danışıqlardan və keçirdiyimiz
söhbətlərdən razıyam. Hesab edirəm ki, hər
zaman olduğu kimi, səmimi söhbətlər bir çox məsələyə
aydınlıq gətirdi və ən önəmlisi, gələcək
birgə fəaliyyət və əməkdaşlıq
üçün çox gözəl şərait
yarandı”. Yəni ilin əvvəlindən bəri dolaşan
şübhə və şayiələrin üzərinə
bir aydınlıq gətirildi.
Bir sözlə, Ermənistan
və erməni lobbisinin, habelə Türkiyə ilə Azərbaycan
arasında münasibətlərin korlanmasını istəyən
qüvvələrin fitnəkar planları baş tutmadı. Azərbaycan
və Türkiyəni bir-birinə sıx bağlayan
qardaşlıq və dostluq telləri sınaqdan uğurla
çıxdı.
İttifaq MİRZƏBƏYLİ
Xalq qəzeti.- 2009.- 15 may.- S. 1.