Cəlilabad: uğurlar artır, inam güclənir

Ötən əsrin ortalarında Cəlilabada gələrək bu bölgə haqqında “Muğanın yeni dövranı” adlı gözəl oçerk yazmış unudulmuz xalq şairimiz Səməd Vurğun qeyd edirdi ki, buradakı park kiçik Astraxanbazar (Cəlilabad — Ə.N.) şəhərinə görə çox böyük nəzərə çarpır. O vaxt həmin parkı yaradanlar haqlı olaraq şəhərin böyüyəcəyini və əhalisinin artacağını düşünüblərmiş. Bugünkü böyük Cəlilabadda neçə-neçə iri park var, artıq köhnə park çox kiçik görünür. Möhtəşəm Heydər Əliyev seyrangahı, ulu öndərin adını daşıyan park, Mişarçayın ətrafındakı park, “Karusel”, Azərbaycan və Ərdəbil küçələrinin kəsişdiyi ərazidəki istirahət bağı və digər bu kimi dilbər guşələr Cəlilabadın simasını təbəssümlə nurlandırır.

Burada adam özünü əyalətdəki kimi hiss eləmir. Şəhər mədəniyyəti elementləri get-gedə artmaqdadır. Küçə və meydanların təmizliyi, səliqə-sahmanı diqqətdən yayınmır. Elə Ələt-Astara magistral yolundan şəhərə dönən hissədəki dairədə ucaldılmış müasir işıqlandırma sistemi — naxışlı “salxım” çilçıraqlar Cəlilabadın necə yüksək zövqlə abadlaşdırıldığını göstərir. Yeri gəlmişkən, yolun bu hissəsi o qədər genişləndirilib ki, hərəkət intensivliyinin artdığı ən gur saatlarda belə avtomobillər sərbəst şütüyür, tıxac yaratmır.

Rayon icra hakimiyyətinin başçısı Əziz Əzizov və onun komandası idarəetmənin mütərəqqi üsullarını bacarıqla tətbiq edir, görülən işlərin keyfiyyətli olmasını diqqətdə saxlayırlar. Bir vacib amil də odur ki, Cəlilabadda hər hansı bir iş və ya vəzifə onun öhdəsindən daha yaxşı gələ bilən, daha qabiliyyətli adama tapşırılır. Elə uğurların təməlində də məhz bu cür yanaşma dayanır. Bu komandada yarıtmaz adam yoxdur deyə, bitməz işlərə də rast gəlinmir.

Cəlilabadın memarlıq üslubundakı pərakəndəlik aradan tam qaldırılmaqdadır. Yenidən qurulmuş avtovağzal kompleksi, ondan bir qədər cənubda inşa olunan Olimpiya İdman Kompleksi, müalicə-diaqnostika mərkəzi, habelə rayonda tikilmiş yeni məktəblər, bank filialları, dövlət idarələrinin inzibati binaları, “Göl” oteli, fərdi və ümumi yaşayış evləri, getdikcə uzanan abad yollar fərəhli duyğular yaradır.

Cəlilabadın bir əsas özəlliyi də onun sakinlərinin zəhmətsevərliyi və doğma şəhərə təəssübkeşliklə yanaşmasıdır. Axı qurub-yaratmaq işin bir tərəfi, yaradılanları qoruyub-artırmaq isə digər vacib tərəfidir. Bu baxımdan Cəlilabad, demək olar ki, problemsiz rayondur. Yeni salınmış “Naxçıvan” bağının yaşıllıqları, küçə və meydanlarda əkilmiş çoxsaylı ağac və dekorativ kol bitkiləri, sıra-sıra üzüm plantasiyaları, meşə zolaqları qayğı ilə bəslənir, artırılır və rayonun hüsnünə günbəgün daha artıq yaraşıq verir...

Cəlilabadda broyler fabriki, Qarazəncir şərab zavodu, “Kristal” MMC, “Ruslan” mebel fabriki, “Avanqard”, “Dalğa-94" kimi müəssisələrin sırasına bu il asfalt zavodu da qoşulub. Hazırda taxıl tədarükü və saxlanması məqsədilə elevator və anbarlar tikilir, 200 tonluq iki soyuducu kameranın inşasına başlanıb. Tezliklə regional gübrə bazasının tikintisinə start veriləcək. Şəhərdə əlil və şəhid ailələri üçün 16 mənzilli yaşayış binasının istifadəyə verilməsindən o qədər də çox vaxt keçməyib, artıq 36 mənzilli daha bir belə binada son tamamlama işləri gedir. Rayon mərkəzindəki əksər binaların dam örtükləri dəyişdirilir, fasadları təmir edilir, işıqlandırma və su xətləri quraşdırılır. Şiləvəngə və Zopun kənd orta məktəblərinin yeni binaları, əhalinin sosial müdafiəsi mərkəzi tezliklə istifadəyə veriləcək.

Öyrəndiyimizə görə, bu il Cəlilabad şəhərində küçələrə 42540 kvadratmetr asfalt döşənib, yeni piyada yolları salınıb, yaşayış binaları kompleksində kanalizasiya xətləri çəkilib, divar, hasar və səkilər rənglənib. Səkkiz kilometrlik Cəlilabad-Seyidbazar yolunun asfaltlaşdırılması da son vaxtlar görülən mühüm tədbirlərdəndir. Bu yolun çəkilməsi beş kəndin əhalisini çətinlikdən birdəfəlik qurtarıb.

Yaz mövsümündə rayonda 2140 ağac əkilib. Payız mövsümündə daha 4260 ağacın əkilməsi nəzərdə tutulub.

“Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009—2013-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nda Cəlilabadın şəhər və kənd yaşayış məntəqələrinin su təchizatının yaxşılaşdırılması xüsusi qeyd edilib. Bu məsələ əhali üçün həyati önəm daşıyır, çünki son illərdə iqlim şəraitinin dəyişməsi ilə əlaqədar içməli su ehtiyatları xeyli azalıb və dayaz quyuların suyu quruyub. Hazırda səkkiz kənddə içməli suyun əsasən 100-150 metrlik artezian quyuları vasitəsi ilə hasil olunması problem yaradır. Bunu nəzərə alaraq həmin yaşayış məntəqələrində yeni, dərin artezianların qazılması vacibdir.

Cəlilabadda yaşayan qohumlarımdan götürürəm: burada adamlar bekar qalmağı sevmirlər. Rayon rəhbərliyi də bu məsələni daim diqqətdə saxlayır. Regional inkişaf üzrə 2004—2008-ci illəri əhatə edən Dövlət Proqramının icrası ilə əlaqədar burada 57 istehsal və 383 xidmət obyekti istifadəyə verilib, 22192 yeni iş yeri yaradılıb. Təkcə ötən il bu rəqəm 1620 olub. Cari ilin doqquz ayında yaradılmış 204 yeni iş yerinin 80-i daimidir. Təkcə “Cəlilabad-broyler” ASC-də 110 işçinin çalışdığı 11 sex tam gücü ilə işləyir. İlin əvvəlindən bu müəssisədə 800 ton yüksək keyfiyyətli quş əti istehsal edilib. Sənaye müəssisələrinin buraxdığı məhsulun həcmi ötən ilin müvafiq dövründəkindən çox olub. Pərakəndə əmtəə dövriyyəsi, pullu xidmətlərin həcmi də müvafiq olaraq 15 və 26,4 faiz artıb.

Avqust ayında Cəlilabadda əhalini işlə təmin etmək məqsədilə əmək yarmarkası keçirilib. Vətəndaşlara 233 boş iş yeri təklif edilib, onların arzusu nəzərə alınmaqla 73 nəfər işlə təmin olunub, 10 nəfər ictimai işə, 12 nəfər peşə hazırlığına cəlb edilib.

Dövlətin göstərdiyi qayğıdan bəhrələnən kənd əməkçiləri üç rübdə 152422 ton taxıl, 88569 ton kartof, 10321 ton tərəvəz, 943 ton bostan məhsulları, 1360 ton meyvə, 3250 ton üzüm istehsal ediblər. Payızlıq əkin üçün 59245 hektarda şum aparılıb, taxıl əkini məqsədilə 12710 ton toxum fondu yaradılıb.

Biz rayonda olarkən Cəlilabad-Göytəpə şəhərləri arasındakı yolun kənarlarında, habelə digər ərazilərdə və əlbəttə, bazarlarda öz təsərrüfatının məhsullarını satışa çıxaran xeyli kəndli gördük. Əslində, ilboyu belə mənzərənin şahidi oluruq. Bu, o deməkdir ki, ailəsinin ehtiyacını tam ödəyən, qışa tədarükünü görən torpaq adamları qalan məhsulu satmaq imkanı da əldə edə bilirlər. Şübhəsiz, bu, müsbət haldır, yoxsulluğun azalmasını göstərən amildir.

Camaatın şəxsi təsərrüfatında mövcud olan 99 min baş mal-qara, 122 min baş davar və 6700 min baş quş ərzaq bolluğunun yaradılmasında həlledici rol oynayır. İlin əvvəlindən Cəlilabadda 7754 ton ət, 38371 ton süd və 14870 min ədəd yumurta istehsal edilib ki, bu da ilbəil artan rəqəmlər kimi səciyyələnir. Bu il süni mayalandırma üzrə 14 nəfər texnik hazırlanıb və onların fəaliyyəti üçün hər cür şərait yaradılıb. Deməli, heyvandarlıq məhsulları get-gedə daha da artacaq.

Cəlilabaddakı bank filialları və kredit təşkilatları da adamların təsərrüfatlarını dirçəltməsinə, tədricən varlanmasına həvəslə dəstək göstərirlər. Bu ilin əvvəlindən rayonda 7700 hüquqi və fiziki şəxsə 14344 min manatlıq kreditlər verilib. Bundan əlavə, Kənd Təsərrüfatına Yardım Dövlət Agentliyinin vəsaiti ilə 10 nəfər 775 min manat, Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun vəsaiti ilə 21 nəfər 171 min manat, İpoteka Fondunun vəsaiti ilə 6 nəfər 240 min manat kreditlə təmin olunub.

Rayonda poçt-rabitə xidməti xeyli yaxşılaşıb. Əhalinin elektrik enerjisi və təbii qazla fasiləsiz təchizatı rayon rəhbərliyinin daimi diqqətindədir. Hesabat dövründə yaşayış məntəqələrində 58 transformator təmir edilib, 2 yeni transformator qoyulub, 11 kilometrlik yararsız hava xətti yenisi ilə əvəz edilib, 130 elektrik dirəyi dəyişdirilib. Hazırda şəhərin yeni yaşayış massivlərində elektrik hava xətlərinin çəkilişi və “Smartkart” tipli sayğacların quraşdırılması davam etdirilir. 630 metr orta təzyiqli qaz xətti təmir olunub, şəhərin qaz təchizatını yaxşılaşdırmaqdan ötrü Uzuntəpə kəndindən 10 kilometrlik yeni daşıyıcı qaz kəmərinin çəkilişinə başlanıb. Bütün bunlar qış qayğılarının həllində mühüm addımlardır.

Hazırda Cəlilabad inkişafının ikinci mərhələsini yaşayır. Adamlar daha nikbin görünürlər. Rayonda hər kəs inanır ki, sabah güzəranı bugünkündən də yaxşı olacaq. Bu qənaəti yaradan, gücləndirən dövlətin gündəlik qayğısı, eləcə də rayon rəhbərliyinin yorulmaz səyləridir.

Əli NƏCƏFXANLI

Xalq qəzeti.- 2009.- 11 noyabr.- S. 6