10 oktyabr 1993-cü il: Vətənə və xalqa sədaqət andı

Ulu öndər Heydər Əliyev ölkə seçicilərinə nə vəd etmişdisə, hamısını reallığa çevirdi

Bizim daxili siyasətimiz, xarici siyasətimiz dünya demokratiyasının açdığı yolla demokratik prinsiplər əsasında gedəcəkdir. Biz Azərbaycanın daxilində demokratik prinsipləri bərqərar edərək respublikanın xarici siyasətində Azərbaycanın müstəqilliyini daim qoruyacağıq.

Ümummilli lider Heydər Əliyevin birinci dəfə Prezident kimi andiçmə mərasimində söylədiyi nitqindən

Bakı, Respublika sarayı, 10 oktyabr 1993-cü il

Qəzetimizin ötən saylarından birində 1993-cü il oktyabrın 3-də ölkəmizdə keçirilmiş prezident seçkiləri barədə söz açmış, həmin seçki ərəfəsindəki tarixi şəraiti və xalqın məlum seçimindən sonra respublikamızda baş verən ictimai-siyasi prosesləri bir daha yada salmışdıq. Daimi oxucularımızdan biri, iqtisadçı ekspert Tofiq Nəzərov həmin yazını oxuduqdan sonra öz münasibətini bu şəkildə bildirmişdi: “Harada Heydər Əliyevin nəinki özü, hətta, adı və imzası varsa, orada siyasi, hüquqi, demokratik uğurların qazanılması təbiidir, danılmazdır. O ki, qala Heydər Əliyevin Prezident kimi rəhbərlik etdiyi ölkədə. Son 50 ilin tarixi təcrübəsi sübut edib ki, Heydər Əliyev soyadı ilə ”siyasi uğurlar" ifadəsi mütləq bir yerdə çəkilməlidir.

Oxucu üçün daha maraqlı olan bir məsələ də var — iqtisadiyyatı böhran girdabından çıxa bilməyən bir ölkədə qısa müddət ərzində iqtisadi dirçəlişə nail olmaq. Bu, bəlkə də möcüzə kimi inanılmaz idi. Ancaq Heydər Əliyev bütün inanılmaz məqamları reallığa çevirməyin mahir ustası idi.

Ekspert öz fikirlərini belə tamamlayırdı: “Siz ulu öndərin dövlət başçısı kimi birinci dəfə and içdiyi mərasimdəki nitqinə diqqət yetirin. Orada həmin günlərdə yaşadığımız iqtisadi çətinliklər məhz güzgüdə öz əksini tapan kimi açıq-aydın görünür. Üstəlik, vəziyyətdən çıxış yolları məhz Heydər Əliyev səviyyəsində araşdırılır. Tam əminəm ki, həmin yollar Heydər Əliyevdən başqa kim tərəfindən araşdırılsaydı, çıxış yolu tapılmayacaqdı. Ancaq ulu öndər həmişəki kimi bu məsələdə də çıxış yollarını tapdı... və Azərbaycan iqtisadiyyatını böhrandan çıxartdı”.

Beləliklə, müstəqilliyin ilk günlərindən etibarən xaos və anarxiya girdabında çabalayan, Kremlin milli ayrı-seçkilik siyasəti nəticəsində ədalətsiz müharibəyə cəlb edilən, ərazisinin xeyli hissəsi işğal olunan, vəzifə hərislərinin vətəndaş müharibəsinə sürüklədiyi Azərbaycanda ilk ümumxalq seçkisi keçirilmiş (əvvəlki seçkilər müxtəlif təzyiq və təsirlərlə, silah, pul gücünə təşkil edildiyinə görə onlara ümumxalq seçkisi demək mümkün deyildi — red.) və xalq öz seçimini etmişdi. Bir həftədən sonra dövlət başçısı kimi and içən Heydər Əliyev öz nitqində ölkədəki siyasi və iqtisadi vəziyyəti xarakterizə edir. Yazının əvvəlində qeyd etdiyimiz səbəb üzündən əvvəlcə həmin nitqin iqtisadiyyatla bağlı məqamlarına diqqət yetiririk: “...Müstəqilliyimizin əldə edilməsi bizim üçün tarixi bir hadisədirsə, iqtisadiyyatımızın belə vəziyyətdə olmağı ağır və çətin bir haldır. Təəssüf ki, son illərdə respublikanın böhran vəziyyətində olması iqtisadiyyatın bütün sahələrinə mənfi təsir göstərmişdir. İqtisadiyyat, demək olar ki, tamamilə dağılmış və bu da respublika vətəndaşlarının rifahının aşağı düşməsinə gətirib çıxarmışdır”.

Yəqin ki, diqqətli oxucu bu sitatdakı əsas məqamlardan heç birini nəzərdən yayındırmadı. AXC-Müsavat iqtidarı Azərbaycan xalqına taxıl əvəzinə yem üçün nəzərdə tutulan buğda alıb gətirir (özü də od qiymətinə), insanlar bir tikə çörək üçün gün ərzində mağazaların önündə növbədə dayanır, işləyən adamlara əmək haqqı əvəzinə hansısa əmtəə məhsulu verilir, ölkədə aclıq və səfalət baş alıb gedir — amma siyasət dahisi öz nitqində elə bir siyasi mədəniyyət nümunəsi göstərir ki, həmin nümunə 1993-cü ilin iyunundan əvvəl ölkəyə rəhbərlik edənlərin hamısı üçün əlçatmaz idi: “...böhran respublika vətəndaşlarının rifahının aşağı düşməsinə gətirib çıxarmışdır”. Heydər Əliyev özündən əvvəlki iqtidar nümayəndələrini tənqid edərkən bu nümunəni göstərir, onlar isə Heydər Əliyevi fiziki cəhətdən aradan götürmək üçün dəfələrlə uğursuz cəhdlər edir, hətta “Naxçıvana gedib Heydər Əliyevə bir güllə sıxmaq” istədiklərini belə dilə gətirirdilər.

Ulu öndər öz nitqində vəziyyətdən çıxış yolunu məhz ağıllı və prinsipial fəaliyyət göstərməkdə görürdü: “Azərbaycanın coğrafi-siyasi vəziyyəti, onun təbii sərvətləri, uzun illər boyu yaranmış əsas fondları respublikanı bu ağır böhrandan çıxarmağa imkan verir. Bu baxımdan biz gələcəkdə işimizdə bir tərəfdən yaranmış potensialdan səmərəli istifadə etmək, digər tərəfdən isə yeni iqtisadi islahatlar aparmaq yolu ilə bazar iqtisadiyyatına keçmək istiqamətində hərəkət etməliyik... Mən bir Prezident kimi, xalqın qarşısında öz fikirlərimi açıq bəyan edir və əmin etmək istəyirəm ki, bu fikirlərə, bu prinsiplərə daim sadiq olacağam”.

İndi isə ulu öndərin həmin andiçmə mərasimində ölkədəki siyasi vəziyyət və respublikanın gələcək siyasi həyatı barədə dediklərini yada salaq: “Azərbaycan Respublikası bundan sonra heç vaxt başqa bir dövlətin tərkibinə daxil olmayacaq, başqa bir dövlətin tabeçiliyinə düşməyəcək, öz müstəqilliyini qoruyacaqdır”. Ümummilli lider həm müqəddəs kitabımız Qurani-Şərifə, həm də dövlətin əsas qanunu olan Konstitusiyaya and içərək bu prinsiplərə sadiq qalacağını söyləmişdi. Qeyd etmək xoşdur ki, həmin prinsiplərin günün reallığı olduğunu nəinki bu gün, hətta yeni əsrin astanasında da bütün dünyada səmimiyyətlə etiraf edirdilər. Bu gün isə Azərbaycan öz dövlət müstəqilliyini əbədiləşdirməklə yanaşı sosial-iqtisadi inkişafın bir sıra sahələrinə görə bütün dünyada nümunə göstərilir.

Müstəqil Azərbaycanın hər biri ayrılıqda bir yazının mövzusu olan uğurlarının hərəsini bir cümlə ilə ifadə etsək belə, yenə də nəhəng bir siyahı alınar. Ulu öndərin qeyd edilən andiçməsindən sonra ölkədə daxili sabitlik bərpa edildi, xaos və anarxiyaya son qoyuldu, torpaqların işğalının davam etdirilməsinin qarşısı alındı, cəbhədə atəşkəsə nail olundu, ordunun vahid komandanlıq tərəfindən idarə edilməsinin təməli qoyuldu, hərtərəfli islahatlara start verildi, beynəlxalq aləmə inteqrasiya sürətləndirildi, müstəqil Azərbaycanın beynəlxalq aləmdəki dostları artırıldı, ən başlıcası isə “Əsrin müqaviləsi” kimi nəhəng neft sazişi imzalandı. Yəni iqtisadi böhrandan çıxmaq və siyasi müstəqillyii təmin etmək üçün ilk zəruri addımlar bunlardan ibarət idi və Heydər Əliyev bütün bu addımları böyük peşəkarlıqla reallaşdırdı.

Növbədə daha böyük addımlar dururdu. Ölkənin ilk Konstitusiyasının hazırlanıb qəbul edilməsi, ilk milli parlament seçkisi, “Əsrin müqaviləsi”nin icrası zamanı hasil olunan neft və qazın Avropa bazarına çıxarılması üçün əsas ixrac neft və qaz kəmərlərinin marşrutunun müəyyənləşdirilməsi, işğal edilmiş torpaqların yağı tapdağından təmizlənməsi üçün aparılan siyasi-diplomatik danışıqların intensivləşdirilməsi, Azərbaycanın Avropa ailəsinə qəbul edilməsi üçün Avropa Şurası ilə danışıqların yeni mərhələyə gətirilməsi və sairə. Həmin müddəaların hər biri müasir tariximizin Heydər Əliyev səhifələridir. Bu səhifələrdə müstəqilliyimizin əbədiləşdirilməsi və Azərbaycan dövlətinin qüdrətləndirilməsi üçün həyata keçirilmiş yüzlərlə tarixi fakt qeyd edilmişdir.

Müstəqillik tariximizin 2003-cü ilin oktyabrından sonra başlanan son 6 illik dövrü isə artıq ölkəmizin sosial-iqtisadi həyatının tamamilə fərqli bir müstəvidə inkişafının təməlini qoymuşdur. Bu gün Azərbaycanın həm daxili, həm də xarici siyasətdəki uğurları bütün beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən dövri olaraq, dönə-dönə qeyd edilir. Bu isə Heydər Əliyev siyasi kursunun təntənəsidir.

İttifaq MİRZƏBƏYLİ

Xalq qəzeti.- 2009.- 10 oktyabr.- S. 3.