Dahi Heydər Əliyevin müəllifi olduğu neft-qaz müqavilələrinin dünyanın enerji təhlükəsizliyində müstəsna rolu olmuşdur

15 il əvvəl — 1994-cü il sentyabrın 20-də dünyanın ən iri və nüfuzlu neft-qaz şirkətlərinin iştirakı ilə Xəzər akvatoriyasının “Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlarından neftin hasilatı ilə bağlı “Əsrin müqaviləsi” adlanan beynəlxalq neft sazişi imzalanmışdır

Qədim Odlar yurdunu zaman-zaman ağır sınaqlarla imtahana çəkmiş ulu tarix ötən əsrin əvvəllərində, nəhayət, Azərbaycana nicat yolu tapacaq, onu ağır bəlalardan xilas edə biləcək böyük və qüdrətli bir düha sahibi — Heydər Əliyevi xalqımıza böyük bir xilaskar kimi bəxş etdi.

Bu, danılmaz bir həqiqətdir ki, düz 40 il əvvəl Azərbaycan hakimiyyətinə gəlmiş Heydər Əliyev respublika rəhbəri kimi fəaliyyətinin elə ilk günlərindən başlayaraq, bütün səy və qüvvəsini, geniş və dərin zəkasını özünün başlıca amalına — ölkəmizin bütün sahələrdə hərtərəfli və sürətli inkişafına, doğma xalqının həyat səviyyəsinin durmadan yüksəlməsinə sərf etmişdi.

Onun müdrik rəhbərliyi, fövqəladə təşkilatçılıq bacarığı, gərgin və yorulmaz əməyi ilə, ilk öncə isə — bütün bunları doğuran böyük Azərbaycan sevgisi, sonsuz Vətən məhəbbəti, xalq məhəbbəti ilə respublikamız çox qısa bir zamanda geniş, dinamik inkişaf yoluna qədəm qoydu. Məhz Heydər Əliyevin o zaman Azərbaycanı düçar olduğu iqtisadi çətinliklərdən, geriliklərdən tezliklə qurtarmaq əzmi ilə həyata keçirdiyi geniş miqyaslı tədbirlər və keçmiş sovet sistemi üçün qeyri-adi görünən, standart “çərçivələrə” sığmayan vətənpərvər təşəbbüsləri sayəsində ölkəmiz inamla irəli getməyə, tərəqqi etməyə başladı.

1970-80-ci illərdə sənayenin və kənd təsərrüfatının bütün sahələri sürətlə inkişaf edir, elm və mədəniyyətdə yeni nailiyyətlər əldə olunur, respublikanın ictimai-siyasi ab-havası durulub-saflaşır, xalqın yaşayış tərzi, həyat səviyyəsi ildən-ilə yaxşılaşırdı. Bütün bunlara isə Heydər Əliyev ilk növbədə əmək adamına, tutduğu mövqedən asılı olmayaraq hər bir həmvətəninə göstərdiyi diqqət və qayğı sayəsində nail olurdu. Çünki o, xalqının əsl rəhbəri kimi insan amilini ön plana çəkərək, hər şeyin insana xidmət etməli olduğunu başlıca məqsəd, başlıca məram hesab edirdi. Şəhər və kəndlərin yeni, müasir tikintilərlə, yüksək memarlıq və heykəltəraşlıq nümunələri ilə öz ənənəvi, bəsit, baxımsız görkəmini dəyişərək göz oxşaması, geniş və rahat yollarla abadlaşdırılması, taxılçılığın, meyvəçiliyin, üzümçülüyün və pambıqçılığın inkişafı ilə yanaşı, o dövrün müasir elm və texnologiyalarına əsaslanan yeni sənaye müəssisələrinin, texnoloji qurğuların yaradılması və s. Heydər Əliyev tərəfindən yalnız bir məqsədə — xalqın rifahının daha da yaxşılaşmasına, respublikanın iqtisadi gücünün artırılmasına yönəldilmişdi.

On illərlə yox, bəlkə də yüz illərlə susuz qalmış çöllərin canlandırılması, yeni pambıq və üzüm plantasiyalarının salınması, digər əkin sahələrinin genişləndirilməsi və onların daimi suvarılması üçün yeni, iri su anbarlarının, dəryaçaların yaradılması, dağ rayonlarının ən ucqar kəndlərinə belə qaz və rabitə xətlərinin, abad yolların çəkilişi və s. məhz ulu öndərin bu ali məqsədinə xidmət edirdi. Lakin bugünümüzdən bir daha o uzaq dirçəliş, yüksəliş illərinə nəzər salarkən tam aydınlığı ilə dərk etmək olur ki, o zamanlar həm kənd təsərrüfatının yüksək sürətlə inkişaf etdirilməsi, həm də sənayenin ən müxtəlif sahələri üzrə yeni, ən müasir tələblərə cavab verən nəhəng obyektlərin, müəssisələrin və unikal qurğuların - Bakı Neftayırma zavodunda “ELOU-AVT-6”, katalitik krekinq, katalitik riforminq qurğularının, böyük maneələr və çətinliklər bahasına başa gəlmiş Bakı Dərin Özüllər Zavodunun, Sumqayıtda unikal “EP-300” və “Polimir-120” qurğularının, respublikanın böyük sənaye şəhərlərində iri evtikmə kombinatlarının yaradılması və s. kimi genişmiqyaslı işlər ulu öndər tərəfindən yalnız həmin dövr üçün yox, Azərbaycanın uzun illərə hesablanmış gələcəyi üçün nəzərdə tutulmuşdu.

Bu gün bütün dünyanın ağır iqtisadi və enerji böhranı ilə üzləşdiyi bir dövrdə bir daha bütün aydınlığı ilə dərk etməli oluruq ki, Heydər Əliyev dünyanın qüdrətli bir dövlət xadimi, görkəmli siyasətçi kimi həqiqətən böyük uzaqgörənlik göstərərək, hələ 30-35 il əvvəl sanki dünyanın bugünkü iqtisadi və maliyyə, həmçinin enerji böhranı ilə üzləşəcəyini qabaqcadan görərək, Azərbaycanın enerji təhlükəsizliyini təmin etmək üçün respublikamızın müxtəlif bölgələrində fəaliyyət göstərən kiçik su elektrik stansiyalarının yenidən qurularaq gücünün artırılması, Şimal DRES-in yenidən qurulması və respublikamızla bərabər qonşu regionları da elektrik enerjisi ilə təmin etməyə qadir olan Azərbaycan DRES-in sürətli tikintisi ilə respublikanın gələcəkdə müstəqillik əldə edəcəyini əsl dahi, peyğəmbər fəhmi ilə duyaraq, sanki yalnız müasiri olduğu dövr üçün yox, gələcək bütün zamanlar üçün Azərbaycanın enerji təhlükəsizliyini təmin etməyi qarşıya məqsəd qoymuşdu.

Məhz 1969-1983-cü illərdə görülmüş işlərin sonralar daha böyük və geniş miqyasda davam etdirilməsi, müstəqillik əldə etmiş ölkəmizin iqtisadi cəhətdən daha qüdrətli bir ölkəyə çevrilməsi, xalqımızın yaşayış səviyyəsinin daha da yüksəldilməsi üçün Heydər Əliyev 90-cı illərin əvvəllərində Azərbaycan rəhbərliyinə yenidən qayıtdıqdan cəmi bir il sonra — 1994-cü il sentyabrın 20-də ötən əsrin ən nəhəng və irimiqyaslı beynəlxalq neft sazişinin — Azərbaycana xoşbəxt gələcək vəd edən “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanmasına nail oldu. Ulu öndərin beynəlxalq aləmdə yaranmış mürəkkəb siyasi situasiyadan çox böyük məharətlə və uzaqgörənliklə lazımi nəticə çıxararaq, son dərəcə prinsipiallıq və qətiyyət göstərməklə yeganə düzgün yol seçməsi, “Əsrin müqaviləsi”nin ləngidilmədən, məhz həmin ərəfədə qəbul olunaraq, dünyanın 14 dövlətinin ən iri və nüfuzlu neft şirkətləri tərəfindən imzalanması müdrik Heydər Əliyev siyasətinin, onun dühasının böyük təntənəsi idi. Bu həmin dövr idi ki, dünyanın bir çox yerlərində, həmçinin MDB ölkələrində, xüsusilə də hərbi qarşıdurmaların gücləndiyi Qafqaz regionunda hərbi-siyasi sabitlik uzun illər idi ki, pozulmuşdu və Dağlıq Qarabağ uğrunda gedən döyüşlər ara vermirdi. Heç şübhəsiz ki, belə bir vəziyyətdə — müharibə gedən bir ölkədə heç bir xarici şirkət nəinki uzunmüddətli, hətta qısamüddətli bir iş belə qurmaq istəməzdi. Məhz bütün bunları nəzərə alan, hər şeyi qabaqcadan götür-qoy edərək, bütün aydınlığı və dəqiqliyi ilə görməyi bacaran ulu öndər çox yaxşı bilirdi ki, Qarabağda gedən döyüşlərin, Ermənistanın torpaqlarımıza təcavüzünün davam etdiyi bir vaxtda qoyulacaq investisiyanın itirilməyəcəyinə tam arxayın olmadan Azərbaycanla heç bir xarici şirkət hansısa bir sazişə, müqaviləyə qol qoymazdı. Məhz bu səbəbdən Heydər Əliyev hakimiyyətə yenidən qayıtdıqdan cəmi bir neçə ay sonra özünün müdrik siyasəti sayəsində Ermənistanı müharibəni dayandırmağa, atəşkəs elan olunmasına nail oldu. Yalnız bundan, bütün cəbhə boyu döyüşlər dayandırıldıqdan sonra Azərbaycanın gələcək inkişafı üçün özünün artıq çox illər əvvəl hazırladığı konsepsiyaya uyğun olaraq Xəzər dənizinin karbohidrogenlərlə zəngin olan ən dərin yataqlarından neftin çıxarılması ilə bağlı beynəlxalq konsorsium yaradılması üzərində ciddi iş aparılmağa başlanıldı. Beynəlxalq neft kontraktının tezliklə ərsəyə gətirilərək, imzalanması üçün Heydər Əliyev bütün qüvvələri bu sahəyə cəlb etməklə müvafiq tədbirlərin həyata keçirilməsinə nail olmuşdu.

Bəli, məhz Heydər Əliyevin müdrik xarici siyasəti və Xəzərdən neftin çıxarılması ilə bağlı yeganə düzgün yol seçməsi nəticəsində artıq böyük tarixə dönmüş 20 sentyabr 1994-cü ildə Xəzərin “Azəri”, “Çıraq” və ”Günəşli” yataqlarının istismarı ilə əlaqədar “Əsrin müqaviləsi” adlanan beynəlxalq saziş imzalandı.

Burada onu da xüsusi qeyd etmək lazımdır ki, “Əsrin müqaviləsi”nin ərsəyə gəlməsində o zaman — 1994-cü ilin mayından etibarən ARDNŞ-in birinci vitse-prezidenti təyin edilmiş İlham Əliyevin müstəsna xidmətləri olmuşdu. Məsələ onda idi ki, həmin dövrdə Azərbaycanın çox ağır iqtisadi-siyasi böhran içərisində çırpınmasından özlərinin mənafeyi üçün sui-istifadə etmək istəyən ölkələr neftin pay bölgüsündə üstünlük əldə etmək, bundan daha çox bəhrələnmək arzusunda idilər. Məhz həmin dövrdə müqavilənin layihəsi üzərində Azərbaycan tərəfindən aparılan işlərə bilavasitə rəhbərlik edən İlham Əliyev Amerikaya işgüzar səfərə gedərək, oranın nüfuzlu neft və qaz şirkətlərinin rəhbərləri ilə çoxsaylı görüşlər keçirmiş, danışıqlar aparmışdı. Heydər Əliyevin layiqli davamçısı kimi iqtisadiyyatı və siyasəti gözəl bilən, eyni zamanda, dünyada neftlə bağlı gedən çarpışmalardan yaxşı xəbərdar olan İlham Əliyev dialoqda iştirak edən tərəflərin iddiasını yaxşı başa düşdüyündən Azərbaycan dövləti adından və yeni neft strategiyasının prinsiplərindən qətiyyətlə çıxış edərək, amerikalı həmkarları qarşısında çox tutarlı, təkzibedilməz arqumentlər, faktlar qoyurdu ki, bu da qarşı tərəfi Azərbaycanın mövqeyi ilə razılaşmağa məcbur edirdi. İlham Əliyevin apardığı danışıqlar onun gələcək bir dövlət xadimi və strateq kimi yetkin olduğunu sübut edirdi. Doğrudan da, əgər İlham Əliyevin zəngin elmi biliyi və dərin erudisiyası ilə yanaşı o zamankı qətiyyəti və prinsipiallığı, müzakirə olunan məsələyə tam və dərindən bələdliyi olmasaydı, çox ehtimal ki, “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması xeyli yubanmalı olacaqdı. Belə ki, danışıqların son mərhələsində konsorsiuma daxil olmaq istəyində olan şirkətlər neft müqaviləsinə yalnız Xəzər dənizinin statusu müəyyən edildikdən sonra baxılacağına, saziş üzrə bütün işlərin bundan sonra başlanılacağına dair müddəa salmışdılar ki, bu da o dövr üçün tezliklə həll olunacaq məsələ deyildi (indi bunu o zamandan bəri ötən dövr və hadisələr də tam təsdiq edir). Gərgin keçən həmin danışıqlar və müzakirələr zamanı daim öz üzərində ulu öndər Heydər Əliyevin və gələcək taleyində mühüm rol oynamalı olduğu böyük bir xalqın nəzərlərini hiss edən, uzaq Amerikada vətənpərvərlik hisslərinin daha güclü şəkildə baş qaldırdığı İlham Əliyev öz mövqeyindən əl çəkməyərək, Xəzərin statusu ilə bağlı müddəanın müqavilənin layihəsindən çıxarılmasını qətiyyətlə tələb etmiş və çox çətinliklə də olsa, buna nail ola bilmişdi. Bu, həqiqətən böyük bir nailiyyət, Heydər Əliyev iqtisadi-siyasi strategiyasının və bu strategiyanın reallaşmasında mühüm rolu olan İlham Əliyevin böyük qələbəsi idi!

Lakin, təəssüf ki, beynəlxalq neft sazişinin imzalanması yolunda bu və sonrakı qələbələr ölkəmizə, onun rəhbərinə heç də asanlıqla başa gəlmirdi. Belə ki, hətta “Əsrin müqaviləsi” imzalandıqdan sonra belə onun həyata keçirilməsinə mane olmaq istəyən daxili və xarici qüvvələrin Azərbaycanda iğtişaşlar yaratmaq, hətta dövlət çevrilişi etmək cəhdləri ara vermirdi. Qafqaz regionunda özünün iqtisadi və siyasi nüfuzunu bərqərar etməyə çalışan bir sıra hegemon dövlətlər hər vasitə ilə XX əsrin bu möhtəşəm layihəsinin reallaşmasının qarşısını almağa çalışırdı. Nəinki Azərbaycanda və hətta dünyanın ən müxtəlif yerlərində nələrin və nəyin uğrunda baş verdiyini öz müdrik fəhmi ilə çox gözəl və aydın dərk edən ulu öndər həmişə olduğu kimi, yenə də Azərbaycana yönəlmiş bütün hücumların və təzyiqlərin qarşısını qətiyyətlə ala bilmişdi. Təsadüfi deyil ki, ABŞ-ın keçmiş dövlət katibi, dünyanın ən görkəmli siyasi xadimi kimi tanınan Henri Kissincer bir vaxtlar Heydər Əliyevin məhz bu cür böyük iradə sahibi olduğunu, onun siyasi dühasını, zəkasını və müdrikliyini çox yüksək qiymətləndirir və Azərbaycanın bir dövlət kimi qorunub-saxlanmasında və inkişafında onun rolunu yüksək dəyərləndirirdi: “Mən görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin müdrik zəkasına inanıram və bilirəm ki, onun rəhbərliyi altında Azərbaycan öz müstəqilliyini daha da möhkəmləndirəcək və əbədi edəcəkdir.”

Bu, həqiqətən də belədir. Məhz Heydər Əliyevin zəngin dövlətçilik təcrübəsi və güclü siyasi iradəsi nəticəsində onun neft strategiyasının əsası olan “Əsrin müqaviləsi” üzrə nəzərdə tutulmuş bütün layihələr uğurla həyata keçirilmişdir: “Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlarının istismarı məqsədilə bu illər ərzində Heydər Əliyevin neft strategiyasının möhtəşəm abidəsi olan “Əsrin müqaviləsi” üzrə həm iqtisadi, həm də siyasi baxımdan böyük əhəmiyyət daşıyan “Bakı-Supsa” neft kəmərinin, daha sonra isə ”Bakı-Tbilisi-Ceyhan” əsas ixrac neft və “Bakı-Tbilisi-Ərzurum” qaz kəməri layihələrinin reallaşdırılması, müəyyən səbəblərdən bir vaxtlar istismarı dayandırılmış Bakı-Novorossiysk neft kəmərinin bərpa olunaraq yenidən istifadəyə verilməsi ilə Azərbaycan nəinki iqtisadi baxımdan böyük yüksəlişə nail olmuş, həm də ölkəmizin siyasi nüfuzu bütün dünyada daha da artmışdır.

Xəyalən 1980-ci illərin əvvəllərinə nəzər salarkən ulu öndər Heydər Əliyevin o zamanlar dahi uzaqgörənliklə həyata keçirdiyi tədbirlərin Azərbaycanın bugünkü neft strategiyasının reallaşması üçün nə qədər mühüm əhəmiyyətə malik olduğuna və bu möhtəşəm layihə üçün onun tərəfindən xeyli qabaqcadan — hələ 25-30 il əvvəl bu cür ciddi hazırlıq görüldüyünə heyran olursan. Məsələ ondadır ki, dahi rəhbər məhz o uzaq 80-ci illərdə Azərbaycanın neft sənayesinin daha da inkişaf etdirilməsi, dənizdə neftçıxarma işlərinin genişləndirilməsi və səmərəliliyinin artırılması, aparılan əməliyyatlar zamanı dünyanın ən mütərəqqi texnika və texnologiyalarının tətbiq olunması məqsədilə “Xəzər”, ”Xəzərdənizneft”, “Şelf” kimi müasir dəniz-qazma qurğularının alınmasına, Xəzər Dəniz Neft Donanmasının yeni neft tankerləri və müxtəlif qurğularla gücləndirilməsinə və ən başlıcası — hazır olması ilə xarici neft şirkətlərinin “Əsrin kontraktı”na qoşulmasında mühüm əhəmiyyət kəsb etmiş, Xəzərin yeni kəşf olunmuş yataqlarından neft-qaz hasilatı işlərində xüsusilə vacib olan Bakı Dərin Özüllər Zavodunun tikintisinə nail olmuşdu. Yeni beynəlxalq neft sazişi imzalandıqdan sonra da Heydər Əliyev dənizdən neftçıxarma işlərini daha mükəmməl, dünya standartlarına cavab verən yeni texnika ilə aparmaq məqsədilə “İstiqlal”, ”Dədə Qorqud” və “Qurtuluş” kimi ən müasir dəniz-qazma qurğularının alınaraq istifadəyə verilməsini təmin etmişdi.

Bu gün geosiyasi baxımdan xüsusi əhəmiyyət daşıyan, Avropa ölkələrinin enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında mühüm rol oynayan Azərbaycan həm qonşu ölkələrin, həm də Qərb ölkələrinin diqqət mərkəzindədir. 1994-cü ilin sentyabrında “Əsrin müqaviləsi” imzalanarkən dünyanın bir sıra ölkələrində bəzi pessimist fikirlər, bu möhtəşəm müqavilənin reallaşacağına ümidsizlik notları səslənsə də, ulu öndər Heydər Əliyevin neft strategiyası bütün bu şübhələri nəinki alt-üst etdi, hətta ölkəmizin dünyada görünməmiş bir iqtisadi sıçrayışla irəli getməsinə, təkcə neft sektorunda deyil, həm də qeyri-neft sektorunda yüksək nailiyyətlər əldə olunmasına gətirib çıxardı.

Məhz Heydər Əliyevin yüksək vətənpərvərlik ideyalarının nəticəsidir ki, respublikamızda əldə olunmuş neft gəlirlərinin ilk dəfə olaraq cəmləşdiyi Azərbaycan Dövlət Neft Fondu yaradılmışdır ki, həmin fondun dəstəyi ilə respublikanın bütün bölgələrində iqtisadiyyat, o cümlədən sənaye və kənd təsərrüfatı yüksək sürətlə inkişaf edir. Bu gün məhz Xəzərin “Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlarından əldə olunan gəlirlər hesabına tikinti-abadlıq işlərinin böyük vüsət aldığı şəhərlərimizlə yanaşı kənd rayonlarımız da öz simasını tamamilə dəyişir, kəndlərimizdə də şəhər mədəniyyəti və şəhər məişəti öz geniş əksini tapır.

Hələ ulu öndərin prezidentliyi dövründə tikintiləri başlanılmış əzəmətli, memarlıq üslubu baxımından orijinal və bir-birindən yaraşıqlı olimpiya kompleksləri indi Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin böyük diqqət və qayğısı sayəsində respublikamızın bütün bölgələrində ucalmaqda, inşa edilməkdədir.

Dövlət başçımızın bilavasitə təşəbbüsü ilə son illərdə Azərbaycanın enerji təhlükəsizliyi məsələlərinə diqqət daha da artırılmışdır. Xaçmazda, Qubada, Şəkidə və digər rayonlarımızda müasir tipli, yüksək enerji istehsalına malik modul elektrik stansiyaları istifadəyə verilmişdir, Sumqayıtda Almaniya mütəxəssisləri tərəfindən inşa olunan yeni istilik-elektrik stansiyasının tikintisi başa çatmaq üzrədir. Xüsusilə fərəhli haldır ki, hələ bir neçə il əvvəl enerji baxımından blokadada qalaraq İran və Türkiyədən elektrik enerjisi alan Naxçıvan Muxtar Respublikasında son illərdə inşa edilmiş yeni elektrik stansiyalarının sayəsində indi bu diyar artıq özü qonşu ölkələrə elektrik enerjisi ixrac edir. Bütün bunlar isə küll halında ulu öndərin Azərbaycanın hələ uzun illər sonralar üçün hesablanmış iqtisadi-siyasi inkişaf konsepsiyasının, neft strategiyasının bəhrəsidir.

Məhz Heydər Əliyevin siyasi qüdrətinin və müdrikliyinin nəticəsidir ki, hələ 1993-cü ildə az qala vətəndaş müharibəsi, həm də siyasi arenadan yox olmaq təhlükəsi ilə üzləşmiş Azərbaycan çox qısa bir tarixi zamanda — cəmi 10-15 il ərzində özünün iqtisadi inkişaf tempinə görə hətta dünyanın bir çox qabaqcıl ölkələrini belə geridə qoymuşdur.

Vaxtilə Heydər Əliyev tərəfindən irəli sürülmüş təşəbbüsün — bütün qaçqın şəhərcik və düşərgələrinin ləğv olunaraq 1 milyona yaxın didərgin həmvətənlərimizin rahat və hər cür şəraiti olan mənzillərlə təmin edilməsi, onlar üçün respublikamızın ayrı-ayrı bölgələrində yeni və abad şəhərciklərin salınması da yeni neft strategiyasının reallaşması nəticəsində mümkün olmuşdur.

Heç şübhəsiz ki, Heydər Əliyevin qüdrətli bir şəxsiyyət, siyasi lider kimi bütün lazım olan yüksək keyfiyyətlərə malik olduğunu açıq-aydın görən dünyanın görkəmli və zəngin təcrübəyə, böyük nüfuza malik olmuş diplomatı, uzun illər Sovetlər İttifaqının xarici siyasət rəhbərlərindən olan Andrey Qromıko Heydər Əliyev siyasi dühasını, onun dövlət rəhbəri kimi xalq arasında böyük nüfuz qazanmasını, əsl lider iradəsinə və qətiyyətinə xas olan xarakterini yüksək qiymətləndirərək demişdi: “Çox zaman ona diqqət yetirərək fikirləşirdim ki, Sovet İttifaqını idarə etmək üçün məhz belə cavan və enerjili rəhbər gərəkdir. SSRİ-yə rəhbərlik etmək üçün lazım olan bütün siyasi və lider keyfiyyətləri Heydər Əliyevdə vardır və çox yüksəkdir.”

Bu gün biz — Azərbaycan kimyaçıları ölkəmizə 34 il ərzində Heydər Əliyev kimi dahi bir şəxsiyyətin rəhbərlik etməsindən böyük qürur hissi duyur və onun respublika iqtisadiyyatının müxtəlif sahələrinə olduğu kimi, ölkəmizin neft-kimya və kimya sənayesinin inkişafına da göstərdiyi daimi diqqət və qayğını böyük minnətdarlıq hissi ilə xatırlayırıq. “Azərikimya” Dövlət Şirkəti müəssisələrinin son illərdə əldə etdiyi böyük istehsalat nailiyyətləri ilk növbədə ulu öndərin adı ilə bağlıdır. Çünki son illərin yüksək əmək uğurlarına kimyaçılarımız onun bizlər üçün sanki əzəmətli istehsalat yadigarları kimi qoyub getdiyi, məhz onun təşəbbüsü və bilavasitə köməyi ilə hələ 20-25 il əvvəl valyuta ilə xaricdən alınmış nəhəng “EP-300", “Polimir-120” komplekslərinin, digər texnoloji qurğuların və 2001-ci ildə Yaponiyadan gətirilərək inşa edilmiş unikal buxar-generator qurğusunun sayəsində nail olurlar. Doğma Azərbaycanımızın gələcək böyük inkişafını təmin etməyə xidmət edən Heydər Əliyev ideyalarının, onun yeni neft strategiyasının ən böyük bəhrələrindən olan “Əsrin müqaviləsi”nin reallaşması nəticəsində bu gün ölkəmizin neft-kimya və kimya müəssisələri xammal kimi istifadə olunan neft məhsulları ilə daha etibarlı və dolğun şəkildə təmin olunur.

Hazırda dünyanın 30-dan artıq ölkəsinə məhsul ixrac edən “Azərikimya” Dövlət Şirkəti Heydər Əliyev ideyalarının layiqli davamçısı olan Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin diqqət və qayğısı sayəsində özünün yeni inkişaf dövrü ərəfəsindədir. Yaxın gələcəkdə reallaşması gözlənilən yeni neft-kimya kompleksinin yaradılması ilə Azərbaycanın kimya və neft-kimya sənayesi dünya bazarına daha geniş çeşiddə və daha böyük həcmdə, həm də bütün beynəlxalq standartlara cavab verə biləcək məhsullar çıxaracaqdır. Bu isə o deməkdir ki, kimyaçılarımız ölkəmizin iqtisadi qüdrətinin artırılmasına daha böyük və səmərəli töhfələr verəcəklər.

Bəli, ulu öndər Heydər Əliyevin bütöv bir qərinə boyu - 34 il ərzində bütün varlığı ilə sevdiyi Vətənimiz Azərbaycanın tərəqqisi, xoş gələcəyi naminə gördüyü genişmiqyaslı işlər, təşəbbüskarı və baş icraçısı olduğu tədbirlər, respublikanın bütün bölgələrində yaratdığı nəhəng müəssisələr, istehsalat qurğuları, elektrik stansiyaları və s. bu gün də və hələ gələcəkdə də xalqımıza xidmət edir və edəcəkdir. Heydər Əliyevin qurub-yaratdığı, həmçinin “Əsrin müqaviləsi” Azərbaycanı hələ uzun illər yaşadacaq və xalqımızın daha firavan həyatını təmin edəcəkdir. Bu gün çox haqlı olaraq ulu öndərin ölməz adı onun qurub-yaratdıqları nəhəng sənaye obyektlərində, möhtəşəm memarlıq nümunəsi olan mədəniyyət obyektlərində, dövlət təşkilatları strukturlarında yaşayır və yaşayacaqdır. Təsadüfi deyil ki, ölkəmizdə onun adını əbədiləşdirən çox nüfuzlu bir qurum — Heydər Əliyev Fondu fəaliyyət göstərir ki, həmin fondun yaradılması da bilavasitə Heydər Əliyevin neft strategiyasının ən möhtəşəm və layiqli töhfələrindən biridir. Olduqca təqdirəlayiqdir ki, Azərbaycan Milli Məclisinin deputatı, YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyevanın prezidenti olduğu həmin fond yarandığı gündən Azərbaycanın bir çox şəhərlərində və ucqar rayonlarında yüzlərlə mədəni-sosial obyektlərin, o cümlədən məktəblərin, uşaq bağçalarının və körpələr evlərinin, tibb ocaqlarının tikintisinin təşəbbüskarı və yardımçısı olmuşdur. Bu gün həmin fond təkcə Azərbaycanda deyil, dünyanın bir sıra inkişaf etməkdə olan ölkələrinin mədəni-sosial həyatında da əhəmiyyətli rol oynayaraq ulu öndərin müqəddəs adının bütün dünyada yaradıcı, qurucu bir görkəmli şəxsiyyət, dahi siyasətçi kimi yaddaşlarda daim yaşamasına, əbədi qalmasına xidmət edir.

Məcid KƏRİMOV,

“Azərikimya” Dövlət Şirkətinin prezidenti,

Milli Məclisin deputatı, Azərbaycan

Respublikasının əməkdar elm xadimi, professor

Xalq qəzeti.- 2009.- 15 sentyabr.- S. 3.