Rusiya ilə Ukrayna yenə də razılığa gələ bilmədi

Ötən gün “Qazprom” səhər saatlarından Ukrayna ərazisindən Qərbə doğru sınaq qazını ötürməyə başlayıb. Lakin siyasi müşahidəçilərin fikrincə, iki ölkə arasında əldə olunmuş razılıq uzun sürməyə bilər. Məsələ ondadır ki, “Qazprom” Ukraynanın qaz borularına müdaxilə edəcəyi təqdirdə yenidən xətti kəsəcəyini bəyan edib.

Maraqlıdır ki, rəsmi Kiyev də məhz bu cür edəcəyini gizlətmir. Yaxın günlər ərzində hadisələrin hansı istiqamətdə inkişaf edəcəyi məlum olacaq. Bu arada “Naftoqaz”ın rəsmi nümayəndəsi Valentin Zemlyanski deyib ki, Ukraynanın qaz ambarlarında kifayət qədər mavi yanacaq mövcuddur, ancaq bu, yalnız daxili bazarı təmin etmək üçün yetərlidir.

Ona görə də onun ölkəsinə gələcəkdə Avropa Birliyi ölkələrinə mavi yanacaq ötürmək üçün əlavə olaraq 21 milyon kubmetr qaz lazımdır. Bu isə Rusiya qazının bir hissəsinin hesabına olmalıdır. “Qazprom” rəhbərliyi isə bunu öz növbəsində oğurluq kimi qiymətləndirəcəyini vurğulayır.

Avropanı isə üçüncü “qaz müharibəsi” heç cür qane edə bilməz. Çünki avropalılar son bir neçə gün ərzində, demək olar ki, soyuqdan əməlli-başlı donublar. Avropa Birliyinin sədri Joze Manuel Barrozu da qaz nəqlinin gedişində yaranmış problemin həll olunmasından məmnunluğunu ifadə edib. Ümumiyyətlə, Avropa ölkələri gələcəkdə oxşar vəziyyətlə qarşılaşmamaq üçün çıxış yolları axtarır. Dünən mətbuat konfransı zamanı qurumun sədri bildirib ki, Avropa ölkələri istifadə etdikləri enerji mənbələrini çoxşaxəli etməlidirlər. Enerji daşıyıcılarından qənaətlə istifadə olunmalıdır.

O, həmçinin onu da qeyd edib ki, Avropa Birliyi ölkələri daxili boru-kəməri sisteminin yaradılmasına ehtiyac duyur.

Qeyd edək ki, yanvarın 6-dan etibarən Ukrayna ərazisindən Avropanın əksər ölkələrinə Rusiya qazının nəqli dayandırılıb. Avropanı qazsız qoyan bu enerji qalmaqalında tərəflər bir-birini ittiham edir.

Xatırladaq ki, Kiyevlə Moskva arasında mavi yanacaqla bağlı münaqişə ötən ilin dekabrında “Naftoqaz”ın “Qazprom”a olan borcunu geri qaytarmaq istəməməsindən sonra yaranmışdı. Rəsmi Kiyev Rusiyaya 2 milyard dollar həcmində olan borcunu ödəsə də, “Qazprom” rəhbərliyi daha 600 milyon dollar ödənilməli olduğunu israrla bəyan edir. Həmçinin rusların qazın hər min kubmetrinə görə 450 dollar istəməsi də Kiyevi qane etmir.

Bu arada verilən ən son məlumatlara görə Ukrayna Rusiya qazını nəql edən boruları blokadaya alaraq onun Avropaya çatmasına imkan verməyib.

Mahmud QƏZƏNFƏROĞLU

Xalq qəzeti.-2009.-14 yanvar.-S.6.