Millət vəkilliyi xalq
qarşısında böyük məsuliyyət
daşımaq deməkdir
Sahibə Qafarova: Hazırda
Azərbaycan qadınları təkcə ənənəvi sahələrdə
- təhsil və səhiyyədə
çalışmırlar, həmçinin, ölkəmizin
siyasi, sosial və ictimai həyatının bütün sahələrində
öz potensiallarını nümayiş etdirirlər
Məlum olduğu kimi, ötən
ilin noyabr ayının 7-də Azərbaycan
Respublikasının Milli Məclisinə keçirilmiş
növbəti seçkilərdə Yeni Azərbaycan
Partiyası (YAP) böyük üstünlüklə qalib gəldi
və partiyanın irəli sürdüyü namizədlərdən
71 nəfəri parlamentdə təmsil olunmaq hüququ
qazandı. Parlamentdə hakim partiyanı təmsil edən millət
vəkillərinin 21-i yeni seçilmişlərdir. Onlar, eyni
zamanda, respublikamızın müxtəlif sahələrində
göstərdikləri səmərəli fəaliyyətlə
ölkəmizin inkişafına öz töhfələrini
verirlər. Bu baxımdan da, “Yeni Azərbaycan” qəzeti
YAP-ın parlamentə seçilmiş yeni deputatları ilə
cəmiyyəti daha yaxından tanış etmək
üçün yeni layihə həyata keçirir. Layihəmizin
budəfəki qonağı isə Milli Məclisin
üzvü, Bakı Slavyan Universitetinin prorektoru, filologiya elmlər
doktoru, professor Sahibə Qafarovadır.
Əvvəlcə
müsahibimiz haqqında qısa dosyeni təqdim edirik. Sahibə
Əli qızı Qafarova 1955-ci ilin mart ayının 19-da
Şəmkir şəhərində anadan olub. 1978-ci ildə
M.F.Axundov adına Azərbaycan Pedaqoji Rus dili və Ədəbiyyatı
İnstitutunu, 2002-ci ildə isə Azərbaycan Dillər
Universitetini (ingilis filologiyası üzrə) fərqlənmə
diplomları ilə bitirib. 1978-1980-ci illərdə Şəmkir
şəhərində rus dili və ədəbiyyatı
müəllimi vəzifəsində çalışıb.
1984-cü ildə M.F.Axundov adına Azərbaycan Pedaqoji Rus dili
və Ədəbiyyatı İnstitutunun aspiranturasını,
2000-ci ildə Bakı Slavyan Universitetinin doktoranturasını
bitirib. Filologiya elmləri doktoru, professordur. 1985-ci ildən bu
günə qədər Bakı Slavyan Universitetində
çalışır. 2004-cü ildən Bakı Slavyan
Universitetinin beynəlxalq əlaqələr üzrə
prorektoru kimi fəaliyyət göstərir.
Sahibə Qafarova müasir Azərbaycan,
rus və Amerika ədəbiyyatları üzrə mütəxəssisdir.
Elmi və tədris-metodik işin, proqramların, dərs vəsaitlərinin
müəllifidir. Filologiyada gender problemlərinin tədqiqi ilə
məşğuldur. Yeni Azərbaycan Partiyasının
üzvüdür. YAP Nəsimi rayon təşkilatı
Qadınlar Şurasının İdarə Heyətinin
üzvüdür. Sahibə Qafarovanın pedaqoji və elmi fəaliyyəti
yalnız Azərbaycanın hüdudları ilə məhdudlaşmır.
O, bir sıra beynəlxalq təlim proqramlarının və
layihələrin iştirakçısı olub. Azərbaycan
dilinin, tarixinin və mədəniyyətinin xarici ölkələrdə
daha çox tanınması və təbliğ olunması
işində və ümumiyyətlə, azərbaycanşünaslığın
inkişafında Sahibə Qafarovanın danılmaz xidmətləri
var. Azərbaycan Respublikasının IV
çağırış Milli Məclisin üzvü,
parlamentin Mədəniyyət komitəsinin, eləcə də,
Azərbaycanın AŞ PA-da nümayəndə heyətinin
üzvüdür.
- Sahibə xanım, artıq
bir neçə aydır ki, Milli Məclisin yeni tərkibinin
üzvü kimi, qanunverici orqanın iclaslarında iştirak
edirsiniz. Buna qədər həyatda və fəaliyyətinizdə
bir sıra böyük uğurlara imza atmısınız. Bəs
millət vəkili olmaq, bu vəzifəni yerinə yetirmək
uğurlarınız sırasında hansı mənanı ifadə
edir?
- Əvvəla qeyd etmək
istərdim ki, millət vəkilliyi xalq qarşısında,
ona etimad göstərən insanlar qarşısında
böyük məsuliyyət daşımaq deməkdir. Təbii
ki, digər həmkarlarım kimi, mənim də millət vəkili
kimi fəaliyyətimin əsas məqsədi mənə etimad
göstərən partiyamızın Sədri, cənab Prezident
İlham Əliyevin, Yeni Azərbaycan Partiyası rəhbərliyinin,
seçicilərimizin etimadını doğrultmaq, Azərbaycan
Respublikası Milli Məclisində yüksək standartlara və
ölkəmizin inkişafına uyğun, müasir
dövrün çağırışlarına cavab verən
qanunların qəbul olunmasında fəal iştirak etməkdir.
Artıq 4 aydan artıqdır ki, Milli Məclis yeni tərkibdə
fəaliyyət göstərir və əminliklə qeyd etməliyəm
ki, bu qısa müddətdə parlamentin fəaliyyəti kifayət
qədər məhsuldar olub. Xüsusən, hökumətin
ötənilki hesabatı dinlənilib və qəbul olunub. Bu
hesabat bir daha göstərdi ki, cənab Prezidentin rəhbərliyi
ilə Azərbaycan düzgün yolda inamla irəliləyir və
hər ötən il ölkəmiz üçün daha
böyük nailiyyətlər, inkişaf dinamikası vəd
edir.
Eyni zamanda, bilirsiniz ki, mən
Azərbaycanın Avropa Şurası Parlament
Assambleyasındakı (AŞ PA) nümayəndə heyətinin
üzvüyəm. Nümayəndə heyətimizin digər
üzvləri kimi mən də təşkilatda Azərbaycanın
yüksək səviyyəli təmsilçiliyinin təmin
olunması, ölkəmizin maraqlarının qorunması, Ermənistan
dövlətinin işğal siyasəti nəticəsində
yaranmış Dağlıq Qarabağ münaqişəsi
haqqında əsl həqiqətlərin beynəlxalq ictimaiyyətə
çatdırılması istiqamətində də fəal
olmağa çalışıram.
- Yeri gəlmişkən, bu
qurumla Azərbaycan arasında münasibətlərin səviyyəsini
necə qiymətləndirirsiniz?
- Azərbaycan 10 ildir ki, bu təşkilatın
tamhüquqlu üzvüdür və qurumla əməkdaşlıq
ölkəmizdə demokratik islahatların daha da dərinləşməsi,
demokratik təsisatların inkişaf etdirilməsi, Avropa dəyərlərinin
möhkəmlənməsi, insan hüquqlarının daha
effektiv şəkildə qorunması prosesinə yardım edib.
Azərbaycan Respublikası bu gün Avropa Şurası ilə ən
müxtəlif sahələrdə
qarşılıqlı-faydalı münasibətlər quraraq
səmərəli əməkdaşlıq həyata
keçirir. Təşkilata üzv dövlətlərlə əlaqələrin
genişləndirilməsi ölkələrimizin bir-birinə
daha da yaxınlaşmasına və qarşıya
çıxa biləcək problemlərin aradan
qaldırılmasına əlverişli zəmin yaradır.
Avropa Şurası Azərbaycanın problemlərinin həllinə
həssas yanaşır, ölkəmizin əsas problemi olan
Dağlıq Qarabağ münaqişəsini mütəmadi
olaraq gündəmdə saxlayır. Azərbaycan bu quruma
üzv olan digər ölkələrlə də əməkdaşlığın
daha genişspektrlərini əhatə etməsi, genişlənməsi
üçün əməli addımlar atır. Eyni zamanda, Azərbaycan
da öz tarixi, mədəni dəyərləri ilə, Avropa
ailəsinin zənginləşməsinə öz töhfəsini
verməkdədir. Təbii ki, bir sıra hallarda bu təşkilatın
Azərbaycanda baş verən hadisələrə münasibətində
müəyyən qeyri-obyektiv nüanslar müşahidə
olunub və bunlar daha çox müəyyən şəxslərin
qərəzliliyindən meydana gəlib. Ölkəmizin rəhbərliyi
bununla bağlı etirazlarını dilə gətiriblər və
müvafiq qurumlara çatdırıblar. İstərdik ki, bu
hallar təkrarlanmasın və qurumla ölkəmizin əməkdaşlığına
kölgə salacaq hansısa neqativ olaylar baş versin.
Ümumiyyətlə isə,
hesab edirəm ki, Azərbaycanla AŞ PA arasında münasibətləri
yüksək qiymətləndirmək olar və bu əlaqələrin
daha da inkişafı hər iki tərəfin marağına
tam cavab verir.
- Sahibə xanım, Azərbaycanda
təhsil sahəsində görülən işlərlə
bağlı fikirlərinizi öyrənmək də maraqlı
olardı. Ölkəmizdə həyata keçirilən təhsil
islahatları Azərbaycanın Qərbə inteqrasiyası
prosesinin tələblərinə cavab verirmi?
- Azərbaycan dövləti
öz müstəqilliyini elan etdikdən sonra bütün digər
sahələrdə olduğu kimi, təhsil sahəsində də
yeni dövrün şərtləri ilə üz-üzə
qalmışdı. Öz yolunu Avropaya inteqrasiya olaraq müəyyənləşdirmiş
Azərbaycanın təhsil sistemində də yeni
dövrün çağırışlarına uyğun
olaraq islahatlar həyata keçirmək, təhsilin mütərəqqi
inkişafına nail olmaq üçün zəruri addımlar
atmaq vacib idi. Ona görə də, Ümummilli liderimiz Heydər
Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanda
genişmiqyaslı, effektiv təhsil islahatlarına
başlandı. Hazırda isə biz onun uğurlu nəticələrini
görməkdəyik. Bu gün Azərbaycanın təhsil
sisteminin Boloniya prosesinə uyğunlaşdırılması
üçün genişmiqyaslı islahatlar həyata
keçirilir. Burada əsas məqsəd təhsilimizin keyfiyyətini
artırmaq və təhsildə Qərb standartlarının tətbiqinə
nail olmaqdır. Son illər ərzində təhsil sahəsinə
ayrılan böyük vəsaitlər hesabına bütün
tədris müəssisələrinin maddi-texniki təminatı
xeyli dərəcədə yaxşılaşıb.
Bütün ali məktəblərin müasir texnika və
avadanlıqla təchiz olunması üçün xeyli iş
görülüb. Təhsil sahəsində
çalışanların əməkhaqlarının
artırılması, sosial problemlərin tədricən aradan
qaldırılması təhsildə neqativ halların
qarşısının tam alınması üçün
imkan yaradıb. Hesab edirəm ki, bir neçə ildən sonra
biz bu gün həyata keçirilən islahatların nəticələrini
və ölkəmizdə ali təhsilin keyfiyyətinin yüksəlməsini
daha aydın görəcəyik. Mən digər bir vacib məsələyə
də diqqət çəkmək istəyirəm. Bilirsiniz ki,
dövlətin təhsil sahəsində əsas diqqət
ayırdığı məsələlərdən biri də
tələbələrimizin müxtəlif ölkələrdə
təhsil almağa göndərilməsidir. Bu sahədə
“2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici
ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət
Proqramı” qəbul edilib və hazırda icra olunmaqdadır.
Hesab edirəm ki, bu Dövlət Proqramının icra
olunması çox əhəmiyyətli bir məsələdir
və ölkəmiz üçün yüksək səviyyədə
hazırlıq keçmiş savadlı, müasir biliklərə,
elmlərə yiyələnmiş, müasir texnologiyaları dərindən
bilən kadrların hazırlanmasına şərait
yaradır. Bu isə yekunda həm vətəndaşlarımızın,
həm də dövlətimizin prosesdə qazanclı
çıxmasını şərtləndirir.
- Ölkəmizdə gender bərabərliyinin
təmin olunması istiqamətində görülən
işləri necə dəyərləndirirsiniz? Bu sualı ona
görə verdik ki, siz həm ölkəmizdə gender məsələlərinin
tədqiqi ilə məşğul olan mütəxəssislərdənsiniz,
həm də Avropa Şurasının Qadınlar və
kişilər üçün bərabər imkanlar komitəsinin
üzvüsünüz...
- Gender bərabərliyi
müasir dövrdə demokratik cəmiyyətin
inkişafının və insan hüquqlarının
qorunmasının əsas prioritetlərindən biri kimi
çıxış edir. Bu səbəbdən də
dünyanın qabaqcıl, demokratik dövlətləri bu məsələlərin
həllinə ciddi yanaşırlar. O cümlədən,
demokratik cəmiyyətin bir üzvü kimi, inkişaf edən,
müasirləşən bir dövlət kimi Azərbaycan da
daima bu məsələlərə xüsusi həssaslıqla
yanaşıb, ölkə qanunvericiliyi qəbul olunarkən
müvafiq tələblər tam əksini tapıb. Mən bir məsələni
xüsusi olaraq vurğulamağı özümə borc bilirəm
ki, Azərbaycan Şərqdə qadınlara seçki
hüququ verən ilk ölkədir. Hətta bu məsələdə
biz dünyanın bir sıra demokratik ölkələrini də
qabaqlayırıq. Bu gün isə milli qanunvericiliyimiz
qadınların hüquq bərabərliyini təmin edərək
hər cür ayrı-seçkiliyin qarşısını
almağa imkan verir. Eyni zamanda, Azərbaycanda əsası Ulu
öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan və
bu gün cənab Prezident İlham Əliyev tərəfindən
uğurla davam etdirilən gender məsələləri ilə
bağlı dövlət siyasəti həyata keçirilir. Mən
tam əminliklə, qeyd edim ki, bu siyasət ölkəmizdə
qadınların bərabər imkanlar əldə etməsinə,
bu imkanları reallaşdırmasına təminat verir. Bunun
göstəricisidir ki, hazırda Azərbaycan qadınları təkcə
ənənəvi sahələrdə - təhsil və səhiyyədə
çalışmırlar, həmçinin,
qadınlarımız ölkəmizin siyasi, sosial və ictimai
həyatının bütün sahələrində öz
potensiallarını nümayiş etdirirlər. Sevindirici
haldır ki, bu gün Azərbaycan qadınlarının
uğurları təkcə ölkəmizlə məhdudlaşmır.
Ölkəmizin birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun
prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri,
Milli Məclisin üzvü Mehriban xanım Əliyevanın
beynəlxalq fəaliyyəti, onun təşəbbüsü
ilə reallaşdırılan layihələr dünya ictimaiyyəti
tərəfindən də təqdir olunur. Təbii ki, bu həm
hər birimiz üçün qürur mənbəyi, həm də
fəaliyyətimiz üçün gözəl örnəkdir.
Amma, eyni zamanda, onu da etiraf
etməliyik ki, görülən bu qədər işlərə
baxmayaraq, bir sıra problemlər hələ də həllini
tapmayıb. Bunların, böyük əksəriyyəti
obyektiv səbəblərlə bağlıdır. Bilirsiniz ki,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi nəticəsində
yüzminlərlə vətəndaşımız, o cümlədən,
qadınlarımız öz daimi yaşayış yerlərindən,
yurdlarından didərgin düşüb. Təbii ki, bu,
qaçqın və məcburi köçkün
qadınların və gənc qızların cəmiyyətə
inteqrasiya olunmasında müəyyən problemlər
yaradır. Həmçinin, dünyanın hər yerindən
olduğu kimi, Azərbaycanda da, xüsusilə, bəzi
rayonlarda məişət zorakılığından əziyyət
çəkən, insan alverinin qurbanı olan
qadınlarımız da var və mən hesab edirəm ki,
onların cəmiyyətə inteqrasiya olunması istiqamətində
daha artıq işlər görməyə ehtiyac var.
İnanıram ki, yaxın vaxtlarda artıq bu problemlərin də
Azərbaycan üçün tarixdə qalmış məsələlər
olacağını görəcəyik.
- Son zamanlar ən çox
müzakirə olunan məsələlərdən biri də bəzi
gənclərin sosial şəbəkələrdə üzləşdiyi
təxribatlar və onların yaratdığı fəsadlardır.
Siz 30 ildən artıq gənc nəslin təlim və tərbiyəsi
ilə məşğul olan, hazırda böyük bir təhsil
müəssisəsində rəhbər vəzifədə
çalışan bir şəxs kimi Azərbaycan gənclərinin
İKT-dən istifadəsinin mövcud durumu ilə
bağlı nə deyə bilərsiniz?
- Təbii ki, əsrimiz informasiya əsridir və bu gün informasiya kommunikasiya texnologiyaları həyatımızın ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrilib. Artıq texnologiyaların inkişafı o həddə çatıb ki, hətta bəziləri bu inkişafın dünyanı kiçiltdiyini söyləyirlər. Məsafələr daralıb, dünyanın ən uzaq nöqtəsi ilə belə rabitə çox asanlaşıb. Güclü, inkişaf etmiş dövlətlər bu texnoloji, kommunikativ imkanlardan yüksək səviyyədə yararlanırlar, öz dövlətlərini daha da gücləndirirlər. Azərbaycanda da bilirsiniz ki, İKT-nin tətbiqi sahəsində mütərəqqi işlər görülür, dövlətin bu sahədə həyata keçirdiyi proqramlar bu gün öz müsbət nəticələrini verməkdədir. Heç də təsadüfi deyil ki, bu gün İKT Azərbaycanda neft sənayesindən sonra ən çox inkişaf etmiş və gəlirli sahədir. Bütün bunlar hamısı müsbət məqamlardır və təqdir olunmalıdır. Amma, bununla yanaşı, bir sıra problemləri də izləyirik ki, hesab edirəm ki, onların da həlli olduqca vacibdir. Məsələn, bəziləri, xüsusilə, gənclər kompüterə bir əyləncə vasitəsi, boş vaxtını keçirmək üçün alət kimi baxır. Onların kompüterə, internetə həddən artıq aludəliyi müəyyən psixi pozuntulara səbəb olur. Xüsusilə, zəif dünyagörüşlü gənclərimiz internetin əsirinə çevrilirlər. Onlar müxtəlif təbliğatların, təxribatların qurbanına çevrilə bilərlər, bunu da yolverilməz sayıram. Bu gün dünyada informasiya müharibəsi gedir və böyük dövlətlər öz siyasətini həyata keçirmək üçün, başqa dövlətlər daxilində təxribatlar törətmək məqsədilə də internet məkanından ustalıqla istifadə edirlər. Sosial şəbəkələrdə müxtəlif təxribat xarakterli məlumatlar yayılır, çağırışlar olur. Hər birimiz bu hallara qarşı ayıq-sayıq olmalıyıq. Bunun üçün isə internetdən, informasiya məkanından məqsədyönlü şəkildə, öz inkişafımız üçün və Azərbaycan həqiqətlərini, Qarabağ problemini, xalqımızın mədəniyyətini və tarixini dünyaya çatdırmaq üçün istifadə etməliyik. Qarşımızda belə bir böyük məkan olduğu halda, ondan xırda, cılız məqsədlərlə istifadə etmək yaxşı hal deyil. Azərbaycan burada yaşayan hər bir vətəndaşın vətənidir. Eyni zamanda, ölkəmizin problemlərinin həllinə çalışmaq, buna öz imkanları çərçivəsində dəstək olmaq hər birimizin vətəndaşlıq borcudur.
Aqşin ŞAHİNOĞLU
Yeni Azərbaycan.- 2011.- 1 aprel.- S.6.