Azərbaycanın inkişafı bəzi xarici qüvvələri narahat etməkdədir

Və yaxud Markus Löninqə bir neçə vacib xatırlatma

Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra qısa müddətdə iqtisadi, siyasi, insan hüquqları, demokratiyanın inkişafı sahəsində böyük nailiyyətlərə imza atıb. Düzgün müəyyənləşdirilən xarici siyasət kursu və iqtisadi strategiya qısa zamanda Azərbaycanın dinamik inkişafına səbəb olub. Əlbəttə ki, Azərbaycanın xarici siyasət sahəsində elan etdiyi prinsiplər üzrə ən başlıca məsələlərdən biri 1995-ci il noyabrın 12-də qəbul olunan Konstitusiyaya söykənərək ölkəmizdə insan hüquq və azadlıqlarının təmin olunması, vətəndaş-dövlət münasibətlərinin hüquqi müstəvidə tənzimlənməsini təmin etmək, eyni zamanda, respublikada inkişaf etmiş cəmiyyətin bütün atributlarını yaratmaq istiqamətində atılan ciddi addımlardır. Bunun üçün isə, ilk növbədə, insan hüquq və azadlıqlarının inkişaf etdiyi Qərb ölkələri ilə mədəni, siyasi, iqtisadi sahələrdə inteqrasiyanın dərinləşməsi başlıca məqsədlərdən biridir. Ancaq bununla bərabər, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin elan etdiyi kimi, Azərbaycan öz milli-mənəvi dəyərlərinə söykənərək Qərbə inteqrasiyanı əsas prioritetlərindən biri kimi önə sürüb. Doğrudan da, bu istiqamətdə ciddi addımlar atılır və Azərbaycan bu gün artıq bütün sahələrdə, xüsusən də insan hüquq və azadlıqları, mətbuat, söz azadlığı, hətta fikir plüralizmi sahəsində bir sıra Şərqi Avropa ölkələrindən belə öndədir.

Ölkəmizdəki inkişaf bəzi qüvvələrin yuxusunu qaçırıb

Son dövrlərdə baş verən hadisələr bir daha onu göstərdi ki, Azərbaycanda xarici təzyiq qruplarının, anti-Azərbaycançı mərkəzlərin göstərişi ilə ictimai asayişi pozmağa cəhd göstərən və bunun üçün müasir texnologiyalardan, internet resurslarından istifadə etməyə çalışan insanlar olsa belə, ölkəmiz heç bir halda insan hüquqlarını, məhdudlaşdıracaq, onların ifadə azadlıqlarını məhdudlaşdıracaq addım atmadı. Ancaq bu gün bəzi Avropa ölkələrində oxşar hadisələr baş verən zaman internet resurslarından istifadə məhdudlaşdırıldı, kütləvi həbslər baş verdi. Lakin Azərbaycanda bunların heç biri müşahidə olunmadı. Bununla Azərbaycan hökuməti bir daha insan hüquq və azadlıqlarına nə qədər sadiq olduğunu, Azərbaycanın doğrudan da demokratik bir ölkə olduğunu göstərmiş oldu. Ancaq çox təəssüf ki, Azərbaycanda gedən inkişaf bəzi hallarda ayrı-ayrı Qərb ölkələrində olan anti-Azərbaycançı qüvvələri və mərkəzləri qane etmir, eyni zamanda, erməni lobbisi ilə sıx əlaqədə olan xüsusi olaraq formalaşdırılmış bəzi təzyiq qruplarını narahat edir. Ona görə də, Azərbaycanda, hətta şəhərin gözəlləşdirilməsi, yeni binaların tikilməsi ilə bağlı hər hansı addım atılarkən belə, hələ Sovet dövründən bəri ölkəyə, şəhərə yamaq kimi əlavə edilmiş gecəqondular, Sovet terminologiyası ilə desək “naxalstroykalar” söküldükdə belə bunu vətəndaşların mülkiyyət hüquqlarının, insan haqlarının pozulması kimi qələmə verməyə çalışan çoxsaylı həvəskarlar tapılır. Hətta bu tipli məlumatlar Avropanın, Qərb ölkələrinin ən mötəbər mətbu orqanlarında belə öz əksini tapır. Halbuki, Dağlıq Qarabağ problemi, Azərbaycanda bir milyondan artıq insanın hüquqlarının pozulması, azərbaycanlılara qarşı erməni vəhşiliyinin törədilməsi ilə bağlı imperializmə xidmət edən həmin transmilli media orqanlarında kiçik bir informasiya yerləşdirmək olduqca çətindir. Buradan da məsələnin mahiyyəti ortaya çıxır. Yəni, Azərbaycanın inkişafı bəzi xarici qüvvələri heç də qane etmir.

Bəzi beynəlxalq təzyiq qruplarının demokratiya oyunu

Qeyd etdiyimiz kimi, Azərbaycan rəhbərliyi ölkədə demokratiyanı bir sıra Qərb ölkələrinə nümunə olacaq səviyyədə inkişaf etdirməyi bacardı. Lakin təəssüf ki, görünür, Qərbdə yerləşən bəzi anti-Azərbaycançı mərkəzlərə ölkədə demokratiyanın bu cür bərqərar olması sərf etmir. Çünki Azərbaycanda bərqərar olan demokratiya sözün həqiqi mənasında müasir demokratiyanın bütün tələblərinə cavab verir. Bunun içərisində insan hüquq və azadlıqlarının qorunması, siyasi plüralizm, fikir və söz azadlığı, mülkiyyət hüquqlarının qorunması, vətəndaş-cəmiyyət münasibətlərində hüququn üstün olması kimi prioritet məsələlər əsas təşkil edir. Ancaq görünür, bəzi Qərb dairələrinin Şərqdə və Azərbaycan kimi ölkələrdə görmək istədikləri, arzuladıqları demokratiya bir qədər fərqlidir. Bir sıra hadisələr artıq sübut edib ki, bəzi imperialist güclər Şərq ölkələrində, o cümlədən, Azərbaycanda görmək istədiyi demokratiyanı özlərində olan demokratiya kimi təsəvvür etmir, bu demokratiyanı dağıdıcı və bölücü bir ünsür kimi görmək istəyirlər. Bəzi dairələr Azərbaycana ixrac edilən demokratiyanı öz milli maraqlarına xidmət edən və müxtəlif təzyiq qruplarının inhisarında olan “inhisarçı demokratiya” olmasını arzu edir. Eyni zamanda, həmin qüvvələr milli dövlətə və milli hökumətə qarşı təzyiq kimi istifadə olunan və demokratiya adı altında pərdələnən bu cür ünsürlərdən zaman-zaman öz milli maraqları naminə siyasi və iqtisadi rıçaq kimi istifadə etməyə çalışırlar. Qərbdə yerləşən bəzi təzyiq qrupları müəyyənləşdirməlidir ki, əgər onlar doğrudan da Şərqin demokratikləşməsini istəyirlərsə, yanaşma başqa cür olmalıdır. Yox, əgər onlar demokratiya adı altında Şərqdə öz imperialist maraqlarını təmin etmək istəyirlərsə, onda fərqli yanaşma sərgilənməlidir. Hesab edirik ki, söylədiyimiz ikinci məqam özünün bugünkü qlobal siyasi münasibətlərdə real olduğunu ciddi arqumentlərlə təsdiq etmiş bir faktdır. İstər Yaxın Şərq, istər Cənubi Qafqaz, istərsə də digər Asiya ölkələrinə ixrac olunan, yaxud ixrac edilməyə cəhd göstərilən demokratiyanın həqiqi demokratiya ilə o qədər də bağlılığı yoxdur. Belə olmasa idi, Azərbaycanda baş vermiş hər hansı hadisə ilə, tutaq ki, İngiltərə və Almaniyada baş verən uyğun hadisəyə, asayiş pozuntusuna, qeyd etdiyimiz “demokratların” qiymətləndirmə kriteriyası eyni olmalı idi, yəni, hadisələrə qiymətvermədə eyni kriteriyalar müəyyənləşdirilməli idi. Ancaq təəssüf ki, biz hər dəfə müxtəlif ölkələrdə baş verən eyni tipli hadisələr zamanı ayrı-ayrı Qərb dairələrinin fərqli qiymətləndirmələrinin şahidi oluruq. Bu isə demokratiyanın özünü gözdən salır. Buna görə də, əgər Qərb həqiqətən demokratiya ixracında səmimidirsə, onda bu məsələləri bir daha götür-qoy etməlidir.

Markus Löninqin əcaib arzusu

Çox təəssüf ki, bəzi hallarda bundan çıxış edərək demokratiyanı ayrı-ayrı milli dövlətlərin daxili işinə qarışmaq üçün bir vasitə kimi istifadə edirlər. Əlbəttə ki, bu gün belə bir tezis var ki, demokratiya heç bir ölkənin daxili işi deyil və bu fikirlə qismən razılaşmaq olar. Lakin hər halda demokratiya milli dövlətin əsaslarını çökdürəcək, ölkənin ideoloji sistemini dağıdacaq, milli-etnik birliyini, sosial-siyasi həmrəyliyini pozacaq ünsür də olmamalıdır və qətiyyən ola bilməz. Ona görə də bu mənada təəssüf ki, bəzi qərbli nümayəndələrin demokratiyaya yanaşması və hətta onu eybəcərləşdirərək Azərbaycan xalqının milli davası olan Qarabağ problemində də silah kimi istifadə etmək cəhdləri tamamilə yanlışdır. Çox təəssüf ki, bu hadisələr vaxtaşırı baş verməkdədir. Bu günlərdə Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqlar üzrə Müvəkkili (Ombudsman) Aparatı və Almaniyanın İnsan Hüquqları İnstitutu arasında 2011-ci il üzrə Tvinninq layihəsi çərçivəsində Bakıda keçirilən beynəlxalq konfransda iştirak etmək üçün ölkəmizə gələn Almaniya Hökumətinin İnsan Haqları və humanitar yardım üzrə müvəkkili Markus Löninq də bu məsələlərdə bir çox məqamı səhv salıb. Bildiyimiz kimi, Azərbaycanla Almaniyanın ənənəvi, xoş münasibətləri var. İlk növbədə, Markus Löninq bir qonaq kimi Azərbaycana hörmət etməyi yaddan çıxarır və torpaqlarının 20 faizini itirmiş, acı çəkmiş Azərbaycan xalqının, övladları şəhid olan anaların, qardaşları şəhid olan bacıların gözünün içinə baxaraq bizə alçaldıcı təklif verir. M.Löninq deyir ki, “siz övladlarınızı öldürənlərin gözlərinə baxmalı və onlarla sülhə getməlisiniz”.

Hesab edirik ki, Markus Löninq bu məsələ ilə bağlı Azərbaycan xalqına tövsiyə verə biləcək ən son adamdır. Yəni, biz gözləyərdik ki, M.Löninq bir İnsan haqları üzrə müvəkkil kimi burada 20 Yanvar faciəsində zərər çəkənlərin, şəhid ailələrinin, bir milyondan artıq qaçqın və məcburi köçkünün dərdlərini bilmək üçün onların nümayəndələri, Xocalı şəhidlərinin yaxınları ilə görüşmək, soydaşlarımızın pozulmuş hüquqlarının bərpası naminə Avropada həyəcan təbili çalmaq, onların səsini Avropaya çatdırmaq istədiyini desin. Ancaq bu insan qeyd etdiyimiz kimi, Azərbaycan xalqının gözünün içinə baxaraq alçaldıcı, xalqımızın şərəfinə və qüruruna toxunacaq ifadələr işlədir. Çox təəssüf ki, bəzi müxalifət qəzetləri dərhal millətə, xalqa muştuluq verirmiş kimi bu xəbəri təqdir edircəsinə manşetə çıxarır, Markus Löninqin Azərbaycanda insan hüquqları ilə bağlı fikirlərini önə çəkirlər. Halbuki biz gözləyərdik ki, həmin psevdovətənpərvərlər bunu bir təhqir kimi qəbul edərək protest etsinlər. Normal ölkələrdə ölkənin daxili işlərinə qarışan və milli ləyaqəti təhqir edən ifadələr işlədən istər diplomat, istərsə də insan haqları təşkilatının nümayəndəsinə qarşı ilk növbədə müxaliflər öz səsini ucaldır. Təəssüf ki, Azərbaycandakı müxalifət mətbuatı bu şəxsin Azərbaycanın ərəb ölkələrindən dərs çıxarmalı olduğu ilə bağlı fikirlərini də manşetə çıxarır.

Əvvəla, bilmək lazımdır ki, Azərbaycan ərəb ölkəsi deyil. Azərbaycan Yaxın və Orta Şərqlə birbaşa coğrafi bağlılığı olmayan dövlətdir. Azərbaycan Cənubi Qafqazın inkişaf edən, parlayan ulduzudur. Azərbaycan bir çox məsələlərdə, insan hüquq və azadlıqları sahəsində MDB, Şərqi Avropa, hətta bəzi Qərbi Avropa dövlətlərinə örnək olacaq bir ölkədir. Belə olan halda, hesab edirik ki, Markus Löninqin bu fikirləri Azərbaycan xalqına qarşı təhqirdir. Markus Löninq yaxşı olardı ki, öz ölkəsinə miqrasiya etmiş çoxsaylı insanların, o cümlədən, Türkiyədən mühacirət edənlərin hüquqları ilə məşğul olsun. Çünki onların bir qismi Almaniya Federativ Respublikasının vətəndaşları olmaqla bərabər, orada daimi yaşayan, bu ölkədə demokratiyanın, iqtisadiyyatın inkişafına əmək sərf etmiş insanlardır. Lakin biz bu insanların diri-diri yandırıldığını, onlara qarşı yönələn irqçiliyi görürük. Hətta bu irqçilik bəzi hallarda faşizm səviyyəsinə çatır. Buradan birbaşa cənab Markus Löninqə səslənərək soruşmaq istərdik ki, Almaniyada 17 yaşlı türk gənci evində yandırıldıqda görəsən, o, nə dedi? Bunu insan hüquqlarının pozulması kimi qiymətləndirdimi? Yaxud Norveçdə dini, irqçi yanaşma müstəvisində insanların öldürüldüyü terror hadisəsi zamanı nə üçün qonşu ölkəyə getmədi? Bu gün İngiltərədə iğtişaş törədən insanlar ictimai asayişi pozduqlarına görə həbs olunublar. Əgər doğrudan da Markus Löninq insan hüquqları “mücahidi”dirsə, nə üçün orada baş verən hadisələrə münasibət bildirmir, gedib orada insan hüquqlarının bərpasının zərurəti ilə bağlı fikirlərini söyləmir? Əgər o belə ağıllıdırsa və bizə tövsiyə verirsə ki, övladlarınızı öldürənlərin gözünə baxaraq onlarla barışın, onda getsin eyni məsləhəti irlandlarla ingilislərə, flamanlarla valonlara, Belçikada yaşayan və eyni dövlətin vətəndaşları olduqları yerli əhali ilə barışıq içərisində yaşaması üçün almanlara versin.

Kimin hansısa universiteti bitirməsi əlahiddə status ola bilməz

Ancaq təəssüf ki, Markus Löninq Azərbaycanda bu cür fikirlər bildirir. Çünki belə fikirləri yuxarıda adlarını çəkdiyimiz ölkələrdə bildirməyə onun birincisi cəsarəti çatmaz, ikincisi, söylədiyi fikirlərə görə həbs edilə, yaxud ölkədən qovula bilər. M.Löninq Azərbaycanda ağıllı adamların həbsə atıldığını iddia edib. Əgər bu zaman Bəxtiyar Hacıyevi nəzərdə tutursa, əlbəttə, bu tamamilə yanlışdır. Bildiyimiz kimi, Azərbaycan hüquqi dövlətdir və bütün vətəndaşlarla dövlət arasındakı münasibətlər hüquq müstəvisində öz həllini tapır. Azərbaycanın Konstitusiyasına, hərbi mükəlləfiyyət haqqında qanununa görə hər bir Azərbaycan gənci 18 yaşından sonra, əgər üzürlü bir səbəb yoxdursa, vətənə olan borcunu verməli, mütləq hərbi xidmətdə olmalıdır. Əgər insan hüquqları “mücahidi” Markus Löninq Azərbaycanın ağıllı insanlarının həbsinə belə ürəkdən yanırsa, ilk növbədə kimin Cinayət Məcəlləsinin hansı maddəsi ilə həbs edildiyini öyrənsin. Əgər M.Löninq Azərbaycanda vətəndaşlara kimin hansı universiteti bitirdiyinə görə, yaxud hansı universitetdə altı ay kurs keçdiyinə görə münasibət göstəriləcəyini, əlahiddə status veriləcəyini gözləyirsə, bu əbəs yerədir. Kim olmasından asılı olmayaraq əsgərlikdən yayınan şəxs Harvardı, Oksfordu və s. bitirirsə belə, Azərbaycan qanunları ona şamil olunacaqdır. Çünki hər hansı universitetdə oxumaq heç bir Azərbaycan vətəndaşına əlahiddə status vermir. Bunu hər bir kəs, o cümlədən M.Löninq də yaxşı bilməlidir.

Gecəqonduların sökülməsi hüquq pozuntusu deyil, hüquqların bərpası və tanınmasıdır

Əlbəttə, qeyd etdiyimiz kimi, Azərbaycanın bugünkü inkişafı bir sıra təzyiq qruplarını narahat edir. Bildiyimiz kimi, 2011-ci ildə Azərbaycanın çox böyük nailiyyətləri oldu. Azərbaycanın gənc müğənniləri “Eurovision” mahnı yarışmasında qalib oldular. Bu, bir daha Azərbaycanda, musiqinin, mədəniyyətin, elmin inkişafına M.Löninqin dediyi ağıl və zəkanın inkişafına göstərilən qayğının nəticəsidir ki, Azərbaycan musiqisi avropalı musiqisevərləri məmnun etdi. Azərbaycan böyük bir tədbirə hazırlaşır. Əlbəttə ki, bu gün ölkəmizin maddi vəziyyətinin yaxşı olması imkan verib ki, Bakı dünyanın ən gözəl şəhərinə çevrilsin. Cənab Prezident İlham Əliyevin də qeyd etdiyi kimi, Bakı artıq dünyanın ən gözəl şəhərlərindən birinə çevrilib və bu proses davam edir. Ona görə də, Bakıda hələ Sovet dövründə tikilmiş, şəhərimizə yamaq olan, onun gözəlliyinə xələl gətirən, memarlıq üslubuna zidd olan gecəqondular, “naxalstroykalar” sökülür və bu tamamilə hüquq çərçivəsində aparılır. Yəni, vətəndaşın mülkiyyətini təsdiq edən sənədi varsa, hətta yoxdursa belə, heç bir vətəndaşın mülkiyyəti dövlət tərəfindən zorla əlindən alınmır. Şəhərdə ən bahalı evlərin kvadratmetrinin qiymətinə uyğun olaraq, kompensasiya ödənilir. O cümlədən, Azərbaycanda “hüquq müdafiəçisi” olan, heç vaxt azərbaycanlıların hüquqlarını müdafiə etdiyini görmədiyimiz, ermənilər başda olmaqla Azərbaycanın istənilən düşmənini müdafiə edən, lakin bir milyondan artıq qaçqın və məcburi köçkün soydaşımızı unudan, Xocalı şəhidlərini, 20 Yanvar şəhidlərinin ailələrini yadına salmayan Leyla Yunus kimi birisinin hüquqlarının müdafiəsinə qalxmaq nə dərəcədə doğrudur? Halbuki digər Azərbaycan vətəndaşlarına olduğu kimi ona da müvafiq kompensasiya təklif olunub. Əgər bu kompensasiyanın onları qane etmədiyini iddia edirlərsə, hər kvadratmetrə görə 5-6 min manat məbləğ istəyirlərsə, bunu da Azərbaycan dövlətinin və xalqının antitəbliğatına xərcləmək istəyirlərsə, hər kəs bilməlidir ki, bu baş verməyəcək. Təəssüf ki, M.Löninq də özünü bu cür spekulyasiyalara alət olacaq səviyyəyə qədər aşağı endirib. Hesab edirik ki, alman xalqı onun Azərbaycandakı sözlərindən xəbər tutarsa, bizdən daha kəskin cavabı özü verəcək, ucuz spekulyantı layiqincə cəzalandıracaqdır. Çünki Azərbaycan və Almaniya xalqlarının tarixən dostluq və qardaşlıq münasibətləri olub və Azərbaycan-Almaniya münasibətləri bu gün də bu istiqamətdə inkişaf edir.

Hikmət BABAOĞLU

Yeni Azərbaycan.- 2011.- 18 avqust.- S. 3.